Rynek jest to proces przy pomocy którego kupujący i sprzedający określają co chcą sprzedać lub kupić i na jakich warunkach. Rynek (def, II) jest to proces pomagający kupującym i sprzedającym określić ceny i ilość dóbr (usług), które mają być kupione i sprzedane. RYNEK może być rozpatrywany z różnych unktów widzenia: 1obszaru – rynek lokalny, regionalny, krajowy, kontynentalny, światowy (=globalny). 2przedmiotu transakcji – rynek dóbr rzeczowych, konsumpcyjnych, spożywczych, rynek usług, rynki branżowe, działowe, sektorowe. 3skali zawieranych transakcji – rynek detaliczny, hurtowy. 4rynek pieniężno-kredytowy, papierów wartościowych. 5rynek pracy. 6zakresu kontroli – rynek wolny lub regulowany. .INSTYUCJONALNE FORMY RYNKÓW TARGI – Są to okresowo odbywające się imprezy handlowe skupiające wielu sprzedawców i nabywców, prezentujące zwykle „nowości” producentów wielu branż lub jednej wyspecjalizowanej (tzw. „salony”). AUKCJE – Są to miejsca spotkań handlowych odbywających się najczęściej w regularnych odstępach czasu, mających na celu sprzedaż w formie publicznego przetargu prezentowanych towarów o charakterze masowym (próbki) i jednostkowym. WOLNE OBSZARY CELNE – Są to strefy spełniające funkcje handlowo-dystrybucyjne w odniesieniu do określonych i dostarczanych do nich towarów nie obciążonych opłatami celnymi GIEŁDY – Są to regularne, odbywające się w określonym czasie i miejscu, podporządkowywane określonym normom, zasadom i zwyczajom spotkania osób pragnących zawrzeć umowę kupna – sprzedaży oraz osób pośredniczących w zawieraniu transakcji. Ceny owych transakcji są ustalane na podstawie relacji podaży i popytu, a następnie podawane do wiadomości publicznej. Mechanizm rynkowy działa poprzez popyt, podaż i ceny Rozwiązują one trzy problemy ekonomiczne:1 co produkować a wiec jakie rodzaje i ilości dóbr lub usług wytwarzać czy świadczyć?* o tym decydują konsumenci dokonujący zakupów. Przedsiębiorstwa dążą do osiągnięcia zysków produkują te dobra na które jest wysoki popytjak 2wytwarzać dobra czyli z jakich zasobów i za pomocą jakich technik i technologii?* o tym decyduje konkurencja miedzy producentami. W warunkach konkurencji cenowej, producenci mogą maksymalizować zyski przez obniżkę kosztów 3.dla kogo maja być wytwarzane dobra i usługi oraz jaki powinny być rozdzielane. O tym decyduje podaż i popyt na rynkach czynników produkcyjnych. ( ziemia praca kapitał). Rynki te określają place, rentę gruntową, zyski które łącznie stanowią dochody ludności.

KONKURENCJA Jest to proces w którym uczestnicy rynku, dążąc do załatwienia swoich interesów, próbują przedstawić oferty korzystniejsze od innych po względem:- ceny- jakość- innych charakterystyk dóbr lub usługWpływających na decyzje zawarcia transakcji kupna- sprzedażyKonkurencja to rywalizacja bądź współzawodnictwo między dwoma ( lub większą liczbą) bardziej lub mniej dorównującymi sobie rywalami. Na rynku występuje konkurencja: bezpośrednia rywalizacja o klienta na tych samych rynkach i oferujących podobny asortyment towarów lub usług substytucyjna – rywalizacja między ofertami rożnych wyrobów lub usług ale zaspokajających te same lub podobne potrzeby potencjalna – możliwe wkroczenie na rynek nowych przedsiębiorstw które mogą konkurować bezpośrednio lub pośrednio poprzez wyroby i usługi substytucyjne monopolistyczna – na rynku występuje wielu sprzedawców produktów zbliżonych lecz nie identycznych doskonała – żaden pojedynczy sprzedawca lub nabywca nie jest w stanie wpłynąć na cenę rynkowa przez zmianę wielkości produkcji POPYT Założona odwrotna relacja miedzy cena dobra lub usługi a ich ilością, która konsumenci sa skłonni i są w stanie nabywać w danym przedziale czasu, przy założeniu ze wszystkie inne elementy charakteryzujące sytuacje rynkowa pozostaną bez zmian ( CETERIS PARIBLIS ) GLOWNE CZYNNIKI WPLYWAJACE NA POPYT: Gusty lub preferencje konsumentów Ceny innych dóbr lub usług Dochody konsumentów Liczba konsumentów Oczekiwania dotyczące przyszłych cen i dochodów WZROST POPYTU Wzrost popytu przy każdej cenie - graficznie wyraża się przesunięciem krzywej popytu w prawo na zewnątrzSPADEK POPYTU Spadek wielkości popytu przy każdej cenie - graficznie wyraża się przesunięciem krzywej popytu w lewo do wewnątrz PODAŻ Założona relacja miedzy ilością dobra która producenci sa skłonni oferować w danym przedziale czasu, a cena, przy założeniu, ze inne zjawiska na rynku nie ulęgną zmianie. DETERMINANTY PODAŻY Zmiany produktywności wywołane zmiana technologii produkcji Zmiany opłacalności produkcji innych dóbr lub usług Zmiany dostępności ( rzadkości ) rożnych zasobów produkcyjnych ZASOBY ( czynniki produkcyjne ) – są to rzeczy wykorzystywane do produkcji dóbr i usług :*ZIEMIA:Obejmuje obszar powierzchni ziemi i wszystko to co w naturze jest użyteczne w procesie produkcji ( minerały, chemikalia, rośliny) *PRACA ( siła robocza) Obejmuje każdy sposób w jaki ludzka energia fizyczna lub umysłowa może być sensownie wydatkowana *KAPITAŁ RZECZOWY (dobra inwestycyjne): Obejmuje wszelkie wyniki procesu produkcyjnego który przeznaczony jest do późniejszego wykorzystania w procesie produkcyjnym *KAPITAŁ FINANSOWY: Reprezentowany przez rożnego rodzaju środki finansowe do zapewnienia operacji służących do produkcji TECHNOLOGIA – to wiedza jak zasoby mogą być łączone w sposób produkcyjny Rzadkość – jest to fakt, że nie możemy mieć wszystkiego co chcemy przez cały czas. Implikacje rzedkości zasobów: zawsze istnieje więcej niż jeden sposób wykorzystania zasobu Musimy dokonywać wyborów spośród alternatywnych sposobów wykorzystania zasobów z każdym wyborem łączy się kategoria kosztu GRA RYNKOWA: To określone zachowanie się podmiotów rynkowych (przedsiębiorstw transportowych i logistycznych) charakteryzujące się pewnym systemem reguł. Reguły te określają zachowania uczestników tej gry dążących do osiągania celów przy wykorzystaniu różnych strategii. Gry te odnoszą się przede wszystkim do pozyskiwania nabywców usług transportowych – klientów. PRZEDSIEBIORCA Jest to osoba ( fizyczna lub prawna ) zajmująca się działalnością gospodarcza która odkrywa potencjalnie zyskowne możliwości, organizuje i kieruje przedsięwzięciami mającymi produktywny charakter Osoba fizyczna (prywatna) – jest to osoba fizyczna uzyskująca dochody z pracy najemnej i nie zarobkowych źródeł Osoba prawna - organizacja ( organizacja gospodarcza) , instytucja posiadająca zarejestrowany statut w odpowiednim sądzie - organizacja gospodarcza ma prawo zawierać transakcje odpowiadające zadaniom i celom wymienionym w statucie a także może przyjmować na siebie: + prawo majątkowe + podejmować zobowiązania i odpowiadać za te zobowiązania W_P = P/Z T_WP = M/Z MENADŻER To osoba zatrudniona na stanowisku kierowniczym posiadająca wielostronna wiedze i umiejętności niezbędne do kierowania ludźmi i zarządzania organizacjami w warunkach niepewności i stałej zmienności otoczenia w którym te organizacje działają. Zadaniem menadżera jest ( bez względu na wielkość zarządzanej przez niego organizacji): - kierowanie własnym rozwojem i działaniami, zdobywanie nowych umiejętności i doskonalenia cech osobistych oraz własnej pracy menadżerskiej - kierowanie ludźmi poprzez zrozumienie ich potrzeb i oczekiwań oraz właściwe wykorzystanie ich umiejętności i uzdolnień dla dobra przedsiębiorstwa - sterowanie przedsiębiorstwem poprzez znajomość jego celów i misji, jego mocnych i słabych stron oraz zagrożeń i szans, jakie stwarza otoczenie - rozwiązywanie i podejmowanie problemów oraz podejmowanie decyzji i wprowadzanie ich w życie PRZEDSIEBIORCZOŚĆ – to zachowanie człowieka lub organizacji polegające na poszukiwaniu i stosowaniu nowych rozwiązań wymagających więcej energii, inicjatywy i pomysłowości oraz umiejętnego oszacowania koniecznych nakładów ( czasu, wysiłku, środków ) i możliwych do osiągnięcia korzyści w obszarze występujących ograniczeń i możliwości oraz skłonności do brania na siebie ryzyka i odpowiedzialności za swoje decyzje i działania. Ekonomiczne funkcje państwa: Funkcja Alokacyjna Polega na podejmowaniu działań stymulujących wzrost gospodarczy w sektorach i regionach czyli poprzez politykę strukturalną. Celem jest optymalna alokacja zasobów (umiejscowienie). Państwo wspiera działaśność badawczą i rozwojową w wielu gałeziach gospodarki lub poprzez subwencje chroni przedsiębiorstwa przed konkurencją międzynarodową. Państwo stymuluje rozwój infrastruktury oraz inwestycje w regionach mało rozwiniętych. Funkcja Stabilizacyjna W procesach gospodarczych mają miejsce makroekonomicze zakłocenia równowagi, występują zjawiska inflacji i bezrobocia. Pastwo poprzez politykę monetarną i fiskalną stara sę wpłynąć na stabilizację procesów gospodarczych oraz pełne zatrudnienie. Polityka monetarna polega na manipulowaniu przez bank centralny stopą wzrostu podaży pieniądza. Polityka fiskalna to manipulowanie poziomem podatków i wydatków państwa. Celom stabilizacji służy także polityka kursów walutowych i handlu zagranicznego. Funkcja Redystrybucyjna Służy niwelowaniu nadmiernych nierówności w zakresie majątkowym i dochodowym. Obejmuje działania związane z wtórnym podziałem dochodów za pomocą podatków, subwencji oraz świadczeń społecznych. Funkcja Legislacyjna Zapewnia funkcjonowanie gospodarki rynkowej oraz społeczeństwa. Polega na ustanawianiu trwałych, stabilnych instytucji i reguł gry, czyli tworzenie norm prawnych, instytucji chroniących własność oraz prawa jednostek i społeczeństwa jako całości. Funkcja ochrony zasobów wyższej użyteczności Państwo poprzez nakazy i zakazy stara się nie dopuścić, aby dobra i interesy wysokiej użyteczności zostały naruszone przez działaność gospodarczą (efekty ujemne tej działaności dla osób trzecich). Obemują one bezpieczeństwo ludności, BHP, ochronę zdrowia i środowiska naturalnego. Funkcja Popytowa Państwo występuje jako bezpośredni nabywca dóbr i usług w sektorze prywatnym (zakupy na potrzeby armii, policji, służby zdrowia...). Państwo wywiera duży wpływ na aktywność gospodarczą, na gałęzie i firmy, które zależne są od zamówień państwowych (publicznych). Funkcja Podażowa Realizowana jest przez przedstawicielstwa i instytucje porządku publicznego, przez przedsiębiorstwa państwowe. Zakres zależy od udziału tego sektora w gospodarce (od kilku do kilkudziestu %). Funkcja Stymulowania i organizowania przyrostu zasobu kapitału ludzkiego – Rodzi się kapitalizm bez kapitału dającego się posiadać na własnośc, czyli kapitał ludzki. Inwestycje zwiększające zasób tego kapitału wymagają dłuższego horyzontu czasowego (kształcenie, edukacja, postęp naukowo-techniczny). Powstaje zadanie dla państwa, instytucji zdolnej zapewnić postęp w dziedzinach o długim horyzoncie czasowym.