AKADEMIA TECHNICZNO – ROLNICZA W
BYDGOSZCZY
Katedra podstaw konstrukcji maszyn
PROJEKT NUMER 2
Temat : sprzęgło mechaniczne , cierne , jedno tarczowe suche
SPRAWDZAJĄCY :
grupa b ; sem 5
Przyjmuje następujące dane wejściowe:
Nacisk jednostkowy p - 0,7 N/mm2
Średni promień tarczy rśr - 80 mm
Maksymalny moment obr M - 150 Nm
Współczynnik nadwyżki β - 1,5
Współczynnik tarcia µ - 0,3
Moment Mt przenoszony przez sprzęgło powinien być większy od maksymalnego momentu silnika Mm . zależność tą przedstawia współczynnik zapasu sprzęgła
β = Mt/ Mm > 1
Najczęściej współczynnik ten przyjmuje się w granicach :
samochody osobowe β = 1,4 ÷ 1,8
samochody ciężarowe β = 1,5 ÷ 2,5
autobusy β = 1,3 ÷ 2,5
moment Mt przenoszony przez sprzęgło zależy od siły tarcia między okładzinami.
Mt = i*µ*Fs*rśr
µ – współczynnik tarcia okładzin ciernych
Fs – siła nacisku sprężyny dociskowej
Mt = Mm*µ = 150*0,3 = 225 Nmm
Fs = Mt/ i*µ* rśr
Fs =225000/2*0,3*80 = 4687,5 N
Obliczam wymiary okładzin : (ρ = 0,83)
rz = [(2*β*Mm)/2π*i*p(1 - ρ3)]1/2 =( 2*1,5*225000/4*3014*0,3*0,7*0,36)1/2
rz = 89,2 mm
przyjmuje promień zewnętrzny okładziny 90mm
korzystając z współczynnika ρ charakteryzującego wymiary geometryczne okładzin obliczam promień wewnętrzny.
rw = 0,83*90 = 70 mm
Korzystając z momentu przenoszonego przez sprzęgło obliczam średnice wałka sprzęgłowego
Mt/Wo < ks
Przyjmuję materiał na wałek : stal 35 ; ks = A*re/X ; re = 320 MPa ; X = 2
A = 0,62 ⇒ ks = 92 MPa
d > (16*Mt/π ks)1/3
d > (16*225000/3,14* 92)1/3
d > 23,18 mm
przyjmuje średnice opierając się na PN d = 26 mm. Dla tej średnicy przyjmuje wymiary wielowypustu : D = 30 mm ; b = 6 mm ; z = 6 mm ; h = 4 mm
dśr = (30 +26)/2 = 28 mm
Sprawdzam wielowypust na naciski dopuszczalne tym samym określając jego długość.
Po = P/0,75* dśr*z*h*l < pdop
P = 2Ms/ dśr = 2*225000/28 = 16071,42 N
Przyjmuję długość wielowypustu l = 30 mm oraz naciski dopuszczalne
pdop = 30MPa
po = 16071,42/0,75* 28*6*4*30 = 29 MPa < pdop = 30MPa
Ponieważ warunek nacisków dopuszczalnych został spełniony zatem przyjętą długość l = 30 mm uznaję za poprawną.
Obliczam połączenie klejone łączące okładziny z tarczą nośną.
τt = T/F
τt = 4T/π(dz2 – dw2) < kt ; dz =160 mm ; dw = 140 mm
dopuszczalne naprężenia tnące dla klejów na zimno wynosi od 10 do 30 MPa
τt = 4*1406,5/3,14(1602 – 1402) = 0,55 MPa < kt
sprężyna tależowa
l
h
strzałka ugięcia wynosi f = F*l3/3EI ; I = b*h3/12
przyjmuję f = 40 mm
przedstawiony układ jest symulacją jednego segmentu sprężyny talerzowej . Celem tego postępowania jest sprawdzenie czy sprężyna jest dostatecznie sztywna to znaczy czy zapewni wystarczającą siłę docisku tarczy sprzęgłowej oraz określenie ilości segmentów tejże sprężyny . Należy jednocześnie pamiętać iż rozpatrywane obliczenia są jedynie daleko idącą aproksymacją rzeczywistości.
Przyjmuję wymiary wejściowe: b = 7 mm ; h = 2 mm ; E = 215000 N/mm2
I = b*h3/12 = 7*23/12 = 3,3 mm4
F = 3EI*f/l3 = 394 N
Siła docisku obliczona wcześniej Fs = 4700 N
Biorąc pod uwagę siłę F potrzebną do ugięcia jednego segmentu określam ilość segmentów w sprężynie talerzowej Fs/F = 12,5.
Przyjmuję ilość segmentów równą 14.
Przyjmując średnice drutu sprężyn d = 3,2 mm odczytuję z polskiej normy PN-85 M-80701 dotyczącej sprężyn śrubowych naciskowych pozostałe parametry.
Średnica wewnętrzna sprężyny Dw = 9,6 mm
Średnica zewnętrzna sprężyny Dz = 16 mm
Średnica podziałowa sprężyny D = 12,8 mm
Obciążenie sprężyny P = 678 N
Ugięcie sprężyny pod obciążeniem f = 3,9 mm
Długość sprężyny nieobciążonej lo = 27,6 mm
Długość sprężyny pod obciążeniem lp = 18,7 mm
Obliczam naprężenie styczne.
τ = 8*P*D/πd3 = 674 MPa
τdop =0,5*Rm = 0,5*1370 = 685 MPa
Przyjmuję materiał na sprężyny 60S2 o Rm = 1370 MPa
Maksymalny moment silnika wynosi Ms =150000 Nmm . Promień na którym pracować będą sprężyny wynosi 40 mm zatem siła ściskająca sprężyny wyniesie
3750 N. Ilość sprężyn potrzebna do przeniesienia obciążenia 3750N/678N = 5,5.
Przyjmuję ilość sprężyn równą 5 sztuk
1. w niniejszym projekcie rozpatrywany będzie układ składający się z silnika oraz przekładni , który to może być zastosowany w pojeździe samochodowym
dlatego też warunki pracy takiego układu oraz współpracującego sprzęgła odpowiadać będą pełnemu zakresowi temperatur występujących w klimacie umiarkowanym charakterystycznym dla naszego kraju . Głównym i podstawowym warunkiem możliwości działania takiego sprzęgła jest możliwość włączania i wyłączania podczas pracy układu .
SILNIK SPRZĘGŁO PRZEKŁADNIA
KONCEPCJE :
KRYTERIA |
---|
NUMER SPRĘGŁA |
NUMER 1 |
NUMER 2 |
NUMER 3 |
NUMER 4 |
NUMER 5 |
NUMER 1 – SPRZĘGŁO WIELOPŁYTKOWE WŁĄCZANE MECHANICZNIE
NUMER 2 – SPRZĘGŁO CIERNE Z CENTRALNĄ SPRĘŻYNĄ TALEŻOWĄ
NUMER 3 - SPRZĘGŁO HYDROKINETYCZNE
NUMER 4 – SPRZĘGŁO CIERNE Z POWIERZCHNIAMI STOŻKOWYMI
NUMER 5 – SPRZĘGŁO CIERNE ROZPOROWE
Założenia projektowo – konstrukcyjne :
a) dane sytuacyjne :
Rozpatrywane sprzęgło pracować będzie w pojeździe samochodowym , dlatego też oprócz znacznych wahań temperatury narażone będzie drobne zanieczyszczenia w postaci kurzu .jedynym poważnym czynnikie zagrażającym pracy tego sprzęgła jest olej, który może się pojawić w przypadku uszkodzenia uszczelniacza.
dane ilościowe :
maksymalny moment obrotowy silnika 150 Nm
maksymalny moment przenoszony przez sprzęgło 225 Nm
sprzęgło jest przeznaczone do produkcji seryjnej.