Zakres materiału
- Ogólna teoria rynku (popyt, podaż, ujęcie dynamiczne rynku, elastyczność podaży i popytu, interwencja Państwa na rynku)
- Teoria przedsiębiorstwa (analiza, funkcje produkcji, techniki produkcji)
- Teoria kosztów
- Rynek konkurencji doskonałej (monopolistyczna w krótkim i długim okresie)
Egzamin: forma pisemna, klasyczna. 4 pytania, w grudniu zagadnienia
Maria Fic: m.fic@wez.uz.zgora.pl, tel: 698-877-807
Wprowadzenie do ekonomii
Laureatem nagrody Nobla w październiku 2011 r. jest Thomas Sargent (ur. 1943 roku amerykański ekonomista, działający głównie na polu makroekonomii. Zajmował się m.in. teorią racjonalnych oczekiwań. W przeszłości związany m.in. z University of Chicago oraz Stanford University, obecnie zaś z New York University) za empiryczne badania nad przyczynami i skutkami w makroekonomii. Zbudował model w jaki sposób podmioty gospodarcze mogą reagować na podmioty fizyczne. Model ten wykorzystywany jest w wielu krajach. Sprawdzono go wielokrotnie, okazał się dobrym modelem.
O ekonomii jako nauce samodzielnej mówimy od 1776 roku. Ukazało się dzieło Adama Smitha „Rozważanie nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”. Do tego momentu ekonomia związana ściśle była z filozofią – zajmowali się nią wtedy również filozofowie. Mówiono wtedy o ekonomii jako o wielkim nurcie. Smith był twórcą takich zagadnień jak popyt i podaż.
Ekonomia –jako nauka zajmuje się badaniem i analizą procesów gospodarowania w warunkach względnej rzadkości dóbr.
Dwa działy ekonomii to:
1. Mikroekonomia - bada funkcjonowanie podmiotów gospodarujących(przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe i państwo) na rynku.
2. Makroekonomia – bada funkcjonowanie gospodarki jako całości
Ekonomia pozytywna – opisuje fakty i procesy gospodarcze, w taki sposób aby można było wnioskować o ich przebiegu (nie ocenia), pozytywny sposób interpretacji zjawisk gospodarczych;
Ekonomia normatywna –opisuje fakty i procesy gospodarcze, dokonując jednocześnie ich oceny za pomocą norm moralnych dobra i zła, ekonomia która zawiera ocenę wszystkich zjawisk gospodarczych (np. stopy gospodarcze bezrobocia)(dokonują jej politycy)
Proces gospodarowania – proces w ramach którego ludzie poszukują odpowiedzi na trzy pytania:
- co wytwarzać? (człowiek posiada potrzeby, odczuwa od czasu do czasu dyskomfort który znika jeśli potrzeba zostanie zaspokojona. Potrzeby są nieograniczone i do zaspokojenia ich potrzebne są dobra wolne. Występują one w przyrodzie: są to tak zwane dobra nierzadkie (słońce, powietrze itd.)(jest większa lub równa od potrzeb), pozostałe to dobra rzadkie (jest ich mniej niż wynoszą potrzeby) (dóbr nie starczy dla wszystkich, jedni potrzebują więcej od pozostałych) Są również dobra konsumpcyjne oraz dobra produkcyjne (np. ruda żelaza). Okazuje się że większość jest dóbr rzadkich produkcyjnych. Człowiek za każdym razem podejmuje decyzje co produkować.
- jak wytwarzać? – to technika produkcji – kombinacja nakładów czynników wytwórczych za pomocą której można wytworzyć daną wielkość produkcji. Czynniki wytwórcze: ziemia, praca, kapitał (opisał je Smith) oraz przedsiębiorczość, czas (nie wystarczy wytworzyć produkcji, należy ją wytworzyć w określonym czasie) i wiedza
- dla kogo? – podział dóbr. Mechanizmy podziału: według potrzeb, przemoc, rynek (jest zupełnie inny od podziału wg potrzeb i przemocy i jest dominujący w tym podziale, działa dynamicznie). Polega na wymianie ekwiwalentnej (by coś zdobyć musimy posiadać równie wartościową rzecz) wymiana Barterowa (pojawiły się dwie niezależne transakcje – kupno i sprzedaż przy pojawieniu się pieniądza). Czwartym podziałem jest centralny planifikator.