Fitodegradacja – opisać.
Fitodegradacja - obejmuje zróżnicowane procesy metaboliczne roślin oraz towarzyszących im mikroorganizmów, prowadzące do rozkładu związków organicznych, takich jak węglowodory poliaromatyczne, pestycydy czy substancje wybuchowe.
Fitodegradacja:
Dotyczy wyłącznie toksycznych związków organicznych, mogą być one kumulowane w tkankach w niezmienionej postaci, czasem ulegają przekształceniu w nietoksyczne związki, wbudowywane następnie do składników strukturalnych komórki, bądź uwalniane z roślin do środowiska. W pewnych przypadkach mogą być rozkładane do CO2 i H2O. Najefektywniejsze rośliny to trawy oraz rośliny motylkowate, duże znaczenie odgrywają symbiotyczne mikroorganizmy (zwiększają wydajność procesu), głównie glebowe.
Najczęściej neutralizowane związki: ropopochodne węglowodory alifatyczne i policykliczne węglowodory aromatyczne, pestycydy chloroorganiczne i herbicydy, insektycydy fosforoorganiczne, wybielacze, materiały wybuchowe (TNT – trinitrotoluen, nitrogliceryna), substancje powierzchniowo czynne, środki konserwujące drewno.
Substancje te mogą być rozkładane przez endogenne enzymy roślinne (nitroreduktazy, dehalogenazy, nitrylazy, peroksydazy) (których działanie nie ogranicza się jedynie do wnętrza rośliny, ich aktywne formy są znajdywane też w glebie i osadach). Dlatego ważne jest poszukiwanie roślin zdolnych do produkcji odpowiednich enzymów.
W przypadku modyfikacji genetycznych prowadzi się prace nad zwiększeniem poziomu naturalnie występujących w roślinach enzymów degradujących toksyczne związki organiczne, nad modyfikacjami morfologii korzeni (wzrost masy, powierzchni kontaktu z glebą) i polepszaniem wydajności mikroorganizmów glebowych. Uzyskano np. transgeniczne rośliny z transgenami bakteryjnymi i grzybowymi umożliwiającymi rozkład herbicydów i transgenami owadów i ssaków, warunkującymi tolerancję na pewne pestycydy i insektycydy.
Fitodegradacja jest skuteczną metodą oczyszczania terenów skażonych TCE przy użyciu topoli, zanieczyszczeń TNT przy użyciu roślin wodnych i wilgociolubnych, topola jest też używana do absorpcji niektórych pestycydów, a w symbiozie z bakteriami rozkłada węglowodory. Natomiast węglowodory ropopochodne i środki konserwujące drewno można eliminować za pomocą pewnych gatunków traw.