Toksyczne skutki azbestu.

Zagrożenie ze strony azbestu:

Wzmianki o szkodliwości azbestu pojawiały się już od bardzo dawna.

Prawdziwe zmiany zastąpiły w latach sześćdziesiątych, kiedy uświadomiono sobie, że nawet niewielkie dawki azbestu mogą poważnie przyczynić się do powstania chorób, z nowotworami włącznie.

Pył azbestu przenika do organizmu przez układ oddechowy wraz z wdychanym powietrzem, gromadząc się i zalegając w płucach.

Możliwość pojawienia się choroby zależy od:

- składu pyłu przemysłowego zawierającego azbest (najbardziej szkodliwy azbest niebieski);

- stężenia i wymiarów włókien azbestu zawartych w powietrzu;

- współudziału innych kancerogenów w środowisku pracy i poza nią;

- czasu zatrudnienia w zanieczyszczonym azbestem środowisku;

- czasu i poziomu narażenia na ekspozycję w ciągu zmiany;

- aktualnego stanu zdrowia i przebytych chorób;

- odporności osobniczej;

- genetycznego obciążenie chorobami nowotworowymi itp.

Jakie choroby może wywołać azbest ?

Włókna azbestowe po dostaniu się drogą oddechową do organizmu są bardzo trudne do usunięcia. W konsekwencji ich oddziaływania mogą rozwijać się takie choroby, jak:

- pylica azbestowa (azbestoza);

- nowotwory złośliwe (szczególnie śródbłoniak);

- zgrubienia i stwardnienia opłucnej;

- zmiany skórne;

- przewlekłe zapalenia oskrzeli;

Wystąpienie raka płuc wśród osób narażonych na pył azbestu znacznie nasila się przy paleniu papierosów:

Wśród osób narażonych zawodowo na pył azbestu (w porównaniu z osobami nie narażonymi i niepalącymi) ryzyko raka płuc wzrasta pięciokrotnie.

Wśród osób palących (w porównaniu z osobami niepalącymi) ryzyko raka płuc wzrasta jedenastokrotnie.

Prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu jest dużo większe przy równoczesnym narażeniu na szkodliwe oddziaływanie azbestu i dymu tytoniowego aż ok. pięćdziesięciokrotnie.

Ważne jest też to, że choroby wywołane azbestem rozwijają się po 20-30 latach

wdychania włókien azbestu. A więc zagrażają dzieciom i młodzieży obecnie przebywającej w środowisku zanieczyszczonym azbestem.

Szkodliwość

Szkodliwość włókien azbestowych zależy od średnicy i długości włókien:

• większe włókna nie są tak szkodliwe, gdyż w większości zatrzymują się w górnych drogach oddechowych skąd są usuwane przez rzęski,

• włókna bardzo drobne są usuwane przez system odpornościowy.

• najbardziej niebezpieczne są włókna długie (>5μm), ale cienkie (<3μm), tzw. respirabilne przenikają one do dolnych dróg oddechowych, wbijają się do płuca gdzie pozostają i w wyniku wieloletniego drażnienia komórek wywołują nowotwory. Takie włókna powstają głównie podczas ścierania wykładzin hamulcowych i sprzęgłowych samochodów starszego typu.