Wdrażanie demokracji
w powojennych
Niemczech
czyli
Skutki nazistowskiej
propagandy
Podział na strefy okupacyjne
Po II Wojnie Światowej Niemcy
podzielono na 4 strefy okupacyjne:
Aliancka: (Niemcy Zachodnie)
Anglia
Stany Zjednoczone
Francja
Radziecka (Niemcy Wschodnie - granica
na rzece Łaba)
Biała Lista
Stworzona przez Aliantów lista osób
będących przeciwnikami nazizmu i
zwolennikami demokracji
Zawierała nazwiska TYLKO 1500
osób.
Między innymi K. Adenauer znalazł się na
owej liście.
Demokracja?
Alianci w swojej strefie okupacyjnej
prowadzili politykę 4-ch „D”:
denazyfikacja, demilitaryzacja,
decentralizacja i demokratyzacja
Helmut Schmidt (późniejszy Kanclerz
Niemiec RFN) pytał: „co znaczy
demokracja?”, ponieważ nie znał
tego słowa.
Wyniki badań opinii publicznej w
1948r.
57% (a wśród byłych członków partii
65%) ankietowanych wyrażało
pogląd, że narodowy socjalizm był
dobrą ideą tylko źle zrealizowaną…
Narodowy socjalizm był negowany
przez 65% ludzi z wykształceniem
uniwersyteckim
Wyniki badań opinii publicznej w
1950r.
Co dziesiąty obywatel RFN uważał
Hitlera za jednego z
najwybitniejszych Niemców,
szczególnie zasłużonych dla kraju
Przed Hitlerem plasował się
Bismarck. Za Hitlerem Fryderyk
Wielki.
Wyniki badań opinii publicznej w
1952r.
37% miało dobre mniemanie o Göringu
24% miało dobre mniemanie o Hitlerze
15% uważało Goebbelsa za zasłużonego
dla kraju
3% pozytywnie wyrażało się o Himmlerze
21% uważało, że za klęskę III Rzeszy
odpowiadają zamachowcy, którzy chcieli
zabić Hitlera. Gdyby nie oni, Hitler na
pewno wygrałby wojnę.
Badania nad polityką
W 1947r. Przeprowadzone badanie wykazało że
aż 70% młodych ludzi wykazuje brak
zainteresowania polityką. Było to spowodowane
tym, że propaganda nazistowska najmocniej
uderzała właśnie w tę część społeczeństwa.
Panowała powszechna apatia i niechęć
43% optowało za systemem wielopartyjnym,
40% było za rządami jednej partii. Z tego wśród
studentów jedynie 64% opowiadało się za
demokracją
Tylko 30% Amerykanów w 1949r. uważało, że
Niemcy potrafią rządzić samodzielnie w
demokratyczny sposób.
Próba odbudowania silnej władzy
centralnej
W 1947r. 10% głosów do Landtagu w
Getynberdze zdobyła Partia Niemieckiej
Rzeszy, która zaraz po wyborach
zorganizowała młodzieżówkę pod nazwą
Wikingowie.
Został wniesiony sprzeciw wobec rejestracji
Wikingów (mały sukces wczesnej niemieckiej
demokracji)
Różni działacze związkowi oraz niektórzy
profesorowie mówili o tym że Niemcy
potrzebują silnej władzy tylko „z odrobiną
demokracji”
Podsumowanie
Wyniki przedstawionych badań pokazują
jednoznacznie jak silna i skuteczna była
propaganda w III Rzeszy.
Zakorzenione u młodzieży hasła i sposób
prowadzenia polityki oraz przeżycia
wojenne niezwykle utrudniały odbudowanie
Niemiec jako państwa demokratycznego.
Niemcy musieli nauczyć się polityki.
Odbudowa państwa niemieckiego nie
udałaby się gdyby nie pomoc i wsparcie
Aliantów.
Bibliografia
K. Jagiełło, Po zmierzchu bogów,
Warszawa, 2005.