Sonety odeskie(1)

Sonety odeskie - wiadomości wstępne

© - artykuł chroniony prawem autorskim - zasady korzystania

Wyłącz reklamy na

miesiącrok

Sonety odeskie to tytuł przyjęty przez historyków literatury dla określenia poetyckiego cyklu dwudziestu dwóch utworów Mickiewicza. Wydane w Moskwie w 1826 r. wraz z Sonetami krymskimi wiersze powstały w latach 1825-1826 r. w Odessie i w Moskwie. Mickiewicz przebywał tam na zesłaniu w Rosji, między innymi znalazł się właśnie w Odessie. Zachwycony nowym otoczeniem nie ograniczył się jednak wyłącznie do podziwiania przyrody. Młody, przystojny poeta, bywał w arystokratycznych salonach i romansował z kobietami. Chętnie przyjmowany był przez Sariusza Bonawenturę Zalewskiego i jego żonę Joannę, która obdarzyła Mickiewicza głębokim uczuciem.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Duże znaczenie miała również znajomość poety z Karoliną Sobańską. Echa tego romansu dopatrywano się zwłaszcza w Sonetach odeskich, bo też cykl ten nie bez powodu uchodzi powszechnie za „erotyczny”. Badano zatem biografię pisarza, starając się rozszyfrować imiona kobiet, o których Mickiewicz wspomina. Początkowe utwory wiązano z miłością poety do Maryli, kolejne odnoszono do miłostek odeskich. Te pierwsze opiewały miłość idealną, uwzniośloną, ukazywały kobietę w duchu poezji petrarkistów, grupa druga pokazywała już raczej miłość zmysłową i nie ograniczała się wyłącznie do jednej, stałej bohaterki.

Mickiewicz w swoim cyklu nawiązał do sonetu włoskiego, nawet motto zaczerpnął z Petrarki i zapisał je w języku oryginału. Co więcej, Sonet I nosi tytuł Do Laury (Laura to również imię bohaterki utworów włoskiego mistrza), a sonet VII podtytuł Z Petrarki i motto z jego utworu, podobnie w podtytule zaznacza się źródło Sonetu X Błogosławieństwo.

W tradycji literackiej, do której sięgnął Mickiewicz, dominowała tematyka erotyczna, miłosna. I wydaje się, że on również na takiej wyłącznie się koncentruje. W nowszych badaniach odchodzi się jednak od upatrywania w cyklu Sonetów odeskich wyłącznie problematyki erotycznej. Zaczęto zwracać uwagę na kwestie znacznie dla niego istotniejsze. Opinia Juliusza Maciejewskiego na ten temat jest następująca:

Tak się w nim bowiem dzieje, że para bohaterów, on i ona („on” – stały bohater cyklu, „ona” – to stała rola, odgrywana przez zmienne aktorki), nie istnieje tu w społecznej próżni, w „oderwaniu od reszty świata”, tak znamiennym dla tradycyjnej liryki erotycznej. Przeciwnie, oboje bezustannie zostają wpisani w szerszy kontekst społeczny, już od pierwszego sonetu […]

Toteż sonety ukazują nie tylko napięcia między parą zakochanych, ale bardzo często między nimi (czy częściej tylko „nim”, podmiotem lirycznym sonetów) a otoczeniem, środowiskiem społeczności salonowej. Stąd Maciejewski pisze dalej:

[…] sonety odeskie stają się poematem o przemianie człowieka, dokonywającej się pod wpływem działającego nań otoczenia środowiskowego. Stają się poematem o tym, jak bohater, początkowo boleśnie odległy od otoczenia społecznego, dysponujący odmiennym, wydrwiwanym przez to otoczenie widzeniem świata i stylem życia – goryczą rezygnuje z niego, przechodzi na pozycje otoczenia, by – wyrastając ponad nie – powtórnie je odrzucić, tym razem pogardliwie.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Na okładce pierwszego wydania sonetów z 1826 r. zamieszczony został cytat z Petrarki:

Kiedy byłem po części innym człowiekiem niż dzisiaj

. Słowa te oddają właśnie przemianę, jakiej zapisem jest Mickiewiczowski cykl sonetów.

Cechy romantyczne w Sonetach krymskich

© - artykuł chroniony prawem autorskim - zasady korzystania

Wyłącz reklamy na

miesiącrok

Sonety krymskieto cykl osiemnastu utworów napisanych przez Adama Mickiewicza w 1825 roku. Było to zaledwie trzy lata od debiutu Mickiewicza, uznawanego jednocześnie za symboliczny początek epoki romantyzmu w Polsce. W przedmowie do swojego pierwszemu tomu poezji oraz w balladzie Romantyczność poeta nakreślił program nowej poezji i, jednocześnie, nowej wrażliwości. Jej kwintesencją są znane słowa z Romantyczności:


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko. (...)
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Miej serce i patrzaj w serce!

Sonety krymskie powstawały w sytuacji diametralnie innej niż Ballady i romanse. Mickiewicz po procesie filomatów został wygnany z kraju i zmuszony do zamieszkania w Rosji. Jednak wydarzenia te nie wpłynęły na jego postrzeganie sztuki. Sonety krymskie są cyklem romantycznym, manifestem wrażliwości człowieka tamtej epoki.

Typowe dla literatury romantycznej cechy można znaleźć w Sonetach zarówno w planie treści jak i w formie.

BOHATER ROMANTYCZNY

Bohaterem całego cyklu jest wędrowiec, pielgrzym. Sam poeta nazywa go pielgrzymem wprost, tytułując tak jeden z sonetów oraz opisując osoby dialogów: Mirza, Pielgrzym. Status pielgrzyma niesie za sobą wiele znaczeń. Pielgrzymka odsyła do sfery sacrum, to droga podjęta w celu dotarcia do miejsca świętego. Wyprawa ma być sprawdzianem dla człowieka, okazją do walki ze swoimi słabościami, a także do refleksji nad sobą samym. Ten ostatni aspekt jest chyba najistotniejszy w przypadku Sonetów krymskich.

Jednocześnie sytuacja pielgrzymki najczęściej wiąże się z samotnością, wyobcowaniem. Pielgrzym jest obcy w każdym miejscu, do którego przybywa. W przypadku bohatera sonetów samotność i alienacja dotyczą dwóch kwestii. Z jednej strony sytuacja wędrowca wiąże się z wygnaniem z ojczyzny, staje się on człowiekiem wykorzenionym. Z drugiej zaś strony wyobcowanie to uczucie towarzyszące romantycznym bohaterom niemal wszystkich utworów epoki. Jest ono efektem nowej, innej wrażliwości. Pielgrzym widzi świat inaczej niż ci, którzy go otaczają. Jego przeżycia i emocje oddzielają go od innych ludzi. Wyraźnym przykładem jest zachowanie wędrowca podczas burzy:

Jeden podróżny siedział w milczeniu na stronie
I pomyślał: szczęśliwy, kto siły postrada,
Albo modlić się umie, lub ma z kim się żegnać.

Romantyczna wrażliwość wędrowca przejawia się także w jego zachwycie krymskimi krajobrazami.

NATURA

Obraz natury w Sonetach jest charakterystyczny dla literatury romantycznej. Poeta opisuje piękno krymskich krajobrazów, jednak bardziej interesuje go przyroda jako żywioł i jako najważniejszy element świata. Np. w Burzy opisuje rozszalałe morze:


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Wicher z tryumfem zawył, a na mokre góry,
Wznoszące się piętrami z morskiego odmętu,
Wstąpił jenijusz śmierci i szedł do okrętu,
Jak żołnierz szturmujący w połamane mury.

W powyższym fragmencie natura jest upersonifikowana, staje się żołnierzem śmierci. Podmiot liryczny nie buntuje się przeciwko temu, akceptuje naturalny porządek i kruchość ludzkiego życia wobec żywiołu. Walka przyrody i cywilizacji jest motywem powtarzającym się w Sonetach kilkakrotnie. W Bakczysaraju rośliny wdzierające się do pałacu i porastające mury symbolizują nietrwałość, przemijalność tego, co zbudowane przez człowieka.

Przyroda, co charakterystyczne dla literatury romantycznej, staje się też źródłem przeżyć podmiotu lirycznego i ich odzwierciedleniem. Zapadający zmrok w Stepach akermańskich zaciera kształty widzianych przedmiotów, wszystko staje się niewyraźne, płynne. Odzwierciedla to wewnętrzną sytuację podmiotu lirycznego, poczucie zagubienia, niepewności. W sonetach morskich (Cisza morska, Żegluga, Burza) zmieniająca się sytuacja na morzu odzwierciedla zmiany w emocjach podmiotu lirycznego.

Porządek natury jest wielokrotnie przeciwstawiany w sonetach porządkowi ludzkiemu. We wspomnianym już Bakczysaraju pałac symbolizujący dawną potęgę staje się ruiną, na której rosną kwiaty. Natura jest wieczna, należy do porządku sacrum. Przykładem takiego ujmowania przyrody jest Czatyrdah:

Między światem i niebem jak drogman stworzenia,
Podesławszy pod nogi ziemie, ludzi, gromy,
Słuchasz tylko, co mówi Bóg do przyrodzenia.

Takie pojmowanie natury jest wprowadzone do sonetów w związku z postacią Mirzy. Jego postać łączy się z kolejną romantyczną cecha cyklu, jaką jest
ORIENTALIZM

Zainteresowanie Wschodem było u romantyków powszechne. Egzotyczna kultura pociągała swą barwnością i odmiennością. W Sonetach krymskich fascynacja orientem przejawia się na kilku płaszczyznach. Przede wszystkim wiąże się z postacią Mirzy – wschodniego przewodnika prowadzącego wędrowca przez krymskie przestrzenie. Mirza jest człowiekiem Wschodu, zakorzenionym w orientalnej kulturze. Jego spojrzenie na świat jest diametralnie różne od spojrzenia Pielgrzyma. Podmiot liryczny nieustannie uczy się od Mirzy, dzięki niemu poznaje świat Krymu.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Mirza postrzega świat jako jedność. Modli się od górskiego szczytu, Czatyrdahu:

Między światem i niebem jak drogman stworzenia,
Podesławszy pod nogi ziemie, ludzi, gromy,
Słuchasz tylko, co mówi Bóg do przyrodzenia.

Góra jest dla Mirzy elementem świata stworzonego przez Boga, symbolem jego potęgi. Dlatego modląc się do niej Mirza nie popełnia świętokradztwa. Jednocześnie w swojej modlitwie zarzuca naturze nieczułość, skarży się na trudny los człowieka walczącego z przyrodą. Jednak przywołane w tekście szarańcza, upał czy też przytłaczająca swym ogromem góra należą do naturalnego porządku, przeciwko któremu Mirza nie buntuje się. W jego świecie jest miejsce zarówno na dobre, jak i na złe żywioły. Wszystko, także klęski żywiołowe czy męczący upał, pochodzi od Boga i jest zgodne z boskim planem. Człowiekowi pozostaje tylko pokornie akceptować to, co się dzieje. Ta postawa zawierzenia, pokornej akceptacji jest u Mirzy wyraźna.
Z postacią wschodniego przewodnika wiążą się też elementy ludowości i folkloru, które tak fascynowały romantyków. Mądrość Mirzy nie jest wynikiem wykształcenia. Pochodzi ze znajomości reguł rządzących jego światem. Widać w niej elementy myślenia magicznego. Dla Mirzy słowo ma taką samą moc sprawczą jak spojrzenie, gest czy działanie.

Orientalizm w Sonetach krymskich przejawia się także w stylistyce utworów, przypominającej niekiedy twórczość barokową. Początek sonetu Czatyrdah stanowi rozbudowana apostrofa oparta na łańcuchu skojarzeń:

Maszcie krymskiego statku, wielki Czatyrdahu!
O minarecie świata! o gór padyszachu!

Stylistyka wypowiedzi pasuje do osoby Mirzy. Kwiecisty, pełen ekspresji sposób mówienia jest typowy dla ludzi Wschodu.

Orientalizm podkreślają też używane przez Mickiewicza nazwy regionalne: Czatyrdah, Bajdary, Bakczysaraj oraz słowa opisujące realia Wschodu: haremy, padyszach, dżamidy.

WYOBRAŹNIA POETYCKA

Wyobraźnia poetycka to kolejna romantyczna cecha widoczna w Sonetach krymskich. Mickiewicz postulował pisanie poezji opartej na czuciu, emocjach, na tym, co niejasne i pozornie niedostrzegalne. Sam także realizował ten program.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Już pierwszy utwór cyklu, Stepy akermańskie, pokazuje, że podmiot liryczny kojarzy zjawiska bardzo odległe:

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu.

Zacytowany początkowy wers wprowadza rozbudowaną metaforę, która obejmuje całą pierwszą strofę. Słowa takie jak: wpływać, ocean, fale, ostrowy nawiązują do tematyki morskiej. Jednocześnie step to „suchy oceane”. Poeta w całym wierszu odnosi się przemiennie do skojarzeń z oceanem i ze stepem. Efektem tego zabiegu stylistycznego jest nałożenie się na siebie tych dwóch obrazów.

Zaskakujące paralele pojawiają się w całym cyklu. W sonecie Cisza morska drzemiąca na dnie meduza, która ożywia się tylko wtedy, gdy morze jest spokojne staje się odzwierciedleniem myśli i wspomnień poety.

O myśli! W twej głębi jest hydra pamiątek

Podmiot liryczny porównuje wspomnienia do hydry – mitycznego stwora, którego nikt nie mógł pokonać, bo wciąż się odradzał. Podkreśla tym samym, że nostalgia i żal są nie do przezwyciężenia. Analogia tego fragmentu do obrazu polipa jest wyraźna. Podobnie jak morski potwór, bolesne wspomnienia tkwią głęboko gdy podmiot liryczny aktywnie uczestniczy w rzeczywistości. Dopiero cisza i spokój, które skłaniają do kontemplacji sprawiają, iż „hydra pamiątek” ożywa.

Romantyczna wyobraźnia Mickiewicza przejawia się w pulsowaniu znaczeń i symboli, w ich płynnym przechodzeniu. Słowa są wieloznaczne, można je rozumieć na wielu poziomach.
Przykładem takiego ukształtowania języka jest sonet Mogiły haremu.

Tu z winnicy miłości niedojrzałe grona
Wzięto na stół Allacha; tu perełki Wschodu,
Z morza uciech i szczęścia, porwała za młodu
Truna, koncha wieczności, do mrocznego łona.

Zmarłe kobiety są dla poety zarówno gronami z winnicy miłości, jak i perłami Wschodu. Rzeczownik perła oznacza coś drogiego, pięknego, rzadko spotykanego. Jednocześnie to piękno rodzi się z bólu i cierpienia – prawdziwa, najcenniejsza perła powstaje, gdy delikatne ciało małża zostanie naruszone np. ziarenkiem piasku. Perła to wiec piękno okupione cierpieniem. Do tych skojarzeń dołącza poeta obraz morza, z którego dziewczęta zostały porwane za młodu. Poeta miesza tu porządek realistyczny – morze, porwanie i metaforyczny: pisze o morzu uciech i szczęścia. Konkretyzuje więc przenośne znaczenie popularnego frazeologizmu „morze szczęścia” i nadaje mu nowy sens.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Elementem wyobraźni poety jest też skupienie się na doznaniach i wrażeniach. Mickiewicz opisuje to samo miejsce widziane w dzień i o zmroku podkreślając tym samym, iż nie da się powiedzieć nic pewnego o rzeczywistości. Bakczysaraj jest zupełnie innym miejscem w dzień, w pełnym słońcu i w nocy. Takie widzenie świata jest bliskie późniejszemu impresjonizmowi.

Wyobraźnia poetycka Mickiewicza przejawia się także w odejściu od realizmu nawet w opisowych częściach sonetów. Każde wydarzenie, nawet zwykłe, codzienne, może stać się dla poety źródłem niezwykłego skojarzenia. Majtek wspinający się na liny w sonecie Żegluga

Wbiegł, rozciągnął się, zawisł w niewidzialnej sieci,
Jak pająk czatujący na skinienie sidła.

Kojarząc majtka z pająkiem czyhającym na ofiarę poeta tworzy nastrój grozy, niebezpieczeństwa, co współgra z opisywaną sytuacją tuż przed sztormem.

Wyobraźnia poetycka Mickiewicza jest czymś szczególnym. Jest wyrazem poetyckiej indywidualności, ale jednocześnie doskonale wpisuje się w poetykę literatury romantycznej.

PATRIOTYZM

Tematyka patriotyczna nie jest cechą literatury romantycznej w ogóle, lecz tylko jej polskiej odmiany. Ze względu na uwarunkowania historyczne polscy romantycy wielokrotnie odwoływali się w swej twórczości do spraw ojczyzny. W przypadku Sonetów krymskich istotny jest też fakt, że Mickiewicz został po procesie Filomatów skazany na opuszczenie kraju. Podróżując po Krymie był przekonany, iż nigdy już nie zobaczy Litwy.

Już w pierwszym utworze cyklu pojawia się motyw utraconej ojczyzny. Podróżujący przez step wędrowiec pragnie usłyszeć choćby głos z Litwy:

Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,

Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.
W takiej ciszy! – tak ucho natężam ciekawie,
Że słyszałbym głos z Litwy. – Jedźmy, nikt nie woła!

Po raz pierwszy pojawia się w tym miejscu, charakterystyczna dla Sonetów krymskich , tęsknota za Litwą. O tym, jak bardzo wędrowiec oddalony jest od swojej ojczyzny, świadczy to, że mógł usłyszeć motyla, lecące żurawie, a głos z Litwy do niego nie dociera. Kraj ojczysty jest poza tą ogromną przestrzenią jaką ogarnia zmysłami podmiot liryczny.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Podmiot liryczny w żadnym z sonetów nie nazywa się patriotą, nie pisze o odzyskaniu niepodległości, nie porusza wprost spraw politycznych. Jednak problem nostalgii, utraconej ojczyzny i poczucia wykorzenienia jest głównym tematem sonetów. Poeta wyjaśnia to w wierszu Cisza morska:

O myśli! w twojej głębi jest hydra pamiątek

Hydra pamiątek to bolesne wspomnienia, nad którymi podmiot liryczny nie ma kontroli. Motyw pragnienia niepamięci pojawia się wielokrotnie:

Czekam, aż myśl, jak łódka wirami kręcona,
Zbłąka się i na chwilę w niepamięć pogrąży.

pisze poeta w sonecie Bajdary.

Paradoksalnie jednak pragnie on też pamięci, która staje się jedyną dostępną mu formą obecności w ojczyźnie.

Patriotyzm Mickiewicza przejawia się też w porównaniach Litwy i Krymu. Nostalgia nie pozbawiła wędrowca wrażliwości na piękno, zachwyca się on egzotyczną przyrodą i orientalnymi pejzażami. Jednak w sonecie Pielgrzym podmiot liryczny wyznaje:

Litwo! piały mi wdzięczniej twe szumiące lasy
Niż słowiki Bajdaru, Salhiry dziewice;
I weselszy deptałem twoje trzęsawice
Niż rubinowe morwy, złote ananasy

Bogactwo wrażeń, doznań nie pomaga mu zapomnieć. Litwa jest wciąż obecna w myślach wędrowca.

FORMA

Romantyczne cechy Sonetów krymskich przejawiają się nie tylko w planie treści. Również pod względem formy cykl ten jest doskonałym przykładem twórczości tej epoki.

Mickiewicz modyfikuje klasyczny i rygorystyczny gatunek jakim jest sonet wprowadzając do niego elementy dramatyczne: dialogi, pytania, monologi. Tym samem staje się on gatunkiem synkretycznym. Poeta przesuwa też granicę między częścią opisową a refleksyjną wiersza niekiedy rezygnując nawet z jednej z nich. Rozluźnienie sztywnych ram gatunkowych pozwala na lepsze przedstawienie romantycznej wrażliwości Pielgrzyma.

PODSUMOWANIE

Sonety krymskie są doskonałym przykładem literatury romantycznej. W cyklu tym widoczne są cechy literatury epoki zarówno w treści jak i w formie.

Ukształtowanie bohatera, wizja natury, fascynacja orientem i ludowością są typowe dla literatury pierwszej połowy XIX wieku. Na romantyczny kształt sonetów wpływa też wyobraźnia poetycka Mickiewicza. Również tematyka patriotyczna, związana z tęsknotą za utraconą ojczyzną wpisuje się w ten model.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Forma Sonetów krymskich będąca modyfikacją klasycznego wzorca gatunkowego także jest charakterystyczna dla romantyków poszukujących nowych form wyrazu.

Sonet jako gatunek

© - artykuł chroniony prawem autorskim - zasady korzystania

Wyłącz reklamy na

miesiącrok

Sonet jest gatunkiem lirycznym wywodzącym się z włoskiej poezji ludowej. Ukształtował się w XIII wieku na Sycylii pod wpływem gatunków poezji arabskiej i prowansalskiej.

Klasyczny sonet zbudowany jest z dwóch strof czterowersowych i dwóch trójwersowych. W dwóch pierwszych strofach występują rymy okalające o układzie abbba abba, zaś w tercynach pojawia się układ cdc dcd lub cde cde. Wyrazistemu podziałowi sonetu na dwie części towarzyszy także zmiana tematyki. Sonet rozpoczyna się ujęciem opisowym lub narracyjnym, natomiast w strofach trójwersowych pojawia się refleksja, uogólnienie tematyki nakreślonej w części pierwszej.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Pierwsze sonety w literaturze polskiej napisał Mikołaj Sęp Szarzyński. później po tę formę sięgali inni twórcy, między innymi Morsztyn, Mickiewicz, Słowacki, Asnyk, Tetmajer. Niezmiernie popularną formą poetycką stał się sonet w epoce romantyzmu. Do najbardziej znanych dzieł tego okresu należą Sonety krymskie i Sonety Odeskie Adama Mickiewicza.

Mickiewicz dość swobodnie potraktował klasyczną formę sonetu i zmodyfikował ją. Do typowo lirycznego gatunku poeta wprowadził elementy dramatyczne. Przykładem takiego zabiegu stylistycznego jest Droga nad przepaścią w Czufut-Kale będąca dialogiem między Pielgrzymem i Mirzą – jego wschodnim przewodnikiem. Podobnie skomponowany jest Widok gór ze stepów Kozłowa.

Mickiewicz przesuwa tez granice między częścią opisową i refleksyjną. W Burzy dopiero ostatnie trzy wersy stanowią puentę podsumowującą utwór. Niekiedy poeta zupełnie rezygnuje z części refleksyjnej. Przykładem sonetu wyłącznie opisowego jest Bakczysaraj w nocy. Szczególnym przypadkiem naruszenie klasycznej formy sonetu stanowi wiersz Widok gór ze stepów Kozłowa, w którym poeta dopisuje dodatkowy wers – okrzyk pielgrzyma: Aa!!!

Mickiewicz wprowadził liczne, nie tylko stylistyczne modyfikacje do klasycznego gatunku. Rygorystyczna forma sonetu nie pasowała do wrażliwości romantycznego bohatera – samotnego Pielgrzyma przemierzającego krymskie przestrzenie.

Informacje ogólne o sonetach A. Mickiewicza

© - artykuł chroniony prawem autorskim - zasady korzystania


Stepy akermańskie

Wyłącz reklamy na

miesiącrok

Sonety krymskie to cykl 18 utworów wydanych w 1826 roku w Moskwie, w tomie pod tytułem Sonety. Stanowią one owoc podróży Mickiewicza na Krym w roku 1825. Poeta mieszkał wówczas w Odessie, gdzie został zesłany po procesie filomatów. Poeta już wcześniej, podobnie jak inni romantycy, zainteresował się tematyką Wschodu. Podczas pobytu w Petersburgu zajmował się literaturą i kulturą krajów arabskich. Wyprawa na Krym była więc konsekwencją fascynacji Mickiewicza orientem.


- klp.pl bez reklam, 30 dni tylko 1,23 zł. Zamów teraz!

Badacze biografii Mickiewicza spierają się o szczegóły jego krymskich podróży. Prawdopodobnie Mickiewicz odbył dwie lub trzy wyprawy. O ostatniej, mającej miejsce jesienią 1825 roku, wiadomo najwięcej. Poeta popłynął na Krym w towarzystwie między innymi Jana Witta, Karoliny Sobańskiej i Henryka Rzewuskiego. Trasa wycieczki nie jest dokładnie znana. Prawdopodobnie Mickiewicz rzeczywiście odwiedził miejsca opisane w Sonetach: Kozłów, Bakczysaraj, Bajdary, Czufut-Kale, Ałusztę. Z dokumentów wynika, iż poeta był także w Sewastopolu, Symferopolu oraz w okolicach Ajudahu.

Bez wątpienia orientalna sceneria stała się dla poety inspiracją, jednak traktuje on krymskie realia bardzo swobodnie. Sonety są zapisem wrażeń, emocji wywołanych podróżą, nie zaś realistycznym i wiernym opisem Krymu. Prawdopodobnie nie powstały też w czasie wycieczek, lecz później, już po powrocie do Odessy. Podczas podróży Mickiewicz, jak relacjonują jego towarzysze, notował, zapisywał wrażenia i informacje o Krymie. Czy w jego notatkach znalazły się także pierwsze wersje sonetów? Tego nie wiadomo. Z pewnością jednak poeta wielokrotnie przerabiał i poprawiał swoje utwory szukając najodpowiedniejszych słów dla tego, co chciał wyrazić.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SONETY ODESKIE
SONETY ODESKIE, ♠Filologia Polska♠, ROMANTYZM, Mickiewicz
Sonety odeskie Mickiewicza problematyka, omówienie
Sonety ODESKIE
mickiewicz sonety odeskie CDUBFH3XJFKWYSO5JCDZYMPYEOUMPKVJVJ55F2Y
Sonety Odeskie m
Adam Mickiewicz Sonety odeskie
sonety odeskie
Sonety krymskie Sonety odeskie Adam Mickiewicz
sonety odeskie 33
Adam Mickiewicz Sonety odeskie doc
Mickiewicz Adam Sonety odeskie
Sonety krymskie Burza
Sonety krymskie Stepy akermańskie
SONETY, Do czytania, RENESANS
Sonety krymskie żegluga
sonety krymskie, Opracowania lektur
WIERSZE I SONETY Mikołej Sęp Szarzyński, lit. staropolska oświecenie

więcej podobnych podstron