Wykład 10. – Podział elementów kontraktu

Podział elementów kontraktu:

• Obligatoryjne, nie podlegające negocjacjom:

  • Tytuł,

  • Numer,

  • Oznaczenie podmiotów zawierających umowę,

  • Data,

  • Miejsce zawarcia kontraktu,

  • Podpisy,

• Podlegające negocjacjom, obligatoryjne – klauzule podstawowe:

  • Przedmiot umowy:

    • Przykładowe oznaczenia stanu towaru:

      • Oznaczenie jakości:

        • Najlepsza – first, prime,

        • Wysoka – superior,

        • Dobra - good, fair,

        • Dobra, przeciętna – good, average,

        • Zwyczajna niższa – ordinary, interior,

        • Gorsza lub zła – bad, defective,

      • Oznaczenia kondycji (towary rolno-spożywcze):

        • TQ – Tale Quale,

        • SD – Sound Delivered,

        • RT – Rye Terms,

  • Ilość:

    • Określona w jednostkach miary zwyczajowo przyjętych dla danego rodzaju towaru, np.:

      • Tona: metryczna, długa, krótka,

      • Buszel,

      • Gąska,

      • Sąg,

      • Circa, about, more or less, %,

  • Cena:

    • Upusty cenowe:

      • Skonto –zapłata przed terminem lub gotówką przy warunkach kredytowej płatności,

      • Rabat – zakup dużej ilości, stały klient,

      • Bonifikaty, refakcje – odchylenia ilościowe, jakościowe, zmiany towaru, specjalne, zwyczajowe nazwy:

        • Besemschon – z tyt. ubytków związanych z przylgnięciem opakowania do towaru,

        • Decalo (calo) – z tyt. wysychania, kurczenia się,

        • Decort – za gorszy gatunek lub brak pełnej miary w sztuce materiału,

        • Fusti – za zanieczyszczenia ciałami obcymi,

        • Leakage – z tyt. wyciekania płynu przez opakowanie,

  • Wartość kontraktu,

  • Warunki dostawy,

  • Termin dostawy:

    • W zależności od przyjętej formuły handlowej: data postawienia towaru do dyspozycji kupującego, termin załadunku na środek transportu lub przekazanie przewoźnikowi, data dostarczenia do miejsca przeznaczenia, np. sformułowania:

      • Primo (1 dnia miesiąca),

      • Medio (15-go),

      • Ultimo (ostatniego dnia miesiąca),

      • Immediately, as soon as possible,

  • Opakowanie i oznakowanie towaru:

    • Sposób opakowania,

    • Elementy i sposób oznakowania,

  • Warunki płatności:,

• Podlegające negocjacjom, fakultatywne – klauzule dodatkowe:

  • Siły wyższej i nadzwyczajnej zmiany okoliczności:

    • Siła wyższa – okoliczność nietypowa, nadzwyczajna i niezależna, przed którą nie można się zabezpieczyć, ale która uniemożliwia lub utrudnia realizacje zobowiązań,

  • Nadzwyczajna zmiana okoliczności po zawarciu kontraktu (lub przed, ale nie była stronie znana)

Warunki klauzuli siły wyższej:

• Niemożność przewidzenia i zabezpieczenia się przed danym zdarzeniem,

• Wystąpienie okoliczności już po zawarciu kontraktu,

• Istnienie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego,

• Obiektywna niemożność realizacji kontraktu,

• Natychmiastowe powiadomienie kontrahenta o zaistnieniu siły wyższej,

• Potwierdzenie tego faktu przez właściwa, niezależną instytucję,

• Klauzula ważności kontraktu:

  • Zawiesza wejście w życie kontraktu,

• Klauzula warunkowa:

  • Wskazuje zdarzenie, czynności, dokumenty od których uzależnione jest wejście w życie kontraktu,

• Klauzula kontroli:

  • Określa tryb i miejsce sprawdzenia zgodności towaru (cechy, ilość, stan) z umową,

• Odszkodowań i kar umownych:

  • Wyznacza wysokość, terminy oraz sposób wnoszenia kar w przypadku niedotrzymania warunków kontraktu lub nienależytego wykonania umowy,

Klauzule dodatkowe:

• Reklamacyjna – zawiera procedury reklamacji, m.in. termin i tryb zgłaszania reklamacji, sposób udokumentowania i ustalenia zasadności zgłoszonej reklamacji, sposób i termin załatwienia reklamacji,

• Gwarancyjna – zobowiązanie sprzedawcy do usunięcia wad fizycznych towaru w określonym czasie,

• Rewizji ceny:

  • Możliwość zmiany ceny,

  • Określenie warunków i sposobu przeliczenia cen,

• Przykładowa formuła rewizji ceny (Europejska Komisja Gospodarcza ONZ):

$$P = \frac{P_{0}}{100}\left( a + b\frac{M_{1}}{M_{0}} + c\frac{S_{1}}{S_{0}} \right)$$

• P₀ – cena początkowa (z kontraktu),

• P₁ – cena końcowa (po kalkulacji),

• M₀ – wartość surowców i materiałów w chwili kalkulacji ceny w kontrakcie,

• M₁ – wartość surowców i materiałów w chwili rewizji ceny,

• S₀ – wartość robocizny w chwili kalkulacji ceny w kontrakcie,

• S₁ – wartość robocizny w chwili rewizji ceny,

• a – współczynnik udziału kosztów stałych w cenie,

• b - współczynnik udziału kosztów materiałów w cenie,

• c - współczynnik udziału kosztów robocizny w cenie, ∖n

• Waloryzacyjna – zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym:

  • Pełna (automatyczna) – wartość waluty kontraktu porównuje się do innej waluty w dniu zawarcia kontraktu,

  • Automatyczna z franszyzą – gdy zamiana kursu przekracza określony, ustalony poziom,

  • Renegocjacja ceny,

• Rozszerzenie terminu,

• Zakazu reeksportu towarów – zakaz odsprzedaży towaru na wszystkie, pozostałe lub konkretne rynki; zabezpieczenie się sprzedającego od konkurencji ze strony własnych towarów,

• Zmian i uzupełnień umowy – możliwość zmiany (uzupełnień) warunków zapisanych w kontrakcie, wskazanie na obowiązującą formę zmian,

• Prawa własności (zastrzeżenia własności) – dotyczy zapłaty za towar z pewnym opóźnieniem czasu; zastrzeżenie w kontrakcie własności towaru,

• Poufności – nakłada obowiązek zachowania tajemnicy odnośnie cen lub innych warunków (ew. faktu zawarcia transakcji) ustalonych w kontrakcie,

• Języka umowy – określa język i liczbę egzemplarzy, w których została sporządzona umowa,

• Prawa właściwego – powinna być zawarta w kontrakcie; rozstrzyga wszystkie kwestie związane z umową (szczególnie kwestie obowiązków związanych z realizacją umowy), określa w sposób bezpośredni prawo, które ma zastosowanie w przypadku powstania sporu między stronami,

• Domicylowa – precyzuje miejsce zawarcia kontraktu,

• Arbitrażowa – precyzuje sposób rozstrzygania sporów na drodze postępowania arbitrażowego (również obowiązują: mediacje, proces sądowy),

  • Zalety arbitrażu nad procesem sądowym:

    • Opłacalność finansowa,

    • Szybkość rozstrzygnięcia sporu,

    • Mniejsze ryzyko pomyłki przy wydawaniu decyzji,

    • Możliwość określenia procedury rozstrzygania sporu,