GRUPY FUNKCYJNE- zbiory bakterii, które pełnią tę samą funkcję w środowisku np.: zdolność do rozkładu jakichś związków. Przykładem mogą być: A) bakterie amylolityczne, które posiadają zdolność do rozkładu skrobi za pomocą enzymu amylazy np. bakterie z rodzaju Bacillus, Achromabacter. B)bakterie proteolityczne-rozkładające białka, enzym proteinaza. C) lipolityczne rozkładają tłuszcze i oleje, enzym lipaza, zaliczają się do nich:Bacillus, Pseudomonas. D)Glukolityczne- rozkładające cukrowce, enzym glukolydaza. BAKTERIE TLENOWE, potrzebują do życia tlenu, tworzą formy: A) nieprzetrwalnikujące np. Pseudomonas. B)przetrwalnikujące np.: Bacillus. BAKTERIE BEZTLENOWE-do wzrostu nie potrzebują tlenu, dla wielu chorobotwórczych bakterii beztlenowych tlen jest toksycz np.: Clostridium. SKROBIA-to złożony węglowodan. Jest białą, bezpostaciową substancją, pozbawioną smaku, nierozpuszczalną w zimnej wodzie. Składa się z amylozy i amylopektyny. W gorącej wodzie rozpuszcza się amyloza, tworząc roztwór koloidalny. Amylopektyna po podgrzaniu daje kleik skrobiowy. Skrobia rozpada się poza komórką. Roztwory skrobi hydrolizują pod wpływem rozcieńczonych kwasów i enzymów (amylazy). Etapy rozkładu skrobi: Skrobia-> glukoza. Po po pobraniu próbki wody posiewaliśmy na podłożu agaroskrobiowym i wstawiliśmy do cieplarki na 7 dni w temp ok. 20^oC. Płytkę Petriego zalaliśmy Jodem. Po upływie kilku chwil można było zauważyć, że większość powierzchni płytki była zabarwiona na żółto. Dowodzi to obecności bakterii hydrolizujących skrobię. Natomiast zabarwienie granatowe które było widoczne tylko na jednej płytce świadczy o nierozłożonej skrobi. STERYLIZACJA-wyjaławianie, zabieg polegający na niszczeniu (zabijaniu) wszystkich drobnoustrojów w każdej formie: przetrwalnikowej i wegetatywnej. METODY FIZYCZNE obejmują: A)stosowanie wysokiej temp. B)naświetlanie promieniami ultrafioletowymi lub jonizującymi C)działanie ultradźwiękami. DZIAŁANIE WYSOKIEJ temp polega na denaturacji białek komórkowych. Bakterie przetrwalnikujące i zarodniki grzybów wytrzymują zwykle 100^oC i dlatego należy zastosować wyższą temp. PUNKT ŚMIERCI CIEPLNEJ-to najniższa temp, w której zabicie wszystkich komórek po 10 min. CZAS ŚMIERCI CIEPLEJ- czas potrzebny do zabicia wszystkich drobnoustrojów należących do tego samego gatunku w określonej temp. STERYLIZACJA TERMICZNA-dzieli się na metod y: A) suche: wyjaławianie przy użyciu wyżarzania lub opalania, wyjaławianie przy użyciu suchego gorącego powietrza. B)mokre: gotowanie, gorąca para wodna.

AUTOKLAWY- stosowane do sterylizacji mat. Opatrunkowych, odzieży, płynów infuzyjnych, w laboratoriach mikrobiolog sterylizacji pożywek których składniki nie ulegają rozkładowi się przy wysokiej temp. Stery prowadzi się prze 15-20min w temp ok. 121 przy ciśnieniu pary wodnej 0,2MPa. TYNDALIZACJA- wyjaławianie w aparacie Kocha. Jest to cylindryczny pojemnik z pokrywą z grzałka w wodzie na dnie. Czynnikiem ster jest para wodna o temp 100^oC i ciśnieniu równym ciśnieniu atmosf. Ponieważ w powyższych warunkach giną tylko formy wegetatywne bakterii proces wyjaławiania prowadzi się 3 krotnie w odstępach dobowych po 30 min. Po pierwszym zabiegu zniszczone wszystkie formy wegetatywne, przetrwalnikowe pozostają żywe. Pomiędzy pierwszą a drugą stery przetrwalniki kiełkują a powstające z nich formy wegetatywne zostają zabite podczas 2 jałowienia. Trzecia steryli gwarantuje pełną jałowość podłoża. KAWITACJA-metoda przeciwbakteryjna. Pod wpływem ultradźwięków zmienia się ciśnienie w protoplazmie komórkowej i pojawiają się mikropęcherzyki, które rozsadzają od wewnątrz całą komórkę. Częstotliwość ultradźwięków od 100 do 250kHz. STERYLIZACJA MECHANICZNA-używana do jałowienia podłoży, które zawierają w składzie substancje wrażliwe na działanie wysokiej temp. (mocznik, surowica krwi) Metoda polega na sączeniu płynu przez specjalne filtry bakteriologiczne, których pory mają mniejszą średnicę od rozmiarów przeciętnej komórki bakteryjnej. Do prowadzenia tego rodzaju filtracji należy stosować podciśnienie ponieważ sączony płyn z trudem przepływa przez tak małe pory. Rodzaje filtrów: Berkefelda z ziemi okrzemkowej, Chamberlanda z nieglazurowanej porcelany, membranowe wykonane z estrów celulozy.

DOBRY ŚRODEK DEZYNFEKCYJNY: A)powinien działać niszcząco na różne drobnoustroje w stosunkowo niskich stężeniach,B) nie wykazując przy tym działania toksycznego, C) powinien przejawiać wysoką aktywność przeciwbakter i przewcidrobnoustroj w szerokim zakresie temp. i pH.,D) powinien odznaczać się wysoką trwałością chemiczną tj nie powinien ulegać hydrolizie, utlenianiu, redukcji, E) nie powinien mieć ostrego zapachu i dziłąć drażniąco na skórę, F) dłuższe stosowanie nie powinno przyczyniać się do selekcji i rozprzestrzeniania populacji bater opornych na działąnie tego związku.

DEZYNFEKCJA- odkażanie, zabieg polegający na niszczeniu bakterii przy użyciu środków chemicznych. W odróżnieniu do ster nie zapewnia całkowitego usunięcia wszystkich drobnoustrojów, nie usuwa form przetrwalnikowych. Zabiegi dezynsekcyjne nie chronią przed ponownym dostępem drobnoustrojów. ZABIEGI DEZYNFEKCYJNE STOSUJE SIĘ: A) do utrzymania w odpowiednim stanie higienicznym urządzeń snitarnych, B) jako ostatni etap uzdatniania wody pitnej w wodociągach, C) do odkażania pomieszczeń np.: sale operacyjne w szpitalu D) w medycynie do odkażania ran. E) do odkażania powierzchniowo skóry. EFEKT DEZYNFEKCJI ZALEŻY od: rodzaju i stężenia środka, rodzaju i liczby drobnoustrojów, stopień wrażliwości tych drobnoustrojów na działanie zabiegu dezynfekcyjnego, czasu trwania(im dłuższe działanie tym lepszy efekt), temperatury(im wyższa tym wyższa skuteczność zabiegu), wilgotności(lepszy efekt odkażania obserwuje się w środowisku o dużej wilgotności), pH( aktywność bakteriobójcza fenoli jest niższa w środowisku zasadowym), obecności w środowisku związków organicznych. SPEKTRUM DZIAŁANIA- określenie aktywności środków dezynfekcyjnych w stosunku do różnych grup drobnoustrojów tj: bakterii Gram(+), Gram(-) bakterii nieprzetrwalnikujących i przetrwalnikowych,sinic, glonów, pierwotniaków, wirusów. Niektóre związki charakteryzują się wąskim spektrum działania obejmując tylko jedną grupę drobnoustrojów. Inne natomiast obejmują kilka różnych grup np. wszystkie bez wyjątku bakterie, wirusy, grzyby. WSPÓŁCZYNNIK FENOLOWY- wartość tego współczynnika określa się dzieląc największe rozcieńczenie badanego związku przy którym komórki wybranego drobnoustroju giną po 10 min, lecz nie giną po 5 min, przez rozcieńczenie fenolu przy którym uzyskuje się dokładnie taki sam efekt. Znajomość tego współ uświadamia ile razy badany preparat jest silniejszy lub słabszy od fenolu. ZWIĄZKI BAKTERIOBÓJCZE: substancje o działaniu wywołującym zawsze takie uszkodzenia w komórkach, które w rezultacie prowadzą do śmierci komórek. W wyniku ich działania liczba kom. Bakt w danej populacji spada do zera. BAKTERIOSTATYCZNE: związki które jedynie powodują zahamowanie wzrost drobnoustrojów(np. wskutek zahamowania podziałów komórkowych). Liczba kom w populacji utrzymuje się przez dłuższy czas na tym samym poziomie lub obniża ale tylko nieznacznie.