5. Rzeczpospolita a Prusy od sekularyzacji zakonu krzyżackiego do rozbiorów – momenty przełomowe.

-1525 r. – traktat krakowski, sekularyzacja państwa krzyżackiego, powstanie Prus Książęcych, Albrech Hohenzollern, ostatni wielki mistrz Zakonu, stał się księciem dziedzicznym nowego państwa, w razie wygaśnięcia jego rodu Prusy miały zostać przyłączone do Korony, wykluczenie z dziedziczenia brandenburskiej linii Hohenzollernów, każdorazowy książę pruski miał składać hołd lenny polskiemu królowi, a w razie wojny udzielić Koronie pomocy wojskowej

-1563 r. – Zygmunt II August w zamian za nieprzepuszczenie wojsk niemieckich do Inflant przez terytorium Prus w trakcie I wojny północnej wyraził zgodę na dziedziczenie tronu pruskiego przez brandenburską linię Hohenzollernów

-1611 r. – sejm uchwala przeniesie lenna pruskiego w wypadku wygaśnięcia linii pruskich Hohenzollernów na linię brandenburską Hohenzollernów

-1618 r. – po śmierci Albrechta Fryderyka, ostatniego z pruskiej linii Hohenzollernów, Prusy przechodzą w ręce linii brandenburskiej

-1656 r. – układ w Radnot

-1657 r. – traktaty welawsko-bydgoskie, Prusy Książęce przestają być polskim lennem
w zamian za wieczyste przymierze z Rzeczypospolitą i sojusz wojskowy przeciwko Szwecji; uniezależnienie się Prus Książęcych – de facto powstało niezależne państwo, które nieco ponad 100 lat później uczestniczyło w rozbiorach Polski

-1701 r. – powstanie Królestwa Pruskiego, August II uznaje jego powstanie w zamian za neutralność Prus w III wojnie północnej, dążenie do terytorialnego połączenie Prus Książęcych z Brandenburgią

-1720 r. – układ w Poczdamie

-1732 r. – traktat Loewenwolda, tzw. trzech czarnych orłów,

-1772 r. – I rozbiór Polski, Prusy uzyskują połączenie terytorialne z Brandenburgią

-1793 r. – II rozbiór Polski

-1795 r. – III rozbiór Polski, całkowita likwidacja państwa polskiego