KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VI
TEMAT: Odkrywamy historię zatopionego miasta w balladzie „Świteź” Adama Mickiewicza.
Czas: 90 min
Cele lekcji:
Poznanie utworu Adama Mickiewicza „Świteź”
Redagowanie ramowego planu wydarzeń
Kształcenie umiejętności analizy utworu poetyckiego
Utrwalanie wiadomości o cechach słuchowiska
Metody pracy:
Praca z tekstem
Środki dydaktyczne:
Podręcznik do klasy szóstej „Między nami”
Nagranie CD – „Między nami słuchaczami”
Karty pracy
Ilustracja jeziora Świteź
Przebieg lekcji:
Zapoznanie z genezą i treścią utworu
Plan wydarzeń
Słuchowisko
Budowa utworu
Zadanie domowe
Szczegóły:
I.Zapoznanie z genezą i treścią utworu
1. Nauczyciel zapoznaję z genezą utworu
Utwór napisany podczas pobytu Mickiewicza w Płużynach. Świteź to jezioro położone na Nowogródczyźnie. Na temat jeziora krążyło wiele legend, poeta zaczął szukać śladów tych opowieści. Jedna z historii zainspirowała go do napisania utworu.
2.Nauczyciel pokazuje ilustrację przedstawiającą jezioro Świteź (załącznik nr 1)
3. Uczeń wysłuchuje nagrania CD „Świtezi” („Między nami słuchaczami”) i opowiada o swoich wrażeniach
Poznaje genezę utworu | Rozbudza swoją wyobraźnie | Nazywa swoje reakcję czytelnicze - wrażenia |
---|
4. Omówienie utworu.
Przykładowe pytania:
- O czym jest utwór?
Bohaterskiej walce litewskich kobiet.
- Gdzie rozgrywają się wydarzenia?
jezioro Świteź i jego okolice
- Ilu występuję narratorów i kim są?
Dwóch. Pierwszym jest sam poeta, drugim córka Tuhana.
Wyszukuje informacji w tekście | Określa temat i główną myśl tekstu | Identyfikuję nadawcę wypowiedzi |
---|
II. Plan wydarzeń
1. Uczniowie redagują plan ramowy utworu
Przykład:
Strachy nad jeziorem Świteź
Postanowienie wyjaśnienia tajemnicy jeziora.
Przygotowania do wyprawy
Wypłynięcie na jezioro i wyłowienie dziewczyny.
Opowiadanie kobiety:
a)napad Rosja na Nowogródek
b)list Mendoga z prośbą o pomoc
c)trudna decyzja Tuhana
d)napad Rosjan na gród Tuhana
e)rozpacz kobiet
f)prośba do Boga
g)zalanie Świtezi i zamienienie kobiety w car-ziela
h)śmierć żołnierzy po zerwaniu kwiatów
6.Zniknięcie dziewczyny
Selekcjonuje materiał, wybiera treści najważniejsze | Sporządza plan odtwórczy |
---|
3. Wykonuje polecenie: Zapisz, jakie efekty dźwiękowe zastosowane w słuchowisku i ustal jaką pełnią funkcję.
Harce szatana, szamotanina skrzydeł, gwar, hałas, zgiełk walczących, wrzaski kobiet, chrzęst zbroi
Szum jodły, szept modlących się, żałosne łkanie dziewic
Potęgują nastrój tajemniczości, grozy
Wyraża własną opinię, formułuje ocenę | ustala funkcję efektów dźwiękowych występujących w utworze |
---|
III.Słuchowisko
1. Rozdaję kartę pracy i na jej podstawie omawiamy cechy słuchowiska i zabiegi techniczne wykorzystywanych do jego tworzenia
„Między nami słuchaczami”, załącznik nr 2
Słuchowisko – dramat, najczęściej radiowy, podstawowa artystyczna, literacka forma, której tworzywem jest wyłącznie materia foniczna: głos ludzki, efekty akustyczne i muzyka.
Utrwala wiadomości dotyczące słuchowiska oraz jego cech |
---|
IV. Budowa utworu
1. Uczniowie omawiają cechy ballady „Świteź”:
- współistnienie dwóch światów: fantastycznego i realnego
- opisy przyrody
- tajemniczy i pełen grozy pejzaż
- połączenie poetyckości i fabuły
2. Uczniowie omawiają budowę utworu, zapisują do zeszytu.
-rymy (pora-jeziora, mieście-niewieście)
-środki stylistyczne
- epitet („puszcza oczerniona”)
- metafora („Gwiazdy nad tobą i gwiazdy pod tobą”)
- wykrzyknienie („Bo jakie tam szatan wywija harce”)
- porównanie („Białawym kwieciem, jak białe motylki”)
Wyodrębnia cechy ballady | Rozpoznaję w tekście literackim: epitety, metafory, wykrzyknienia i porównania |
---|
V. Zadanie domowe
Napisz w 10 – 15 zdaniach balladę na dowolny temat. Pamiętaj o uwzględnieniu cech gatunkowych ballady.