1)Umowy międzynarodowe i ACTA

Umowa międzynarodowa, oświadczenie woli dwu lub więcej podmiotów prawa międzynarodowego, wywołujące dla nich skutki prawne. Umowa międzynarodowa jest głównym źródłem prawa międzynarodowego. Stronami umowy międzynarodowej są państwa, a także np. organizacje międzynarodowe. Umowy międzynarodowe są podstawowym instrumentem regulującym stosunki międzynarodowe.

Umowy międzynarodowe dzielą się na dwustronne i wielostronne, wielostronne mogą być zamknięte lub otwarte (dostępne dla innych państw). Umowy międzynarodowe mogą mieć charakter pisemny lub ustny (bardzo rzadko stosowne), mogą mieć formę jednego lub kilku dokumentów. Umowy międzynarodowe mają różne nazwy, np.: traktat, konwencja, karta, porozumienie, układ, konkordat.

Można wyróżnić dwa główne sposoby wchodzenia umów w życie:

- prosty, umowa obowiązuje w momencie jej podpisania przez kompetentny organ państwa (np. ministra spraw zagranicznych),

- złożony, oprócz podpisania muszą zostać dokonane dodatkowe czynności, do których należą: ratyfikacja, zatwierdzenie (zwykle dokonywane przez organ legislacyjny). Umowa zaczyna obowiązywać z chwilą wymiany, pomiędzy jej sygnatariuszami, dokumentów potwierdzających ratyfikację lub zatwierdzenie. Umowa może obowiązywać strony porozumienia bezterminowo lub w ściśle określonym wycinku czasu.

Budowa Umowy:

I. tytuł umowy

II. Preambuła

a) inwokacja – w umowach zawieranych przez państwa muzułmańskie; w Europie pomija się inwokacje poza umowami zawieranymi ze Stolicą Apostolską
b) intytulacja – nazwanie organów, wymienienie stron
c) arenga – przyczyny, które skłoniły państwa do podpisania umowy
d) narracja – opis czynności, które doprowadziły do zawarcia umowy, np. podczas spotkań postanowiono o zawarciu umowy
e) komparycja – ewentualna wzmianka o wyznaczeniu pełnomocników

III. stwierdzenie uzgodnienia tekstu umowy

IV. Dyspozycja

V. ew. korroboracja – uroczyste wzmocnienie tekstu

VI. miejsce i data zawarcia umowy,

VII. podpisy i pieczęcie

Unieważnienie umowy

- związane z naruszeniem prawa wewnętrznego kontrahentów dotyczącego zawierania umów
-związane z wadami oświadczenia woli:
-związane ze sprzecznością z normą ius cogens - nieważna jest umowa, która w chwili zawarcia jest niezgodna z bezwzględnie obowiązującą normą powszechnego prawa międzynarodowego

ACTA

Anti-Counterfeiting Trade Agreement, (pol. Umowa handlowa dotycząca zwalczania obrotu towarami podrabianymi) – porozumienie wielostronne, mające ustalić międzynarodowe standardy w walce z naruszeniami własności intelektualnej. Przedmiotem regulacji są kwestie obrotu podrabianymi dobrami, zasady handlu lekami generycznymi oraz problem rozpowszechniania dzieł prawnie chronionych poprzez Internet (tzw. piractwo medialne). ACTA to układ między Australią, Kanadą, Japonią, Koreą Południową, Meksykiem, Maroko, Nową Zelandią, Singapurem, Szwajcarią i USA, do którego ma dołączyć UE. Podpisanie układu ACTA odbyło się w Tokio ponieważ Japonia jest jego depozytariuszem. Negocjacje ws. umowy ACTA zakończyły się pod koniec listopada 2010 r., a Unia Europejska parafowała tekst w dniu 25 listopada 2010 r. ACTA została podpisana w jezyku angielskim, francuskim i hiszpańskim.

2)ZIELONE I BIAŁE KSIĘGI

Zielone Księgi to dokumenty wydawane przez Komisję Europejską. Są dokumentami sektorowymi, obejmującymi wąski, specjalistyczny fragment integracji w ramach Wspólnot Europejskich. Z reguły są opracowywane przez Dyrekcje Generalne Komisji Europejskiej lub inicjowane przez jednego z komisarzy. Mają one najczęściej formę komunikatu, a ich zasadniczym celem jest zapoczątkowanie dyskusji lub też całego procesu konsultacji na tematy związane z danym problemem. Zielone Księgi nie zawierają projektów konkretnych rozwiązań legislacyjnych. Wszelkie konsultacje, które są zapoczątkowane wydaniem Zielonej Księgi mogą zostać sfinalizowane poprzez wydanie Białej Księgi.

Biała Księga nazwa dokumentu przygotowywanego przez Komisję Europejską dotyczącego różnych, szczególnie istotnych aspektów funkcjonowania Wspólnot. Zawiera oficjalne propozycje w sprawie kierunków zmian danej polityki wspólnotowej. Ma formę politycznej deklaracji – nie jest wiążąca dla Komisji ani adresatów tego dokumentu, lecz jej nieformalna waga skłania wszystkie strony do respektowania jej zapisów.

Zadaniem tych ksiąg jest poszerzenie integracji Unii w poszczególnych sektorach wspólnej polityki. Stanowią impuls do podjęcia działań legislacyjnych.

3)SYSTEM EMERYTALNY

W Polsce państwowa emerytura przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny i mają udokumentowany wymagany okres zatrudnienia (dotyczy tylko tzw. starej emerytury, a więc osób, które urodziły się przed 1949 rokiem). W nowym systemie staż pracy jest nieistotny, wymagany jest natomiast odpowiedni poziom indywidualnego konta ubezpieczonego. Innymi słowy – emerytura zależy od wysokości kapitału zgromadzonego przez całe życie.

W Polsce wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Świadczenia społeczne są obsługiwane oddzielnie dla rolników (KRUS) oraz dla reszty pracujących (ZUS).

System emerytalny w Polsce dzieli się na trzy filary:

I filar – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych obsługiwany przez ZUS,
II filar – Otwarty fundusz emerytalny (w skrócie OFE),
III filar – Indywidualne ubezpieczenia np.: Indywidualne Konto Emerytalne (w skrócie IKE).

O ile I i II filar są obowiązkowe, o tyle III filar jest dobrowolny.

I Filar:

Emerytura z I filaru, do której uprawnienia nabyto do końca 2008r opierała się wyłącznie na systemie repartycyjnym, który ma charakter umowy pokoleniowej. Oznacza to, że wypłacane emerytury finansowane są ze składek osób aktualnie pracujących. System ten działa sprawnie tylko wtedy, gdy zasilające system składki pracowników wpływają w wysokości wystarczającej na wypłatę świadczeń dla obecnych emerytów. Za obowiązkowe składki ZUS w wysokości 19,52% (w przypadku posiadania II filaru 17,22%) wynagrodzenia brutto nabywane są uprawnienia emerytalne, które nie są dziedziczone. W latach 2009-2013 emerytura z I filaru opiera się zarówno na systemie repartycyjnym, jak i kapitałowym - z odpowiednio malejącym udziałem systemu repartycyjnego, który od 2014r zaniknie zupełnie i pozostanie jedynie emerytura z I filaru oparta na systemie kapitałowym.

Generalnie roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W 2004 r. było to 68 700 złotych.

II Filar:

W tzw. II filarze wybieramy fundusz emerytalny inwestujący środki przekazywane co miesiąc przez ZUS ze składki na I filar emerytalny (19,52%) w wysokości 2,3% wynagrodzenia brutto na indywidualny rachunek. Jest to realny kapitał, który pracuje na przyszłą emeryturę. Wpłacane w II filarze składki są zwolnione z podatku dochodowego i w ograniczonym stopniu podlegają dziedziczeniu.

III Filar:

Tzw. III filar systemu ubezpieczeń społecznych obejmuje pracownicze programy emerytalne (PPE) oraz indywidualne konta emerytalne (IKE). Mianem III filaru określa się także wszelkie inne dobrowolne formy oszczędzania na emeryturę.

4)OBYWATELSTWO UE

Obywatelstwo europejskie ustanowiono Traktatem z Maastricht, a określa je część II Traktatu o Ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej. Szczegółowe uregulowanie tej instytucji znajduje się w art. 20 TFUE. Obywatelem UE jest każda osoba fizyczna, posiadająca obywatelstwo państwa członkowskiego.

Obywatelstwo unijne nie zastępuje obywatelstwa krajowego, lecz stanowi jego uzupełnienie.

Oznacza to, że obywatelstwo Unii Europejskiej ma charakter subsydiarny (dodatkowy). Nabycie statusu obywatela UE następuje tylko w wyniku nabycia przez jednostkę obywatelstwa państwa członkowskiego UE, na warunkach przewidzianych przez prawo tego państwa. Implikuje to utratę obywatelstwa UE jedynie wskutek utraty obywatelstwa państwa członkowskiego. Obywatelstwo UE przysługuje niezależnie od wieku danej osoby.

Równocześnie, obywatelstwo UE przysługuje wszystkim obywatelom państw członkowskich, niezależnie od tego, czy mają jedno lub kilka obywatelstw (w tym - państw trzecich)

Z niektórych praw (np. petycja do PE, skarga do ombudsmana, prawo dostępu do dokumentów, prawo do dobrej administracji) mogą korzystać wszystkie osoby fizyczne (także nieposiadające obywatelstwa UE), pod warunkiem zamieszkiwania w UE oraz osoby prawne mające zarejestrowaną siedzibę na terenie UE. Można więc podsumować charakter prawny obywatelstwa UE jako:

• akcesoryjny,

• zależny od posiadania obywatelstwa krajowego państw członkowskich

• dynamiczny.

Uprawnienia wynikające z obywatelstwa Unii Europejskiej:

• Swoboda przemieszczania się i osiedlania – art. 21 TFUE

• Czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych w państwie zamieszkania – art. 22 ust. 1 TFUE

• Czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do PE w państwie zamieszkania – art. 22 ust. 2 TFUE

• Prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej w państwie trzecim – art. 23 TFUE

• Prawo inicjatywy do KE o przedłożenie wniosku w danych sprawach – art. 24 TFUE, art. 11 TUE

• Prawo do zwracania się na piśmie, w językach urzędowych, do unijnych instytucji, organów oraz prawo otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku – art. 24 TFUE

• Prawo dostępu do dokumentów – art. 15 ust. 3 TFUE

• Prawo do dobrej administracji – art. 41 KPP UE

• Prawo petycji do PE – art. 24 TFUE

• Prawo skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich – art. 24 TFUE

Obywatelstwa Unii Europejskiej nie można się zrzec, chyba że dana osoba fizyczna zrzeka się obywatelstwa krajowego jako obywatel państwa członkowskiego UE, nie posiadając jednocześnie obywatelstwa innego państwa unijnego.

5)JĘZYKI URZĘDOWE UE

W Unii Europejskiej obowiązują 23 języki urzędowe, które są jednocześnie językami roboczymi, a mianowicie: angielski, bułgarski, czeski, duński, estoński, fiński, francuski, grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski, maltański, niderlandzki, niemiecki, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński, szwedzki, węgierski i włoski.

Pierwsze rozporządzenie Wspólnoty w sprawie języków urzędowych zostało uchwalone w 1958 roku. Ustanowiło ono pierwsze języki urzędowe i robocze UE − francuski, niderlandzki, niemiecki i włoski − czyli języki pierwszych państw członkowskich. Od tamtej pory liczba języków urzędowych rosła w miarę, jak do UE przystępowały kolejne państwa. Języków urzędowych jest jednak mniej niż państw członkowskich, bowiem niektóre z nich posługują się tym samym językiem. Na przykład językami urzędowymi w Belgii są niderlandzki, francuski i niemiecki, a większość ludności Cypru posługuje się greckim, który ma status języka urzędowego.

Ze względu na ograniczenia czasowe i finansowe stosunkowo niewielka część dokumentów roboczych tłumaczona jest na wszystkie języki. W Komisji Europejskiej angielski, francuski i niemiecki są przeważnie używane jako języki proceduralne, natomiast w Parlamencie Europejskim dokumenty tłumaczone są na różne języki z uwzględnieniem potrzeb europarlamentarzystów.

Sprawami tłumaczeń w Unii Europejskiej zajmuje się Europejskie Centrum Tłumaczeń (European Translation Centre).

Polska - 7 października 1999 r. Parlament Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił Ustawę o języku polskim (tekst jednolity - Internetowy System Informacji Prawnej Kancelarii Sejmu).