10 ORDYNACJA PODATKOWA

I PRAWO PODATKOWE

  1. ogólne zasady prawa międzynarodowego

  2. ogólne zasady podatkowe acquis communaitaire

  3. Konstytucja RP

    1. Art. 84

    2. Art. 217

  4. ratyfikowane umowy międzynarodowe

    1. o unikaniu podwójnego opodatkowania

    2. inne dotyczące problematyki podatkowej

  5. przepisy ustaw podatkowych

    1. ustawy dotyczące:

      1. podatków

      2. opłat

      3. niepodatkowych należności budżetowych

    2. i określające:

      1. podmiot opodatkowania

      2. przedmiot opodatkowania

      3. powstanie obowiązku podatkowego

      4. podstawę opodatkowania

      5. stawki podatkowe

    3. lub regulujące prawa i obowiązki

      1. organów podatkowych

      2. podatników

      3. płatników

      4. inkasentów

      5. ich następców prawnych

      6. osób 3.

  6. przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych ( najczęściej rozporządzenia Ministra Finansów)

  7. uchwały organów stanowiących JST art. 168 K’97

II ZAKRES ZASTOSOWANIA PRZEPISÓW OP

  1. NALEŻNOŚCI BUDŻETOWE, DO KTÓRYCH USTALANIA LUB OKREŚLANIA UPRAWNIONE SĄ ORGNY PODATKOWE

    1. PODATKI

    2. OPŁATY

      1. danina publiczno – prawna która posiada te same cechy co podatek ale różni się od niego cechą odpłatności

        1. świadczenia odpłatne - opłata pobierana jest za wyraźnie wskazane usługi i czynności organów państwowych lub samorządowych, dokonywanych w interesie konkretnego podmiotu

        2. opłata często jest nieekwiwalentna - wartość świadczenia nie odpowiada wysokości pobranej opłaty

        3. często ma charakter zaporowy

      2. może być związana z:

        1. czynnościami urzędowymi organów administracji wniesienie opłaty uruchamia działanie OWP

        2. korzystaniem z urządzeń utrzymywanych w interesie publicznym

      3. decyduje nie nazwa, ale treść, cechy daniny publicznej

      4. rodzaje opłat:

        1. skarbowa

        2. lokalne

          1. targowa

          2. miejscowa ( kiedyś klimatyzacyjna )

          3. administracyjna

        3. prolongacyjna

        4. paszportowa/konsularna

        5. związana z ochroną środowiska

        6. certyfikacyjna

        7. za czynności organów w zakresie miar i wag

        8. sądowa – ustawa z 2005 r. o kosztach sądowych - 2 poglądy

          1. 1 - jest to danina publiczna, więc stosuje się przepisy op

            • do uruchomienia działania sądu konieczne jest wniesienie opłaty sądowej

            • do uiszczenia opłaty zobowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie, chyba że ustawa stanowi inaczej

            • sąd nie podejmuje żadnych czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata

            • opłata sądowa to danina o przeznaczeniu ogólnym

              1. nie jest dochodem władzy sądownicze

              2. jest dochodem budżetu państwa, z którego opłacani są sędziowie i aparat wymiaru sprawiedliwości

          2. 2. - nie są to daniny publiczne więc nie stosuje się przepisów op

            • występuje miarkowanie wysokości opłat

            • wysokość opłat sądowych w przeciwieństwie do innych danin nie jest ustalona w ustawie

              1. sąd w orzeczeniu decyduje o obowiązku ich ponoszenia i wysokości

              2. pełnią funkcję zaporową- mają zapobiegać pieniactwu procesowemu

              3. ale sąd nie ma pełnej swobody w określaniu ich wysokości – granice:

                • art. 45

                • prawa i wolności człowieka i obywatela

              4. rodzaje opłat sądowych

                • stała

                • stosunkowa

                • podstawowa

                  • jej wysokość jest stała i wynika z ustawy (chociaż nie zawsze – często o jej wysokości rozstrzyga sąd)

                  • jej uiszczenie warunkuje podjecie przez sąd dalszych czynności

        9. egzekucyjna

    3. NIEPODATKOWE NALEŻNOŚCI BUDŻETOWE

      1. należności, które stanowią dochód

        1. budżetu państwa

          1. np. wpłaty z zysku 1- osobowych spółek SP

        2. budżetu JST

      2. wynikają ze stosunków publiczno – prawnych – tzn. takich w których występuje PPP

        1. nie są to kary pieniężne, mandaty, grzywny, bo wynikają z czynów niedozwolonych, a nie ze stosunków publiczno- prawnych

      3. nie są

        1. podatkami

        2. opłatami

  2. JEŻELI ODRĘBNE PRZEPISY NIE STANOWIĄ INACZEJ PRZEPISY DZIAŁU III OP (ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE) STOSUJE SIĘ TEŻ DO OPŁAT I NIEPODATKOWYCH NALEŻNOŚCI BUDŻETU PAŃSWTA DO KTÓRYCH USTALANIA LUB OKREŚLANIA UPRAWNIONE SĄ INNE ORGANY NIŻ ORGANY PODATKOWE

    1. organom tym przysługują uprawnienia organów podatkowych

  3. INNE SPRAWY Z ZAKRESU PRAWA PODATKOWEGO, O ILE NALEŻĄ DO WŁAŚCIWOŚCI ORGANÓW PODATKOWYCH

    1. wszystkie sprawy, dla których materialno - prawna podstawa rozstrzygnięcia zawarta jest w przepisach prawa podatkowego i to zarówno w OP jak i poza nią

    2. np. kwestie dotyczące

      1. płatnika, inkasenta

      2. następców prawnych, osób 3.

      3. zwrotów świadczeń, nadpłat podatkowych realizowanych w trybie OP

  4. PRZEPISÓW OP NIE STOSUJE SIĘ DO:

    1. ŚWIADCZEŃ PIENIĘŻNYCH WYNIKAJĄCYCH ZE STOSUNKÓW CYWILNOPRAWNYCH

      1. charakteryzujące się równorzędnością podmiotów a stosunki prawno- podatkowe oparte są na zasadzie podporządkowania

    2. OPŁAT ZA USŁUGI, DO KTÓRYCH STOSUJE SIĘ PRZEPISY O CENACH

      1. opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska naturalnego

      2. opłaty za usługi zakładów publicznych

III SYSTEM PODATKOWY – ogół podatków pobieranych w danym państwie

    1. PODATKI PAŃSTWOWE – w całości lub przeważającej części zasilają budżet państwa

      1. VAT

      2. PIT

      3. CIT

    2. PODATKI SAMORZĄDOWE – zasilają budżet gmin

      1. podatki lokalne – pobierane przez gminy

        1. np. podatek od nieruchomości

      2. inne podatki, które zasilają budżet gmin

        1. np. podatek leśny

    1. PODATKI OD OSÓB FIZYCZNYCH, np.

      1. PIT

      2. od spadków darowizn

    2. PODATKI OD OSÓB PRAWNYCH I JONOP

    3. PODATKI POBIERANE OD OF, OP I JONOP

    1. BEZPOŚREDNIE

      1. sam podatnik ponosi ich ciężar ekonomiczny (jest jednocześnie podatkiem formalnym i rzeczywistym)

      2. np. podatek dochodowy

    2. POŚREDNIE – dotyczą obrotu

      1. płaci je podatnik formalny

      2. ich ciężar ekonomiczny ponosi konsument

      3. tylko VAT i akcyza

        1. np. towar kosztuje 100 zł a sprzedaje go B za 122 zł bo w cenę wlicza 22 % podatku VAT konsument kupuje towar i ponosi ciężar podatku sprzedawca pobiera ten podatek od konsumenta i wpłaca do urzędu skarbowego

    1. DOCHODOWE – płaci tylko ten kto ma dochód

    2. KONSUMPCYJNE (VAT, akcyza) – obciążają zawsze konsument

    1. ZWYCZAJNE - wprowadzane ustawami podatkowymi na czas nieokreślony w normalnych warunkach

    2. NADZWYCZAJNE - wprowadzane w sytuacji szczególnej pod względem gospodarczym lub politycznym

    1. OBLIGATORYJNE - muszą być pobierane zgodnie z obowiązującym prawem podatkowym

    2. FAKULTATYWNE - mogą być pobierane zgodnie z obowiązującym prawem podatkowym, ale muszą być spełnione dodatkowe warunki

      1. np. podjecie odpowiedniej uchwały przez Radę Gminy

    1. PODATKI SIĘGAJĄCE DO DOCHODU PODATNIKA

      1. podatki pobierane w toku powstawania dochodu

        1. przychodowy – gdy nie znana jest jeszcze ostateczna wielkość dochodu

        2. dochodowy – gdy znana jest ostateczna wielkość dochodu, np. PIT

      2. podatki pobierane w toku wydatkowania dochodu – konsumpcyjne, np. VAT

    2. PODATKI SIĘGAJĄCE DO MAJĄTKU PODATNIKA (MAJĄTKOWE)

      1. dotyczą posiadania majątku lub przyrostu majątku (ale musi być to przyrost substancji majątku a nie tylko jego wartości) nie wystarcza ze wartość nieruchomości wzrośnie bo odkryto w niej bogactwa naturalne

IV ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE

  1. OBOWIĄZEK PODATKOWY

    1. wynikająca z ustaw podatkowych

    2. nieskonkretyzowana

    3. powinność przymusowego świadczenia pieniężnego

    4. w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawach podatkowych zdarzenie prawno - podatkowe

  2. CECHY

    1. obowiązek podatkowy powstaje ex lege w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawie podatkowej zdarzenia prawno – podatkowego

      1. np. osiągnięcie dochodu

      2. np. otrzymanie darowizny

    2. adresatem obowiązku podatkowego jest pewna kategoria podmiotów a nie ściśle oznaczony, zindywidualizowany podatnik

    3. można mówić o obowiązku podatkowym

      1. sensu stricto – nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego tylko obowiązki materialne

      2. sensu largo – wszelkie powinności, które powstały związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawie podatkowej zarówno obowiązki materialne jak i proceduralne (np. ujawnienie osiągnięcia dochodu)

    4. bez obowiązku podatkowego nie może powstać zobowiązanie podatkowe

      1. ale nie zawsze skutkiem obowiązku podatkowego jest powstanie zobowiązania podatkowego, np. gdy kwota przedmiotu darowizny jest wolna od opodatkowania

  1. ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE

    1. wynikające z obowiązku podatkowego

    2. zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku

      1. w wysokości, w terminie i w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego

      2. na rzecz SP, województwa, powiatu albo gminy

  2. CECHY

    1. skonkretyzowana na dany moment kwota do zapłacenia

    2. może powstać

      1. równocześnie z powstaniem obowiązku podatkowego – np. przy podatku VAT

      2. po powstaniu obowiązku podatkowego

      3. nie może powstać przed powstaniem obowiązku podatkowego powstanie zobowiązania podatkowego jest połączone z przekształceniem obowiązku podatkowego w procesie jego indywidualizacji i konkretyzacji

    3. elementy zobowiązania podatkowego

      1. podmioty

        1. zindywidualizowany dłużnik podatkowy

        2. wierzyciel podatkowy

      2. przedmiot – świadczenie pieniężne - zachowanie się dłużnika podatkowego polegające na zapłacie podatku w określonych w przepisach prawa podatkowego

        1. wysokości - wynika:

          1. z obliczenia:

            • organu podatkowego

            • podatnika

            • płatnika

            • z aktu prawnego (jeśli stanowi wprost o kwocie należnego podatku)

          2. terminie

          3. miejscu

            • kasa organu podatkowego

            • lub rachunek bankowy organu podatkowego

      3. treść - oznaczony dług podatnika i odpowiadająca mu kwotowo wierzytelność podatkowa

    4. jeżeli podatnik może wybrać zasady opodatkowania (opcja reżimu podatkowego), np. samodzielnie czy łącznie z małżonkiem – to następuje to na poziomie obowiązku podatkowego, przed powstaniem zobowiązania podatkowego

    5. odmiany zobowiązań podatkowych

      1. zaliczki na podatek

      2. raty podatków – jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach

  1. WIERZYCIEL PODATKOWY

    1. związek publiczno – prawny reprezentowany przez odpowiedni organ (organ podatkowy nie jest stroną zobowiązania podatkowego tylko związek publiczno – prawny)

      1. SP – państwo

      2. gmina – obecnie nie ma podatków samorządowych, które zasilałyby budżety innych JST niż gmina

  2. * ORGANY PODATKOWE

    1. działają w imieniu, na odpowiedzialność i na rachunek państwa (na zlecenie publiczno – prawne)

    2. WŁAŚCIWOŚĆ RZECZOWA

      1. określana wg przepisów określających zakres działania organów podatkowych (musi być to ustawa podatkowa)

    3. WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA

      1. ustala się wg miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika, płatnika, inkasenta, osoby 3.

    4. WŁAŚCIWOŚĆ FUNKCJONALNA

      1. organy I instancji

        1. NUS

        2. NUC

        3. wójt, burmistrz, prezydent miasta (dot. podatków lokalnych)

        4. starosta, marszałek województwa (de facto nie istnieją bo nie ma podatków powiatowych ani wojewódzkich)

        5. DIS, DIC – gdy przepisy odrębne tak stanowią

      2. organy II instancji

        1. DIS, DIC – organ odwoławczy od decyzji NUS, NUC

        2. SKO – organ odwoławczy od decyzji W, B, PM, S, MW

      3. minister finansów to organ podatkowy jako:

        1. organ I instancji –z urzędu działa w sprawach

          1. stwierdzenia nieważności decyzji

          2. wznowienia postępowania

          3. zmiany lub uchylenia decyzji

          4. stwierdzenia wygaśnięcia decyzji

        2. organ odwoławczy od decyzji wydanych w ww sprawach

        3. organ właściwy w sprawach

          1. porozumień dotyczących ustalenia cen transakcyjnych

            • cena transakcyjna

              1. cena przedmiotu transakcji

              2. która jest zawierana pomiędzy podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów prawa podatkowego dotyczących

                • podatku dochodowego od osób fizycznych

                • podatku dochodowego od osób prawnych

                • i podatku od towarów i usług

          2. interpretacji przepisów prawa podatkowego

          3. informacji przekazywanych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej

    5. organami podatkowymi nie są organy kontroli skarbowej

      1. Minister Finansów – jako naczelny organ kontroli skarbowej

      2. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej

      3. inspektorzy kontroli skarbowej

  3. * KOMPETENCJE MINISTRA FINANSÓW

    1. sprawowanie ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych

    2. dążenie do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej ogólne interpretacje prawa podatkowego

  4. * INTERPRETACJE PRAWA PODATKOWEGO

    1. OGÓLNE INTERPRETACJE MINISTRA FINANSÓW

      1. minister finansów wydaje je z urzędu przy uwzględnieniu orzecznictwa. sądów, TK, ETS

      2. dotyczą abstrakcyjnej interpretacji prawa podatkowego

      3. są jawne – niezwłocznie publikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów i Biuletynie Informacji Publicznej

      4. Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w szczególności uwzględniając orzecznictwo. sądów, TK i ETS

      5. skutki prawne

        1. nie są wiążące dla podatnika

        2. zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą lub w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej

          1. nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował

          2. nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte umarza się

          3. nie nalicza się odsetek za zwłokę

          4. powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku jeżeli:

            • zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji

            • oraz skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej

        3. nie są wiążące dla organów podatkowych

      6. minister finansów może upoważnić inne organy do wydawania interpretacji 4 dyrekcje interpretacyjne umieszczone przy różnych izbach skarbowych

    2. INDYWIDUALNE INTERPRETACJE

      1. organy podatkowe, Minister Finansów mają obowiązek je wydać jeśli spełnione są przesłanki

      2. przesłanki

        1. wniosek zainteresowanego

        2. dotyczą sprawy indywidualnej - konkretnego stanu faktycznego

          1. wniosek może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych

        3. wnioskodawca musi wyczerpująco przedstawić stan faktyczny oraz własne stanowisko

        4. w sprawie tej nie toczy się ani sprawa ta nie została rozstrzygnięta w

          1. postępowanie podatkowe

          2. kontrola podatkowa

          3. postępowanie przed sądem administracyjnym

            • wnioskodawca pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania zapewnia o tym

            • jeśli zostanie złożone fałszywe oświadczenie i interpretacja zostanie wydana to nie wywołuje skutków prawnych

        5. wniosek nie może mieć braków formalnych, np. nieuiszczenie opłaty skarbowej organ wzywa do ich usunięcia w ciągu 7 dni

      3. termin wydania interpretacji

        1. bez zbędnej zwłoki ale nie więcej niż 3 miesiące od otrzymania wniosku

        2. jeśli termin nie zostanie zachowany organ jest związany stanowiskiem wnioskodawcy przedstawionym we wniosku

      4. interpretacja jest zwykłym pismem (ani decyzja, ani postanowienie)

      5. interpretacja może być zaskarżona do sądu administracyjnego

      6. treść interpretacji

        1. ocena prawna stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym

          1. uzasadnienie nie jest konieczne gdy organ zgadza się ze stanowiskiem wnioskodawcy

        2. w razie negatywnej oceny – wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym

        3. pouczenie o możliwości wniesienia skargi do sądu administracyjnego

      7. jest jawna – jest niezwłocznie umieszczana w biuletynie informacji publicznej

      8. nie jest ostateczna

        1. może być zmienione/uchylone przez organ odwoławczy (z urzędu lub na wniosek)

        2. Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w szczególności uwzględniając orzecznictwo. sądów, TK i ETS

      9. skutki prawne

        1. nie jest wiążąca dla wnioskodawcy

        2. zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą lub w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej

          1. nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował

          2. nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte umarza się

          3. nie nalicza się odsetek za zwłokę

          4. powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku jeżeli:

            • zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji

            • oraz skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej

        3. są wiążące dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla podatnika – są im niezwłocznie przekazywane

  5. ZINDYWIDUALIZOWANY DŁUŻNIK PODATKOWY - może być nim jedynie podatnik

    1. PODATNIK - osoba fizyczna, osoba prawna lub jonop podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu

      1. ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami także inne podmioty

      1. np. podmioty zbiorowe

        1. w przypadku grupy kapitałowej wszystkie spółki wchodzące w jej skład są rozliczane jako 1 podatnik

      2. małżonkowie nie są podmiotem zbiorowym chociaż ich obowiązki podatkowe są łączne i niepodzielne

      3. nie zawsze jonop muszą istnieć wyodrębnione składniku majątkowe, które byłyby zdolne ponosić odpowiedzialność

    2. płatnik, inkasent - w zasadzie nie są dłużnikami zobowiązania podatkowego – z chwilą pobrania podatku wygasa zobowiązania podatkowe

      1. jeśli organ podatkowy orzeka o ich odpowiedzialności podatkowej to powstaje odrębny stosunek prawny

    3. osoba 3. która ponosi odpowiedzialność za cudzy dług nie jest stroną pierwotnego zobowiązania podatkowego

  6. * PODMIOTY POŚREDNICZĄCE

    1. PŁATNIK - of, op, jonop zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do

      1. obliczenia podatku

      2. pobrania podatku od podatnika

      3. i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu

        1. np.

          • pracodawca – przy wypłacie wynagrodzenia przez ZP

          • notariusz – przy sporządzaniu umowy sprzedaży przez notariusza

    1. INKASENT – of, op, jonop zobowiązana do

      1. pobrania od podatnika podatku

      2. i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu

        1. np. sołtys przy poborze podatku rolnego i leśnego

    2. działają

      1. niewładczo

      2. we własnym imieniu

      3. na własną odpowiedzialność

      4. na własny rachunek

      5. konstytucyjną podstawą ich obowiązku jest art. 84 K’97

    3. WYNAGRODZENIE PŁATNIKA/INKASENTA

      1. płatnikom/inkasentom przysługuje zryczałtowane wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu państwa

        1. naruszenie art. 32 K’97 – bo dotyczy to jedynie wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu państwa a JST już nie (płatnik/inkasent w identycznych sytuacjach jest traktowany w sposób rażąco zróżnicowany)

      2. wynagrodzenie jest potrącane z kwoty podatku

      3. nie dotyczy to notariusza i urzędów publicznych

      4. w razie stwierdzenia, że płatnik lub inkasent pobrał wynagrodzenie nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, organ podatkowy wydaje decyzję o zwrocie nienależnego wynagrodzenia

  1. PODATEK

    1. świadczenie wynikające z ustawy podatkowej nullum tributum sine lege

    2. świadczenie pieniężne

    3. świadczenie publicznoprawne – pobierane na rzecz SP, województwa, powiatu lub gminy

    4. świadczenie nieodpłatne - podmiot uiszczający podatek nie otrzymuje od państwa ani samorządu żadnego wzajemnego świadczenia

    5. świadczenie nieekwiwalentne

    6. świadczenie przymusowe - gdy podmiot zobowiązany do zapłacenia podatku nie zapłaci go dobrowolnie, podatek można pobrać w drodze egzekucji administracyjnej

    7. świadczenie bezzwrotne - podatek pobrany zgodnie z prawem nie ulega zwrotowi

      1. nadpłata i zwrot to nie wyjątek od tej zasady – to odrębne instytucje

    8. danina przeznaczenia ogólnego – stanowi dochód budżetu państwa lub JST

    9. świadczenia ogólne - zasady ustalania i poboru podatku odnoszą się do każdego podmiotu, który spełnia warunki określone w prawie podatkowym

    10. publiczny dochód zasadniczy - podstawowym celem podatku jest cel fiskalny

      1. łączy się z pobieraniem i gromadzeniem środków pieniężnych przez państwo/samorząd po to, aby zrealizować zadania, jakie państwo/samorząd ma do spełnienia

  2. ELEMENTY KONSTRUKCYJNE PODATKU art. 217 (konieczna ustawa)

    1. PODMIOT OPODATKOWANIA - podmiot który podlega opodatkowaniu, ze względu na to, iż znajduje się w określonej w hipotezie normy podatkowej

    2. PRZEDMIOT OPODATKOWANIA = PRZEDMIOT PODATKU

      1. zdarzenie podatkowe - zdarzenie faktyczne lub prawne z zaistnieniem którego ustawa łączy powstanie obowiązku i zobowiązania podatkowego

      2. może to być jakiś stan, powstanie, ustanie, jakiś proces

      3. np.

        1. posiadanie nieruchomości

        2. uzyskanie dochodu

    3. PODSTAWA OPODATKOWANIA = PODSTAWA PODATKU

      1. skonkretyzowany przedmiot opodatkowania – konkretyzacja może przybierać postać:

        1. ilościową – np. powierzchnia nieruchomości wyrażona w metrach kwadratowych

        2. wartościową – np. wysokość dochodu wyrażona w złotych

          1. może być to wartość rzeczywista lub szacunkowa

            • organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli istnieje już zobowiązanie podatkowe i:

              1. brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia

              2. lub dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania

              3. lub podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania

            • organ podatkowy odstąpi od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwalają na określenie podstawy opodatkowania

              1. NSA: dotyczy to też sytuacji gdy nie ma w ogóle ksiąg podatkowych

            • określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania powinno zmierzać do określenia jej w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania

              1. organ podatkowy, określając podstawę opodatkowania w drodze oszacowania uzasadnia wybór metody oszacowania

            • oszacowanie jest wyjątkiem od zasady jednej jedynej kwoty podatku

      2. należy odróżnić

        1. podstawę opodatkowania

        2. podstawę obliczenia podatku- może być

          1. tożsama z podstawą opodatkowania

          2. zmodyfikowaną o zniżki lub zwyżki podstawa opodatkowani

    1. STAWKA OPODATKOWANIA = STAWKA PODATKU - relacja między wymierzonym podatkiem a podstawą opodatkowania

      1. kwotowa – wyrażona w określonej kwocie

      2. procentowa – wyrażona w procentach

      3. ułamkowa – wyrażona w ułamku zwykłym

      4. wielokrotnościowa – wymierzony podatek jest wyższy niż podstawa opodatkowania

    1. SKALA PODATKU- zbiór stawek obowiązujących w danym podatku

      1. skala proporcjonalna

        1. charakteryzuje się stałą stawką podatkową - mimo zmian podstawy opodatkowania, stawka jest zawsze stała

        2. wysokość podatku zmienia się proporcjonalnie do zmiany wielkości podstawy opodatkowania

      1. skala progresywna

        1. charakteryzuje się zmienną stawką podatkową – im wyższa podstawa opodatkowania tym wyższa stawka podatkowa

        2. gdy podstawa opodatkowania zwiększy się do ustalonej kwoty - stawka jest już stała, a opodatkowanie staje się proporcjonalne

        3. może występować w 2 postaciach

          1. globalna (skokowa) – stosuje się 1 stawkę, wynikającą ze skali do całej podstawy opodatkowania nie stosuje się jej w Polsce

          2. szczeblowa (ciągła) – całą podstawę opodatkowania dzieli się na poszczególne szczeble i do każdego z nich stosuje się inną wynikającą ze skali stawkę

      2. skala regresywna

        1. charakteryzuje się zmienną stawką podatkową - im wyższa podstawa opodatkowania tym niższa stawka podatkowa

      3. skala degresywna

        1. charakteryzuje się zmienną stawką podatkową - im niższa podstawa opodatkowania tym niższa niższa podatkowa

        2. gdy podstawa opodatkowania zmniejszy się do ustalonej kwoty - stawka jest już stała, a opodatkowanie staje się proporcjonalne

  1. W OP pojęcie podatku obejmuje:

    1. PODATEK

    2. ZALICZKI NA PODATKI

      1. zaliczki na podatek - częściowe świadczenie, które

        1. jest zaliczane na poczet podatku, gdy powstanie już zobowiązanie podatkowe

        2. i jest płacone w czasie, gdy nie jest jeszcze znana ostateczna wysokość zobowiązania podatkowego bo zobowiązanie podatkowe jeszcze nie istnieje

          1. istnieje już obowiązek podatkowy ale nie jest jeszcze skonkretyzowany

      2. np. w PIT z tytułu wynagrodzeń za pracę pobierane są zaliczki miesięczne

      3. zobowiązanie zaliczkowe – zobowiązanie do zapłaty zaliczek na podatek

        1. musi wynikać z obowiązku podatkowego i spełniać wymogi stawiane zobowiązaniu podatkowemu w art. 5 OP

        2. nie ma charakteru akcesoryjnego w stosunku do obowiązku wynikającego ze zobowiązania podatkowego

        3. suma zaliczek płaconych w ciągu roku powinna być możliwie najbliższa ostatecznej wysokości zobowiązania podatkowego

          1. zobowiązanie zaliczkowe nie może wynikać z przedmiotu, podstawy , stawki wyższych niż zobowiązanie ostateczne

          2. przy skali progresywnej podatku zaliczki też są skonstruowane w sposób progresywny

        4. Zasada: istnieje obowiązek zapłaty zaliczek niezależnie od tego w jakim stosunku pozostają one do przewidywanej wysokości zobowiązania podatkowego

          1. wyjątek - organ podatkowy może

            • na wniosek podatnika

            • ograniczyć pobór zaliczek na podatek

            • jeśli podatnik uprawdopodobni że zaliczki obliczane wg zasad określonych w ustawach podatkowych byłby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku zależnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy

        5. skutki prawne powstania zobowiązania zaliczkowego

          1. zaliczka niezapłacona w terminie płatności stanowi zaległość podatkową

          2. jeśli dłużnik wykonał zobowiązanie zaliczkowe przed zamknięciem roku podatkowego to

            • zobowiązanie zaliczkowe wygasa

            • wysokość ostatecznego zobowiązania podatkowego ulega zmniejszeniu o wysokość zapłaconej zaliczki

            • jeśli wysokość zapłaconych zaliczek jest wyższa niż wysokość zobowiązania podatkowego powstaje NADWYŻKA ZALICZKOWA – podlega zwrotowi (coś innego niż nadpłata)

          3. jeśli dłużnik nie wykonał zobowiązania zaliczkowego przed upływem roku podatkowego, to

            • zobowiązanie zaliczkowe wygasa (powstaje zobowiązanie podatkowe)

            • nie wygasa zobowiązanie do zapłaty odsetek za zwłokę od niezapłaconych zaliczek

    3. RATY PODATKÓW - częściowe świadczenia na poczet podatku, z których każde płatne jest w innym terminie, np. rozłożenie na części podatku od spadku

      1. przesłanki

        1. musi istnieć zobowiązanie podatkowe (znana jest więc jego wysokość)

        2. możliwość ratalnej zapłaty podatku wynika z:

          1. przepisów prawa podatkowego

          2. albo decyzji organu podatkowego

      2. istnieje spór w doktrynie

        1. 1. pogląd - jest to 1 zobowiązanie płatne w kilku terminach

        2. prof. – jest to kilka odrębnych zobowiązań

          1. każda z rat podatku jest częścią ułamkową całości

          2. rata podatku niezapłacona w terminie płatności stanowi zaległość podatkową nie można zapłacić całości na koniec roku podatkowego

    4. OPŁATA

    5. NIEPODATKOWE NALEŻNOŚCI BUDŻETOWE

POWSTAWANIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH

  1. POWSTANIE OBOWIĄZKU PODATKOWEGO – ZASZŁO ZDARZENIE PRAWNO – PODATKOWE

    1. zasada swobody wyboru formy opodatkowania – na tym etapie podatnik może wybrać

      1. ZRYCZAŁTOWANĄ FORMĘ OPODATKOWANIA

        1. rezygnuje się z ustalania podstawy opodatkowania nawet w formie szacunkowej

        2. podatek wymierza się w ustalonej z góry kwocie przy zastosowaniu stałych przewidywalnych i uproszczonych metod kształtowania obowiązku podatkowego

        3. OP: wprowadzenie zryczałtowanej formy nie pozbawia podatnika możliwości dokonania wyboru opodatkowania na zasadach ogólnych, chyba że ustawa podatkowa nie przewiduje możliwości wyboru przez podatnika formy opodatkowania

      2. ŁĄCZNE OPODATKOWANIE MAŁŻONKÓW

        1. istnieje też możliwość opodatkowania łącznego rodzica samotnie wychowującego dziecko, jeśli osiąga ono dochody

      3. PRAWO SKORZYSTANIA Z ULG, ZWOLNIEŃ

  2. PRZEKSZTAŁCENIE OBOWIĄZKU PODATKOWEGO W ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE w procesie jego indywidualizacji i konkretyzacji

  1. ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE POWSTAJĄCE EX LEGE Z CHWILĄ ZAISTNIENIA ZDARZENIA PODATKOWEGO OPISANEGO W USTAWIE PODATKOWEJ DOMINUJĄ

    1. ZASADA: SAMOOBLICZANIE – sam podatnik oblicza należność podatkową, nie czekając na decyzję organu podatkowego

      1. zasada samo obliczania obowiązuje w stosunku do większości podatków

      2. podatnik składa DEKLARACJĘ PODATKOWĄ

        1. budowa deklaracji

          1. 1. część – informacje o faktach mających znaczenie dla powstania i wysokości zobowiązania podatkowego

            • podatnik ustala stan faktyczny , biorąc pod uwagę m. in.

              1. faktury

              2. rachunki

              3. księgi podatkowe

            • oświadczenie wiedzy

          2. 2. część

            • akt subsumcji - przyporządkowanie stanu faktycznego do sformułowanej w wyniku wykładni normy prawa podatkowego

            • czynność materialno techniczna – polegająca na obliczeniu kwoty podatku

            • przeważają elementy oświadczenia woli

        2. domniemanie rzetelności deklaracji podatkowej

          1. jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji wysokość zobowiązania podatkowego ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że

            • przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

            • albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego są niezgodne ze stanem faktycznym

          2. deklaracja ma taką samą moc jak decyzja organu

            • podatnik i organ podatkowy są związani deklaracją dopóki nie zostanie skorygowana (ponieważ jest badana przez organ podatkowy pod względem prawidłowości i prawdziwości)

            • może być podstawą tytułu wykonawczego, zabezpieczenia

    2. WYJĄTEK: OKREŚLENIE ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO PRZEZ ORGAN

      1. Z URZĘDU

        1. jeżeli

          1. w postępowaniu podatkowym

          2. organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku

            • nie zapłacił w całości lub w części podatku

            • nie złożył deklaracji

            • albo wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji

              1. organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego (ma charakter deklaratywny)

        2. ciężar dowodu, że deklaracja jest nieprawidłowa spoczywa na organie

      2. NA WNIOSEK PODATNIKA

        1. podatnik, który zamierza skorzystać z ulgi podatkowej, której warunkiem, określonym w odrębnych przepisach, jest brak zaległości podatkowych, może złożyć wniosek do właściwego organu podatkowego o przeprowadzenie postępowania podatkowego

    3. PODATEK OBLICZANY PRZEZ PŁATNIKA

      1. technika obliczania podatku przez płatnika jest ograniczona do przypadków wymienionych bezpośrednio w unormowaniach ustawowych

      2. zastosowanie techniki obliczania podatku przez płatnika nie pozbawia podatnika możliwości złożenia całorocznego zeznania podatkowego i zastosowania techniki samoobliczenia podatku

        1. ale: INACZEJ JEST PRZY ZALICZKOWYM TRYBIE PŁATNOŚCI PODATKÓW ustanowienie płatnika zaliczek podatkowych wyłącza możliwość ich alternatywnego obliczenia przez samego podatnika

  2. ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE POWSTAJE Z DNIEM DORĘCZENIA DECYZJI ORGANU PODATKOWEGO, USTALAJĄCEJ WYSOKOŚĆ TEGO ZOBOWIĄZANIA WYMIAR PODATKOWY

    1. organ podatkowy rozstrzyga o wysokości zobowiązania podatkowego w postępowaniu wymiarowym, które kończy się wydaniem decyzji ustalającej – decyzja taka ma charakter konstytutywny jest źródłem zobowiązania podatkowego

    2. prawo do wymiaru podatkowego to PRAWO PODMIOTOWE KSZTAŁTUJĄCE

      1. w wyniku jednostronnej czynności prawnej organu podatkowego powstaje zobowiązanie podatkowe

      2. zobowiązania powstaje z chwilą doręczenia decyzji materializującej treść oświadczenia woli organu podatkowego

      3. ulega prekluzji

    3. decyzję organu można zaskarżyć

    4. jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji wysokość zobowiązania podatkowego powstającego z dniem doręczenia decyzji ustalającej organu ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji deklaracje są środkiem dowodowym w postępowaniu o ustalenie wysokości należności podatkowej

      1. chyba że

        1. przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

        2. albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym

  1. Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników

    1. zaniechać w całości lub w części poboru podatków

    2. zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki

      1. Różni się to od ulg i umorzeń

        1. ulgi i umorzenia – zobowiązanie nie powstaje

        2. zaniechanie poboru – zobowiązanie powstało

  2. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może zwolnić płatnika z obowiązku pobrania podatku, jeżeli:

    1. pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji

    2. lub podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy

ŹRÓDŁA INFORMACJI ORGANU PODATKOWEGO O PODATKOWYCH STANACH FAKTYCZNYCH

  1. od samych podatników

    1. DEKLARACJE PODATKOWE

    2. KSIĘGI PODATKOWE

    3. RACHUNKI - pisemne dokumenty potwierdzające dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi

  2. w drodze własnych działań KONTROLA PODATKOWA

  3. od innych osób, pozostających w rozmaitych związkach z podatnikami - INFORMACJE PODATKOWE

  4. KSIĘGI PODATKOWE

    1. to

      1. księgi rachunkowe

      2. podatkowa księga przychodów i rozchodów

      3. ewidencje

      4. rejestry

    2. do ich prowadzenia, do celów podatkowych, zobowiązani są

      1. podatnicy

      2. płatnicy

      3. inkasenci

        1. zatem księgi podatkowe są dokumentami prywatnymi

    3. mają moc dowodo­wą taką jak dokumenty urzędowe - stanowią dowód tego co zostało w nich stwierdzone – jeśli spełniają

      1. wymogi materialne

        1. są rzetelnie prowadzone - dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty

        2. są sporządzane w sposób zupełny – ujawniają wszystkie zdarzenia istotne dla obowiązku podatkowego i podany jest ich czas (zasada następstwa czasowego)

      2. wymogi formalne

        1. są prowadzone w sposób niewadliwy – poprawny formalnie

        2. są sporządzane wg wzorów i w terminach określonych przez przepisy prawa podatkowego

    4. istnieje domniemaniem autentyczności i rzetelności ksiąg podatkowych

      1. uchylenie skutków tego domniemania wymaga wdrożenia ustawowej procedury

    5. nierzetelne prowadzenie ksiąg podatkowych jest czynem zabronionym prze KKS

  5. DEKLARACJE PODATKOWE

    1. to:

      1. deklaracje

      2. zeznania

      3. wykazy

      4. informacje

        1. do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego

          1. podatnicy

          2. płatnicy

          3. inkasenci

    2. deklaracje mogą być składane w formie

      1. pisemnej

      2. elektronicznej

    3. budowa deklaracji

      1. 1. część – informacje o faktach mających znaczenie dla powstania i wysokości zobowiązania podatkowego

        1. podatnik ustala stan faktyczny , biorąc pod uwagę m. in.

          1. faktury

          2. rachunki

          3. księgi podatkowe

        2. oświadczenie wiedzy

      2. 2. część

        1. akt subsumcji - przyporządkowanie stanu faktycznego do sformułowanej w wyniku wykładni normy prawa podatkowego

        2. czynność materialno techniczna – polegająca na obliczeniu kwoty podatku

        3. przeważają elementy oświadczenia woli

    4. podatnik jest odpowiedzialny za prawidłowe ustalenie stanu faktycznego, prawidłową subsumcję i prawidłowe obliczenie kwoty podatku

      1. podatnik musi działać nie gorzej niż organ podatkowy, bo narazi się na jego następczą, władczą ingerencję

      2. ma być ujawniona jedna jedyna kwota podatku

      3. odpowiedzialność podatnika za nieprawdziwość i niezgodność z prawem jest surowa

        1. nie uznaje ona błędów rachunkowych i omyłek

        2. jeśli podatnik wykaże w deklaracji kwotę niższą niż powinien to

          1. ponosi odpowiedzialność karną – oskarżenie w trybie KKS

          2. sankcje podatkowe

          3. odsetki za zwłokę

    5. na system ochrony podatnika składa się

      1. interpretacje podatkowe

      2. zasada informacji – organy podatkowe w postępowaniu podatkowym zobowiązane są udzielać niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z przedmiotem tego postępowania

      3. doradztwo podatkowe

    6. skutki deklaracji

      1. w przypadku samo obliczania podatku – domniemanie rzetelności deklaracji podatkowej

        1. jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji wysokość zobowiązania podatkowego ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że

          1. przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

          2. albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego są niezgodne ze stanem faktycznym

        2. deklaracja ma taką samą moc jak decyzja organu

          1. podatnik i organ podatkowy są związani deklaracją dopóki nie zostanie skorygowana (ponieważ jest badana przez organ podatkowy pod względem prawidłowości i prawdziwości)

          2. może być podstawą tytułu wykonawczego, zabezpieczenia

        3. ale jeżeli

          1. w postępowaniu podatkowym

          2. organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku

            • nie zapłacił w całości lub w części podatku

            • nie złożył deklaracji

            • albo wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji

            • organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego (ma charakter deklaratywny)

      2. zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania wymiar podatkowy

        1. jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji wysokość zobowiązania podatkowego powstającego z dniem doręczenia decyzji ustalającej organu ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji deklaracje są środkiem dowodowym w postępowaniu o ustalenie wysokości należności podatkowej

          1. chyba że

            • przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

            • albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym

    7. korekta deklaracji

      1. AUTOKOREKTA

        1. podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej

        2. skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty

        3. uprawnienie do skorygowania deklaracji:

          1. ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą

            • korekta złożona w tym przypadku nie wywołuje skutków prawnych

          2. przysługuje nadal po zakończeniu

            • kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego – w zakresie nie objętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego

        4. skutki złożenia autokorekty

          1. mają charakter retroaktywny i retrospektywny

          2. domniemanie rzetelności deklaracji podatkowej jest przeniesione na nową deklarację, która wypiera deklarację poprzednią

          3. ale skutki poprzedniej deklaracji nie znikają

            • jeśli autokorekta wykazuje wyższą kwotę niż poprzednia - różnica jest zaległością którą podatnik sam wykazał musi uiścić odsetki za zwłokę

          4. złożenie autokorekty nie zamyka drogi do wszczęcia postępowania podatkowego – jeśli organ podatkowy nie da też wiary 2. deklaracji

          5. KKS: autokorekta powoduje, że pierwotne złożenie deklaracji niezgodnej z prawdą/prawem nie podlega ściganiu

        5. autokorektę można składać dopóki zobowiązanie się nie przedawni (można ich złożyć kilka)

        6. można ją złożyć także dla deklaracji złożonej po terminie

        7. w przypadku deklaracji złożonej przed terminem autokorekta zastępuje całkowicie 1.

      2. czynności sprawdzające

        1. organy podatkowe I instancji dokonują czynności sprawdzających, mających na celu:

          1. sprawdzenie terminowości:

            • składania deklaracji,

            • wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym również pobieranych przez płatników oraz inkasentów

          2. stwierdzenie formalnej poprawności deklaracji

          3. ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami

      3. korekta z urzędu

        1. w razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:

          1. koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień – jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 1 000 zł

            • na taką korektę podatnik może wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji, wniesienie sprzeciwu anuluje korektę

            • w razie niewniesienia sprzeciwu w terminie korekta taka wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika

          2. zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość

        2. KKS: taka korekta powoduje, że pierwotne złożenie deklaracji niezgodnej z prawdą/prawem nie podlega ściganiu

        3. a ponadto odsetek za zwłokę nie nalicza się za okres od dnia następnego po upływie 2 lat od dnia złożenia deklaracji, od zaległości związanych z popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami, jeżeli w tym okresie nie zostały one ujawnione przez organ podatkowy

  1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODATNIKA

    1. powstaje ex lege z chwilą powstania zobowiązania podatkowego

    2. podatnik odpowiada całym swoim zobowiązania podatkowe odpowiedzialność o charakterze osobistym

    3. odpowiedzialność małżonka podatnika

      1. w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność podatnika za zobowiązania podatkowe obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka ale małżonek nie staje się przez to stroną zobowiązania podatkowego

        1. skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:

          1. zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej

          2. zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu

          3. ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka

          4. uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji

  2. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PŁATNIKA

    1. płatnik ponosi odpowiedzialność jeżeli

      1. nie obliczył podatku

      2. nie pobrał podatku

      3. albo pobrał podatek ale go nie wpłacił we właściwym terminie organowi podatkowemu

    2. wyłączenie odpowiedzialności

      1. podatku nie pobrano z winy podatnika organ podatkowy wydaje decyzje o odpowiedzialności podatnika

      2. wyłączenie przez odrębne przepisy

    3. płatnik odpowiada całym swoim majątkiem za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony odpowiedzialność o charakterze osobistym

    4. jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi okoliczność od której uzależniona jest odpowiedzialność płatnika organ ten wydaje decyzję o odpowiedzialności podatkowej płatnika, w której określa wysokość należności z tytułu niepobranego lub pobranego, a niewpłaconego podatku

    5. odpowiedzialność małżonka płatnika

      1. W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność płatnika za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny płatnika i jego małżonka

        1. Skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:

          1. zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej

          2. zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu

          3. ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka

          4. uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji

  3. ODPOWIEDZIALNOŚĆ INKASENTA

    1. inkasent ponosi odpowiedzialność jeżeli

      1. nie pobrał podatku

      2. albo pobrał podatek ale go nie wpłacił we właściwym terminie organowi podatkowemu

    2. wyłączenie odpowiedzialności

      1. podatku nie pobrano z winy podatnika organ podatkowy wydaje decyzje o odpowiedzialności podatnika

      2. wyłączenie przez odrębne przepisy

    3. inkasent odpowiada całym swoim majątkiem za podatek pobrany a niewpłacony odpowiedzialność o charakterze osobistym

    4. jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi okoliczność od której uzależniona jest odpowiedzialność inkasenta organ ten wydaje decyzję o odpowiedzialności podatkowej inkasenta, w której określa wysokość należności z tytułu pobranego a niewpłaconego podatku

    5. odpowiedzialność małżonka inkasenta

      1. w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność inkasenta za podatek pobrany a niewpłacony obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny inkasenta i jego małżonka

        1. skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:

          1. zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej

          2. zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu

          3. ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka

          4. uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji

  4. ODPOWIEDZIALNOŚĆ SOLIDARNA

    1. do odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe stosuje się przepisy KC dla zobowiązań cywilnoprawnych

      1. art. 366 KC

        1. Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że

          1. wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia

            • od wszystkich dłużników łącznie

            • od kilku z nich

            • lub od każdego z osobna,

          2. a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych

        2. aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani

      2. jeżeli, zgodnie z ustawami podatkowymi, podatnicy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe powstające z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość tego zobowiązania - odpowiedzialnymi solidarnie są podatnicy, którym doręczono decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego

        1. nie stosuje się tego przepisu do zobowiązań podatkowych pobieranych w formie łącznego zobowiązania pieniężnego w tym przypadku zasady odpowiedzialności solidarnej stosuje się z chwilą doręczenia decyzji (nakazu płatniczego) osobie na którą, zgodnie z odrębnymi przepisami, wystawia się decyzję (nakaz płatniczy)

      3. małżonkowie wspólnie opodatkowani

        1. ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe

        2. solidarna jest ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku – art. 367 KC

          1. Kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób, że

            • dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk 1 z wierzycieli

            • a przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich

          2. dłużnik może spełnić świadczenie, wg swego wyboru, do rąk któregokolwiek z wierzycieli solidarnych

            • wyjątek: w razie wytoczenia powództwa przez 1 z wierzycieli dłużnik powinien spełnić świadczenie do jego rąk

  5. ODPOWIEDZIALNOŚĆ OSÓB 3

    1. OP zawiera zamknięty katalog tych osób

      1. członek rodziny podatnika

      2. małżonek podatnika

      3. rozwiedziony małżonek podatnika

      4. małżonek w separacji

      5. małżonek którego małżeństwo unieważniono

      6. dzierżawca i użytkownik nieruchomości

      7. właściciel, samoistny posiadacz, użytkownik wieczysty rzeczy lub prawa majątkowego wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej

      8. wspólnik

      9. członek zarządu spółki kapitałowej

      10. członek organu zarządzającego innej osoby prawnej niż spółka kapitałowa

      11. nabywca majątku podatnika

      12. firmujący

      13. osoba prawna powstała w następstwie podziału innej osoby prawnej

      14. osoba prawna powstała przed podziałem, przejmująca majątek osoby dzielonej

    2. uzasadnienie ekonomiczne

      1. wspólny majątek podatnika i osoby 3.

      2. następstwo prawne osoby 3. po podatniku

    3. odpowiedzialność osoby 3. jest następstwem decyzji organu podatkowego (ma charakter konstytutywny)

    4. osoby 3. odpowiadają za

      1. zaległości podatkowe podatnika

      2. jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, osoby 3. odpowiadają również za:

        1. podatki niepobrane oraz pobrane, a niewpłacone przez płatników lub inkasentów

        2. odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych

        3. niezwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług oraz za oprocentowanie tych zaliczek

        4. koszty postępowania egzekucyjnego

    5. charakter odpowiedzialności osób 3.

      1. solidarna z podatnikiem

      2. subsydiarna – wchodzi grę gdy nie można wyegzekwować świadczenia z majątku podatnika

      3. osobista – całym swoim majątkiem

      4. ograniczona – różne ograniczenia kwotowe, przedmiotowe, czasowe u poszczególnych osobo 3.

  6. PRAWA I OBOWIĄZKI NASTĘPCÓW PRAWNYCH PODATNIKA

    1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPADKOBIERCÓW

      1. spadkobierca

        1. ustawowy

          1. jeśli spadkobiercą jest gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy/Skarb Państwa, to może dojść do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego przez konfuzję (ten sam podmiot jest wierzycielem i dłużnikiem)

        2. testamentowy

      2. spadkodawca

        1. podatnik

        2. płatnik

      3. przedmiot sukcesji

        1. zobowiązania podatkowe nie należą do spadku!

          1. nie są to prawa i obowiązki cywilnoprawne

          2. należą do tych praw i obowiązków, które przechodzą na określone podmioty na podstawie odrębnych przepisów (OP)

        2. są to

          1. prawa i obowiązki spadkodawcy przewidziane w przepisach prawa podatkowego

            • wszystkie majątkowe

            • niemajątkowe jeśli

              1. związane były z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą

              2. i spadkobiercy dalej prowadzą tę działalność na własny rachunek

          2. prawa i obowiązki spadkodawcy wynikające z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego

      4. zakres odpowiedzialności

        1. zobowiązania podatkowe spadkodawcy

        2. odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy

        3. pobrane, a niewpłacone podatki z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika ( inkasenta )

        4. niezwrócone przez spadkobiercę zaliczki na naliczone podatek od towarów i usług oraz ich oprocentowanie

        5. opłata prolongacyjna

        6. koszty postępowania podatkowego

        7. koszty upomnienia i koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec spadkodawcy powstałe do dnia otwarcia spadku

      5. Zasada: stosuje się przepisy KC o (następcy prawni odpowiadają JAK spadkobiercy)

        1. przyjęciu i odrzuceniu spadku

        2. odpowiedzialności za długi spadkowe

          1. przed przyjęciem/odrzuceniem spadku - cum viribus hereditatis

            • do chwili przyjęcia lub odrzucenia spadku spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko przedmiotami majątkowymi należącymi do spadku

          2. po przyjęciu spadku

            • jeśli przyjęcie proste- nieograniczona

              1. spadkobierca odpowiada za długi spadkowe w ich pełnej wysokości całym majątkiem: majątkiem spadkowym i majątkiem, który należał do niego zanim nabył spadek

            • jeśli przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza- pro viribus hereditatis

              1. spadkobierca odpowiada za długi spadkowe całym swoim majątkiem, ale tylko do wysokości wartości aktywów = praw majątkowych spadku = do wartości stanu czynnego spadku(ustalonego w inwentarzu)

          3. jeśli jest wielość spadkobierców

            • do chwili działa spadku - odpowiedzialność solidarna

            • od chwili działu spadku- pro rata parte

              1. spadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów

    2. uprawnienie spadkobierców do otrzymania zwrotu nadpłaty/zwrotu podatków

      1. oprocentowanie w momencie otwarcia spadku być naliczane

      2. spadkobiercy mają swobodę określania sposobu podziału pomiędzy nich należnej kwoty nadpłat/zaliczek + oprocentowania

      3. prawo do zwrotu należności uzależnione jest od:

        1. złożenia w organie podatkowym prawomocnego postanowienia sadu o stwierdzeniu nabycia spadku

        2. złożenia w organie podatkowym zgodnego oświadczenia woli wszystkich spadkobierców o podziale należności

      4. jeśli takie oświadczenie złożą w terminie 30 dni od dnia złożenia prawomocnego postanowienia to

        1. organ podatkowy ma obowiązek zwrotu należności,

        2. jeśli nie uczyni tego w terminie 15 dni od dnia złożenia oświadczenia, oprocentowanie naliczane jest nadal

      5. jeśli takiego oświadczenia nie złożą w terminie 30 dni od dnia złożenia prawomocnego postanowienia, to:

        1. należności składane są do depozytu organu podatkowego

        2. należności są pomniejszane o koszty przechowywania w depozycie.

        3. oprocentowanie nie jest naliczane

    3. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAPISOBIORCY

      1. następca prawny

        1. zapisobiorca jeśli otrzymał należny mu zapis

      2. poprzednik

        1. spadkodawca

      3. zakres odpowiedzialności

        1. obowiązki majątkowe spadkodawcy wynikające z przepisów prawa podatkowego

        2. obowiązki majątkowe spadkodawcy wynikające z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego

      4. ograniczenie odpowiedzialności

        1. pro viribus legatus - do wartości otrzymanego zapisu

  1. HIPOTEKA PRZYMUSOWA

    1. SP lub JST przysługuje hipoteka na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób 3.

      1. z tytułu zobowiązań podatkowych powstających wskutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

      2. i z tytułu zaległości podatkowych w podatkach stanowiących dochód SP/JST (bez względu na sposób powstania zobowiązania podatkowego)

      3. i z tytułu odsetek za zwłokę od tych zaległości podatkowych

    2. przedmiotem hipoteki przymusowej może być

      1. nieruchomość dłużnika

      2. część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika

      3. nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka

      4. nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej - z tytułu zaległości podatkowych spółki

      5. użytkowanie wieczyste

      6. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego

      7. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego

      8. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

      9. wierzytelność zabezpieczona hipoteką

    3. hipoteka przymusowa powstaje z dniem wpisu do księgi wieczystej

      1. podstawą wpisu hipoteki przymusowej jest:

        1. doręczona decyzja

          1. ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego

          2. określająca wysokość zobowiązania podatkowego

          3. określająca wysokość odsetek za zwłokę

          4. o odpowiedzialności podatkowej płatnika, inkasenta, osoby 3., spadkobiercy

          5. określająca wysokość zwrotu podatku

        2. tytuł wykonawczy lub zarządzenie zabezpieczenia, jeżeli może być wystawione, na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji bez wydania ww decyzji

      2. wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej dokonuje właściwy sąd rejonowy na wniosek organu podatkowego

      3. jeśli nie ma założonej księgi wieczystej organ podatkowy może wystąpić o jej założenie

      4. skutki prawne hipoteki

        1. ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości, służące zabezpieczeniu wierzytelności z tym skutkiem, że wierzyciel hipoteczny może zaspokoić się z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi każdoczesnego właściciela nieruchomości

          1. dawniej było że ma pierwszeństwo zaspokojenia także przed innymi wierzycielami hipotecznymi ale TK to uchylił

        2. zobowiązanie podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową nie ulega przedawnieniu

  2. ZASTAW SKARBOWY

    1. SP lub JST przysługuje zastaw skarbowy na rzeczach ruchomych i zbywalnych prawach majątkowych podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego, osoby 3., nabywcy przedmiotu zastawu

      1. z tytułu zobowiązań podatkowych powstających wskutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

      2. i z tytułu zaległości podatkowych w podatkach stanowiących dochód SP/JST (bez względu na sposób powstania zobowiązania podatkowego)

      3. i z tytułu odsetek za zwłokę od tych zaległości podatkowych

    2. przedmiot zastawu skarbowego rzeczy ruchome lub zbywalne prawa majątkowe jeżeli

      1. stanowią one własność podatnika lub są przedmiotem współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka

      2. i wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu wynosi co najmniej 10 000 zł

      3. i podlegają one egzekucji

      4. i nie są one przedmiotem hipoteki przymusowej

    3. zastaw skarbowy powstaje z dniem wpisu do rejestru zastawów skarbowych

      1. NUS prowadzą rejestry zastawów skarbowych

      2. Minister Finansów prowadzi Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych

      3. zastaw skarbowy wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem skarbowym wpisanym później (dotyczy to też innych zastawów)

      4. podstawa wpisu

        1. doręczona decyzja

          1. ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego

          2. określająca wysokość zobowiązania podatkowego

          3. określająca wysokość odsetek za zwłokę

          4. o odpowiedzialności podatkowej płatnika, inkasenta, osoby 3., spadkobiercy

          5. określająca wysokość zwrotu podatku

          6. deklaracja podatkowa – dla zobowiązań podatkowych powstałych wskutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego jeżeli wykazane w deklaracji zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane

      5. wpis zastawu skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego

    4. skutki zastawu skarbowego

      1. ma charakter akcesoryjny w stosunku do przedmiotu zobowiązania podatkowego

      2. ograniczone prawo rzeczowe na rzeczy ruchomej, zbywalnym prawie majątkowym, służące zabezpieczeniu wierzytelności z tym skutkiem, że wierzyciel zastawny może zaspokoić się z rzeczy, prawa niezależnie od tego czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi każdoczesnego właściciela rzeczy (z wyjątkiem tych, którym przysługuje pierwszeństwo szczególne)

      3. zobowiązanie podatkowe zabezpieczone zastawem skarbowym nie ulega przedawnieniu

    5. zastaw skarbowy wygasa

      1. z mocy prawa z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

      2. z dniem wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych

      3. z dniem egzekucyjnej sprzedaży przedmiotu zastawu

  3. ZABEZPIECZENIE USTANOWIONE NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O POSTĘPOWANIU EGZEKUCYJNYM W ADMINISTRACJI (PRZEDWYMIAROWE)

    1. może być ustanowione na majątku

      1. podatnika

      2. płatnika

      3. inkasenta

      4. wspólnika spółki cywilnej

      5. członka zarządu spółek kapitałowych

      6. członka zarządy organów zarządzających innych osób prawnych

      7. w przypadku małżonków także na majątku wspólnym

        1. skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:

          1. zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej

          2. zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu

          3. ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka

          4. uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji

    2. PRZESŁANKI - zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane w szczególności gdy podatnik

      1. trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym

      2. lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję

    3. zabezpieczenie takie może być ustanowione w 2 FORMACH:

      1. forma podstawowa – zabezpieczenie zobowiązania podatkowe przed terminem płatności

      2. zabezpieczenie zobowiązania podatkowego i odsetek za zwłokę w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, przed wydaniem decyzji

        1. ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

        2. określającej wysokość zobowiązania podatkowego

        3. określającej wysokość zwrotu podatku

    4. zabezpieczenia jest ustanawiane drodze DECYZJI O ZABEZPIECZENIU wydanej przez właściwy organ podatkowy

    5. WYBÓR SPOSOBU ZABEZPIECZENIA NALEŻY DO ORGANU PODATKOWEGO:

      1. w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – zabezpieczenie przymusowe

      2. na wniosek strony – zabezpieczenie dobrowolne – w formie

        1. gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej

        2. poręczenia banku

        3. weksla z poręczeniem wekslowym banku

        4. czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku

        5. zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez SP lub NBP – wg ich wartości nominalnej

        6. uznania kwoty na rachunku depozytowym organu podatkowego

        7. pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, do wyłącznego dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku lokaty terminowej

          1. ustawodawca daje pierwszeństwo zabezpieczeniom dobrowolnym w razie złożenia wniosku o zabezpieczenie w powyższej formie zabezpieczenie w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w zakresie objętym tym wnioskiem, może nastąpić po wydaniu postanowienia o odmowie przyjęcia zabezpieczenia

    6. decyzja o zabezpieczeniu wygasa:

      1. po upływie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

      2. z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego

      3. z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zwrotu podatku

  1. Ma charakter materialnoprawny

  2. Jego zmiana może nastąpić tylko na podstawie OP

  3. Skutkiem upływu terminu jest powstanie zaległości podatkowej

  4. Terminy

    1. jeżeli zobowiązanie podatkowe powstaje przez wymiar termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego

    2. jeżeli zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy prawa termin płatności podatku to ostatni dzień, w którym wpłata powinna nastąpić (poszczególne ustawy podatkowe same to ustalają)

    3. termin płatności dla płatników to ostatni dzień, w którym powinna nastąpić wpłata podatku powinna nastąpić

    4. termin płatności dla inkasentów to dzień następujący po ostatnim dniu, w którym wpłata podatku powinna nastąpić chyba że organ stanowiący właściwej JST wyznaczył termin późniejszy

  5. Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, terminy płatności

    1. poszczególnych podatków

    2. zaliczek na podatek

    3. rat podatku

  6. Przedłużenie terminu

    1. Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia, przedłużać terminy przewidziane w przepisach prawa podatkowego (ale są pewne wyjątki)

  7. Odroczenie terminu

    1. organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może odraczać terminy płatności podatku (ale są pewne wyjątki)

      1. stosuje się do odpowiednio do płatników i inkasentów

  1. Forma odpowiedzialności podatnika/innego podmiotu związana z faktem, że wierzyciel podatkowy otrzyma należne mu świadczenie w terminie późniejszym, niż wynikałoby to z ustaw podatkowych

  2. Przesłanki

    1. wydanie decyzji odraczającej termin płatności/rozkładającej płatność na raty

    2. podatek, którego termin płatności odroczono/rozłożono na raty stanowi

      1. jeśli podatek państwowy- to zawsze

      2. jeśli podatek samorządowy - to

        1. mogą ją wprowadzić rada gminy/powiatu/sejmik województwa,

        2. tylko w stosunku do podatników

    3. przesłanka negatywna- (tylko do podatnika)

      1. obligatoryjne - przyczyną wydania decyzji były:

        1. klęska żywiołowa

        2. wypadek losowy

      2. fakultatywne- gdy wydanie decyzji następuje

        1. w związku z postępowaniem układowym lub

        2. na podstawie odrębnych ustaw

  3. Stawka opłaty prolongacyjnej - 50% stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu wydania decyzji

  4. Termin płatności opłaty prolongacyjnej - taki jak nowy termin płatności

  1. Zaległość podatkowa to nie zapłacony w terminie płatności

    1. podatek

    2. zaliczka na podatek

    3. rata podatku

    4. należność z tytułu podatku/zaliczki na podatek/raty podatku - w przypadku płatnika/inkasenta

  2. na równi z zaległością podatkową traktuje się

    1. nadpłatę - jeśli

      1. w deklaracji została wykazana nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

      2. i organ podatkowy

        1. dokonał jej zwrotu

        2. lub zaliczył na poczet

          1. zaległości podatkowych

          2. bieżących zobowiązań podatkowych,

          3. przyszłych zobowiązań podatkowych

      3. chyba że zwrot podatku nastąpił w trybie korekty deklaracji

    2. zwrot podatku jeśli

      1. podatnik otrzymał go nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

      2. lub został on zaliczony na poczet

        1. zaległości podatkowej

        2. bieżących zobowiązań podatkowych

        3. przyszłych zobowiązań podatkowych

      3. chyba

        1. że zwrot podatku nastąpił w trybie korekty deklaracji

        2. lub podatnik wykaże że nie nastąpiło to z jego winy

    3. wynagrodzenie płatników lub inkasentów, pobrane nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

    4. oprocentowanie nienależnej nadpłaty/zwrotu podatku zwrócone lub zaliczone na poczet:

      1. zaległych zobowiązań podatkowych

      2. bieżących zobowiązań podatkowych

      3. przyszłych zobowiązań podatkowych

  1. Naliczane są od

    1. zaległości podatkowych

      1. od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności

      2. od dnia, w którym płatnik/inkasent był zobowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego

    2. należności zrównanych z zaległościami podatkowymi

      1. od dnia zwrotu nadpłaty/zwrotu podatku/zwrotu oprocentowania lub

      2. od dnia zaliczenia ich na poczet zaległości, bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych

      3. od dnia pobrania wynagrodzenia

    3. nieregulowanych w terminie zaliczek na podatek w części przekraczającej wysokość podatku należnego za rok podatkowy

  2. OP reguluje sytuacje gdy mimo to nie nalicza się odsetek za zwłokę , m. in.

    1. za okres od dnia następnego po upływie 2 lat od dnia złożenia deklaracji, od zaległości związanych z popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami, jeżeli w tym okresie nie zostały one ujawnione przez organ podatkowy

  3. Obowiązek naliczania odsetek za zwłokę

    1. zasada: spoczywa na podatniku, płatniku, inkasencie, osobie 3., następcy prawnym

    2. wyjątek: spoczywa na organie podatkowym - w określonych w ustawie przypadkach

  4. Charakter

    1. należą się ex lege

    2. są płacone bez wezwania organu podatkowego

    3. nie są świadczeniem ubocznym w stosunku do świadczenia głównego

      1. nie można dokonać spłaty odsetek uchylając się od uiszczenia zaległości podatkowej

      2. nie można uiścić samej zaległości nie dokonując spłaty odsetek

  5. Wysokość odsetek za zwłokę zależy od 3 czynników:

    1. wysokości zaległości podatkowej

    2. czasu, w jakim zaległość istniała

    3. przyjętej stawki ( stopy ) odsetek za zwłokę

      1. 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o NBP

        1. ale 75 % w przypadku złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i zapłaty w całości, w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty, zaległości podatkowej

          1. ale nie stosuje się tego do korekty deklaracji:

            • złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach, gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej;

            • dokonanej w wyniku czynności sprawdzających

  1. OP zawiera zamknięty katalog dopuszczalnych sposobów wygasania zobowiązań podatkowych

    1. efektywne formy wygaśnięcia zobowiązań podatkowych - z zaspokojeniem wierzyciela podatkowego

      1. zapłata podatku

      2. pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta

      3. zaliczenie nadpłaty lub zwrotu podatku na poczet przeterminowanych lub wymagalnych zobowiązań podatkowych

      4. potrącenie podatku z wzajemną wierzytelnością podatnika

      5. przeniesienie własności rzeczy i praw majątkowych z podatnika na wierzyciela podatkowego na podstawie umowy

      6. przejęcie własności nieruchomości lub innego prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym

    2. nieefektywne formy wygaśnięcia zobowiązań podatkowych - bez zaspokojeniem wierzyciela podatkowego

      1. umorzenie zaległości podatkowej

      2. zaniechanie poboru podatku MF

      3. przedawnienie wykonania zobowiązania podatkowego

      4. zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w następstwie zastosowania się podatnika do interpretacji podatkowej

  2. ZAPŁATA PODATKU

    1. najpowszechniejszy sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

    2. forma zapłaty

      1. gotówkowa

      2. bezgotówkowa

      3. zapłata znakami opłaty skarbowej

      4. zapłata przez użycie urzędowego blankietu wekslowego

      5. zapłata znakami akcyzy

      6. zapłata papierami wartościowymi

    3. może mieć charakter dobrowolny lub przymusowy – w drodze egzekucji

    4. jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z różnych tytułów wpłatę zalicza się na poczet podatku, począwszy od zobowiązania podatkowego o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskaże, na poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty

      1. jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z tytułu zaliczek na podatek, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaliczki, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności

        1. przepis ten stosuje się odpowiednio w razie dokonywania wpłat na poczet

          1. rat, na jakie rozłożono podatek lub zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę oraz

          2. rat podatku

  3. ZALICZENIE NADPŁATY LUB ZWROTU PODATKU NA POCZET PRZEDTERMINOWYCH LUB WYMAGALNYCH ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH

    1. stosuje się odpowiednio przepisy o zapłacie podatku

    2. istota: wierzyciel podatkowy nie zwracać podatnikowi nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku a podatnik zwolniony jest z obowiązku zapłaty podatku

    3. nadpłata podatku (zwrot podatku) jest zarachowywana w drodze postanowienia z urzędu na poczet zaległości podatkowych i wymagalnych zobowiązań podatkowych

      1. nie jest wymagana zgoda podatnika

      2. decyzja jest konieczna dla odmowy zwrotu nadpłaty podatku

    4. jeżeli na podatniku nie ciążą wymagalne lub bieżące zobowiązania podatkowe wobec tego samego wierzyciela podatkowego, nadpłata (zwrot) jest zwracana podatnikowi z urzędu

      1. podatnik może złożyć wniosek o zaliczenie nadpłaty (zwrotu) na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

  4. PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI RZECZY/PRAW MAJĄTKOWYCH – czynność cyw.pr. – DATIO IN SOLUTUM

    1. przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych następuje

      1. na wniosek podatnika

      2. z podatnika na wierzyciela podatkowego

      3. na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej

      4. w zamian za

        1. za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państw

          1. gdy wierzycielem podatkowym jest SP

          2. umowa zawierana jest między starostą (wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej) a podatnikiem za zgodą

          3. aby zawrzeć umowę konieczna jest zgoda właściwego NUS lub NUC wyrażona w formie postanowienia

        2. za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu gminy, powiatu, województwa

          1. gdy wierzycielem podatkowym jest gmina, powiat, województwo

          2. umowa zawierana jest między W, B, PM, S albo MW a podatnikiem

    2. w przypadku zawarcia umowy organ podatkowy I instancji wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zobowiązania podatkowego

    3. zobowiązanie podatkowe wygasa w dniu przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych

  5. POTRĄCENIE ( COMPENSATIO ) - gdy 2 podmioty są względem siebie jednocześnie wierzycielami i dłużnikami, ich wierzytelności znoszą się do wysokości wierzytelności niższej

    1. zobowiązania podatkowe oraz zaległości podatkowe wraz z odsetkami za zwłokę podlegają potraceniu, na wniosek podatnika lub z urzędu

      1. w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa

        1. z wzajemnej, bezspornej i wymagalnej wierzytelności podatnika wobec SP z tytułu

          1. prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 417 KC

          2. prawomocnej ugody sądowej zawartej w związku z zaistnieniem okoliczności przewidzianych w art. 417 lub art. 4172 KC

          3. nabycia przez SP nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami

          4. odszkodowania za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie

          5. odszkodowania uzyskanego na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz bytu Państwa Polskiego

          6. odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rządowej

      2. wzajemnej, bezspornej i wymagalnej wierzytelności podatnika wobec jednostek budżetowych

        1. z tytułu zamówień wykonanych przez podatnika na podstawie umów zawartych w trybie przepisów o zamówieniach publicznych

        2. ale potrącenie musi być dokonane przez tego podatnika i z tej wierzytelności

      3. w podatkach stanowiących dochód budżetu G, P, W

        1. z wzajemnej, bezspornej i wymagalnej wierzytelności podatnika wobec G, P, W z tytułu

          1. prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 417 lub art. 4172 KC

          2. prawomocnej ugody sądowej zawartej w związku z zaistnieniem okoliczności przewidzianych w art. 417 lub art. 4172 KC

          3. nabycia przez G, P lub W nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami

          4. odszkodowania orzeczonego w decyzji wydanej przez W, B, PM, S, MW,

    2. na wniosek podatnika wierzytelności te mogą być zaliczane na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

    3. potrącenie następuje

      1. w drodze postanowienia, na które służy zażalenie

      2. z dniem:

        1. złożenia wniosku, który został uwzględniony

        2. wydania z urzędu postanowienia o potrąceniu

      3. odmowa potrącenia następuje w drodze decyzji

  6. ULGI W SPŁACIE ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH (W TYM UMORZENIE)

    1. ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych są udzielane

      1. przez organ podatkowy

      2. na wniosek podatnika

      3. w drodze decyzji (ma charakter konstytutywny)

      4. w przypadkach uzasadnionych

        1. ważnym interesem podatnika

        2. lub interesem publicznym

    2. uznanie administracyjne – organ może ale nie musi udzielić ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

      1. ale nie jest to władztwo dyskrecjonalne – organ nie ma całkowitej swobody

        1. związany jest pewnymi zasadami,

        2. musi kierować się wartościami konstytucyjnymi

      2. jego rozstrzygnięcie musi mieć znamiona zbliżone do indywidualnych muszą być cechy, które odróżniają danego podatnika od całości podmiotów opodatkowania

    3. rodzaje

      1. odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty

      2. odroczenie lub rozłożeni na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę

      3. umorzenie w całości lub w części

        1. zaległości podatkowej

        2. lub odsetki za zwłokę

        3. lub opłatę prolongacyjną

          1. umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę

          2. umorzenie to rezygnacja z egzekwowania wymagalnego długu podatkowego

          3. zobowiązanie podatkowe musi już istnieć i być wymagalne, ale nie upłynął jeszcze termin przedawnienia

          4. nie można umorzyć zobowiązania podatkowego przed terminem płatności!!

    4. stosuje się to odpowiedni do należności przypadających od

      1. płatników

      2. inkasentów

      3. spadkobierców podatnika lub płatnika

      4. osób 3.

    5. organ podatkowy może z urzędu umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną

      1. jeżeli:

        1. zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne

        2. kwota zaległości podatkowej nie przekracza 5-krotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym

        3. kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym

        4. podatnik zmarł,

          1. nie pozostawiając żadnego majątku

          2. lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji

          3. albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 5 000 zł,

          4. i nie ma innych spadkobierców niż SP lub JST

          5. i nie ma możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby 3.

      2. stosuje się to odpowiednio do umarzania zaległości płatnika lub inkasenta

  1. są 2 formuły przedawnienia w obu konieczny jest UPŁYW CZASU + NIEWYKONANIE UPRAWNIEŃ PRZEZ ORGAN PODATKOWY

  2. art. 68

    1. Zobowiązanie podatkowe, które powstaje wskutek doręczenia decyzji ustalającej nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca została doręczona

      1. zasada: po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy

      2. wyjątek: po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy

        1. jeżeli

          1. podatnik nie złożył deklaracji w terminie

          2. podatnik nie ujawnił w deklaracji wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

        2. w przypadku dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku VAT

        3. w przypadku zobowiązanie z tytułu opodatkowania dochodu

          1. nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów

          2. lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych

    2. bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu jeżeli

      1. wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd do dnia w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się ale nie dłużej niż przez 2 lata !!

      2. możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP i ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości zobowiązania podatkowego uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji ale nie dłużej niż przez 3 lata

  3. art. 70

    1. Zobowiązanie podatkowe wygasa na skutek tego, że przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku organy podatkowe

      1. nie podjęły czynności w celu wyegzekwowania zobowiązania

      2. lub podjęły, ale okazały się one nieskuteczne

    2. ale zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym nie ulegają przedawnieniu ale po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu

    3. należy to odróżnić od przedawnienia wg KC

      1. tutaj przedawnia się zobowiązanie nie roszczenie

        1. odpada i dług i odpowiedzialność podatnika

        2. dobrowolne wykonanie zobowiązania powoduje powstanie nadpłaty

      2. przedawnienie następuje ex lege (a nie na zarzut strony)

    4. OP określa przypadki zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia

    5. bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu jeżeli

      1. podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego wiąże się z niewykonaniem zobowiązania podatkowego od dnia wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe do prawomocnego zakończenia postępowania

      2. wniesiono skargę do sądu administracyjnego na decyzję dotycząca zobowiązania podatkowego od dnia wniesienia skargi do dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego

      3. wniesiono żądanie ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa od dnia wniesienia żądania do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego

        1. doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

          1. zawieszenia trwa do wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu

      5. bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się a rozpoczęty ulega zawieszeniu

        1. od dnia wydania decyzji o odroczeniu do dnia terminu płatności odroczonego

          1. podatku lub zaległości podatkowej

          2. ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowe

        2. od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez Ministra Finansów do dnia upływu przedłużonego terminu

      6. bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu, jeżeli

        1. możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP

        2. i ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości tego zobowiązania uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa

          1. zawieszenie następuje od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji

            • ale nie dłużej niż przez okres 3 lat

      7. bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,

        1. ale nie dłużej niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy

      8. bieg terminu przedawnienia przerywa

        1. ogłoszenie upadłości

        2. zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony

    6. przepisy art. 70 stosuje się odpowiednio do należności płatników lub inkasentów z tytułu nie pobranych albo nie wpłaconych podatków

  1. NADPŁATA - nienależne świadczenie publiczno- prawne spełnione w związku z realizacją zobowiązaniowego stosunku prawnego, którego w rzeczywistości nie było

    1. jest to kwota

      1. nienależnie zapłaconego lub nadpłaconego przez podatnika podatku

      2. podatku pobranego przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej

      3. zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeśli w decyzji o odpowiedzialności podatkowej tych podmiotów określone je nienależnie lub w wysokości większej od należnej

      4. zobowiązania zapłaconego przez osobę 3. lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określona je nienależnie lub w wysokości większej od należnej

    2. jeżeli wpłata dotyczyła zaległości podatkowej na równi z nadpłatą traktuje się część wpłata, która została zaliczona na poczet odsetek za zwłokę

  2. PRZESŁANKI POWSTANIA NADPŁATY

    1. spełnienie świadczenia podatkowego

      1. zapłata podatku przez podatnika

      2. pobranie podatku przez płatnika

      3. wpłata podatku przez płatnika/inkasenta

      4. zapłata przez płatnika/inkasenta należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej

      5. zapłata przez osobę trzecią/spadkobiercę należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej/określającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy

    2. świadczenie to jest

      1. nienależne w całości ( ŚWIADCZENIE NIENALEŻNE ) - świadczenie podatkowe w świetle obowiązującego prawa w ogóle nie powstało

      2. nienależne w części ( ŚWIADCZENIE NADPŁACONE ) świadczenie podatkowe dłużnika jest wyższe niż powinno to wynikać z obowiązującego prawa

    3. określona przyczyna nienależności

      1. CONDICTIO INDEBITI - podstawa prawne świadczenia w ogóle nie powstała wskazanie w deklaracjach podatkowych zobowiązań podatkowych nienależnych lub w kwotach wyższych niż należne

        1. błąd w zeznaniu rocznym ( dla podatników podatku dochodowego )

        2. błąd w deklaracji podatku akcyzowego

        3. błąd w deklaracji o wpłatach z zysku na rok obrotowy (dla jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych)

        4. błąd w deklaracji kwartalnej dla podatku VAT – dla podatników VAT

          1. do wszystkich - nadpłata powstaje z chwilą złożenia takiej deklaracji

      2. CONDICTIO CAUSA FINITA - podstawa prawne świadczenia co prawda istniała w chwili jego spełnienia, ale następnie odpadła

        1. orzeczenie TK/ETS

          1. zobowiązanie podatkowe powstało z mocy prawa

          2. odpadnięcie podstawy prawnej - utrata mocy obowiązującej całości lub części aktu normatywnego albo jego uchylenie lub zmiana, na podstawie którego powstało zobowiązanie podatkowe

          3. odpadnięcie nastąpiło w wyniku orzeczenia TK/ETS

      3. zmiana decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego/określającej wysokość zaległości podatkowej/o odpowiedzialności podatkowej

      4. uchylenie lub stwierdzenie nieważności decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego/określającej wysokość zaległości podatkowej/o odpowiedzialności podatkowej

      5. spełnienie świadczenia nastąpiło z zamiarem wykonania zobowiązania podatkowego

  3. Moment powstania nadpłaty

    1. Zasada: z dniem spełnienia świadczenia

    2. Wyjątki:

      1. w przypadku błędu w deklaracji w podatku od towarów i usług- z dniem złożenia korekty deklaracji obniżającej wysokość zobowiązania podatkowego

      2. w przypadku błędu w zeznaniu rocznym- z dniem złożenia zeznania

      3. w przypadku błędu w deklaracji podatku akcyzowego- z dniem złożenia deklaracji

      4. w przypadku błędu w deklaracji o wpłatach z zysku na rok obrotowy- z dniem złożenia deklaracji

  4. Określenie wysokości nadpłaty

    1. Zasada: organ podatkowy

a. z urzędu ( ← decyzja wydawana na podstawie Art. 21 §3 )

Wyjątki : podatnik

a. gdy składa zeznanie roczne ( Art. 73 §2 )

b. gdy składa deklarację podatku akcyzowego ( Art. 73 §2 )

c. gdy składa deklarację o wpłatach z zysku na rok obrotowego ( Art. 73 §2 )

d. gdy nadpłata powstałą w wyniku orzeczenia TK , a zobowiązanie powstało z mocy prawa ( Art. 74 )

- jeśli podatnik deklarację, z której wynika wysokość zobowiązania podatkowego - we wniosku o jej zwrot, składając jednocześnie skorygowaną deklarację

- jeśli podatnik został rozliczony przez płatnika - we wniosku o jej zwrot, składając równocześnie zeznanie roczne

← domniemanie prawidłowości deklaracji ( Art. 21 §2 )- organ, jeśli ma wątpliwości co do prawidłowości deklaracji, musi to domniemanie obalić.

- jeśli podatnik nie był zobowiązany do złożenia deklaracji- we wniosku o jej zwrot.

Skutki prawne

1. nadpłata wraz z oprocentowaniem podlega zaliczeniu z urzędu na poczet

a. zaległości podatkowych

b. wraz z odsetkami za zwłokę

c. odsetek od niezapłaconych zaliczek

d. bieżących zobowiązań podatkowych.

2. zaliczenie nadpłaty wraz z oprocentowaniem na poczet należności przyszłych,

a. na wniosek podatnika

b. z urzędu- gdy wysokość nadpłaty nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.

3. zwrot nadpłaty wraz z oprocentowaniem z urzędu, jeśli

a. zaległości/bieżące zobowiązania nie występują i

b. dłużnik nie złożył wniosku o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

c. wysokość nadpłaty jest równa co najmniej kosztom upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.

Termin, w jakim powinien nastąpić zwrot nadpłaty ( Art. 77 )

a. 30 dni od wydania decyzji o zmianie/uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji

- ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego,

- określającej wysokość zobowiązania podatkowego,

- o odpowiedzialności podatkowej płatnika/inkasenta

- o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej/spadkobiercy

Wyjątek:

a. gdy w terminie 3 miesięcy od

- dnia uchylenia/stwierdzenia nieważności decyzji

- doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności, uchylającego decyzję/stwierdzającego jej nieważność

b. jeśli wydana została nowa decyzja w tej samej sprawie- 30 dni od dnia wydania nowej decyzji

c. jeśli nie wydana została nowa decyzja - bez zbędnej zwłoki.

b. 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę/określającej wysokość nadpłaty

c. 14 dni od dni doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności, uchylającego decyzję organu podatkowego I instancji lub stwierdzającego jej nieważność

d. 30 dni od dnia złożenia wniosku o zwrot nadpłaty, gdy powstała wskutek orzeczenia TK

e. 3 miesiące od dnia złożenia zeznania rocznego/deklaracji podatku akcyzowego/deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy

Wyjątki: w przypadku korekty deklaracji

i. przez organ- 3 miesiące od dnia upływu terminu do wniesienia sprzeciwu

ii. przez podatnika - 3 miesiące od dnia skorygowania.

f. 2 miesiące od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem ( deklaracją ), lecz nie wcześniej niż w terminie3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji.

Sposób zwrotu nadpłaty ( Art. 77b )

a. w formie bezgotówkowej - na wskazany rachunek bankowy, jeśli

- z urzędu - gdy dłużnik jest zobowiązany do posiadania rachunku bankowego albo

- na żądanie dłużnika

Dniem zwrotu nadpłaty jest wówczas dzień obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego na podstawie polecenia przelewu.

b. w formie gotówkowej- jeśli

- dłużnik nie jest zobowiązany do posiadania rachunku bankowego i

- nie zażądał zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy.

Następuje:

- przekazem pocztowym ( pomniejsza się kwotę nadpłaty o koszty jej zwrotu )

Dniem zwrotu nadpłaty jest dzień złożenia przekazu pocztowego.

- w kasie organu podatkowego ( wyłączny sposób, jeśli kwota nadpłaty nie przekracza kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym ).

Dniem zwrotu nadpłaty jest wówczas dzień wypłacania kwoty lub pozostawienia nadpłaty do dyspozycji w kasie organu podatkowego.

Oprocentowanie nadpłaty

Ratio legis - występowanie nadpłaty oznacza dla dłużnika utratę potencjalnych korzyści płynących z faktu posiadania środków finansowych.

Zasada: oprocentowanie nadpłaty -

a. powstaje ex lege - nie jest konieczne wydanie decyzji.

Stawka oprocentowania nadpłat

W wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych.

a. w przypadku wydania decyzji o zmianie/uchyleniu stwierdzeniu nieważności decyzji/doręczenia orzeczenia sądu administracyjnego

Zasada: od dnia powstania nadpłaty

Wyjątek: od dnia wydania decyzji o zmianie/uchyleniu decyzji

- jeśli organ podatkowy przyczynił się do powstania przesłanki zmiany/uchylenia decyzji,

- dotyczy tylko uchylenia/zmiany decyzji ( a nie stwierdzenia nieważności ).

- nadpłata nie została zwrócona w terminie

b. w przypadku doręczenia orzeczenia sądu administracyjnego - od dnia powstania nadpłaty

c. w przypadku gdy nadpłata powstała wskutek orzeczenia TK

- od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu- jeśli dłużnik złoży wniosek o zwrot nadpłaty w terminie 30 dni od

- od dnia powstania nadpłaty do 30 dnia od wejścia w życie orzeczenia TK lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub części akt normatywny - jeśli dłużnik złożył wniosek o zwrot nadpłaty po upływie 30 dni od

- dnia wejścia w życie orzeczenia TK,

- dnia, w którym uchylono/zmieniono w całości/ części akt normatywny

Wyjątek

a. nie podlegają oprocentowaniu nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.

b. w przypadku wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę/określającej wysokość nadpłaty/złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem-

Wyjątki:

- gdy nadpłata nie została zwrócona w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę

- gdy decyzja stwierdzająca nadpłatę nie została wydana w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty

Wyjątek: do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczynił się dłużnik

- gdy nadpłata nie została zwrócona w terminie 2 miesięcznym

Wyjątek: do opóźnienia w zwrocie przyczynił się dłużnik.

W takim wypadku odsetki przysługują od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem/deklaracją.

c. w przypadku złożenia zeznania rocznego/deklaracji podatku akcyzowego/deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy

Wyjątek: gdy nadpłata nie została zwrócona w terminie 3 miesięcy od

- dnia złożenia deklaracji/zeznań lub

- dnia skorygowania zeznania lub deklaracji.

W takim wypadku odsetki przysługują od dnia powstania nadpłaty.

Wniosek o stwierdzenie nadpłaty

Uprawnieni ( Art. 75 )

a. podatnik, który:

- kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo

- kwestionuje wysokość pobranego podatku

b. podatnik, którego zobowiązanie podatkowego powstaje z mocy prawa, jeśli

- w zeznaniu rocznym/deklaracji podatku akcyzowego/deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy -

- wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i

- wpłacili zadeklarowany podatek albo

- wykazali nadpłatę w wysokości mniejsze od należnej

- w innych deklaracjach ( z wyjątkiem deklaracji dotyczącej zaliczek na podatek dochodowy )

- wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i

- wpłacili zadeklarowany podatek.

- nie będą obowiązanymi do składania zeznań/deklaracji dokonali wpłaty podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej

c. płatnikom/inkasentom, jeśli

- w złożonej deklaracji wykazali oraz wpłacili podatek w wysokości większej od wysokości pobranego podatku,

- w złożonej deklaracji wykazali oraz wpłacili podatek w wysokości większej od należnej,

- nie będąc obowiązanymi do składania deklaracji wpłacili podatek w wysokości większej od należnej.

Prekluzja prawa do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty ( Art.79 )

Zasada: 5 lat od

a. jeśli podatnik kwestionuje zasadność pobrania podatku przez płatnika/wysokość pobranego podatku

- pobranie przez płatnika podatku nienależnie lub w wysokości większej od należnej

- uprawomocnienia się decyzji o uchyleniu lub zmianie decyzji, na podstawie której płatnik dokonał obliczenia podatku

b. jeśli podatnik/płatnik/inkasent byli zobowiązani do składania deklaracji/zeznania

- dnia złożenia zeznania/deklaracji

c. jeśli podatnik/płatnik/inkasent nie byli zobowiązani do składania deklaracji/zeznania-

- dnia w którym dokonano wpłaty podatku.

Wyjątek: gdy ustawy podatkowe przewidują inny tryb zwrotu podatku.

Prekluzja ( Art. 80 )

1. prawo do zwrotu nadpłaty

Przerwanie biegu terminu ( tylko do zwrotu nadpłaty )

a. złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty

b. złożenie wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

c. złożenie wniosku o zwrot nadpłaty

2. prawo do złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

3. możliwość zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących/ zobowiązań podatkowych.

5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin do jej zwrotu.

  1. są 2 formuły przedawnienia w obu konieczny jest UPŁYW CZASU + NIEWYKONANIE UPRAWNIEŃ PRZEZ ORGAN PODATKOWY

  2. art. 68

    1. Zobowiązanie podatkowe, które powstaje wskutek doręczenia decyzji ustalającej nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca została doręczona

      1. zasada: po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy

      2. wyjątek: po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy

        1. jeżeli

          1. podatnik nie złożył deklaracji w terminie

          2. podatnik nie ujawnił w deklaracji wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego

        2. w przypadku dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku VAT

        3. w przypadku zobowiązanie z tytułu opodatkowania dochodu

          1. nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów

          2. lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych

    2. bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu jeżeli

      1. wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd do dnia w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się ale nie dłużej niż przez 2 lata !!

      2. możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP i ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości zobowiązania podatkowego uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji ale nie dłużej niż przez 3 lata

  3. art. 70

    1. Zobowiązanie podatkowe wygasa na skutek tego, że przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku organy podatkowe

      1. nie podjęły czynności w celu wyegzekwowania zobowiązania

      2. lub podjęły, ale okazały się one nieskuteczne

    2. ale zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym nie ulegają przedawnieniu ale po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu

    3. należy to odróżnić od przedawnienia wg KC

      1. tutaj przedawnia się zobowiązanie nie roszczenie

        1. odpada i dług i odpowiedzialność podatnika

        2. dobrowolne wykonanie zobowiązania powoduje powstanie nadpłaty

      2. przedawnienie następuje ex lege (a nie na zarzut strony)

    4. OP określa przypadki zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, np.

      1. bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu od dnia wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotycząca zobowiązania podatkowego do dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego

      2. bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu jeżeli możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest RP i ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości zobowiązania podatkowego uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa od dnia wystąpienia przez organ podatkowy z wnioskiem do organu innego państwa do dnia uzyskania przez organ podatkowy żądanej informacji ale nie dłużej niż przez 3 lata

    5. bieg terminu przedawnienia przerywa

      1. ogłoszenie upadłości

      2. zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony

    6. przepisy art. 70 stosuje się odpowiednio do należności płatników lub inkasentów z tytułu nie pobranych albo nie wpłaconych podatków


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ordynacja podatkowa Wykład 1 16 10 2011
ordynacja podatkowa 13
Ordynacja podatkowa 1 09 2010
Ordynacja podatkowa D19970926Lj
Ordynacja podatkowa
ORDYNACJA PODATKOWAa wykład 3
Ordynacja Podatkowa, PRAWO, Prawo podatkowe, Prawo podatkowe
Podatki - zagadnienia (27 stron), Zobowiązania podatkowe w świetle ordynacji podatkowej
Podatki - zagadnienia (27 stron), Zobowiązania podatkowe w świetle ordynacji podatkowej
Ordynacja podatkowa Dz U z 2013
22 10 2010 i 29 10 2010 Podatkiid 29474 ppt
Ordynacja podatkowa Dziennik Ustaw poz 60 nr 8 z 2005 roku
ordynacja podatkowa

więcej podobnych podstron