Fizjografia i morfologia

Ćwiczenie nr 1

Geologia: budowa i dzieje Ziemi.

Mineral- podstawowa jednostka budowy Ziemi.

Minerały:

- gazy, ciecze (izotropowe)- nie mają określonej budowy

- krystaliczne

Rodzaje minerałów:

• siarczki, siarczkosole

• piryt

• chalkopiryt

• galena

• Sfaleryt

• solowce (haloidy)

• halit

• karnalit

• sylwin

• tlenki i wodorotlenki

• kwarc

• chalcedon

• pal

• hermatyt

• limonit

• magnety

• korund

• diaspor

• sole kwasów tlenowych

• gr. Azotanów

• saletra sodowa

• saletra potasowa

• gr. Węglanów

• kalcyt dolomit

• syderyt

• magnezyt

• gr. Siarczanów

• gips

• anhydryt

• baryt

• kainit

• gr. Fosforanów

• apatyt

• fosforyty

• wiwianit

• gr. Krzemianów (85% w skorupie Ziemskiej)

• skalenie (ortoklazy, plagioklazy)

• skaleniowce (nefelin, lencyt)

• pirokseny (angit)

• amfibole (hornblenda)

• oliwiny

• miki/łyszczki (muskowit, biotyt)

• chloryty

• hydromiki (glaukonit)

• minerały ilaste (kaolinit, montmoryloni, haloizyt)

Krzemiony wtóre powstaja w procesie wietrzenia chemicznego krzemionów pierwotnych.

MATERIAŁY ILASTE:

• o składzie glinokrzemianów

• zbudowane z warstw tetraedów krzemowo- tlenowych i aktaedów wodoro-tlenowych. Warstwy łączą się ze sobą w charakerysyczny sposób

• budowa pakietowa:

• 1:1 -po jednej z każdej warstwy

• 2:1 –dwie warstwy tetraedów i jedna warstwa oktaedów

BARWA – zdoloność pochłaniania przez minerał różnych składowych.

• barnwne (rysa kolorowa)

• bezbarwne (rysa biała)

• zabarwione (rysa biała)

PRZEZROCZYSTOŚĆ – zdolność minerału doprzepuszczania promienie słonecznych.

• przezroczysty

• półprzezroczysty

• nieprzezroczysty

POŁYSK:

• metaliczny

• półmetaliczny

• diamentowy

• szklisty

• tłusty

• perłowy

• jedwabisty

TWARDOŚĆ – to opór jaki stawia minerał rysującemu go ostrzu. Do oznaczenia używa się skali Mohsa (10-cio stopniowa; 1- najbardziej krucha, 10-najbardziej twarda)

ŁUPLIWOŚĆ – zdolność minerału do dzielenia się wzdłuż pewnych płaszczyzn.

• Jednokierunkowa (muskowit)

• Dwukierunkowa (amfibolit)

• Trójkierunkowa (galena)

• Czterokierunkowa (fluoryt)

• Sześciokierunkowa (sfaleryt)

Rodzaje łupliwości:

1. Doskonała (muskowit)

2. Bardzo dobra/ dokładna (kalcyt)

3. Średnia/ wyraźna (skalenie, pirokseny, amfibole)

4. Niewyraźna

PRZEŁAM – minerały nie rozpadają się według płaszczyzn łupliwości

• Muszlowy

• Nierówny

• Równy

• Zadziorowaty

• Haczykowaty (hematyt, złoto, miedź)

• Ziemiasty (kreda)

POKRÓJ – postać zewnętrzna minerału

• Izomeryczny

• Słupkowy

• Grubosłupkowy

• Igiełkowy

• Włóknisty

• Tabliczkowy

• płytkowy

POSTAĆ SKUPIENIA

• Szczotki krystaliczne

• Geody

• Druzy

• Ziarniste

• Włóksniste

• Naciekowe

• Wykwity

• Naskorupienia

• Konkrecje