Test3a.Gleba-biologicznie czynna, wierzchnia warstwa skorupy ziemskiej,powstala ze skały macierzystej pod wpływem czynnikow glebotworczych(gł.organizmow zywych, klimatu, wody) podskibie-warstwa podorna gleby(30-35 cm) podglebie-poziomy glebowe znajdujace się miedzy warstwa podorna a skala macierzysta skała macierzysta –zewnetrzna warstwa skorupy ziemskiej, zwykle rozdrobniona zktorej powstaje gleba (150 cm) Warunki swietlne roslin uprawianych na polu podlegaja jedynie biernemu regulowaniu. Czynne możliwe tylko w szklarniach i inspektach przez zacienianie w celu zmniejszenia intensywnosci swiatła lub skrócenia czasu jego działania w ciagu doby albo przez przedłużanie okresu naswietleniaze sztucznych zródeł . Bierne regulowanie to: - opttymalne zageszczenie roslin uprawnych na jednostce powierzchni – odpowiedni kierunek siewu (N-S) -odpowiedni termin siewu, zwłaszcza dla roslin wrazliwych na indukcje fotoperiodyczna -niszczenie chwastow -przecinka i przerywka w zasiewie roslin korzeniowych -odpowiednie zmianowanie roslin . Zielonymi polami nazywamy ciagłosc zaopatrzenia zwierzat gospodarskich w zielona pasze od wczesnej wiosny do późnej jesieni, dziekin własciwemu ułozeniu zmianowania i wykorzystaniu uzytkow trwałych. Sa podstawowa baza paszowa gospodarstwa, ich zadaniem jest zapewnienie bez przerwy jak najdłuzej w roku swiezej paszy dla zwierzat a z nadwyzek sporzadzic zapasy na zime Gleby luzne lekkie nie sa zbrylone i zaskorupione. Przeweazaja w nich przestwory niekapilarne, powodujace dobra przewiewnosc i przepuszczalnosc gleb, ale rownoczesnie utrudniaja podsiakanie i utrzymanie wody. W tym układzie rosnie udzial porow duzych maleje udzial drobnych i srednich, co za tym idzie poprawiaja się warunki powietrzne, pogarszaja wodne, pojemnosc wodna tych gleb jest mala, sa ubogiew skł pokarmowe, zaw.mało subst organicznej, maja mała zwięzłość Celem głownym uprawy gleb lekkich jest poprawa ich wlasc wodnych oraz zahamowanie tempa muineralizacji subst.org.i dążność do zwiekszenia jej zawart w glebie. Na tych glebach należy ograniczac liczbe zabiegow uprawowych, a styosowane narzedzia mogą być lzejsze i słabiej działajace niż na ciezszych glebach. Unika się stosow narzedzi aktywnych. W zespole upr pozniwnych i wiosennych nie powinno się stosowac głeboszowania, kultywatorowania ani zbyt czestego energicznego bronowania. W upr.pozniwnejstosowac plytka podorywke lacznie z bronowaniem lub inny plytki zabieg, który przyczyni się do ochrony wilgotnosci gleby. Nie stosuje się orki odwrotki oraz wiosennej, które niepotrzebnie przewietrzaja i osuszaja glebe. Zesp. Upr wiosennych powinien być wykonany jak najwczesniej z pomin wlokowania aby zatrzymac jak najwiecej wody. Dla poprawieniawłasciw tych gleb należy tez wprowadzac do gleby jak najw.mat.organicznej po[przez nawozy organiczne i naturalne, yprawe w zmianowaniu roslin motylkowych i miedzyplonow.– skutecznie przykrywa resztki pozniwne -dobrze spulchnia,o0dwraca i rozdrabnia glebe -niszczy chwasty -wyrownuje zawartosc skł.pok.w glebie -rola starannie uprawiona tym systemem ułatwia siew roslin Materiał siewny kwalifikowany to taki który posiada okreslone norma cechy jakosciowe charakteryst dla danej odmiany,jest bez zanieczyszczen, ma duza energie i zdolnosc kielkowania, nie jest porazony chorobamii szkodnikami, nie zawiera nasion chwastów, jest zaprawiony. Stopnie kwalifikacji dla zbóz A) elitarny:przedbazowy, bazowy B)kwalifikowany:pierwszego,2 i 3 rozmnozenia
Przygotowanie do zbioru rzepaku pol na:-wspomagania naturalnego dojrzewania rzepaku –zabezpiecz.łuszczyn przed pekaniem -wyeliminowanie chwastow w dojrzewajacym łanie -wyrównaniu procesu dojrzewania roslin w łanie zbior rzepaku: 1-etapowy:kombajn zbozowy –dojrzałosc pełna –nasiona wymagaja dosuszenia –metoda szybka ale nie najlepsza(dojrzałość pelna nast. Po 7-14 dniach d dojrz.technicznej, to opoznia zbior i zmusza do szybkiego ukonczenia zbioru aby nie dopuscic do pekania łuszczyn i osypywania nasion) –termin zbioru rzepaku oz.moze zbiec się z pocz.duzych zniw 2-etapowy wykonywany zniwiarka pokosowa-faza dojrz.technicznej – zciete rosliny pozost się w pokosach przez 3-6 dni(wysychanie można przyspieszyc desykantami) –młocenie na polu kombajnem wyposażonym w podbieracz pokosow wieloetapowy –fazadojrz technicznej nasion :skoszenie łanu, suszenie roslin w polu, omłot Czynniki decyd o: terminie siewu: warunki klimatyczne rejonu, warunki glebowe,ukształtowanie terenu,wystepowanie chorób i szkodnikow,indywidualne,biologiczne właśc..roslin,kierunek uzytkowania roslin ilosci wysiewu: termin siewu, technika siewu rodzaj gleby,wymagania roslin, wielkość i masa nasion Test2a. Uprawka – każda czynność wykonywana narzędziem uprawowym lub maszyną uprawową, np. orka, włókowanie, bronowanie. Zabieg agrotechniczny - jednorazowa czynność uprawy roli (np. orka, bronowanie), nawożenia (np. nawożenie obornikiem, wapnowanie), ochrony roślin (np. zastosowanie herbicydu, fungicydu, zoocydu) i innych (np. deszczowanie, defoliacja), w celu stworzenia optymalnych warunków wzrostu i plonowania roślin uprawnych oraz przechowywania ich ziemiopłodów. Gryzowanie Jest to zabieg uprawowy odwracająco - spulchniający rolę, wykonywany za pomocą glebogryzarki Ogólna uprawa roli i roślin - nauka rolnicza o charakterze interdyscyplinarnym, będąca ogniwem scalającym przedmioty podstawowe (agrometeorologia, gleboznawstwo, fizjologia roślin, botanika, biochemia, fizyka, mikrobiologia) ze specjalistycznymi z zakresu produkcji roślinnej (ekologia, fitopatologia, entomologia, chemia rolna i inżynieria rolnicza), na której bazują inne nauki, takie jak: szczegółowa uprawa roślin, ogrodnictwo, łąkarstwo, ekonomika rolnictwa, agroturystyka. Jej celem jest uzyskiwanie wysokich, pełnowartościowych plonów dobrej jakości przy ekonomicznie uzasadnionych nakładach. Możliwości regulowania warunków termicznych są niewielkie. Rególowanie aktywne ma miejsce w szklarniach i tunelach. Rolnik może w pewnym stopniu przyspieszyć ogrzewnie się gleby, głownie poprzez ograniczanie strat ciepła związanych z parowaniem z nniej wody. Może także wpływać na głębokość przemarzania gleby w zimie przez wykonanie orki przedzimowej. Większe znaczenie ma regulowanie bierne polegające na doborze gatunków i odmian najlepiej dostosowanych do warunków termicznych występujących w danym siedlisku oraz na wykonaniu siewu w danym terminie, zależnym od wymagań rośliny i uwzględniającym przebieg pogody. Głęboszowanie - zabieg agromelioracyjny uprawowy, wykonywany głęboszami (bardzo ciężkimi kultywatorami) o głębokości 0,4-0,8 m. Zabieg wykonuje się w celu spulchnienia nadmierne ugnieconych głębszych warstw gleby będących poza zasięgiem tradycyjnych narzędzi uprawowych. Zaleca się wykonywanie zabiegu raz na kilka lat na glebach ciężkich, rzadziej na glebach średnich i lekkich ale o nadmiernie zagęszczonej warstwie podornej. Wpływ głęboszowania na glebę:zwiększenie infiltracji,poprawa podsiąkania,poprawa retencyjności gleby,zapewnienie lepszego rozwoju korzeni.
Erozja wodna: przy wykonywaniu orki na stokach istotna jest głębokość i kierunek orki, bo to od nich zależy przederozyjne działanie. Orka powinna być w poprzek zbocza, odkładając skiby pod stok. Lepsze odwracanie skib osiąga się poprzez stosowanie pługów ze śrubowymi odkładnicami. Kierunek siewu powinien być wzdłuż spadku. Jeszcze lepsze efekty przeciwerozyjne na stokach daje uprawa tzw. Podpowierzchniowa. Polega ona na energicznym spulchnianiu głębszych poziomów warstwy urodzajnej, przy ograniczonym naruszeniu powierzchni.5 funkcji Zmianowanie roślin: Ochrona gleb przed erozją(zaoranie międzyplonów na okres zimy), zwalczanie chwastów(odpowiednie rośliny po sobie: nie można uprawiać po sobie len-groch, pszenica-jęczmień), poprawa struktury gleby(dobór poszczególnych gatunków do kompleksu glebowego, uprawianie okopowych na oborniku oraz motylkowych, które poprawiają bilans substancji organicznych, stosowanie roślin które zawierają dużo resztek pożniwnych, stosowanie nawozów organicznych pod okopowe), zwalczanie chorób, szkodników, utrzymanie optymalnej zawartości próchnicy. Uprawy gleb ciężkich przede wszystkim polega na melioracji, uprawie roslin gleboko się korzeniących, stosowaniu wys dawek wapnia, orka przedzimowa powinna zawsze być gleboka lub poglebiona, w zespole uprawek przedzimowych pod buraki odwrotka aby wczesniej zaczal się rozklad obornika, uprawki pożniwne staranne wykonanie orki siewnej, doprawienie bez rozpylania gleby, zespol uprawek wiosennych należy zaczynac wlokowaniem nast. brony ciezkie do plytkiego siewu lub brony aktywne do glebokiego siewu, korzystnie jest używać zestawu uprawowo-siewnego, agromelioracje sprawdzaja się do glebokiego spulchniania co pare lat głęboszem, na mniej ciezkich stosowanie kretowania czyli drązenie naturalnych drenow. Głębokość ilość wysiewu: ilość: technika siewu, rozmiar i masa ziaren, termin wysiewu, rodzaj gleby, wymagania roslin. Głębokość: wielkość nasion , sposób siewu, rodzaj gleby, kierunek uzytkowania, przygotowanie roli, ilość skib. Przygotowanie plantacji do zbiorow, zbior ziemniaka: przygotowanie - nie zeschniete łety stanowia przeszkode dla zmechanizowanego zbioru, na malych plantacjach można je wykosic kosa lub kosiarka na duzych stosuje się opryski desykantami 5-7 dni przed zbiorem. Zbiór: kopaczka przydatna na malych polach, bulwy zbierane recznie, dwurzędowe maja dwudzielny Lemierz i dwa przenośniki, do zbioru jednoetapowego sluza kombajny poza wydobyciem bulw i odsianiem ziemi przezucaja je na wspolpracujaca przyczepe, dobrze żeby gleby były niezbyt ciezkie wilgotne , niezachwaszczone co ulatwia prace kombajnu. Zabiegi agrotech rol Eko: material siewny- wyprodukowany metodami ekologicznymi, nie stosowac zaprawy. Zmianowanie-monokultury wydłużone. Nawozenie- glownie nawozy zielone, szczególnie z ros motylkowych w polaczeniu z kompostem, obornikiem przy udziale wapnia pozwala utrzymac żyzność gleby. Płodozmian: system zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na zaplanowanym z góry na wiele lat następstwie roślin po sobie, na wyznaczonym do tego celu obszarze podzielonym na pola, jednocześnie dostosowany do specyficznych warunków rolniczo-ekonomicznych gospodarstwa typy: polowe (zbozowe >60%, okopowe >25%) paszowe (pastewne, przypodworzowe >50% na pasze) specjalne (przeciwerozyjne, nasienne )intensywne (wys poziom nakładów) ekstensywne (ros mniej wymagające)