1.Narysuj i opisz składowe systemu wg Bąka

Obiekt: wyodrębniony z otoczenia - zbiór powiązanych ze sobą

elementów.

Obiekt jest przedmiotem zainteresowania obserwatora.

Obserwator rozpatruje obiekt pod kątem postawionego zadania.

2. Systemy wielkie i systemy złożone: narysuj szkice i podaj przykłady

Wielkość i złoŜoność systemów [Bąk]

a) system wielki

b) system złoŜony

O1, O2, O3 – obserwatorzy lokalni

O – obserwator globalny

3. Wymień części składowe i podaj ogólną klasyfikację systemów

Elementy - proste, złozone (podsystemy),

Powiązania (więzy, relacje, związki) - silne, słabe; zaleŜności, działania,

Całość - z wyraźną, ostrą - lub nieostrą (rozmytą) granicą.

4. Konfiguracje systemów: wymień i narysuj co najmniej 5

struktury porządkujące system, rozpatrywane statycznie,

z funkcjonowaniem systemów związane pośrednio

struktura przynaleŜności (relacje przynaleŜności lub zawierania)

struktura przestrzenna

struktura połączeniowa (relacje fizycznego połaczenia, sąsiedztwa)

struktura form (zewnętrzne formy elementów i systemu)

struktura rodzajowo-ilościowa (ilościowe udziały poszczególnych rodzajów

elementów w całości systemu)

struktury organizujące system, rozpatrywane dynamicznie,

bezpośrednio związane z funkcjonowaniem systemu

struktura funkcjonalna (relacje oddziaływania istotne dla systemu)

struktura technologiczna

struktura informacyjna

struktura podporządkowania (lub: kierowania, sterowania)

struktura czasowa (rozłoŜenie w czasie)

struktura genealogiczna (relacje pochodzenia

5. Podaj i narysuj przykład konfiguracji małej sieci transportowej oraz macierzy relacji bezpośredniej

6. Co to są charakterystyki węzłów (elementów punktowych) sieci transportowej; wymień kilka (minimum 3).

charakterystyki węzłów mogą być słownie opisane jako

proste skrzyŜowanie,

rondo,

przystanek, stacja, port morski, port lotniczy,

terminal przeładunkowy,

centrum logistyczne, albo nawet jako duze

7. Co to są charakterystyki łuków (elementów liniowych) sieci transportowej; wymień kilka (minimum 3).

charakterystyki łuków (elementów liniowych sieci) mogą

zawierać słowny opis długości, jakości –

lub liczbowe wartości

długości,

szerokości,

nośności,

prędkości dopuszczalnych

Intensywność potoku ruchu xij (t)

koszt przejazdu łukiem cij (t)

itp. – na kaŜdym łuku, odcinku lub odcinkach drogi.

8. Co to są: potok ruchu, źródło i ujście potoku, zapotrzebowanie na przewóz?

Potok ruchu- jest to odwzorowanie przemieszczania się ładunku, ludzi lub informacji w systemie transportowym.

Węzeł, w którym powstaje potok ruchu nazywamy źródłem,

węzeł w którym uchodzi potok ruchu nazywamy ujściem.

Zapotrzebowaniem na przewóz, w skrócie ZNP, nazywamy potok ruchu, który należy przeprowadzić przez sieć transportową ze źródła do ujścia. Parę źródło-ujście traktujemy jak relację przewozu.

9. Co to są: droga, droga cykliczna, relacja przewozu?

DROGA jest uporządkowany zbiór węzłów

albo uporządkowany zbiór łuków tworzących tę drogę.

Relacją przewozu nazywamy uporządkowaną parę <a, b>, której elementy są nazwami (numerami) węzłów sieci transportowej a,b∈W, a≠b. Pierwszy element pary nazywamy początkiem relacji, a drugi element pary nazywamy końcem relacji przewozu.

10. Model otoczenia systemu transportowego: przestrzenne punkty styku z otoczeniem, koszty agregacji

– opis i wykres.

Punkty styku systemu transportowego z otoczeniem nie muszą się

pokrywać z punktami powstawania zapotrzebowania na przewóz

u uŜytkowników (usługobiorców) transportu.

Chwile rozpoczęcia przewozu mogą nie pokrywać się z chwilami

gotowości ładunku do przewozu lub pasaŜerów do przejazdu.

ZróŜnicowanie taboru uŜywanego do przewozu nie musi pokrywać się ze

zróŜnicowaniem rodzaju ładunku lub pasaŜerów.

Wymienione trzy przypadki prowadzą do

agregacji zapotrzebowania na przewóz:

- w przestrzeni (rozłoŜenie punktów styku),

- w czasie (buforowanie),

- w ofercie przewozowej (rodzajach taboru i technologiach przewozu).

Rozwiązanie problemu agregacji zapotrzebowania na przewóz

powstającego u uŜytkowników ustala

styki systemu transportowego z otoczeniem

w miejscu, czasie i ofercie przewozowej.

11. Model otoczenia systemu transportowego: czasowe punkty styku z otoczeniem, koszty agregacji

– opis i wykres.

Agregacja zapotrzebowania na przewóz w czasie

wiąŜe się z działaniem punktów rozpoczęcia/zakończenia przewozu

(stacji, terminali, portów) jako buforów przeciwdziałających arytmii

zgłoszeń zapotrzebowania na przewóz.

Ze stopniem agregacji moŜemy wiązać róŜne miary fizyczne

- średnią pojemność stacji liczoną w wielokrotności ładunku

przechodzącego przez stację w określonym czasie,

- średni czas oczekiwania na rozpoczęcie przewozu itp.

12. Model otoczenia systemu transportowego: technologiczne punkty styku z otoczeniem, koszty agregacji

– opis i wykres.

Agregacja związana z ofertą przewozową (technologią przewozu)

wynika ze skończonej liczby rodzajów taboru oraz skończonej liczby róŜnych

technologii przewozu wykorzystywanych w systemie transportowym.

13. Średni (przeciętny) koszt i krańcowy koszt przejścia jednostki potoku ruchu łukiem drogi dla przypadku

kosztu pełnego (w tym wzór i wykres).

Iloraz kij(xij) do xij nazywamy

średnim (przeciętnym) kosztem przejścia jednostki potoku ruchu

łukiem <i,j> przy obciąŜeniu tego łuku potokiem xij.

.

14. Średni (przeciętny) koszt i krańcowy koszt przejścia jednostki potoku ruchu łukiem drogi dla przypadku

tylko kosztu ruchu (w tym wzór i wykres).

W przypadkach gdy odwzorowanie składników ((2) - utrzymania) i ((3) - budowy)

kosztu przewozu nie jest potrzebne, koszt przejścia potoku ruchu uwzględnia

odwzorowanie jednego tylko składnika:

(1) - kosztu ruchu !!!

kij(xij) = k1

ij(xij)

Koszt interpretowany jako czas przejścia jednostki potoku ruchu łukiem sieci

transportowej odwzorowuje pośrednio koszt eksploatacji pojazdów tworzących potok ruchu.

15. Co to jest kongestia ruchu, kiedy i gdzie występuje i jaka jest jej podstawowa miara? Gdzie kongestia jest

największa?

KONGESTIA RUCHU (K. TRANSPORTOWA)[J. Leszczyński]

Układ utworzonym przez element systemu transportowego, przez który przepływa potok

ruchu - moŜna uwaŜać za część drogi przewozu,

a jego odwzorowaniem w modelu jest łuk lub węzeł sieci transportowej.

Dla uproszczenia terminologii, traktowaną jak wyŜej część drogi przewozu - nazwano

drogą.

KaŜdy układ „droga - pojazd” charakteryzuje

czas minimalny τm

konieczny na pokonanie drogi.

Wielkość czasu minimalnego jest ograniczona od dołu charakterystyką drogi lub

charakterystyką trakcyjną pojazdu.

Układ „droga - potok pojazdów” charakteryzuje

czas średni τs

konieczny na pokonanie drogi przez przeciętny pojazd.

Dla danej charakterystyki drogi i charakterystyki trakcyjnej pojazdów czas średni jest

ograniczony od dołu czasem minimalnym, a róŜnica tych czasów jest miarą

oddziaływania na siebie pojazdów tworzących potok ruchu.

Fizyczną interpretacją tego oddziaływania jest czas tracony na rozwiązywanie kolizji

ruchowych, odniesiony do przeciętnego pojazdu.

Oznaczając miarę oddziaływania na siebie symbolem Δ zapiszemy

Δ = τs - τm

(średni czas minus czas minimalny przejazdu drogi lub jej odcinka)

Podstawową miarą kongestii jest strata czasu

Wielkość Δ charakteryzuje układ „droga - potok pojazdów” wiąŜąc charakterystyki

drogi z charakterystykami potoku ruchu.

Sytuacje prowadzące do strat czasu wynikających ze wspólnego uŜytkowania

urządzeń lub jednoczesnego zgłaszania potrzeby obsługi nazywamy kongestią.

16. Opis i wykres kongestii vśr(w) i x(w) w ruchu swobodnym