Gleba Torfowa
Pozycja systematyczna
Dział: gleby hydrogeniczne
Rząd: Gleby bagienne
Typ: Gleby torfowe
Morfologia
Gleba torfowa to wierzchnia warstwa utworu organogenicznego (do głębokości występowania żywych korzeni roślin), w której zachodzi zarówno gromadzenie szczątków roślinnych jak i ich przetwarzanie na torf i bezpostaciowe związki próchnicze. Ten biologicznie czynny poziom podlega okresowej aeracji. Warstwy torfu znajdujące się stale pod wodą nie są glebą, ale organogeniczną skałą, w której zachodzi skałotwórczy proces zwęglania.
Poziomy genetyczne:
PO - poziom bagienny gleby organicznej
Ot - poziom organiczny gleby torfowej
D- podłoże mineralne
Geneza
Gleby torfowe powstają w ekosystemach bagiennych, wytwarzających i akumulujących torf. Mogą występować na terenach stale podmokłych jako torfowo -bagienne związane z akumulacyjną faza rozwoju torfowiska i na terenach odwodnionych z przerwanym procesem bagiennym, jako torfowo-murszowe, łąkowe, leśne, lub w uprawie rolniczej. Dzielimy ją na 3 podtypy: gleby torfowe torfowisk niskich, przejściowych i wysokich.
Właściwości gleby
Są to gleby o zawartości substancji organicznej przekraczającej 20% suchej masy. Każdy z 3 podtypów gleb torfowych ma swój własny odczyn. Gleby torfowe torfowisk niskich z przewagą roślinności zielnej mają zwykle obojętny lub słabo- kwaśny odczyn pH powyżej 5. Gleby torfowe torfowisk przejściowych, gdzie przeważają gatunki digotroficzne mają pH 4-5. Natomiast gleby torfowe torfowisk wysokich, gdzie przeważa roślinność torfotwórcza z wyróżnieniem mchów sfagonowych ma pH poniżej 4. Miąższość profilu w stanie naturalnym wynosi co najmniej 30cm. Są to gleby mało urodzajne, głównie przeznaczone jako łąki i pastwiska. Wymagają one melioracji i intensywnego nawożenia. Powstają w ekosystemach bagiennych w warunkach trwałej anerobiozy sprzyjającej powstawaniu i akumulacji torfu.
Występowanie w Polsce
Gleby te wraz z innymi glebami bagiennymi zajmują ok 8% powierzchni Polski, występują na obszarach podmokłych, pradolinach, dolinach rzek np. Dolina Biebrzy. Najczęściej spotykane są na Pojezierzu Suwalskim, Nizinie Podlaskiej oraz Polesiu Lubelskim.
Użytkowanie przez człowieka
Przeznaczone są jako łąki , pastwiska oraz jako tzw. „kopalnie torfu” - wykorzystywanego do ogrzewania. Wiele konturów objętych jest ochroną prawną.