1 miesiąc:

- przyjmuje ułożenie płodowe ze zgiętymi kończynami, energicznie zgina i prostuje kończyny

- leżąc na brzuszku potrafi podnieść na krótko główkę

- unoszone do pozycji siedzącej nie jest w stanie utrzymać główki, która opada do tyłu

- na silne bodźce dźwiękowe lub świetlne reaguje gwałtownym rozrzuceniem rączek i rozprostowaniem paluszków, a następnie wraca do poprzedniej pozycji

- silnie reaguje na dotyk, uspakaja się Gdy weźmiemy je na ręce i przytulimy

- dotknięcie dłoni powoduje silne zaciśnięcie palców

- krzyczy w sposób niezróżnicowany

2 miesiąc:

- opanowuje ruchy mięśni szyi, tułowia i barków, leżąc na brzuszku potrafi unieść lekko głowę i trzymać ją uniesioną przez ok. 10 sek

- zaczyna wodzić wzrokiem za przesuwanym kolorowym przedmiotem

- zmienia się reakcja na dźwięk, dziecko nasłuchuje i na moment zatrzymuje spojrzenie lub ruch

- po raz pierwszy lekko się uśmiecha

- wydaje gruchające dźwięki przypominające samogłoski „a” lub „e”

3 miesiąc:

- leżąc na brzuchu potrafi utrzymać uniesioną głowę ok. 1 minuty

- podniesione do pozycji siedzącej nieco lepiej utrzymuje głowę

- zgina nogi przy oparciu nóg o podłoże

- próbuje trzymać i poruszać daną mu do ręki grzechotką

- koordynuje wzrok ze słuchem, wodzi oczami za grzechotką

- reaguje silnym ożywieniem na twarz ludzką, na głos odpowiada głosem

- uśmiecha się i grucha spontanicznie, wydaje gardłowe głoski

4 miesiąc:

- położone na brzuchu zupełnie pewnie i na długo unosi głowę i klatkę piersiową opierając się na przedramionach

- uniesione w górę nie podpiera się już nogami, podkurcza je

- bawi się rączkami

- celowo wyciąga rączkę, a czasem obie do grzechotki, jednocześnie otwiera buzię w której chce ulokować zabawkę

- nie potrafi trzymać dwóch przedmiotów jednocześnie

- śmieje się radośnie i głośno odpowiada na zaczepki

- wydaje głoski `w”, „f”, „Th”, „s”.

5 miesiąc:

- potrafi już obracać się z pleców na boki

- leżąc na plecach potrafi wygiąć kręgosłup i zrobić mostek na główce i nóżkach

- leżąc na brzuchu potrafi opierać się na dłoniach, czasami utrzymuje ciężar ciała na jednej rączce

- sięga dwiema rączkami po grzechotkę jednocześnie, trąca ją ale nie potrafi jej chwycić

- zauważa coraz subtelniejsze dźwięki radośnie reaguje na znane dźwięki odróżnia surowy ton od łagodnego

- ćwiczy opanowane dotychczas dźwięki w różnych kombinacjach, pojawiają się sylaby

6 miesiąc:
- pojawiają się pierwsze ząbki

- próbuje samodzielnie siedzieć w pozycji siedzącej dobrze kontroluje proste trzymanie głowy ale nie potrafi jeszcze same przejść z pozycji leżącej do siedzącej

- potrafi już przekręcać się z brzucha na plecy i odwrotnie

- chwyta małe przedmioty całą powierzchnią dłoni i przekłada je z ręki do ręki

- wzrasta wrażliwość słuchu i uwagi, odwraca głowę w kierunku szeleszczącego papieru

- odróżnia osoby znajome od obcych

- wyraźnie gaworzy, tworząc rytmiczne łańcuchy sylabowe

7 miesiąc:

- potrafi obracać się z pleców na brzuch i potrafi samodzielnie siedzieć

- bawi się nóżkami

- podtrzymywane pod pachami podskakuje radośnie „sprężynując”

- potrafi trzymać jednocześnie dwa przedmioty w dwóch rączkach, trzymany przedmiot potrafi precyzyjnie obracać w rączkach

- dużo gaworzy zmieniając głośność i intonację

- szuka wzrokiem przedmiotu, który mu upadł

8 miesiąc:

- obraca się wokół własnej osi

- podciąga się do siadania, gdy traci równowagę w pozycji siedzącej podpiera się rączką

- „sprężynuje” jak w 7 m.ż. biodra pozostają jeszcze zgięte

- sprawnie obraca i manipuluje przedmiotem trzymanym w dłoniach

- łatwiej koncentruje się śledzi zjawiska w bezpośrednim otoczeniu

- komunikuje się za pomocą gestów mających stałe znaczenie np. wyciąga rączki gdy chce by je wziąć na ręce

- potrafi wyraźnie szeptać, prawie stale coś „mówi” do siebie

9 miesiąc:

- próbuje pełzać oparte na przedramionach lub raczkować

- samodzielnie siada z leżenia na boku lub podczas raczkowania siedzi ok. 1min

- stoi trzymane za rączki

- celowo upuszcza przedmiot, wyjmuje mniejsze naczynia z większych

- wykazuje wzrost zainteresowania cichymi dźwiękami kojarzy dźwięki będące słowami z ich znaczeniem np.”papa”

- jest bardziej aktywne w zabawie w chowanego, wykazuje mniejszy lęk w związku ze „znikaniem” mamy za kanapą

- powtarza dwa razy tą samą sylabę np. „ma-ma” dawniej powtarzało je wielokrotnie

10 miesiąc:

- samo siada z wyprostowanymi nogami i plecami

- kołysze się oparte na dłoniach i kolanach

- próbuje wspiąć się po meblach i przytrzymując się stoi

- czyni postępy w koordynacji obu rąk

- pewne czynności zaczyna wykonywać nie tylko dla przyjemności, ale także dla uzyskania aprobaty dorosłych

- zaczyna rozumieć mowę, kojarzyć przedmioty, osoby i czynności z ich nazwą, zapytane szuka znajomej osoby, przedmiotu, wykonuje proste polecenia

11 miesiąc:

- potrafi siedzieć dobrze utrzymując równowagę

- zaczyna raczkować swobodnie koordynując ruchy rąk i óg

- chodzi bokiem przytrzymując się mebli, trzymane za rączki chodzi także w przód

- potrafi precyzyjnie i pewnie chwycić drobny przedmiot

- znajduje ukryty przedmiot, używa jednego przedmiotu jako narzędzia do osiągnięcia innego

- samodzielnie je herbatniki, pije z filiżanki

- potrafi długo skupić uwagę na jednym przedmiocie czy czynności

- rozumie zakazy, ale na ogół ich nie zapamiętuje i nie stosuje się do nich

12 miesiąc:

- dziecko ma zwykle 6 zębów

- przyjmuje pozycję pionową i podejmuje próby samodzielnego stania

- stawiapierwsze niepewne kroki

- podaje przedmiot do ręki, precyzyjnie wkłada i wyjmuje z pojemnika przez wąski otwór małe przedmioty

- łatwo się rozprasza, bywa przekorne, lubi być samodzielne

- wypowiada pierwsze proste słowa, rozumie ich sens

---