ROZDZIAŁ 4

METODY I TECHNIKI OPRACOWANIA MATERIAŁU STATYSTYCZNEGO

Pyt.1

Istota metody grupowania statystycznego oraz kryteria podziału grupowań.

ODP.

Istotą grupowania jest usystematyzowanie jednostek badania według zmienności interesującej nas cechy statystycznej - cechy zmiennej. Analizujemy nie tylko całą zbiorowość ale jej poszczególne części składowe (jednostki). Grupując jednostki pragniemy uchwycić strukturę zbiorowości ze względu na badane cechy. Grupowanie powinno być tak prowadzone, by efekty nie zniekształciły wyników obserwacji i nie przyniosły nieprawdziwych wniosków.

Metoda ta składa się z części metodologicznej(jej celem jest budowa Schematu klasyfikacyjnego, umożliwiającego przydzielenie odmian cechy zmiennej czyli tzw. Wariantów do właściwej klasy) i technicznej(wiąże się z poprawnym zaliczaniem jednostek posiadających dany wariant do klasy, według opracowanego schematu klasyfikacyjnego). Metody grupowań mogą być związane z cechą mierzalną(ilościową) lub niemierzalną(jakościową).

Są dwa rodzaje grupowań typologiczne ( polega na podzieleniu zbiorowości niejednorodnej z punktu widzenia cechy zmiennej na grupy (subpopulacje) jednorodne. W grupowaniu tym stosuje się kryterium pozastatystyczne podziału zbiorowości) i wariancyjne ( polega na uporządkowaniu jednostek badanej zbiorowości i podzielenie na klasy według wybranej metody, dla uchwycenia zmienności wariantów i określenia struktury zbiorowości)

Pyt. 2

Różnice między grupowaniem wariacyjnym a typologicznym, podać przykłady.

Grupowanie typologiczne

Grupowanie wariacyjne

- dzielenie zbiorowości niejednorodnej z punktu widzenia cechy zmiennej na grupy jednorodne. -kryterium pozastatystyczne podziału zbiorowości. - opracowanie schematu klasyfikacyjnego dla cechy jakościowej powinno wynikać z przesłanek logicznych, celu badania oraz doświadczeń nabytych w poprzednich badaniach. -jeżeli badania były okresowe wtedy schemat klasyfikacyjny budowany jest według wzorca z badań poprzednich. - określamy stopień szczegółowości i ustalamy podział i hierarchię ważności części. - podział dychotomiczny (dwudzielny) - podział na dwa wykluczające się warianty. -podział politomiczny ( wielodzielny) - podział na więcej wykluczających się części według odmian cechy zmiennej. -podczas grupowania należy przestrzegać, by uwzględnić wszystkie odmiany badanej cechy zmiennej ( umożliwić wyczerpującą kwalifikację). - może być też stosowane przy cesze ilościowej, jeżeli właściwości jednostek wyraża się liczbą, za którą kryje się jakość. -Grupowanie to opiera się na kryterium formalnym ( według zasad logiki) co oznacza, że względy merytoryczne przesądzają o klasyfikacji odmian cechy zmiennej.

---