ĆWICZENIE 4.
NADTLENEK WODORU JAKO UTLENIACZ I REDUKTOR
Obowiązujący materiał:
- podział reakcji chemicznych według różnych kryteriów;
- reakcje redoks - definicja procesu redukcji i utlenienia, przykłady reduktorów i utleniaczy;
- amfotery redoks;
- bilansowanie reakcji redoks.
Sprzęt: Odczynniki:
probówki 20 cm³ 2% KI
pipety wielomiarowe 10 cm³ 0,02 M KMnO4
woda utleniona (3 % H2O2)
3 M H2SO4
Wykonanie ćwiczenia:
Do pierwszej probówki należy odmierzyć 10 cm³ roztworu jodku potasu. Dodać kilka kropel kwasu siarkowego(VI), a następnie dodawać po kropli roztwór nadtlenku wodoru. Obserwować zabarwienie roztworu. Powstająca barwa pochodzi od wydzielającego się wolnego jodu. Na podstawie podanych informacji ułożyć i zbilansować równanie zachodzącej reakcji.
Do drugiej probówki odmierzyć 10 cm³ roztworu manganianu(VII) potasu, dodać kilka kropel kwasu siarkowego(VI), a następnie wkraplać wodę utlenioną, aż do zaniku fioletowej barwy roztworu. W wyniku reakcji chemicznej powstają jony manganu(II) - Mn2+ i cząsteczki tlenu. Napisać równanie zachodzącej reakcji.
Tabela 1. Badanie właściwości redoks nadtlenku wodoru.
Próbka 1 |
Barwa roztworu przed reakcją |
|
|
Barwa roztworu po reakcji |
|
|
Równanie reakcji w postaci cząsteczkowej |
|
|
Równanie reakcji w postaci jonowej |
|
|
Utleniacz |
|
|
Reduktor |
|
Próbka 2 |
Barwa roztworu przed reakcją |
|
|
Barwa roztworu po reakcji |
|
|
Równanie reakcji w postaci cząsteczkowej |
|
|
Równanie reakcji w postaci jonowej |
|
|
Utleniacz |
|
|
Reduktor |
|
Opracowanie wyników:
Opis ćwiczenia powinien zawierać:
- wypełnioną tabelę 1;
- wnioski dotyczące roli nadtlenku wodoru w obu reakcjach chemicznych;
- odpowiedź na pytanie, jakie warunki musi spełniać substancja, aby mogła być amfoterem w procesach redoks;
- przykłady innych substancji, które, w zależności od substratów reakcji, mogą pełnić zarówno rolę utleniacza jak i reduktora.
33