WYKŁAD 2.10.2002
Samo prezentacja- gdy nikogo nie znamy: jestem...(imię i nazwisko ) itd., gdy znamy kogoś, lub znamy gospodarza to wtedy on informuje wszystkich o nas.
Jeśli chcemy zapoznać dwie osoby to zawsze wymieniamy najpierw nazwisko osoby młodszej. Gdy jest to kobieta i mężczyzna to najpierw wymieniamy najpierw imię i nazwisko mężczyzny ( z wyjątkiem gdy kobieta jest młodziutka, a mężczyzna sprawuje wysoką funkcję)
Dwie panie: najpierw mówimy imię i nazwisko osoby młodszej, niższa funkcja społeczna.
Przywitanie; inicjatywa należy do osoby starszej lub kobiety (starsze osoby decydują o podaniu ręki). Nie witamy się selektywnie, do starszego mężczyzny jaki młode nie podajemy dłoni.
Kobieta witając się na dworze nie musi zdejmować rękawiczki. Kobieta ma przywilej by siedzieć na krześle gdy ktoś ją wita, mężczyzna musi wstać chyba, że jest niedołężny. Zawsze się kłania osoba, która mija osoby stojące w miejscu. Osoba samotna kłania się parze. Nie witamy się przez stół, gości sadzamy po swojej prawej stronie.
U podstaw protokołu dyplomatycznego leży kultura.
Pojęcie dyplomacji
Kształtowanie się form dyplomatycznych
Protokół dyplomatyczny (pojęcie, źródła, istota, podstawowe zasady)
Kongres wiedeński 1815 (jego znaczenie dla rozwoju i zasad protokolarnych)
Precedensja (pierwszeństwo, starszeństwo), jeden z podstaw zasad protokołu dyplomatycznego.
Podstawowe założenia zasad wiedeńskich o stosunkach dyplomatycznych, immunitety i przywileje ( ich zakresy)
Osobowy, terytorialny, rzeczowy, agrement, listy uwierzytelniające.
Korespondencja dyplomatyczna
Organy władzy administracji państwowej w działalności zagranicznej
Służba zagraniczna RP
Badania polskich placówek dyplomatycznych
Stopnie rangi dyplomatycznej
Precedensja w polskiej służbie dyplomatycznej
Służba konsularna
Protokół dyplomatyczny we współpracy z partnerami zagranicznymi
Wizyty delegacji zagranicznej, protokolarne zasady ich zapraszania, recepcji, organizacji pobytu.
Zasada alternatu przy podpisywaniu umów
Przyjęcia formą kontaktów w dyplomacji i biznesie, typy, rodzaje i formy przyjęć, zaproszenia, treści i forma stosunków międzynarodowych, znaki informacyjne
Przygotowywanie przyjęć
Zasady przy rozsadzaniu i obsłudze gości
Dobór i rodzaje menu
Toasty, trunki i napoje adekwatne do dań
Zasady witania i żegnania gości
Zasada precedensji podczas różnych typów i form przyjęć
Bilety wizytowe ich rodzaje i zastosowania
„Protokół dyplomatyczny” E. Pietkiewicz
„Przyjęcia w biznesie i nie tylko”
„Etykiety menedżera”
„Protokół dyplomatyczny i dobre obyczaje w biznesie” C. Ikanowicz, J. Piekarski
„Vademekum protokołu dyplomatycznego” wykładowca
„Protokolarne zasady współpracy z partnerami zagranicznymi” wykładowca
Test I pyt. testowe II 2 pyt. opisowe
Dyplomacja-pojęcie kształtowało się na przestrzeni wieków. Badacze problemu dyplomacji twierdzą, że pojawiło się to w okresie plemiennym, czynności pojawiły się w czasie rodowym, działalność dyplomatyczna pojawiła się w czasie gdy powstały państwa, gdy społeczeństwo zorganizowało się, gdy powstał aparat władzy- władcy nie prowadzili bezpośrednio negocjacji ( jest to najmłodsze pojęcie)- były to osoby upełnomocnione i działające w imieniu władców, stopniowo kształtowały się elity społeczne ( kapłani, mędrcy, filozofowie, pisarze, niepełnosprawni, starcy)- korpus dyplomatyczny
Rzym- fenicjałowie- grupa dobrze przygotowanych kapłanów ( misje dyplomatyczne). Dokumenty kończące pertraktacje- diploma (składano je) od tego słowa pochodzi dyplomacja i dyplom.
Termin ten pojawił się w XVIII wieku a upowszechnił się w wieku XIX, zaczęto też używać słowa korpus dyplomatyczny (osoby zajmujące się misjami).
Dyplomacji:
Działalność organów państwa realizujących politykę zagraniczną danego państwa w stosunkach z innymi państwami w ramach organizacji międzynarodowej jak również podczas konferencji międzynarodowych.
Określa się ogół osób zajmujących wyższe stanowiska w służbie zagranicznej.
Termin ten oznacza specyficzne metody realizacji polityki zagranicznej.
Poselstwo kraju zaprzyjaźnionego prowadzono przez najpiękniejsze zakątki kraju, było kwaterowane w pobliżu zamku, organizowano zawody, defilady, igrzyska.
Inaczej w kraju wrogiego- wysyłano konwój, spotkani ludzie wyrażali swoją dezaprobatę, prowadzono ich przez bagna... twierdze, sytuowano ich w pobliżu muru.
Bizancjum- odegrało ogromną rolę w tamtych czasach. Na dworze w Bizancjum ceremoniał został opanowany do perfekcji ( ukłony, przywitania, nadmierny ceremoniał i przepych...). Opracowano wtedy dokument tak zwany „O ceremoniale dworu bizantyjskiego” podkreślono rangę dokumentu, (listy uwierzytelniające) władca danego kraju przedstawiał w nim swojego przedstawiciela i zapewniał, że jest on dobry w tym co robi, jest osobą godną zaufania i prosi o przyjęcie ambasadora w kraju. Listy te są używane i dziś. Od tego czasu powoli rozwijał się protokół dyplomatyczny.
EGIPT BABILON-wysyłali poselstwa doraźne „ ad hor” by załatwić bieżące sprawy.
WYKŁAD 16 .X.
W średniowieczu nastąpił regres (zacofanie). U schyłku średniowiecza pojawiają się nowe elementy, dużą rolę w rozwoju dyplomacji zaczyna odgrywać Europa, szczególnie Włochy (Florencja, Mediolan, Wenecja, Genua= utrzymujące kontakty między sobą postanowiły ustanowić stałe poselstwa- XV w. Rozprzestrzeniło się to też na inne kraje. Pałac Dożów w Wenecji także powstał w owym czasie) zaczęła odgrywać ogromną rolę- powstał tam pierwszy regulamin dla posła (przestrzegać miał instrukcji- ochrona interesów Wenecji. Poseł musiał pisać raporty z rozmów i negocjacji, do dzisiaj to wszystko funkcjonuje. Jeśli jest to informacja tajna - to jest to szyfrogram i te informacje składa poseł do MSZ, poseł po kilku latach misji musi złożyć raport, sprawozdanie po zakończeniu misji - każdy konsul, ambasador także dziś pisze takie sprawozdania, każdy z posłów był zobowiązany oddać władcy (dziś skarb państwa) przekazać dary i inne podarunki, które otrzymał pełniąc swoją misję. Kolebką nowoczesnej dyplomacji były miasta włoskie (także Rzym i Grecja).
Pojawiła się nowa zasada dyplomacji- zasada wzajemności, która działa do dziś- polega ona na koniecznej zgodzie na ustanowienie poselstwa (musimy wyrazić zgodę na utworzenie placówki u nas byśmy i my mogli ją tam założyć)
W XVII w Francja zaczęła odgrywać ogromną rolę w dyplomacji. Panował tam wtedy Ludwik XV (państwo to ja), za jego czasów powstały stałe poselstwa francuskie (jego działania miały wpływ na rozwój kultury to dzięki niemu poselstwo stałe zaczęły występować w wielu krajach). Hiszpania także odegrała dużą rolę w kształtowaniu się dyplomacji. Od XVII w obowiązywał język francuski jako język dyplomacji, który do dziś jest językiem polskiej dyplomacji. Dyplomacja papieska (watykańska) odegrała dużą rolę (dziś także) wysyła swojego delegata (nuncjusz -przedstawiciel). Wniosła szereg elementów do ceremoniału dyplomatycznego. Polska- pierwsi Piastowie Mieszko I, Bolesław Chrobry...utrzymywała kontakty z ościennymi państwami (Litwa, Ruś, Czechy, Morawy, Saksonia, Brandenburgia, Prusy ). Po rozbiciu dzielnicowym ta działalność osłabła (upadek ekonomiki, regres w kulturze) Król Łokietek i Kazimierz Wielki sprawili, że Polska wróciła na arenę międzynarodową, zaczęto przejmować zasady dyplomatyczne z Zachodu i Wschodu. Wiek XV, Unia Polsko- Litewska, zwycięstwo pod Grunwaldem. Polska stała się w kręgu zainteresowania i zaczęły przychodzić poselstwa do Polski z zagranicy. Dynastia Jagiellonów (wysłano 34 misje, a przyjęto 54) . Czasy zygmuntowskie ( wiek złoty dla dyplomacji). Zygmunt Stary i Zygmunt August wysłano 148 misji. Na tym kończy się świetność dyplomacji Polski. Cechą charakterystyczną poselstwa Polski było to, że była ona kierowana przez dwa poselstwa. Pewien regres, cofnięcie nastąpiło za czasów królów elekcyjnych (wybieralnych). Henryk Walezy opuścił Polaków bo wolał interesy swojego rodu niż Polski... Przed wyborem króla szlachta i magnateria wpływała na jego wybór (król malowany) ale byli tacy, co nie poddali się ich presji. Szlachta zaczęła odgrywać ogromną rolę, a oni nie uznawali współpracy z zagranicą. Uważano, że nie powinniśmy się angażować zbytnio. Była niedostateczna zasobność skarbu państwa. Interesy dynastii nie zawsze były utożsamione z interesami Polski. Państwa ościenne izolowały Polskę na arenie międzynarodowej. W okresie Oświecenia (Stanisław August- popierane przez caryce Katarzynę) stosunki dyplomatyczne uległy poprawie. Ogromny rozwój polskiej kultury, udało mu się przekonać szlachtę, że ta aktywność poselstwa jest niezwykle ważna dla Polski. Postanowił w 1760 r. ustanowić stałe poselstwa- dostał od sejmu pieniądze na działalność międzynarodową ( poselstwa w Wiedniu, Berlinie, Paryżu, Londynie, Petersburgu a nawet w Stambule). Parę lat później w 1768 r. królowi udało się zdobyć od sejmu zawrotną sumę na działalność międzynarodową. W 1775 r. utworzony w radzie nieustającej 5 departamentów, wśród których powstał Departament Interesów Cudzoziemskich (pierwowzór Ministerstwa Spraw Zagranicznych) -zajmował się poselstwami stałymi i doraźnymi. Wtedy Polska w roku 1792 ówczesny ambasador Polski w Madrycie T. Maski zwrócił uwagę na to by dyplomacja stała się zawodem. Opublikował pracę „Myśl o potrzebie i sposobach przysposobienia młodzieży do służby dyplomatycznej”- przedstawił projekt służby dyplomatycznej. Uważał, że przyszły dyplomata powinien być osobą wszechstronnie wykształconą (kandydat powinien znać historię, geografię własnego kraju i dzieje innych państw, powinien znać prawa międzynarodowe, krajowe i handlowe, ustroje innych państw, powinien dobrze znać języki obce i podstawy międzynarodowej wymiany handlowej). Utworzenie stałych poselstw pojawiły się nowe problemy. Problem precendencji (pierwszeństwa). Do końca wieku XVIII precendencja była związana z potęgą danego państwa, preferowano i przyznawano precendencje posłom państw potężnych, wielkich, im ważniejsze było państwo tym ważniejszy był poseł. Który reprezentował to państwo.(poseł cesarza wyżej niż poseł króla). Na początku XIX w (upadek Napoleona- uporządkowanie sytuacji w Europie po jego klęsce) doszło w 1815 r do Kongresu Wiedeńskiego. Do Wiednia zjechali władcy i ich ambasadorowie by dokonać podziału wpływów w państwach, Obrady trwały 8 miesięcy, były igrzyska, defilady...Powstał problem precendencji. Ustalono w wyniku dyskusji regulamin określający zasady pierwszeństwa, został on zaprotokołowany- od tego momentu mówimy o protokole dyplomatycznym.
Ustalono: -precendencja zależy od daty złożenia przez posła listu uwierzytelniającego władcy danego kraju, -oficjalnie ustalono klasy i rangi szefów placówek: 1.ambasador i nuncjusz, 2. Poseł, prononcjusz 3. Charge d'Affaires -składa listy
Przedstawiciele władców ustanowili regulamin, który został zaprotokołowany, protokół dyplomatyczny.
Precendencja- pierwszeństwo, starszeństwo u jej podstaw leży kultura. Zerwano z zasadą, że u podstaw precendencji leży państwo (znajduje się potęga państwa ). Ustalono, że precendencja zależy od daty złożenia listu uwierzytelniającego przez dane państwo (jego przedstawiciela).
WYKŁAD 30.X.2002
Akredytacja-przed jego otrzymaniem trzeba otrzymać agrement (zgoda na akredytację).
Ustalono klasy i rangi szefów dyplomacji. Papież wysyła legatów (w doraźnych misjach), nuncjusz jest jego przedstawicielem.
Zasada alternatu-ma wyrażać równouprawnienie dwóch stron (zawieranie umów międzypaństwowych). Uznane zasady równouprawnienia państw wynikające z podmiotowości danego państwa. Od XIII w. Poselstwami kierowali ambasadorowie, ambasadorzy nadzwyczajni i pełnomocni. („panie ambasadorze...” lub „ekscelencjo...”- jeśli piszemy to używamy całego określenia, pełnego zwrotu nomenklatury.
Protokół dyplomatyczny:
stanowi o ceremoniałach (sposobach zachowania się w czasie uroczystości międzynarodowych).
zawiera postanowienia o charakterze etykietalnym
określa przywileje i immunitety
stanowi o stroju stosownym do danej sytuacji
określa obowiązki gospodarzy i gości (spotkania międzynarodowe, narodowe, przyjęcia)
ustala formy korespondencji
Konwencja wiedeńska-dokument traktujący protokół dyplomatyczny obejmuje całokształt stosunków międzyludzkich
stosunki między ambasadorami, dyplomatami a społeczeństwem kraju przyjmującego obowiązki przedstawicieli państwa z kontaktami przedstawicieli placówek
ma charakter międzynarodowy jego kanony i zasady obowiązują na całym świecie, ale są pewne różnice, niuanse np. w Grecji protokół nakazuje składanie nie świeżych kwiatów tylko sztuczne lub suche. Frak czarny jest strojem obowiązującym, ale w Ameryce Południowej biały. W monarchiach protokół jest bardziej zachowawczy, ceremoniał dworski jest stosowany (karoca, żakiet i sztuczkowe spodnie, na rękach rękawiczki białe, parada z kompanią honorową) w republikach (samochód, eskorta honorowa).
1961 (Wiedeń) spotkali się przedstawiciele 81 państw w tym i Polski by dokonać aktualizacji w protokole dyplomatycznym. 18.IV- konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych: -podtrzymano zasadę precedencji wynikającą z dat złożenia listów uwierzytelniających (listy pisane są językiem archizowanym) -podtrzymano zasadę alternatyw -zasadę nietykalności osobistej (przywileje immunitety) -zasadę wzajemności -określono co znaczy przedstawicielstwo dyplomatyczne (są ambasady jako przedstawicielstwa kraju przyjmującego i organizacje międzynarodowe).
Szef misji -oznacza osobę powołaną przez państwo wysyłające do działania w tym charakterze w państwie przyjmującym. Członkowie szefa misji jak i on sam i członkowie personelu posiadają rangę dyplomatów. Pomieszczenie misji -oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do nich niezależnie od tego kto jest ich właścicielem, użytkowane dla celów misji łącznie z rezydencją szefa misji. Są one eksterytorialne (nie naruszalne) tzn. te pomieszczenia nawet gdy nie podlegają krajowi wysyłającego, to nie podlega prawu kraju przyjmującego. Eksterytorialność bywa naruszona w sposób utajniony.
Funkcje ambasady:
- reprezentowanie państwa wysyłającego w państwie przyjmującym -ochrona w państwie przyjmującym interesów państwa wysyłającego i jego obywateli w granicach ustalonych przez prawo międzynarodowe -prowadzenie z rządem negocjacji i rokowań -zaznajamianie się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami tam zachodzącymi oraz informowanie o nich władz kraju wysyłającego -popieranie przyjaznych stosunków pomiędzy państwem przyjmującym a wysyłanym i rozwiązanie między nimi stosunków gospodarczych, kulturalnych, naukowych politycznych.
Persona non grata- osoby nie mile widziane, musza one opuścić dany kraj w ciągu 48 godzin.
Akredytacja -należy wystąpić o agrement (zgoda państwa przyjmującego na przyjęcie ambasadora). W MSZ przedstawia kandydata i zostawia notatkę tzw. promemorial (kartka papieru bez żadnego nagłówka, pieczątki, maszynopis zawierający życiorys kandydata) -należy odpowiedzieć na to w ciągu miesiąca (gdy tego nie zrobimy to znaczy, że został on odrzucony)
charge d'affaires-przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych, listy wprowadzające
listy komisyjne -konsul generalny (obok ambasady)
attache wojskowy -dba o interesy interesując się zbrojeniem
Korpus dyplomacyjny -grupa osób, dyplomatów wyróżniająca się spośród innych. W 1754 w Wiedniu po raz pierwszy użyto tego określenia. Skład: szefowie misji dyplomatycznej (pracownicy mający status dyplomatów). Na jego czele stoi dziekan, zostaje nim na ogół ambasador, który zgodnie z precedencją ma najdłuższy staż, najwcześniej złożył list uwierzytelniający gdy mamy podpisany konkordat to jest nim nuncjusz, staje się on nim automatycznie.
WYKŁAD 13.11.02.
Politykę zagraniczną realizuje dyplomacja, ale także Sejm, Minister Spraw Zagranicznych.
Precedencja w składaniu wieńców:
1.prezydent
2.premier
3.minister
Departamenty terytorialne: -obszar całego świata
-amerykański
-Europy
Departament funkcjonalny -zajmuje się problematyką prawną, organizacyjną
Departamenty usługowe
Komitet Integracji Europejskiej zajmuje się realizacją polityki zagranicznej, jest on ściśle związany z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.
Obok MSZ-u polityką zagraniczną zajmuje się:
*Ministerstwo Edukacji i Sportu -wymiana stypendialna
Kultury - popularyzacja kultury polskiej na świecie
*Ministerstwo gospodarki - realizuje umowy podpisywane przez rząd między Polską a innymi krajami.
*Ruch „Solidarnościowy”
Rola placówek dyplomatycznych:
*ambasady
-- realizują politykę zagraniczną
*konsulaty
Biura Radców Handlowych kierowane przez radcę handlowego podlegającego ambasadorowi (czasem są one włączane do ambasad - inkorporowane).
W ambasadach są wydziały:
-handlowy
-ekonomiczno-handlowy
-polityczny
-kulturowy
-do spraw nauki
-konsularny
Zadania i funkcje polskich ambasad:
*)Reprezentowanie Polski w kraju przyjmującym
*)Popularyzowanie w kraju przyjmującym wiedzy o Polsce
*)Rozwijanie wszechstronnych stosunków między krajem przyjmującym a Polską
*)Poznawanie za pomocą legalnych środków sytuacji w kraju przyjmującym
*)Koordynowanie działalności polskich placówek istniejących na terenie kraju przyjmującego
Ambasadzie podlegają Biura Radców Handlowych (BRH), ale też placówki LOT-u, ośrodki informacji i kultury. BRH-pion handlowy, który uczestniczy we wszelkiego rodzaju delegacjach.
Głównym nurtem działalności tych placówek jest ułatwienie kontaktu między polskimi instytucjami a instytucjami kraju przyjmującego. Mają one obowiązek informowania władz kraju przyjmującego o :
-możliwości współpracy w sferze handlowej i gospodarczej, ponadto
-organizowania wymiany doświadczeń w sferze ekonomiczno-handlowej
-inicjowania powstania spółek z udziałem kapitału zagranicznego (jako pierwsza powstała spółka polsko-polonijna)
-organizowanie, przygotowywanie konferencji poświęconych współpracy gospodarczej.
Misja ambasadora wygasa (okoliczności):
1)po zakończeniu jego kadencji tzn. w momencie odwołania go przez władze kraju wysyłającego
2)w momencie zgonu
3)w momencie odwołania go przez władze kraju wysyłającego na znak protestu przeciwko polityce kraju przyjmującego nieprzyjaznej wobec kraju wysyłającego
Okoliczności wygaśnięcia misji ambasadora -ETAPY:
I. Ambasador do kraju na konsultacje - sygnalizuje, że między krajem przyjmującym a krajem wysyłającym dzieje się coś niedobrego, gdy jesteśmy z polityki kraju przyjmującego niezadowoleni.
II. Odwołanie ambasadora na czas nieokreślony (wówczas placówka kieruje d'effaires)
III. Odwołanie ambasadora na żądanie kraju przyjmującego, gdy jego działalność nie sprzyja kontaktom między tymi krajami
IV. Zerwanie stosunków dyplomatycznych (w przypadku zaognienia konfliktu co może doprowadzić do jego wybuchu)
Ambasador - kieruje placówką, jest szefem przedstawicielstw przy organizacjach międzynarodowych, zajmuje się szczególnie ważnymi sprawami
Ambasador ad personam -tytuł przyznawany przy MSZ
Precedencja -oś protokołu dyplomatycznego kształtowana przez wiele wieków, podkreślana na kongresie wiedeńskim; jest ona ustalana przez kraj w sposób suwerenny tzn. że każdy kraj mógłby ustanowić zasady precedencji. Precedencja każdej ze służb dyplomatycznych nie wiele się różni między sobą. Precedencja dyplomatów przenosi się na ich małżonków. Rozsadzanie przy stole biesiadnym wg. precedencji.
Każda służba dyplomatyczna jest bardzo ściśle shierarchizowana.
Attache występuje w różnych konfiguracjach, a sekretarze nie są sobie równi.
Attache kulturowy - nie ma go w hierarchii służby dyplomatycznej, więc będzie to funkcja a nie stanowisko.
Konsul generalny-minister pełnomocny
Konsul
Wice konsul
Agent konsularny
Konsul -kierownik konsulatu generalnego, konsulatu, wice konsulatu, agencji konsularnej i kierownik wydziału konsularnego ambasady.
W ambasadach są wydziały konsularne (polskie służby dyplomatyczne w 80% działają w tych funkcjach). Wydziały konsularne są bardzo zróżnicowane, mogą liczyć wielu konsulów Gł.,są kierownicy wydziałów konsularnych. Konsulat generalny może być koło ambasady.
Kluczową postacią jest konsul -organ jednoosobowy, odpowiada za funkcjonowanie konsulatu lub wydziału konsularnego, a inni pracownicy konsulatu lub wydziału konsularnego działają w jego imieniu (przedłuża termin ważności paszportu). Obywatel polski może być konsulem poza granicami kraju. Obywatel kraju przyjmującego to konsul honorowy (np. naukowiec, biznesmen).Konsulem honorowym jest reprezentant innego kraju niż kraj z którego pochodzi.
Zadania (obowiązki) konsula:
1.Obszary działania o charakterze ogólnym:
*ochrona interesów państwa polskiego i jego obywateli w kraju przyjmującym tzn. urzędowania (prawo międzynarodowe)
*działanie na rzecz przyjaznych stosunków i rozwoju współpracy między Polską a krajem przyjmującym czyli kraju urzędowania konsula
*czuwanie nad realizacją umów międzynarodowych obowiązujących między Polską a krajem przyjmującym (konwencja wiedeńska, stosunki bilateralne)
*informowanie o Polsce społeczeństwa i władz kraju przyjmującego
*informowanie o polityce zagr. i wew. Polski
*zapoznawanie się przez konsula z problematyką kraju przyjmującego, a w szczególności ze stanem gospodarki, nauki i kultury z ustawodawstwem kraju przyjmującego
*obowiązek zapoznawania się z umowami zawieranymi przez kraj przyjmujący z krajami trzecimi
*utrzymywanie kontaktów i współpracy z Polonią (ukształtowała się gł. w Europie), wspieranie działań Polonii, która kultywuje tradycje polskie
*usytuowanie konsula -podlega służbowo Ministrowi Spraw Zagr. Bezpośredni nadzór nad działalnością konsula sprawuje ambasador.
Hierarchia służby dyplomatycznej:
I szczebel
Minister
Pełnomocnik
Radca Ambasady
Minister Pełnomocny
Konsul Generalny
Minister Pełnomocny
Radca Handlowy
Minister Pełnomocny
II szczebel
Radca Ambasady
Konsul Generalny
Radca Handlowy (czasem kulturowy)
Attache wojskowy, morski, lotniczy bądź obronny (ma wiele postaci)
III szczebel
I sekretarz Ambasady
Konsul
Zastępca attache wojskowego, morskiego, lotniczego bądź obronnego
Attache handlowy
IV szczebel
II sekretarz Ambasady
Vice konsul
Zastępca attache handlowego
V szczebel
III sekretarz Ambasady
Agent konsularny
VI szczebel
Attache
Attache konsularny
Sekretarz konsularny
Sekretarz archiwista
Wykład 27.11.02.
Konsul honorowy -reprezentuje inny kraj niż kraj z którego pochodzi.
Kierownik Wydziału Konsularnego -pracuje w ambasadach, posiada tytuł dyplomatyczny (wchodzi w skład korpusu dyplomatycznego).
Konsul Generalny -kraj wysyłający występuje o exe quatur- zgodę p.p. na wykonywanie przez konsula jego czynności, który składa listy komisyjne (Minister Spraw Zagr. je wystawia). Określa się jego jurysdykcję- okręg konsularny na terenie którego konsul generalny funkcjonuje; mogą uczestniczyć w procesach korpusu konsularnego.
Na terenie jednego kraju może być wiele korpusów konsularnych (jest on nie tylko w stolicy).
Listy uwierzytelniające - ambasadorowie je składają
Listy komisyjne - konsul generalny je składa
Listy odwołujące - na mocy których odwołuje się ambasadora
Listy wprowadzające - składa je charge d'affaires
Funkcje konsula:
*przesłuchiwanie osób podejrzanych
*przesłuchiwanie stron, które są związane z toczącym się śledztwem
* przesłuchiwanie świadków i biegłych.
Konsul ma obowiązek:
-przekazywania sądom oraz innym organom państwa przyjmującego wnioski o udzielenie pomocy prawnej
-wykonywania wielu czynności o charakterze cywilnym (czynności notarialne)
-oświadcza daty okazania dokumentów
-legalizuje dokumenty urzędowe wystawione w Polsce jak i w kraju przyjmującym (uwierzytelnia je, poświadcza ich prawdziwość)
-ma prawo poświadczenia pozostawiania osoby przy życiu
-ma prawo sporządzić akt notarialny na podstawie upoważnienia Ministerstwa Sprawiedliwości. Ten akt jest równoznaczny z aktem wystawionym przez notariusza.
-posiada uprawnienia w zakresie praw obywatelskich (ma prawo zwolnić polskiego obywatela-ambasador nie ma takiej mocy; może to też zrobić prezydent)
-posiada uprawnienia pracownika urzędu stanu cywilnego(ma prawo udzielić ślubu, ale rozwodów udzielać nie może)
-ma prawo realizacji udziałów spadków, zabezpiecza masę spadkową obywateli polskich, zwolnienie całkowite z podatków spadkowych
-posiada uprawnienia tłumacza przysięgłego
-opieka konsularna (rygory udzielania pomocy finansowej uległy pewnemu zaostrzeniu)
-zajmują się badaniem spraw karnych; ma prawo uczestniczyć w rozprawie sądowej w roli obserwatora, ale nie ma prawa podważania wyroku danego sądu
-czynności wizowe (zgoda danego kraju na wjazd do tego kraju obywatela innego państwa)
-sprawy morskie -konsul musi:
*kontrolować czy dany statek ma prawo pływać pod daną banderą
*ma uprawnienia do wydawania dokumentów bezpieczeństwa statków
*kontrola okrętów
*przyjmuje protesty morskie
*przesłuchiwania kapitana i całej załogi przy kolizji oraz udzielenia im pomocy
*ma obowiązki mediacyjne (w przypadku konfliktu kapitana statku a administracji portowej lub między załogą)
*przyjmuje zgłoszenie kapitana o przestępstwie popełnionym przez pracownika załogi i daje polecenie postępowania, danego traktowania go
*udziela opiekę konsularną załodze, gdy jest to potrzebne wydaje dokumenty morskie
*ma prawo inspekcji i wizytacji statku.
Delegacje zagraniczne
(prezydentowi towarzyszą ministrowie)
Zasady przygotowania i przyjmowania delegacji:
I ETAP:
1)obowiązek pisemnego zaproszenia- wysłanego ok. 2 m-cy wcześniej; język dyplomatyczny, kurtuazyjny; uzasadnienie celowości spotkania się, sformułowanie wniosków na przyszłość
2)sugerujemy czas przybycia -„waga omawianych problemów zajmie nam 3 dni”
3)informujemy o kosztach
4)język: może być polski, ale najlepiej wybrać język trzeci-angielski
5)obowiązkiem jest niezwłoczna odpowiedź osób zaproszonych
6)z treści zaproszenia powinien wynikać skład delegacji
II ETAP:
1)powołanie zespołu, którego zadaniem jest merytoryczne przygotowanie wizyty, dokonujemy podsumowania obecnego stanu współpracy
2)gospodarz musi przygotować projekty i dokumenty będące podstawą dyskusji np. projekt umowy, aneks do danej umowy; dokumenty mogą przywieźć także goście-wówczas jest konfrontacja dokumentów
3)powołanie zespołu do spraw organizacyjnych- przygotowuje pobyt organizacji z punktu widzenia technicznego (rezerwacja lokalu, transportu)
4)gospodarz przygotowuje program pobytu delegacji
a.1 wersja bardzo szczegółowa-dla gospodarzy, wymienia się tu punkt po punkcie, osoby odpowiedzialne za jego realizacje w każdym punkcie
b.2 wersja o charakterze ramowym-dla gości, zawiera tylko najważniejsze punkty
Obowiązuje określony format A5
1 strona-strona tytułowa
2 strona-pozostaje czysta
3 strona-skład delegacji pod przewodnictwem konkretnej osoby (preferujemy płeć gdy stanowisko jest zajmowane przez dwie różne osoby)
5)przygotowanie pomieszczenia
*kwiaty ustawiane na stołach muszą być niskie, dobór kwiatów aby ich kompozycja była podobna do flagi danego kraju
*proporczyki-na stole przy którym odbywają się obrady (zawsze po prawej stronie przewodniczącego)
*miejsce honorowe-na wprost okien
*na stole muszą być identyczne przybory do pisania, inne rzeczy mogą być na sąsiednim stoliku lub w sali obok ale nigdy na stole głównym np. kawa może stać tylko na sąsiednim stoliku i może być serwowana tylko w czasie przerw. Na stole głównym nie mogą stać żadne butelki z napojami czy też termosy.
6)ustalamy osoby, które wezmą udział w powitaniu gości. Gospodarz (prezydent) nie ma obowiązku witać osobiście gościa na lotnisku, robią to jego przedstawiciele, bądź zastępcy w przypadku innego rodzaju instytucji.
Delegacja 5 osób-komitet powitalny 3 osoby, które nie mogą być zbytnio wystrojone, aby nie speszyć naszych gości. Trzeba mieć ze sobą kwiaty (witamy nimi małżonkę przewodniczącego lub jego towarzyszkę-jeżeli przewodniczący jest kawalerem to wybierana jest kobieta, która oficjalnie jest jego towarzyszką w czasie trwania delegacji), ale kwiaty te muszą być kwiatami szlachetnymi np. gerbery, róże, goździki. Kwiaty doniczkowe wręczamy tylko nieoficjalne np. komuś z rodziny lub dobremu znajomemu. Wręczane kwiaty muszą być „nagie” tzn. bez opakowania; wręcza je szef delegacji - po przywitaniu przekłada je z lewej ręki do prawej (podaje je prawą ręką i oczywiście kwiatami do góry).
Moment pożegnania delegacji daje prawo wręczenia kwiatów z osłonkami. Ilość kwiatów musi być nieparzysta. Kwiaty polne nie mogą być wręczane, chyba że robią to dzieci.
Gospodarz wita przewodniczącego delegacji, potem następuje przedstawienie obu stron.
Zasada przejazdu samochodem:
Małżonka przewodniczącego delegacji nie może jechać tym samym autem; ambasador jedzie w samochodzie po przekątnej szofera. Małżonka jedzie w drugim aucie i zajmuje to samo miejsce co jej mąż. Kierowca nie siedzi za kierownicą w czasie wsiadania delegacji-otwiera on drzwi wchodzącym. Panie do hotelu jadą jako drugie. Po przyjeździe do hotelu oprócz opiekuna delegacji żegnamy się z tą delegacją a opiekun dokonuje zakwaterowania (przewodniczący delegacji mieszka na innym piętrze) i wręcza jedną z wersji programów delegacji by usłyszeć co oni o tym myślą.
Pierwszy posiłek odbywa się w gronie własnym, ew. uczestniczy w nim opiekun delegacji by usłyszeć opinie o przedstawionym programie delegacji.
Następnego dnia delegacja udaje się do Ministerstwa. Należy ich oczekiwać przy wejściu instytucji. Powitanie-podanie dłoni. Dekoracja wejścia zależy od rangi delegacji, jeżeli jest ona ważna to wieszamy przy wejściu flagi nasze i flagi tamtego kraju (gdy ta delegacja jest mniej ważna to wieszamy flagi małe).
Delegację przyjmujemy w gabinecie lub prowadzimy do sali gdzie będą odbywały się obrady. Miejsce honorowe jest na wprost okien lub drzwi głównych. Przy stole po prawej stronie gościa zajmuje miejsce osoba 1 pod względem ważności. Gdy niezbędny jest tłumacz to sadzamy go po lewej stronie gospodarza. Stół przykrywamy zielonym suknem. Kwiaty dobieramy w kolorze naszych gości. Proporczyki po prawej stronie gościa i gospodarza. Na stole nie ma nic oprócz przyborów do pisania. Bufet jest obok. Jako pierwszy zabiera głos gospodarz (stojąc) wita on wszystkich gości- wyraża radość, nadzieję i może powiedzieć krótko czego się możemy spodziewać. Witając wymienia on nazwiska osób, funkcje, stopnie i tytuły. Gość z zagranicy jest ważniejszy od gościa z kraju. Jeżeli stopnie tych osób są różne to żeby nikogo nie obrazić przedstawia się ich jednocześnie jednym tchem. Przedstawia on swoich współpracowników którzy biorą udział w obradach. Jako drugi zabiera głos szef delegacji -przedstawia swoich współpracowników. Gdy 2 osoby mają równorzędne funkcje i jedna osoba to kobieta, a druga to mężczyzna to w tym wypadku pierwszeństwo ma kobieta i zajmuje wyższe miejsce. Ponownie zabiera głos gospodarz i proponuje porządek obrad. Delegacja ma prawo zgłosić swoje ew. uwagi, które muszą być uwzględnione przez stronę polską. Gospodarz przygotowywuje projekt dokumentu.
Zasada alternatu - (przy sporządzaniu dokumentu) polega na przemiennym wymienianiu nazwy państw, instytucji, nazwisk i to przemienne wymienianie nazw......ma wyrażać i wyraża równouprawnienie dwóch układających się stron. Są 2 oryginały -każda ze stron otrzymuje swój oryginał np. jeden oryginał w jęz.polskim i jeden w jęz.niemieckim. Każda ze stron otrzymuje dokument w którym jest na pierwszym miejscu.
Parafowanie-(wynegocjowanie umowy i uzgodnienie jej treści i dopiero wtedy można umowę podpisać) polega na złożeniu parafki -skrócony podpis na każdej ze stron wynegocjowanej umowy. Może ona być podpisana w najbliższym okresie bez zmian ale może podlegać negocjacjom.
Podpisanie-na ostatniej stronie dokumentu i opieczętowywujemy dokument.
Przyjęcie formą kontaktów w dyplomacji i biznesie:
Musimy ustalić listę gości i ich zaprosić. Zaproszenia muszą być wysłane najpóźniej 2 tyg. przed przyjęciem. Koperta musi być biała, ale różnie adresowana.
Elementy zaproszenia:
-powinno z niego wynikać kto nas zaprasza (ale nie trzeba podawać nazwiska „Ma zaszczyt zaprosić”), chyba że daną funkcję pełni kilka osób to wtedy podajemy także nazwisko.
-czy osoba zaprasza nas sama czy wraz z małżonką np.”Jan K. wraz z małżonką ma zaszczyt zaprosić...”
-czy jesteśmy sami zaproszeni czy wraz z małżonką - z dużej litery
-z jakiej okazji jesteśmy zaproszeni lub na czyją cześć przyjęcie zostało wydane
-rodzaj przyjęcia na jaki zostaliśmy zaproszeni (forma przyjęcia na jakie zostaliśmy zaproszeni -czy występuje ograniczenie czasu od..do..-koktail, czy tylko godz. początkowa jest podana- obiad)
-gdzie i o jakiej porze odbywa się przyjęcie (adres, godziny)
-jaki strój obowiązuje
Panowie - im późniejsza pora tym ciemniejszy garnitur (informal-ubranie wyjściowe)
Panie- dostosowują się do swojego partnera, godz. wieczorne-długie suknie.
Typy przyjęć:
1)”na stojąco”- forma tych przyjęć:
-aperitiv
-lampka wina
-koktajl
-przyjęcie bufetowe
2)”na siedząco”- forma tych przyjęć:
-śniadania
-obiady
-obiady bufetowe
Ranga przyjęć (obowiązuje zasada precedencji):najważniejszy jest obiad, śniadanie, przyjęcie bufetowe, obiad bufetowy, koktajl, lampka wina i aperitiv.
Aperitiv - forma przyjęcia „na stojąco”, w czasie jego trwania podawane są napoje np. whisky, wina, woda, soki -wytrawne, orzeszki, migdałki, chipsy itp.
Występowanie:
*towarzyszy innym przyjęciom (poprzedza je) trwa od 10-15 min.
*jako samodzielne mini przyjęcie do 30 min.(towarzyszy imprezom nie konsumpcyjnym np. konferencja prasowa)
lampka wina-„przyjęcie na stojąco” w godz. południowych i trwa tylko godzinę (szampan, campary, wermuty, soki, zakąski, maleńkie kanapki). Jego forma zależy od okoliczności. Może być organizowana na czyjąś cześć. Pojawiają się na nich panie-ale nie jako osoby towarzyszące, panie i panowie zapraszani są bez małżonków.
Coctail -coctail party lub garden party. Forma przyjęcia „na stojąco” organizowana w godzinach popołudniowych i trwa 2 godz. Serwuje się różne napoje także piwo.
Zasady powitań:- gospodarze witają przychodzących gości (gospodarz stoi na początku, a małżonka stoi na 2 miejscu) witamy się po kolei.
-