Przed rozpoczęciem zajęć literatura. Oto i ona:

1. A. Cieśliński - Wspólnotowe prawo gospodarcze (2003)

2. A. Domańska Bear, W. Białczewski - Badania patentowe (1995)

3. E. Góra, M.Kotula - Prawo własności przemysłowej (2002)

4. W. Kotarba - Zarządzanie wiedzą chronioną w przedsiębiorstwie (2001)

Z powyższej literatury widać, jakimi problemami będziemy się zajmować na tych zajęciach. Już od dawnych czasów człowiek umiał wytwarzać różnego rodzaju przedmioty, będące wynalazkami na wysoką skalę. Do dziś zachowało się wiele z nich. Za wiek postępu uważa się wiek XIX. Obecnie postęp stale się rozwija i żyjąc w czasach XXI wieku nie potrafilibyśmy żyć bez takich wynalazków, jak samochód, komputer, telewizor. Na tych zajęciach będziemy dotykali problemów pieniężnych i ekonomicznych, jak również zagadnień związanych z prawem i techniką, jako że ochrona własności intelektualnej to szereg praw i przepisów, które odnoszą się do ochrony prawnej wynalazków technicznych. Czasami także będziemy dotykali problemów związanych z wojskiem, gdyż mówić będziemy o wynalazkach związanych z militariami wojskowymi. Również mówiąc o wynalazkach będziemy mieli na uwadze oprogramowanie, gdyż jest to także pewien twór intelektualny, jak również pomysły gospodarcze. No i omówimy również postęp rejestracji wynalazków w urzędzie patentowym. Nim przejdziemy do sedna należy zapamiętać jedną ustawę prawną, która będzie osią tych wszystkich zajęć. A mianowicie jest to ustawa z dnia 30 czerwca 2000 roku mówiąca o prawie własności przemysłowej. Zawarta jest ona w dzienniku ustaw z 2001 roku w numerze 49 na pozycji 508. Na początek kilka definicji. I tak zaczniemy od własności intelektualnej. Powszechnie uważa się kilku definicji wzajemnie się uzupełniających. Najpowszechniejszą jest taka definicja, że są to wszelkie dobra niematerialne chronione na podstawie przepisów prawa autorskiego i praw pokrewnych. Według ekonomistów natomiast są to aktywa niematerialne, a z kolei według Pani profesor Ewy Łętowskiej są to prawa na dobrach niematerialnych. Często mówi się w zarządzaniu o koncepcji o ochronie własności intelektualnej, o jakimś systemie ochrony i własności intelektualnej w szerokim zakresie w odniesieniu do wszystkiego i w wąskim zakresie w odniesieniu do prawa autorskiego. I takie definicje i interpretacje są jak najbardziej poprawne. Mówimy więc o dobrach niematerialnych. Jeśli chcielibyśmy poszukać ich w przedsiębiorstwie, to znajdziemy ich bardzo dużo, bo nie wszystko da się przeliczyć na pieniądze. Jeżeli weźmiemy przedsiębiorstwo, to na pieniądze przeliczymy to, co jest na koncie firmy, jak również wartość, jaką posiada ziemia, na której usadowione są budynki biurowe, oraz same budynki. Natomiast kontakty, dostawcy, kanały dystrybucji - to jest coś, co można określić, jako niematerialne, ale coś, co jest niezbędne do funkcjonowania przedsiębiorstwa. I teraz, jak te obszary wyglądają. Po pierwsze prawo autorskie i prawa pokrewne. Każdy z nas jest podmiotem prawa, bo piszemy swoje artykuły, prowadzimy działalność naukową. I wszystkich to nas dotyczy bez wyjątków. Po drugie prawo ochrony własności przemysłowej, czyli ten obszar, o którym będziemy mówili dzisiaj. W skład tego obszaru wchodzą przedmioty ochrony własności przemysłowej takie, jak: Wynalazki, znaki towarowe, wzory przemysłowe, wzory użytkowe, oznaczenia geograficzne i topografie układów scalonych. To jest dokładnie to, co jest chronione ustawą prawa własności przemysłowej z 2000 roku. Według tej ustawy między innymi twórca projektu wynalazczego ma prawo do wynagrodzenia i pod tym pojęciem rozumie się twórcę wynalazków, twórcę wzorów, użytkowych, przemysłowych. Wykład z tego przedmiotu należałoby zacząć od działalności człowieka, którą można podzielić na trzy pola - na działalność ekspresyjną charakterystyczną dla artystów (są nieprzewidywalni i mają własny styl), działalność odkrywczą, która jest istotą postępu technicznego i na działalność wynalazczą, która jest bardziej przewidywalna i jest związana z projektowaniem nowych rozwiązań, konstrukcji technologicznych, czyli to wszystko, co będzie przedmiotem naszego dzisiejszego wykładu i kilku następnych. Zwykle jest tak, że odkrycia wynalazcze wzbogacają zasób wiedzy o przedmiotach, które istnieją w przyrodzie, zaś wynalazek wzbogaca zasób umiejętności wskazując sposób istniejącego rozwiązania, czyli odnosi się do działania człowieka, czyli do tego, że człowiek coś zrobił i skonstruował wynalazek, zastosował go. Istnieje ogólna zasada, jeżeli chodzi o rozdzielenie tych pojęć - występuje całkowity zakaz patentowania produktów natury. Jeżeli chodzi o postęp cywilizacyjny, to wiele wynalazków powstało bardzo wcześnie, a ich wynalazcy pozostają do dziś bezimienni. Przykładami takich wynalazków są prehistoryczne narzędzia kamienne, ognisko, jak również niektóre starożytne wiatraki, proch czarny, wielki piec hutniczy. Ale już w starożytności spisano nazwiska niektórych wynalazców i tak do dziś wiemy, że na przykład prasę drukarską wynalazł Johannes Gutenberg.

Jeżeli chodzi o taki sposób cywilizowany ochrony i zapewnienia jakiegoś priorytetu dla tych, którzy wymyślili coś konkretnego, to średniowiecze i cały system przywilejów, który dotyczył wolnych mistrzów. Między innymi każdy, kto coś wynalazł, a nie przynależał do cechu mógł dokonywać sprzedaży swego wynalazku. Potem weszła w życie ustawa Wenecka w roku 1474. Według niej twórca uzyskiwał dziesięcioletnią ochronę na nowy i twórczy pomysł, dotyczący urządzenia, które nie było dotychczas wykonywane. Nowożytnych źródeł prawa patentowego, prawa własności przemysłowej szukać należy jednak w późniejszym okresie. Bardzo bogatą tradycję w kwestii ustawodawstwa, ochrony patentowej mają Stany Zjednoczone. W roku 1790 uchwalono ustawę patentową (Patent Bill). Ustawa z 10.04 1790 roku przyznawała wynalazcy prawo do korzyści majątkowych z wynalazku. W 1791 weszła w życie ustawa francuska. Teraz jeszcze kilka słów, jeśli chodzi o prawo międzynarodowe. Rozwój przemysłu oraz wymiany gospodarczej i informacji w XIX wieku spowodował konieczność ustalenia międzynarodowych reguł ochrony praw autorów i twórców, a także podmiotów gospodarczych biorących udział w wymianie dóbr i usług. I tak w roku 1883 wprowadzono w życie konwencję Paryską o ochronie własności przemysłowej. Należałoby jeszcze wspomnieć o konwencji nicejskiej zawartej w roku 1957. Jest to bardzo istotne dlatego, że od tego okresu zaczęły się prace związane z klasyfikacjami wynalazków. Kolejna ważna data to rok 1967, w której podpisano akt Sztokholmski konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej tak zwany VIPO. Dalej mamy rok 1970. Wtedy podpisano Układ o współpracy patentowej, który pozwala na zgłaszanie i rejestrowanie swoich znaków, wynalazków na całym świecie. Na koniec data 1994 rok, czyli utworzenie Światowej Organizacji handlowej i między innymi przyjęto, w jaki sposób egzekwować prawa własności intelektualnej. Wykaz tych wszystkich dat pokazuje nam dokładnie, jak rozwijała się ta gospodarka zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. A teraz zobaczmy, jak przebiegało to w Polsce. W Polsce obowiązywały w czasie zaborów unormowania państw zaborczych w tym zakresie. Jednak już w 1918 na mocy dekretu tymczasowego z 13 grudnia 1918 roku powołano Urząd Patentowy Republiki Polskiej. Jest to bardzo ważna data, gdyż od tego czasu w naszym kraju rozpoczyna się cała przygoda z patentami i wynalazkami. Wówczas weszła w życie pierwsza regulacja z 1924 roku, oraz rozporządzenie z 1928 roku. To rozporządzenie przetrwało aż do roku 1962, a potem było nowelizowane i ostatecznie pozostało nienaruszone od roku 2002. Podobnie było z ustawą zawartą w roku 1972, która obowiązywała do roku 2001. Na początku cos dopisywano, a potem już do roku 2001 zachowała się nienaruszona. Zawierała ona wszelkie akty dotyczące urzędów patentowych. Teraz jeszcze kilka informacji odnośnie aktów prawnych. Ta ustawa o ochronie własności intelektualnej wydana w tym roku, która będzie nas przez jakiś czas obowiązywać dostosowała ochronę do wymogów porozumień międzynarodowych, czyli wszystkich porozumień, które Polska zawarła po 1989 roku. Polska jest stroną wielu porozumień i to wszystko znalazło porozumienie właśnie w tej ustawie obowiązującej. Dalej stosowano unormowania do zmieniającego się prawa w zakresie własności przemysłowej do tego, co w kraju się dzieje. Zmieniły się zasady gospodarowania, system gospodarczy i społeczny i do niego również trzeba było zmienić przepisy. I tak w jednym dokumencie zebrano wszystkie normy prawne, które dotyczą konkretnych problemów. Powiedzieliśmy wcześniej, że jak się zmienia jakikolwiek przepis na przykład o znakach towarowych, to oczywiście cała ustawa jest nowelizowana i może wystąpić nawet czasami kilkadziesiąt takich zmian. Zmieniano definicje, dopisywano coś i ta ustawa musiała niestety przechodzić przez każdy z tych szczebelków legislacyjnych, co jest niestety bardzo męczące. I już dla jakiegoś porządku dwie nowelizacje wprowadzono w roku 2002 i dotyczyły zmian techniki. Rozszerzono wówczas zakres przedmiotowy. A wszystko to było spowodowane zbliżającym się członkostwem UE. W czerwcu nastąpiły zmiany odnośnie znaku towarowego. Największe zmiany jednak przypadają na lata 2004 i 2005 - sprawy te związane były z procedurą rejestracji wynalazków i znaków. Także istotny dla rzeczników patentowych był obowiązek podziału zastrzeżeń patentowych. W roku 2007 wówczas następuje liberalizacja przepisów, jeśli chodzi o obrót pracy, oraz uproszczono wiele procedur. Chodziło o to, żeby ta ustawa była przejrzysta, była stale odświeżana. Nadano jej więc taki element europejskości i ustawa ta jest dostosowana właśnie do wymogów UE. Teraz dla naszej wiadomości powiemy kilka słów o przyczynach tych zmian. Między innymi miała tu wpływa zmiana postanowień konwencji i zobowiązań międzynarodowych - tu jest przykład tego. Tu właśnie był traktat o stosunkach handlowych z USA z roku 1990. Z kolei w roku 1992 zaś włączono nam topologię układów scalonych, która do dziś jest uwzględniana w aktualnych przepisach. Jeżeli chodzi o rozwój problemu, to można zauważyć gwałtowny wzrost zgłoszeń, jeśli chodzi o znaki towarowe 2000 roku, bo aż prawie 20 tysięcy w trybie polskim. Urząd patentowy w wyniku takiego wzrostu musiał się przebudować i zreorganizować. Z kolei w trybie międzynarodowym tych zgłoszeń było już 45 tysięcy i z roku na rok rosło. Praca rzeczników patentowych i pracowników urzędu jest więc gigantyczna. Dziś oczywiście te wartości są na pewno znacznie wyższe, a zatem jest ruch w interesie i urzędy zatrudniają coraz więcej osób, gdyż nie wyrabiają się z pracą. Coraz więcej ludzi z zagranicy także chce zgłosić swoje wynalazki w naszym kraju z tego względu, że nasz urząd patentowy gwarantuje przepisami, że rejestracji dokonuje profesjonalnie i zgodnie ze światowymi normami. Żeby nie wyjść z problemów prawnych, to dla przypomnienia system, jeśli chodzi o ochronę własności intelektualnej, tworzą dekrety, traktaty i porozumienia międzynarodowe. Oczywiście te, które były ratyfikowane w naszym kraju. Dalej - rozporządzenia UE, oraz dyrektywy, jak również konstytucja i nasze ustawy krajowe. Dzisiaj mówi się, ze ustawą zasadniczą jest konstytucja, bo rzeczywiście tak jest, natomiast jeśli chodzi o obowiązywanie aktów prawnych i jeżeli byśmy próbowali taką lawinę zrobić, to te dyrektywy i rozporządzenia trzeba by było wyżej wpisać niż to prawo krajowe na tej drabince dlatego, ze dyrektywy mają moc obowiązującą bezwzględną. Jedną z nich jest rozporządzenie rady ministrów, w skład którego wchodzi procedura zgłaszania , wnoszenia opłat za zarejestrowanie wzorów użytkowych, znaków towarowych. Takie są te zarządzenia prezesa urzędu patentowego, czyli procedura. No i w końcu rozporządzenia MON. Jeśli chodzi o ustawę prawa własności przemysłowej, to ona składa się z przepisów ogólnych tak, jak każda ustawa, które są wejściem w temat. Na przykład muszą być tam zawarte definicje wydarzeń ustawowych - jak interpretować ustawę, dla kogo jest ona przeznaczona i w jakim zakresie. Dla informacji - jeżeli akt prawny, czy ustawa nie ma części ogólnej, czyli tych przepisów ogólnych, to się stosuje kodeks cywilny, który posiada znaczną część ogólną i nią należy się wówczas posługiwać. Dalej mamy wynalazki, wzory użytkowe i wzory przemysłowe. To jest drugi dział. Trzeci to flagi towarowe i oznaczenia geograficzne. Kiedyś, czyli przed 2001 rokiem była zawarta ustawa dotycząca wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych, topografii układów scalonych i do tego były dołączone rozporządzenia wykonawcze, które stanowiły cały system prawny. Dzisiaj jest jedna ustawa, która obejmuje wszystko dlatego, że ten obszar, który reguluje jest podobny, a poza tym dla tego obszaru wiele spraw jest wspólnych. To są opłaty, to są wykazy, to są dokumenty, to jest postępowanie zgłoszeniowe i rejestrowe, to jest urząd patentowy jako organ, to jest kolegium orzekające. I to było przyczyną, że w jednej ustawie znalazło się wszystko. Ustawa ta posiada 11 tytułów i 327 artykułów, a więc jest dość obszerna i jest wyrocznia jeśli chodzi o zasady patentowe. Jeżeli chodzi o przecieki ogólne dotyczące całej ustawy, to jest to zakres ustawy, rodzaje udzielanych praw, wyjaśnienie wyrażeń ustawowych, co jest bardzo ważne dlatego, że definicje musza się znaleźć w każdej ustawie. Takich wyrażeń, które zawiera ustawa, ponieważ język aktów prawnych to język precyzyjny i jeżeli się mówi o jakiś sytuacjach, to dwie osoby, które rozmawiają na ten sam temat, musza mieć na myśli te same definicje ustawowe. Jest również racjonalizacja. Są też prawa twórców projektów wynalazczych i pełnomocnictwo dla przedstawicieli organizacji społecznych. Kolejną ważną definicją, z jaką należy się zapoznać jest definicja związana właśnie z racjonalizacją. Zazwyczaj sprawiała ona wiele problemów z tego względu, że chciano wyrzucić taką działalność poza ustawę. Okazało się jednak, że sami przedsiębiorcy są w to zaangażowani, ponieważ to oni decydują, czy dana sprawa jest dla danej firmy użyteczna, czy ją wdrożą, i czy za to zapłacą. Ale te przepisy są szczątkowe. Jest definicja i jest dyspozycja dla przedsiębiorców. Kolejna sprawa, jeżeli chodzi o wynalazki, wzory przemysłowe i wzory użytkowe to przepisy regulujące. Należy wiedzieć, że w skład wchodzi podstawa decyzji do udzielenia praw, podstawa do patentu na wynalazek, prawa ochronnego na wzór użytkowy i prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, dysponowanie prawami i wynagradzanie twórców. Teraz kilka słów o wynalazkach. Te konstrukcje będą się powtarzały w takich blokach, bo one będą raz dotyczyły wynalazków, będą dotyczyły też wzorów przemysłowych, wzorów użytkowych. Natomiast my się teraz skupimy dziś i na kolejnych wykładach na samych wynalazkach i powiemy sobie o definicji wynalazku, zgłoszeniu wynalazku, czym jest wynalazek tajny, patent, umowa licencyjna, licencja przymusowa oraz powiemy o unieważnieniu i wygaśnięciu patentu. A zatem zaczniemy od narodzin wynalazku, a skończymy na jego naturalnej, bądź nienaturalnej śmierci, czyli do wygaśnięcia prawa. Patenty są udzielane na wynalazki, które są nowe, co należy koniecznie zapamiętać. Nowość wynalazku jest nowością światową. Muszą one posiadać poziom wynalazczy i nadawać się do przemysłowego stosowania. Ta nowość przede wszystkim nie może być częścią stanu techniki. Wygląda to mniej więcej w ten sposób, że w żaden sposób nie może być to publikowane, czy dostępne w jakiejś innej formie, czyli włącza tu się również jakąś pracę naukową, doktorat, habilitację, oraz inne działania, które pozwoliłyby zapoznać się nieokreślonej grupie osób z tym rozwiązaniem. Oczywiście mówi się, że nie ma znaczenia dziedzina techniki. Wynalazek, a właściwie ustawa wenecka, o której mówiliśmy za wynalazki uważała rozwiązania techniczne. Tak było do wynalazku Ludwika Pasteura, który opatentował patogeny drożdży w roku 1768, czyli kilka wieków po zawarciu ustawy weneckiej. Dzisiaj o wynalazkach mówi się w każdej dziedzinie nie wyłączając rolnictwa. Mogą to być zatem urządzenia, mogą być sposoby, maszyny, maści robione dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego. Bardzo często przy wynalazkach mówi się o poziom wynalazczym. Jest to coś takiego, co nie wynika w sposób oczywisty ze stanu techniki - jest to określenie ustawowe, czyli pewien rodzaj zaskoczenia dla znawców i ekspertów. Mówi się o wynalazku będącym na wysokim poziomie wynalazczym, że jest super osiągnięciem ponad przeciętny poziom. Nie na każde rozwiązanie da się uzyskać patent według artykułu 24 ustawy. Przykładem mogą być wytwory o charakterze estetycznym, plany, zasady i metody dotyczące działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier, programów do maszyn cyfrowych, przedstawienia informacji, odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych, jak również wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki. Jeśli chodzi o program komputerowy, to jest jeden wyjątek. Można zgłosić do urzędu i uzyskać ochronę na program komputerowy, ale taki, który jest częścią urządzenia. Przykładem jest obrabiarka sterowana numerycznie, do której został napisany osobny program sterujący ta maszyna. Teraz skupmy się na wzorach użytkowych. Jest to niewielki wynalazek dotyczący urządzeń technicznych. Nie może to być sposób, ale urządzenie techniczne. I w tym dziale jest jak w każdym - definicja, treść zgłoszonych prac, formalne potwierdzenie i odpowiednie stosowanie przepisów odnośnie wynalazków i patentów dlatego, że procedury postępowania przed urzędem patentowym, dochodzenia roszczeń są podobne do wynalazków. Istnieją okresy ochronne dla wzorów użytkowych. Pierwszy wynosi 3 lata i kosztuje 270 złotych. Potem mamy jeszcze kilka o różnych opłatach, ale o nich później. Na razie konkretniejsza definicja. Wzór użytkowy do dokładnie urządzenie o charakterze technicznym, które można zestawić ze znanych już człowiekowi elementów. Przy zgłaszaniu do urzędu wzoru użytkowego liczy się głównie nowość, użyteczność i charakter techniczny. Jeżeli chodzi z kolei o wzór przemysłowy, to również jest to definicja, jest istota, treść zgłoszenia, są decyzje o udzieleniu prawa, oraz unieważnienie rejestracji. Definicja wzoru to przede wszystkim nowość, indywidualny charakter. Przykładem może być zderzak samochodowy. No i zostaje nam znak towarowy. Konstrukcja jest podobna, jak u poprzedników, czyli od narodzin, aż do klęski, czyli wygaśnięcia patentu. Znakiem towarowym jest każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny lub takie, które da się w sposób graficzny wyrazić, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego samego rodzaju towarów innych przedsiębiorstw. Może to być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Bardzo ważna jest tu jakość i dobra opinia. Wówczas mówi sie o dobrej marce. Ważne jest także oznaczenie geograficzne przy opatentowaniu marki. No i na koniec tej godziny kilka słów o topografii układów scalonych. Jest to przedmiot ochrony własności przemysłowej, który mniej zgłaszany jest przez naszych przedsiębiorców, ale wynika to stąd, że nasz przemysł nie jest zbyt nowoczesny i nie jesteśmy przodownikiem w tej dziedzinie. Ustawa o topografii układów scalonych bowiem pojawiła się już w USA w roku 1990 i 1992 roku. Teraz przejdziemy do tematu praw twórcy projektu wynalazczego. Głównym jest prawo do patentu, prawo do wynagrodzenia, prawo do wymiany wynalazku pomiędzy twórcą i współtwórcą. Jeżeli chodzi o przedstawicieli organizacji społecznych warto wiedzieć, że są takie organizacje, które wspierają rozwój - mogą one pomagać twórcom w zakresie dochodzenia roszczeń, w zakresie postępowania przed urzędem i przed organami wymiaru sprawiedliwości. Tak to jest ustawowo określone. Jeśli chodzi o wynalazki, wzory użytkowe i wzory przemysłowe, to należy wspomnieć o podstawowych regulacjach dotyczących zgłoszenia, czyli udzielenia praw, dysponowania prawami, oraz wynagrodzenia twórców do tych przepisów wspólnych, natomiast do wynalazków to jest od momentu urodzenia się wynalazku, czyli wymyślenia czegoś, co kwalifikuje się, aż do unieważnienia i wygaśnięcia patentu. Zatem widać, że ustawa reguluje cały tok życiowy wynalazku. I również definicja, jeśli chodzi o patenty bez względu na dziedzinę techniki. To jest podstawowa sprawa, która wynika z umów międzynarodowych. Konwencja Paryska, która miała miejsce w 1883 roku, określiła pewne zasady, które zostały przez kraje członkowskie zaakceptowane. Ta konwencja była stale nowelizowana - uwzględniano czas, zmianę systemów gospodarczych i w oparciu o te czynniki ustawę nowelizowano. Bardzo często jest tak, że brak którejś z cech wynalazczych, o których mówiliśmy eliminuje wynalazek ze zgłoszenia i uzyskania na niego ochrony. Również może być tak, że projekt racjonalizatorski też będzie miał jakieś elementy nowości, ale zabraknie któregoś z pozostałych elementów i już jest dyskwalifikacja. Na to kryterium zwraca uwagę każdy z urzędów patentowych i zwykle około 25 % wynalazków jest odrzucanych z tego powodu. Teraz po omówieniu szczegółowym powiemy sobie o procedurze uzyskania prawa na jakiś wynalazek. Pierwszym dokumentem, który się sporządza, to jest podanie do urzędu patentowego. Dalej składamy opis wynalazku, czyli jego istotę, oraz zastrzeżenia dla urzędu patentowego. Każde podanie zawiera odpowiedni numer, który pozwoli na segregację tematyczną i łatwiejsze wyszukiwanie rozwiązania. W opisie oczywiście musi być zawarty rysunek lub kilka rysunków technicznych, jeśli jest to urządzenie. Dla chemii przykładowo rysunki będą dotyczyć rozrysowania pierścieniowego wzorów. Przy składaniu podania należy podać swoje dane, oraz po co składamy podanie - co dokładnie oczekujemy od urzędu patentowego. Przy danych wymagany jest często REGON i NIP przedsiębiorstwa o ile dotyczy, kod pocztowy i pełne dane teleadresowe. Musimy zaznaczyć oczywiście co chcemy zgłosić. Jeśli ma być to patent, to musi być to wyraźnie określone. Jeśli będzie to patent dodatkowy będący załącznikiem do patentu, który już istnieje, to musi być to także opisane. jeżeli chodzi o najistotniejszy dokument, czyli opis wynalazku, to on w sposób jawny i wyczerpujący musi przedstawiać istotę wynalazku, ale w taki sposób, by było to czytelne dla znawcy zagadnienia, który to musi przeczytać, oraz by był możliwy do odtworzenia przez innych. Wymagane są także różnego rodzaju tabelki, wzory, schematy, grafy, oraz ilustracje, sprawozdania ze zbadania obiektu w sposób laboratoryjny, jak również podkreślenie części składowych, jesli to jakaś maszyna. System ten funkcjonuje w taki sposób, że urząd patentowy szkoli rzeczników patentowych, a ci analizują właśnie zgłoszone projekty, aby móc dojść do istoty wynalazku. Potem rzecznik sporządza dokumenty, w których zaświadcza, że zrozumiał istotę i dalej przekazuje je w odpowiednie miejsce. Zastrzeżenie patentowe o którym mówiliśmy przy okazji istoty to zwykle jedno zdanie, czy wynalazek to cześć przedzamienna, zamienna, część, która dotyczy tego stanu techniki, oraz czy wynalazek jest nowy, czy jest uzupełnieniem istniejącego. Należy pamiętać, że każde zgłoszenie wynalazcze korzysta z pierwszeństwa. Najbezpieczniej jest zgłosić wynalazek niezarejestrowany bezpośrednio do urzędu dlatego, ze pierwszeństwo można także uzyskać z wystawy - jest to bardzo popularny sposób, jednak trzeba mieć pewność, że dana wystawa może wystawić taki dokument po zakończeniu prezentacji, że wystawialiśmy w dniach takich i takich urządzenie, które jest chronione wynalazkiem i to zanieść do urzędu patentowego. Dziś urząd ogranicza liczbę takich wystaw na których można prezentować wynalazki. Jeśli chodzi o całą ścieżkę, to ona wygląda mniej więcej tak, że jest jakieś zgłoszenie, które wymyślił sobie obywatel - on to narysował i opracowuje zgłoszenie do polskiego urzędu patentowego. Do tego zgłoszenia oczywiście dołącza szczegółowy i czytelny opis wynalazku, rysunki, załącza odpowiedni skrót działowy, i dokonuje opłat, bo przecież urząd patentowy nie robi tego za darmo. Na początek wnosi opłatę jednorazową rejestracyjną - 500 złotych. I takie zgłoszenie trafia do biura formalno prawnego przechodząc odpowiednie badanie. Sprawdza się tam, czy wszystkie dokumenty zostały złożone, czy dokumenty mają wpisy, czy zgłaszający prowadzi działalność gospodarczą. Jeśli są jakiekolwiek wątpliwości ze strony biura, to dokumenty są przekazywane do zespołu prawnego i tam najczęściej kończy się tym, że zgłaszający musi coś dosłać. Gdy jednak zastrzeżeń nie będzie, robi się tak zwane poszukiwania w stanie techniki i urząd sporządza raport z poszukiwań. Podobnie jest przy zgłoszeniach międzynarodowych - jest to więc procedura międzynarodowa. Jest to coś takiego, co pozwala zgłaszającemu zorientować się, czy ma szansę dostać patent. Brane są tez pod uwagę aspekty prawne. Jeśli po części zgłaszający naruszy prawa autorskie czyjeś, to może być problem. Po okresie 18 miesięcy następuje ogłoszenie wynalazku. Po tym okresie urząd ma prawo w okresie 6 miesięcy dokonać sprzeciwu w przypadku jakiegoś naruszenia, lub dopatrzenia się nieprawidłowości. No i albo nasza decyzja zostanie rozpatrzona pozytywnie i zostaną nam udzielone prawa do wynalazku, albo nie i wówczas albo zgłoszenie zostaje zapomniane, albo wyciąga się od zgłaszającego konsekwencje naruszenia. I to wszystko, jeśli chodzi o procedurę. Należy jednak pamiętać o terminach, oraz o opłacie publikacyjnej patentu w przypadku, gdy decyzja zostanie rozpatrzona pozytywnie. Wówczas należy uiścić opłatę w wysokości 80 złotych, oraz 12 złotych od strony zawierającej opis przedmiotu. Ostatecznie patenty publikowane są w oficjalnych wiadomościach urzędu patentowego. Drukowane są w tym piśmie wszystkie decyzje urzędu patentowego odnoszące się zarówno do wynalazków, jak i do znaków towarowych i innych elementów, o których mówiliśmy. Jeżeli chodzi o ta decyzję, którą urząd podejmuje, to należy jeszcze wspomnieć, że w przepisach prawa legislacyjnego taka decyzja jest ewenementem i jest decyzją warunkową i jest ona uwarunkowana wniesieniem opłaty i ta opłata wygląda tak, ze pierwsze wejście - tak, jak mówiliśmy to 500 złotych, a opłaty okresowe obejmują nas, jak już dostaniemy prawa do wynalazku - płacimy wówczas 2000 złotych za okres 20 lat. I jeszcze jedna ważna rzecz. Urząd patentowy dla rozwiązań, które dotyczą bezpieczeństwa państwa może nadać klauzulę tajności. Przykładem jest amunicja, albo jakieś nowe technologie militarno wojskowe. I takie zgłoszenia są szybciej rozpatrywane, gdyż istotą wynalazku jest to, że ktoś musi go użytkować, a militaria bardzo często są wykorzystywane przez wojsko, marynarkę jednak tylko w obrębie kraju i istnieje zakaz udostępniania tajnych wynalazków innym krajom. Wówczas wynalazek ten staje się własnością skarbu państwa, który twórcy wynalazku płaci. Jeśli chodzi o opłaty ogólnie, to można powiedzieć, że w Polsce są niewielkie. Przykładowo we Francji opłaty wynoszą 3 razy więcej. Jeśli chodzi o prawa autorskie i prawa pokrewne, to są działania, które nie naruszają prawa do wynalazku. Na przykład wynalazki znajdujące się w komunikacji tranzytowej, wynalazki wykorzystywane do celów państwowych. Po to jest licencja przymusowa, żeby państwo mogło korzystać ze wszystkich wynalazków. Licencja przymusowa trafiła do dekretu o wynalazkach w 1919 roku. Chodziło wówczas o to, żeby odbudowujący się przemysł po pierwszej wojnie światowej mógł korzystać z wszystkich wynalazków zgłoszonych pozwem. Licencja była normalna i była wykupywana - produkowaliśmy wówczas według określonych technologii. I ta licencja przetrwała do dnia dzisiejszego. Kolejnym jest wykorzystywanie wynalazków do celów badawczych, jak również korzystanie z wynalazków w niezbędnym zakresie. Jak powiedzieliśmy przy wynalazkach prawa wygasają po 20 latach chyba, że się dopłaci za dalsze 20 lat. Natomiast w przypadku wzorów - trwa to 10 lat. Oznaczenia geograficzne są natomiast chronione bezterminowo. Jeszcze jedna ważna sprawa. Jeżeli opatentujemy wynalazek, to jest on widoczny tylko na terenie Polski, natomiast jeśli chcemy, aby był on widoczny także na świecie, musimy skorzystać z konwencji o patencie europejskim. Po prostu wypełniając formularz musimy zaznaczyć, w jakich państwach po za Polską ma być nasz wynalazek dostępny i dalej jest to przekazywane do poszczególnych organizacji w krajach, które wybraliśmy do dalszego rozpatrzenia.

---