1. Co to jest własność intelektualna? Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) definiuje pojęcie własności intelektualnej jako zbiór praw odnoszących się w szczególności do: dzieł literackich, artystycznych i naukowych; odkryć naukowych; wynalazków; wzorów przemysłowych; znaków towarowych i usługowych, nazw handlowych i oznaczeń handlowych; 2. Jak dzieli się własność intelektualna? 1. prawo autorskie i prawa pokrewne z prawami autorskimi do utworów (ang. copyright), 2. prawa do baz danych (a więc zbiorów danych istniejących), 3. prawo własności przemysłowej dotyczące: wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych (koniak, śliwowica łącka) i topografii układów scalonych. - ochroną objęte są również nowe odmiany roślin 3. Organizacje zajmujące się OWI w Polsce 1.Prawa autorskie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Komisja Prawa Autorskiego. 2.Organizacje zbiorowego zarządzania autorskimi prawami majątkowymi: ZAIKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych); ZASP (Związek Artystów Scen Polskich); inne. 3.Własność przemysłowa: Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej; Krajowa Izba Gospodarcza 5. Jakie cechy musi mieć dzieło? 1) Jest rezultatem pracy człowieka (twórcy); 2) Został przekazany innym niż twórca osobom niekoniecznie na nośniku 3) Musi mieć charakter twórczy (kreacyjny, nowość) i indywidualny (piętno osobiste). Art. 1 Ust. 1 ustawy brzmi: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”
6. Słowniki i bazy danych. Czy podlegają ochronie? Jeśli mówimy o ochronie baz danych jako utworu w rozumieniu prawa autorskiego, to taka baza danych (jako całość) powinna odpowiadać definicji utworu i jest wtedy chroniona 7. Co nie jest chronione? idee i pomysły; urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; akty normatywne lub ich urzędowe projekty; proste informacje prasowe; znaki firmowe użyte w celach informacyjnych. 8. Z czego składają się prawa autorskie? Prawa autorskie osobiste i prawa autorskie majątkowe
9. Moment powstania i moment zakończenia praw autorskich osobistych i majątkowych. Osobiste: Powstanie praw - z chwilą stworzenia dzieła - opublikowania, uzewnętrznienia komuś innemu niż twórca - do - bezterminowo. Majątkowe: przez cały czas życia twórcy i 70 lat po śmierci autora 10. Jakie prawa ma autor? Autor utworu ma wyłączne prawo do ochrony jego więzi z utworem, na przykład do oznaczania utworu własnym nazwiskiem (prawa autorskie osobiste) oraz do korzystania z niego i rozporządzania nim, a także do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu (prawa autorskie majątkowe). Autor ma prawo zrzec się niektórych praw do utworu lub przekazać je innym osobom lub instytucjom.11. Prawo cytatu Reguluje je art. 29 ustawy: Ust. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Ust. 2 Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Ust. 2 (1) Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. Ust. 3 W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 2(1), twórczy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 12. Co to jest pole eksploatacji? Jest to określenie sposobu w jaki może być wykorzystywany utwór.
14. Plagiat: Rozumiany jest jako przywłaszczenie sobie autorstwa do cudzego utworu a więc naruszenie praw autorskich osobistych. Oznacza również przywłaszczenie odkrycia, pomysłu, wyniku naukowego wynalazku i innego osiągnięcia które nie są chronione ustawą. 15. Prawo do wydania prac studentów przez uczelnie: Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował, może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego. 16. DUO, co to jest jakie utwory obejmuje? ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich lub patentowych polegające na zezwoleniu na korzystanie bez konieczności uzyskiwania jego zgody z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach. DUO nie obejmuje: programów komputerowych, baz danych o charakterze utworu, rozwiązań architektonicznych. Obejmuje natomiast książki. 17. Katalog dóbr własności przemysłowej i formy ich ochrony wynalazki (patent); wzory użytkowe (prawa ochronne); wzory przemysłowe (prawo z rejestracji); znak towarowy (prawa ochronne) 18. 3 cechy wynalazku. Wynalazek to nowe rozwiązanie techniczne na które nie uzyskano dotychczas patentu. Jest więc: (1) nowy (nie był wcześniej opatentowany) posiada odpowiednio duży (2) poziom wynalazczy (nie wynika w sposób oczywisty z istniejącego stanu techniki, jest nowością i jest użyteczny, znawca dziedziny będzie zaskoczony) i nadaje się do (3) przemysłowego zastosowania a więc może powstać z niego produkt. 19. Wzór przemysłowy: jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. 20. Znak towarowy To każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Można wyróżnić: znaki słowne (wyraz, slogan, liczba), graficzne (rysunek, logo), trójwymiarowe (kompozycja przestrzenna), dźwiękowe (melodia, sygnał), kombinowane. Ma funkcje: informacji o pochodzeniu towaru, gwarancji jakości, reklamowe (skłania do zakupu). Może być komplementarny do wzoru przemysłowego.
21. Oznaczenie geograficzne Oznaczeniem geograficznym jest oznaczenie słowne, odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (terenu), które identyfikuje towar jako stamtąd pochodzący, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru. 22. Czas ochrony Aspekt czasowy (maksymalne czasy ochrony pod warunkiem opłat): wynalazek - 20 lat; wzór użytkowy - 10 lat; wzór przemysłowy - 25 lat (w okresach 5 letnich); topografia układu scalonego - 10 lat; znak towarowy - bezterminowo w okresach 10 letnich; oznaczanie geograficzne - bezterminowo.24. Ochrona stron www: Strona internetowa, czy cały serwis wraz z jego grafiką i funkcjonalnościami, są jako całość chronione ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Podobnej ochronie mogą podlegać także konkretne elementy tej strony np.: materiały graficzne, artykuły, komentarze, informacje, poradniki, opinie. Muszą one jednak stanowić odrębne utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
13. Prawo przedruku. Prawo przedruku obejmuje rozpowszechnianie w celach informacyjnych oryginalnych lub przetłumaczonych: sprawozdań o aktualnych wydarzeniach; aktualnych artykułów na tematy gospodarcze, polityczne lub religijne; aktualnych wypowiedzi i fotografii reporterskich; przeglądów publikacji i rozpowszechnionych utworów; mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach; krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów. Z prawa przedruku może korzystać prasa, radio lub telewizja. Witryny internetowe, które publikują informacje w regularnych odstępach czasu - periodycznie, powszechnie zalicza się do prasy.
23. Linkowanie a prawo autorskie: Twórcy przysługują takie same prawa w Internecie jak i gdzie indziej a więc prawa Osobiste i Autorskie, ale oprócz przypadków prawa przedruku (można zamieszczać w celach informacyjnych już rozpowszechnione sprawozdania z bieżących wydarzeń, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze i religijne, aktualne wypowiedzi i komentarze, fotografie reporterskie ) i prawa cytatu (na zasadzie cytatu można wykorzystywać fragmenty (w wyjątkowych przypadkach całość materiałów), jeśli zostaną spełnione łącznie trzy warunki. Po pierwsze, przytaczać można jedynie urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości. Ponadto, cytat może być zamieszczony jedynie w utworze stanowiącym samoistną całość.) 4. Źródło prawa, prawo autorskie i własności przemysłowej. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa autorskiego: 1) Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886r. zaktualizowana Aktem paryskim z dnia 24 lipca 1971r. 2) Powszechna konwencja o prawie autorskim z dnia 24 lipca 1971 r. 3) Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych z dnia 26 października 1961r., 4) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o artystycznych wykonaniach i fonogramach 5) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o prawie autorskim. Polskie ustawodawstwo dotyczące prawa autorskiego: Ustawa - O prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883r., zaktualizowana Aktem sztokholmskim z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie nicejskie dot. międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r. 3) Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów graficznych znaków z dnia 16 czerwca 1973r. 4) Porozumienie strasburskie dot. międzynarodowej klasyfikacji patentowej z dnia 24 marca 1971 r. 5) Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891r. 6) Układ o współpracy patentowej z dnia 19 czerwca 1970 r. 7) Konwencja o wystawach międzynarodowych z dnia 2 listopada 1928 r. Polskie prawodawstwo dotyczące prawa własności przemysłowej: Ustawa - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. Międzynarodowe akty dotyczące zarówno praw autorskich jaki i prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS)
1. Co to jest własność intelektualna? Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) definiuje pojęcie własności intelektualnej jako zbiór praw odnoszących się w szczególności do: dzieł literackich, artystycznych i naukowych; odkryć naukowych; wynalazków; wzorów przemysłowych; znaków towarowych i usługowych, nazw handlowych i oznaczeń handlowych; 2. Jak dzieli się własność intelektualna? 1. prawo autorskie i prawa pokrewne z prawami autorskimi do utworów (ang. copyright), 2. prawa do baz danych (a więc zbiorów danych istniejących), 3. prawo własności przemysłowej dotyczące: wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych (koniak, śliwowica łącka) i topografii układów scalonych. - ochroną objęte są również nowe odmiany roślin 3. Organizacje zajmujące się OWI w Polsce 1.Prawa autorskie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Komisja Prawa Autorskiego. 2.Organizacje zbiorowego zarządzania autorskimi prawami majątkowymi: ZAIKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych); ZASP (Związek Artystów Scen Polskich); inne. 3.Własność przemysłowa: Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej; Krajowa Izba Gospodarcza 5. Jakie cechy musi mieć dzieło? 1) Jest rezultatem pracy człowieka (twórcy); 2) Został przekazany innym niż twórca osobom niekoniecznie na nośniku 3) Musi mieć charakter twórczy (kreacyjny, nowość) i indywidualny (piętno osobiste). Art. 1 Ust. 1 ustawy brzmi: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”
6. Słowniki i bazy danych. Czy podlegają ochronie? Jeśli mówimy o ochronie baz danych jako utworu w rozumieniu prawa autorskiego, to taka baza danych (jako całość) powinna odpowiadać definicji utworu i jest wtedy chroniona 7. Co nie jest chronione? idee i pomysły; urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; akty normatywne lub ich urzędowe projekty; proste informacje prasowe; znaki firmowe użyte w celach informacyjnych. 8. Z czego składają się prawa autorskie? Prawa autorskie osobiste i prawa autorskie majątkowe
9. Moment powstania i moment zakończenia praw autorskich osobistych i majątkowych. Osobiste: Powstanie praw - z chwilą stworzenia dzieła - opublikowania, uzewnętrznienia komuś innemu niż twórca - do - bezterminowo. Majątkowe: przez cały czas życia twórcy i 70 lat po śmierci autora 10. Jakie prawa ma autor? Autor utworu ma wyłączne prawo do ochrony jego więzi z utworem, na przykład do oznaczania utworu własnym nazwiskiem (prawa autorskie osobiste) oraz do korzystania z niego i rozporządzania nim, a także do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu (prawa autorskie majątkowe). Autor ma prawo zrzec się niektórych praw do utworu lub przekazać je innym osobom lub instytucjom.11. Prawo cytatu Reguluje je art. 29 ustawy: Ust. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Ust. 2 Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Ust. 2 (1) Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. Ust. 3 W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 2(1), twórczy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 12. Co to jest pole eksploatacji? Jest to określenie sposobu w jaki może być wykorzystywany utwór.
14. Plagiat: Rozumiany jest jako przywłaszczenie sobie autorstwa do cudzego utworu a więc naruszenie praw autorskich osobistych. Oznacza również przywłaszczenie odkrycia, pomysłu, wyniku naukowego wynalazku i innego osiągnięcia które nie są chronione ustawą. 15. Prawo do wydania prac studentów przez uczelnie: Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował, może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego. 16. DUO, co to jest jakie utwory obejmuje? ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich lub patentowych polegające na zezwoleniu na korzystanie bez konieczności uzyskiwania jego zgody z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach. DUO nie obejmuje: programów komputerowych, baz danych o charakterze utworu, rozwiązań architektonicznych. Obejmuje natomiast książki. 17. Katalog dóbr własności przemysłowej i formy ich ochrony wynalazki (patent); wzory użytkowe (prawa ochronne); wzory przemysłowe (prawo z rejestracji); znak towarowy (prawa ochronne) 18. 3 cechy wynalazku. Wynalazek to nowe rozwiązanie techniczne na które nie uzyskano dotychczas patentu. Jest więc: (1) nowy (nie był wcześniej opatentowany) posiada odpowiednio duży (2) poziom wynalazczy (nie wynika w sposób oczywisty z istniejącego stanu techniki, jest nowością i jest użyteczny, znawca dziedziny będzie zaskoczony) i nadaje się do (3) przemysłowego zastosowania a więc może powstać z niego produkt. 19. Wzór przemysłowy: jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. 20. Znak towarowy To każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Można wyróżnić: znaki słowne (wyraz, slogan, liczba), graficzne (rysunek, logo), trójwymiarowe (kompozycja przestrzenna), dźwiękowe (melodia, sygnał), kombinowane. Ma funkcje: informacji o pochodzeniu towaru, gwarancji jakości, reklamowe (skłania do zakupu). Może być komplementarny do wzoru przemysłowego.
21. Oznaczenie geograficzne Oznaczeniem geograficznym jest oznaczenie słowne, odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (terenu), które identyfikuje towar jako stamtąd pochodzący, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru. 22. Czas ochrony Aspekt czasowy (maksymalne czasy ochrony pod warunkiem opłat): wynalazek - 20 lat; wzór użytkowy - 10 lat; wzór przemysłowy - 25 lat (w okresach 5 letnich); topografia układu scalonego - 10 lat; znak towarowy - bezterminowo w okresach 10 letnich; oznaczanie geograficzne - bezterminowo.24. Ochrona stron www: Strona internetowa, czy cały serwis wraz z jego grafiką i funkcjonalnościami, są jako całość chronione ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Podobnej ochronie mogą podlegać także konkretne elementy tej strony np.: materiały graficzne, artykuły, komentarze, informacje, poradniki, opinie. Muszą one jednak stanowić odrębne utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
13. Prawo przedruku. Prawo przedruku obejmuje rozpowszechnianie w celach informacyjnych oryginalnych lub przetłumaczonych: sprawozdań o aktualnych wydarzeniach; aktualnych artykułów na tematy gospodarcze, polityczne lub religijne; aktualnych wypowiedzi i fotografii reporterskich; przeglądów publikacji i rozpowszechnionych utworów; mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach; krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów. Z prawa przedruku może korzystać prasa, radio lub telewizja. Witryny internetowe, które publikują informacje w regularnych odstępach czasu - periodycznie, powszechnie zalicza się do prasy.
23. Linkowanie a prawo autorskie: Twórcy przysługują takie same prawa w Internecie jak i gdzie indziej a więc prawa Osobiste i Autorskie, ale oprócz przypadków prawa przedruku (można zamieszczać w celach informacyjnych już rozpowszechnione sprawozdania z bieżących wydarzeń, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze i religijne, aktualne wypowiedzi i komentarze, fotografie reporterskie ) i prawa cytatu (na zasadzie cytatu można wykorzystywać fragmenty (w wyjątkowych przypadkach całość materiałów), jeśli zostaną spełnione łącznie trzy warunki. Po pierwsze, przytaczać można jedynie urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości. Ponadto, cytat może być zamieszczony jedynie w utworze stanowiącym samoistną całość.) 4. Źródło prawa, prawo autorskie i własności przemysłowej. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa autorskiego: 1) Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886r. zaktualizowana Aktem paryskim z dnia 24 lipca 1971r. 2) Powszechna konwencja o prawie autorskim z dnia 24 lipca 1971 r. 3) Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych z dnia 26 października 1961r., 4) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o artystycznych wykonaniach i fonogramach 5) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o prawie autorskim. Polskie ustawodawstwo dotyczące prawa autorskiego: Ustawa - O prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883r., zaktualizowana Aktem sztokholmskim z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie nicejskie dot. międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r. 3) Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów graficznych znaków z dnia 16 czerwca 1973r. 4) Porozumienie strasburskie dot. międzynarodowej klasyfikacji patentowej z dnia 24 marca 1971 r. 5) Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891r. 6) Układ o współpracy patentowej z dnia 19 czerwca 1970 r. 7) Konwencja o wystawach międzynarodowych z dnia 2 listopada 1928 r. Polskie prawodawstwo dotyczące prawa własności przemysłowej: Ustawa - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. Międzynarodowe akty dotyczące zarówno praw autorskich jaki i prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS)
1. Co to jest własność intelektualna? Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) definiuje pojęcie własności intelektualnej jako zbiór praw odnoszących się w szczególności do: dzieł literackich, artystycznych i naukowych; odkryć naukowych; wynalazków; wzorów przemysłowych; znaków towarowych i usługowych, nazw handlowych i oznaczeń handlowych; 2. Jak dzieli się własność intelektualna? 1. prawo autorskie i prawa pokrewne z prawami autorskimi do utworów (ang. copyright), 2. prawa do baz danych (a więc zbiorów danych istniejących), 3. prawo własności przemysłowej dotyczące: wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych (koniak, śliwowica łącka) i topografii układów scalonych. - ochroną objęte są również nowe odmiany roślin 3. Organizacje zajmujące się OWI w Polsce 1.Prawa autorskie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Komisja Prawa Autorskiego. 2.Organizacje zbiorowego zarządzania autorskimi prawami majątkowymi: ZAIKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych); ZASP (Związek Artystów Scen Polskich); inne. 3.Własność przemysłowa: Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej; Krajowa Izba Gospodarcza 5. Jakie cechy musi mieć dzieło? 1) Jest rezultatem pracy człowieka (twórcy); 2) Został przekazany innym niż twórca osobom niekoniecznie na nośniku 3) Musi mieć charakter twórczy (kreacyjny, nowość) i indywidualny (piętno osobiste). Art. 1 Ust. 1 ustawy brzmi: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”
6. Słowniki i bazy danych. Czy podlegają ochronie? Jeśli mówimy o ochronie baz danych jako utworu w rozumieniu prawa autorskiego, to taka baza danych (jako całość) powinna odpowiadać definicji utworu i jest wtedy chroniona 7. Co nie jest chronione? idee i pomysły; urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; akty normatywne lub ich urzędowe projekty; proste informacje prasowe; znaki firmowe użyte w celach informacyjnych. 8. Z czego składają się prawa autorskie? Prawa autorskie osobiste i prawa autorskie majątkowe
9. Moment powstania i moment zakończenia praw autorskich osobistych i majątkowych. Osobiste: Powstanie praw - z chwilą stworzenia dzieła - opublikowania, uzewnętrznienia komuś innemu niż twórca - do - bezterminowo. Majątkowe: przez cały czas życia twórcy i 70 lat po śmierci autora 10. Jakie prawa ma autor? Autor utworu ma wyłączne prawo do ochrony jego więzi z utworem, na przykład do oznaczania utworu własnym nazwiskiem (prawa autorskie osobiste) oraz do korzystania z niego i rozporządzania nim, a także do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu (prawa autorskie majątkowe). Autor ma prawo zrzec się niektórych praw do utworu lub przekazać je innym osobom lub instytucjom.11. Prawo cytatu Reguluje je art. 29 ustawy: Ust. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Ust. 2 Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Ust. 2 (1) Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. Ust. 3 W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 2(1), twórczy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 12. Co to jest pole eksploatacji? Jest to określenie sposobu w jaki może być wykorzystywany utwór.
14. Plagiat: Rozumiany jest jako przywłaszczenie sobie autorstwa do cudzego utworu a więc naruszenie praw autorskich osobistych. Oznacza również przywłaszczenie odkrycia, pomysłu, wyniku naukowego wynalazku i innego osiągnięcia które nie są chronione ustawą. 15. Prawo do wydania prac studentów przez uczelnie: Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował, może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego. 16. DUO, co to jest jakie utwory obejmuje? ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich lub patentowych polegające na zezwoleniu na korzystanie bez konieczności uzyskiwania jego zgody z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach. DUO nie obejmuje: programów komputerowych, baz danych o charakterze utworu, rozwiązań architektonicznych. Obejmuje natomiast książki. 17. Katalog dóbr własności przemysłowej i formy ich ochrony wynalazki (patent); wzory użytkowe (prawa ochronne); wzory przemysłowe (prawo z rejestracji); znak towarowy (prawa ochronne) 18. 3 cechy wynalazku. Wynalazek to nowe rozwiązanie techniczne na które nie uzyskano dotychczas patentu. Jest więc: (1) nowy (nie był wcześniej opatentowany) posiada odpowiednio duży (2) poziom wynalazczy (nie wynika w sposób oczywisty z istniejącego stanu techniki, jest nowością i jest użyteczny, znawca dziedziny będzie zaskoczony) i nadaje się do (3) przemysłowego zastosowania a więc może powstać z niego produkt. 19. Wzór przemysłowy: jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. 20. Znak towarowy To każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Można wyróżnić: znaki słowne (wyraz, slogan, liczba), graficzne (rysunek, logo), trójwymiarowe (kompozycja przestrzenna), dźwiękowe (melodia, sygnał), kombinowane. Ma funkcje: informacji o pochodzeniu towaru, gwarancji jakości, reklamowe (skłania do zakupu). Może być komplementarny do wzoru przemysłowego.
21. Oznaczenie geograficzne Oznaczeniem geograficznym jest oznaczenie słowne, odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (terenu), które identyfikuje towar jako stamtąd pochodzący, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru. 22. Czas ochrony Aspekt czasowy (maksymalne czasy ochrony pod warunkiem opłat): wynalazek - 20 lat; wzór użytkowy - 10 lat; wzór przemysłowy - 25 lat (w okresach 5 letnich); topografia układu scalonego - 10 lat; znak towarowy - bezterminowo w okresach 10 letnich; oznaczanie geograficzne - bezterminowo.24. Ochrona stron www: Strona internetowa, czy cały serwis wraz z jego grafiką i funkcjonalnościami, są jako całość chronione ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Podobnej ochronie mogą podlegać także konkretne elementy tej strony np.: materiały graficzne, artykuły, komentarze, informacje, poradniki, opinie. Muszą one jednak stanowić odrębne utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
13. Prawo przedruku. Prawo przedruku obejmuje rozpowszechnianie w celach informacyjnych oryginalnych lub przetłumaczonych: sprawozdań o aktualnych wydarzeniach; aktualnych artykułów na tematy gospodarcze, polityczne lub religijne; aktualnych wypowiedzi i fotografii reporterskich; przeglądów publikacji i rozpowszechnionych utworów; mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach; krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów. Z prawa przedruku może korzystać prasa, radio lub telewizja. Witryny internetowe, które publikują informacje w regularnych odstępach czasu - periodycznie, powszechnie zalicza się do prasy.
23. Linkowanie a prawo autorskie: Twórcy przysługują takie same prawa w Internecie jak i gdzie indziej a więc prawa Osobiste i Autorskie, ale oprócz przypadków prawa przedruku (można zamieszczać w celach informacyjnych już rozpowszechnione sprawozdania z bieżących wydarzeń, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze i religijne, aktualne wypowiedzi i komentarze, fotografie reporterskie ) i prawa cytatu (na zasadzie cytatu można wykorzystywać fragmenty (w wyjątkowych przypadkach całość materiałów), jeśli zostaną spełnione łącznie trzy warunki. Po pierwsze, przytaczać można jedynie urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości. Ponadto, cytat może być zamieszczony jedynie w utworze stanowiącym samoistną całość.) 4. Źródło prawa, prawo autorskie i własności przemysłowej. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa autorskiego: 1) Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886r. zaktualizowana Aktem paryskim z dnia 24 lipca 1971r. 2) Powszechna konwencja o prawie autorskim z dnia 24 lipca 1971 r. 3) Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych z dnia 26 października 1961r., 4) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o artystycznych wykonaniach i fonogramach 5) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o prawie autorskim. Polskie ustawodawstwo dotyczące prawa autorskiego: Ustawa - O prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883r., zaktualizowana Aktem sztokholmskim z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie nicejskie dot. międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r. 3) Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów graficznych znaków z dnia 16 czerwca 1973r. 4) Porozumienie strasburskie dot. międzynarodowej klasyfikacji patentowej z dnia 24 marca 1971 r. 5) Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891r. 6) Układ o współpracy patentowej z dnia 19 czerwca 1970 r. 7) Konwencja o wystawach międzynarodowych z dnia 2 listopada 1928 r. Polskie prawodawstwo dotyczące prawa własności przemysłowej: Ustawa - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. Międzynarodowe akty dotyczące zarówno praw autorskich jaki i prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS)
1. Co to jest własność intelektualna? Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO) definiuje pojęcie własności intelektualnej jako zbiór praw odnoszących się w szczególności do: dzieł literackich, artystycznych i naukowych; odkryć naukowych; wynalazków; wzorów przemysłowych; znaków towarowych i usługowych, nazw handlowych i oznaczeń handlowych; 2. Jak dzieli się własność intelektualna? 1. prawo autorskie i prawa pokrewne z prawami autorskimi do utworów (ang. copyright), 2. prawa do baz danych (a więc zbiorów danych istniejących), 3. prawo własności przemysłowej dotyczące: wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych (koniak, śliwowica łącka) i topografii układów scalonych. - ochroną objęte są również nowe odmiany roślin 3. Organizacje zajmujące się OWI w Polsce 1.Prawa autorskie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Komisja Prawa Autorskiego. 2.Organizacje zbiorowego zarządzania autorskimi prawami majątkowymi: ZAIKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych); ZASP (Związek Artystów Scen Polskich); inne. 3.Własność przemysłowa: Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej; Krajowa Izba Gospodarcza 5. Jakie cechy musi mieć dzieło? 1) Jest rezultatem pracy człowieka (twórcy); 2) Został przekazany innym niż twórca osobom niekoniecznie na nośniku 3) Musi mieć charakter twórczy (kreacyjny, nowość) i indywidualny (piętno osobiste). Art. 1 Ust. 1 ustawy brzmi: „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”
6. Słowniki i bazy danych. Czy podlegają ochronie? Jeśli mówimy o ochronie baz danych jako utworu w rozumieniu prawa autorskiego, to taka baza danych (jako całość) powinna odpowiadać definicji utworu i jest wtedy chroniona 7. Co nie jest chronione? idee i pomysły; urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; akty normatywne lub ich urzędowe projekty; proste informacje prasowe; znaki firmowe użyte w celach informacyjnych. 8. Z czego składają się prawa autorskie? Prawa autorskie osobiste i prawa autorskie majątkowe
9. Moment powstania i moment zakończenia praw autorskich osobistych i majątkowych. Osobiste: Powstanie praw - z chwilą stworzenia dzieła - opublikowania, uzewnętrznienia komuś innemu niż twórca - do - bezterminowo. Majątkowe: przez cały czas życia twórcy i 70 lat po śmierci autora 10. Jakie prawa ma autor? Autor utworu ma wyłączne prawo do ochrony jego więzi z utworem, na przykład do oznaczania utworu własnym nazwiskiem (prawa autorskie osobiste) oraz do korzystania z niego i rozporządzania nim, a także do pobierania wynagrodzenia za korzystanie z utworu (prawa autorskie majątkowe). Autor ma prawo zrzec się niektórych praw do utworu lub przekazać je innym osobom lub instytucjom.11. Prawo cytatu Reguluje je art. 29 ustawy: Ust. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Ust. 2 Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Ust. 2 (1) Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. Ust. 3 W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 2(1), twórczy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 12. Co to jest pole eksploatacji? Jest to określenie sposobu w jaki może być wykorzystywany utwór.
14. Plagiat: Rozumiany jest jako przywłaszczenie sobie autorstwa do cudzego utworu a więc naruszenie praw autorskich osobistych. Oznacza również przywłaszczenie odkrycia, pomysłu, wyniku naukowego wynalazku i innego osiągnięcia które nie są chronione ustawą. 15. Prawo do wydania prac studentów przez uczelnie: Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował, może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego. 16. DUO, co to jest jakie utwory obejmuje? ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich lub patentowych polegające na zezwoleniu na korzystanie bez konieczności uzyskiwania jego zgody z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach. DUO nie obejmuje: programów komputerowych, baz danych o charakterze utworu, rozwiązań architektonicznych. Obejmuje natomiast książki. 17. Katalog dóbr własności przemysłowej i formy ich ochrony wynalazki (patent); wzory użytkowe (prawa ochronne); wzory przemysłowe (prawo z rejestracji); znak towarowy (prawa ochronne) 18. 3 cechy wynalazku. Wynalazek to nowe rozwiązanie techniczne na które nie uzyskano dotychczas patentu. Jest więc: (1) nowy (nie był wcześniej opatentowany) posiada odpowiednio duży (2) poziom wynalazczy (nie wynika w sposób oczywisty z istniejącego stanu techniki, jest nowością i jest użyteczny, znawca dziedziny będzie zaskoczony) i nadaje się do (3) przemysłowego zastosowania a więc może powstać z niego produkt. 19. Wzór przemysłowy: jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. 20. Znak towarowy To każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Można wyróżnić: znaki słowne (wyraz, slogan, liczba), graficzne (rysunek, logo), trójwymiarowe (kompozycja przestrzenna), dźwiękowe (melodia, sygnał), kombinowane. Ma funkcje: informacji o pochodzeniu towaru, gwarancji jakości, reklamowe (skłania do zakupu). Może być komplementarny do wzoru przemysłowego.
21. Oznaczenie geograficzne Oznaczeniem geograficznym jest oznaczenie słowne, odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (terenu), które identyfikuje towar jako stamtąd pochodzący, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru. 22. Czas ochrony Aspekt czasowy (maksymalne czasy ochrony pod warunkiem opłat): wynalazek - 20 lat; wzór użytkowy - 10 lat; wzór przemysłowy - 25 lat (w okresach 5 letnich); topografia układu scalonego - 10 lat; znak towarowy - bezterminowo w okresach 10 letnich; oznaczanie geograficzne - bezterminowo.24. Ochrona stron www: Strona internetowa, czy cały serwis wraz z jego grafiką i funkcjonalnościami, są jako całość chronione ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Podobnej ochronie mogą podlegać także konkretne elementy tej strony np.: materiały graficzne, artykuły, komentarze, informacje, poradniki, opinie. Muszą one jednak stanowić odrębne utwory w rozumieniu prawa autorskiego.
13. Prawo przedruku. Prawo przedruku obejmuje rozpowszechnianie w celach informacyjnych oryginalnych lub przetłumaczonych: sprawozdań o aktualnych wydarzeniach; aktualnych artykułów na tematy gospodarcze, polityczne lub religijne; aktualnych wypowiedzi i fotografii reporterskich; przeglądów publikacji i rozpowszechnionych utworów; mów wygłoszonych na publicznych zebraniach i rozprawach; krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów. Z prawa przedruku może korzystać prasa, radio lub telewizja. Witryny internetowe, które publikują informacje w regularnych odstępach czasu - periodycznie, powszechnie zalicza się do prasy.
23. Linkowanie a prawo autorskie: Twórcy przysługują takie same prawa w Internecie jak i gdzie indziej a więc prawa Osobiste i Autorskie, ale oprócz przypadków prawa przedruku (można zamieszczać w celach informacyjnych już rozpowszechnione sprawozdania z bieżących wydarzeń, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze i religijne, aktualne wypowiedzi i komentarze, fotografie reporterskie ) i prawa cytatu (na zasadzie cytatu można wykorzystywać fragmenty (w wyjątkowych przypadkach całość materiałów), jeśli zostaną spełnione łącznie trzy warunki. Po pierwsze, przytaczać można jedynie urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości. Ponadto, cytat może być zamieszczony jedynie w utworze stanowiącym samoistną całość.) 4. Źródło prawa, prawo autorskie i własności przemysłowej. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa autorskiego: 1) Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886r. zaktualizowana Aktem paryskim z dnia 24 lipca 1971r. 2) Powszechna konwencja o prawie autorskim z dnia 24 lipca 1971 r. 3) Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych z dnia 26 października 1961r., 4) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o artystycznych wykonaniach i fonogramach 5) Traktat WIPO z dnia 20 grudnia 1996r. o prawie autorskim. Polskie ustawodawstwo dotyczące prawa autorskiego: Ustawa - O prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Międzynarodowe konwencje dotyczące prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883r., zaktualizowana Aktem sztokholmskim z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie nicejskie dot. międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r. 3) Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów graficznych znaków z dnia 16 czerwca 1973r. 4) Porozumienie strasburskie dot. międzynarodowej klasyfikacji patentowej z dnia 24 marca 1971 r. 5) Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891r. 6) Układ o współpracy patentowej z dnia 19 czerwca 1970 r. 7) Konwencja o wystawach międzynarodowych z dnia 2 listopada 1928 r. Polskie prawodawstwo dotyczące prawa własności przemysłowej: Ustawa - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. Międzynarodowe akty dotyczące zarówno praw autorskich jaki i prawa własności przemysłowej: 1) Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) z dnia 14 lipca 1967 r. 2) Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS)