Porażenie opuszkowe lub zespół opuszkowy (łac. syndroma bulbare) neurologiczny zespół chorobowy występujący w przypadku uszkodzenia jąder nerwów czaszkowych znajdujących się w rdzeniu przedłużonym. Dotyczy to nerwów: IX, X, XI i XII na ich drodze do jąder śródmózgowia, czyli jest to uszkodzenie dolnego neuronu ruchowego.Objawami są zaburzenia połykania (dysfagia) oraz dyzartria wiotka i niedowład podniebienia. Mowa jest niewyraźna i zamazana, zniekształcone są głoski wargowe i językowe. Dochodzi do zaników mięśni języka. Porażenie opuszkowe pojawia się najczęściej w:-stwardnieniu zanikowym bocznym;-jamistości opuszki;-chorobach naczyniowych mózgu;-zespole Guillaina-Barrégo;-wieloogniskowe uszkodzenie dolnych nerwów czaszkowych w okolicy otworu szyjnego (nowotwory - pnia mózgu, rak nosogardła).
Zespół rzekomooopuszkowy- neurologiczny zespół chorobowy powstający w wyniku obustronnego uszkodzenia dróg korowo-jądrowych biegnących (jest to uszkodzenie górnego neuronu ruchowego) do jąder nerwu językowo-gardłowego, nerwu błędnego oraz nerwu podjęzykowego. Do uszkodzenia dochodzi na różnej wysokości drogi korowo-opuszkowej.Objawy: zaburzenia połykania (dysfagia) oraz dyzartria. Dyzartria ma charakter spastyczny, mowa jest spowolniała, niewyraźna; brak zaników mięśniowych; często stwierdza się występowanie odruchów piramidowych oraz pojawienie się odruchów pierwotnych. Może być obecny objaw Babińskiego. Dochodzi do wzmożenia odruchu żuchwowego, podniebiennego, gardłowego. Chory przejawia labilność emocjonalną, wynikającą z przerwania kontrolujących ekspresję emocji połączeń między płatami czołowymi a pniem mózgu. Najczęstszą przyczyną zespołu są obustronne zmiany niedokrwienne na tle miażdżycy, poza tym stwardnienie rozsiane, choroba neuronu ruchowego, rzadsze to np. postępujące porażenie nadjądrowe.
Zespół Browna-Séquarda -zespół poprzecznego uszkodzenia połowy rdzenia- zespół neurologiczny spowodowany jednostronnym, poprzecznym uszkodzeniu połowy rdzenia kręgowego. Na obraz kliniczny zespołu w czystej postaci składają się: -niedowład piramidowy poniżej miejsca uszkodzenia, spowodowany uszkodzeniem drogi korowo-rdzeniowej(górnego neuronu ruchowego);- zniesienie czucia dotyku, rozróżniania dwóch jednocześnie dotykanych punktów, wibracji i czucia głębokiego poniżej miejsca uszkodzenia, spowodowane uszkodzeniem pęczka smukłego i klinowatego;-przeciwstronne zaburzenia czucia bólu i temperatury poniżej miejsca uszkodzenia;-zniesienie czucia w zakresie unerwianych przez uszkodzony korzeń nerwu (lub korzenie) dermatomów;-niedowład obwodowy mięśni unerwianych przez uszkodzone korzenie nerwów. Najczęstszymi przyczynami zespołu są guzy rdzenia, stwardnienie rozsiane, także uraz kręgosłupa.
Zespół stożka rdzeniowego - zespół neurologiczny spowodowany patologią końcowej części rdzenia kręgowego zwanej stożkiem (segmenty S3-S5). Na obraz kliniczny zespołu składają się zaburzenia czucia w obszarze skóry okolicy krocza i przyśrodkowej powierzchni ud,zaburzenia mikcji i funkcji seksualnych, oraz ból zajętej okolicy; wiotkie porażenie pęcherza moczowego i zwieracza odbytu;brak odruchu odbytniczego. Nieobecne są niedowłady. Etiologia jest najczęściej urazowa, niekiedy naczyniowa (tętniak aorty) lub związana z guzem nowotworowym samego stożka.
Zespół ogona końskiego-zespół objawów neurologicznych, powstających wskutek uszkodzenia końcowego odcinka rdzenia kręgowego noszącego nazwę właśnie ogona końskiego. Wskutek dyskopatii (centralnej lędźwiowej wypukliny jądra miażdżystego poniżej poziomu L1/L2) lub wzrostu guza w świetle końcowego odcinka kanału kręgowego dochodzi do ucisku na nerwy tworzące koński ogon, co powoduje poniższe objawy:-niedowład wiotki kończyn dolnych;-zaburzenia czucia typu korzeniowego;-niemożność oddania moczu;-objawy rozciągowe;-brak odruchu skokowego przy zachowanym odruchu kolanowym;-zaniki porażonych mięśni. Zespół ten często współistnieje z zespołem stożka końcowego. Zaburzenia czynności układu nerwowego:-zab.zwieraczy(nietrzymanie moczu i stolca);-brak wzwodu;-rozszczepienne zaburzenia czucia o charakterze "spodenek" S3-S5.
Polineuropatia (lub zespół obwodowy) to zespół uszkodzenia nerwów obwodowych. Może mieć wiele przyczyn: choroby zakaźne,toksyny,cukrzyca,alkoholizm, niedobór witaminy B12,choroby autoimmunologiczne, uwarunkowania genetyczne. Polineuropatia obejmuje swym zasięgiem rozmaite procesy chorobowe mogące doprowadzić do uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, który obejmuje nerwy obwodowe, sploty nerwowe i korzenie nerwowe. Wyróżnia się choroby związane z: -uszkodzeniem jednego nerwu, splotu czy też korzenia;-niesymetryczne zajęcie kilku odległych od siebie nerwów;-symetryczne uszkodzenie wielu nerwów. Niezależnie od przyczyny choroby można wyróżnić różne zaburzenia:-zab.ruchowe,wiotki niedowład mm z ich zanikiem(dochodzi do opadania rąk i stóp);-zab. czuciowe; -objawy mają charakter postępujący, dotyczą zazwyczaj części ciała przykrytych rękawiczkami i skarpetkami;-zaburzenia o innym charakterze, np. zaburzenia funkcji zwieraczy czy zniesienie odruchów głębokich;-zaburzenia autonomiczne pod postacią suchej lub nadmiernie potliwej skóry i jej postępującemu rogowaceniu, zasinieniu;-zaburzenia czucia w zakresie unerwienia danego nerwu;-brak wydzielania potu w obszarze unerwianym czuciowo przez nerw;-objaw Tinela (parestezje w obszarze unerwienia danego nerwu wyzwalane opukiwaniem pnia nerwu).