SEMINARIUM 02 - HIV i AIDS
Epidemiologia HIV :
- na świecie jest zakażonych 40 mln ludzi
- w Polsce seropozytywnych zarejestrowanych jest ok. 10.000 osób
- najwięcej zachorowań jest w:
1. Afryce
2. Indiach, Pakistanie - droga seksualna, narkotyki
3. Europie Wschodniej
a) Rosja ( gł. Narkomania ) , Kalingrad ( 80% prostytutek zakażonych HIV ), Ukraina
4. Chinach - przy sprzedawaniu krwi w ambulatoriach przyjezdnych
- w Europie :
1. najwięcej : Francja , Szwajcaria - droga seksualna, Włochy, Hiszpania - narkomania
2. Polska zajmuje miejsce pośrodku - nowe zakażenia drogą seksualną
a) którzy > = 10 lat ulegli zakażeniu
b) oswojeni z faktem AIDS
3. specyficzny model w Europie - Rumunia :
a) zakażonych ok. 15.000 dzieci gdyż praktykowano przetaczanie nie badanej krwi noworodkom z niską masą urodzeniową w celu podniesienia odporności immunologicznej
Wirus HIV jest nietrwały , ginie w 50-60 stopniach C , wrażliwy na popularne środki dezynfekcyjne : chloramina, środki jodowe, mydło. Wrażliwy również na słońce, zimno. Nie ma szczepionki ani skutecznego leczenia, gdyż mutuje.
Budowa wirusa :
- średnica 110-130 nm
- białka otoczki: gp120, gp 41
- antygen w otoczce ( wykorzystywany do diagnostyki )
- materiał genetyczny: RNA ( podwójna nić )
- Rdzeń p24
Diagnostyka :
Dorośli - testy pierścieniowe :
ELISA = immunoenzymatyczne (test przesiewowy, podstawowy)
- czułość i swoistość równa prawie 100%
- szukamy p/ ciał anty HIV
- test tylko do diagnostyki
- wada testu : test nie mówi o ostatnich 6 tyg. , do 6 tyg. Od zakażenia ( okno serologiczne ) test jest niewiarygodny , wynik będzie ( -)
-test może być wykonywany anonimowo
-pierwsze objawy mogą pojawić się po 14 dniach
Test ELISA p/ ciała anty- HIV - (-)
Test ELISA p/ ciała anty- HIV - (+) - powtarzamy test jeszcze raz
Wyniki wątpliwie (+) w teście ELISA przy :
chorobach autoimmunologicznych , kolagenozach
chorobach nowotworowych
choroby wątroby
choroby nerek, dializowani
WESTERN - BLOTT (test potwierdzenia)
- test potwierdzający całość ( 2 testy ELISA ) i może być wpisany w dokumentacje , w porównaniu z testem ELISA (bez testu potwierdzającego w wypisie należy jedynie napisać -> obserwacja w kierunku zakażenia)
- nie weryfikuje się go, nawet jeśli np. ktoś przyjechał z zagranicy
- szczegółowy rozkład p/ ciał
- wynik testu dostaje pacjent na piśmie , nie można wykonać anonimowo
dzieci :
do 18 ew. 24 miesiąca życia :
- do 18-24 miesiąca noworodki maja jeszcze p/ ciała od matki (dlatego nie używa się ELISA)
- wykonuje się PCR- HIV w schemacie : 0-3-6 miesięcy
- PCR wykrywa RNA wirusa
- większość umiera do 1 r.ż.
- większość dzieci gubi p/ ciała między 6- 12 miesiącem zycia
- choroba AIDS nie jest wskazaniem do aborcji
- dziecko w pierwszych 6 tyg. Dostaje RETROVIR p.o.
Zakażona matka w ciąży :
- nie leczy się - ryzyko choroby u dziecka : 30%
- leczy się - ryzyko choroby u dziecka : 2%
Przy przetaczaniu krwi wykonujemy test PCR : standardowy i szczegółowy . Pomimo ujemnego wyniku PCR istnieje możliwość zakażenia-ma ono ograniczoną czułość-standardowe PCR wykrywa wirusa przy 400 kopiach a szczegółowe przy 50 kopiach, ilość kopii poniżej wartości wykrywanych maszyna odczyta jako wynik ujemny.
!!! Jeśli przez kilka lat, kilkanaście lat chory nie miał objawów, a potem nagle pojawiły się objawy choroby to znaczy, że prawdopodobnie nastąpiła mutacja genomu wirusa, forma słabo replikująca się zmieniła się w formę silnie replikującą się.
Materiał zakaźny:
Krew
Wydzielina z pochwy
Nasienie
Za materiał zakaźny uważa się także:
Płyn mózgowo-rdzeniowy
Płyn opłucnowy wiremia
Płyn z worka osierdziowego
Wody płodowe CD4
Wysięk stawowy
Mleko matki HIV (+)
Materiałem zakaźnym nie jest:
Ślina
Pot
Kał
Mocz
Wymiociny
Wydzielina z nosa
Łzy
!!! Zakażenie wirusem HIV nie dyskwalifikuje przed przyjęciem na OIOM czy przed zabiegiem chirurgicznym.
Jedyna choroba oportunistyczna przenoszona przez kaszel - gruźlica
Drogi zakażenia
Droga seksualna
Kontakt hetero i homoseksualny
Pojedynczy kontakt seksualny z osobą seropozytywną jest takie same jak przy zakłuciu się igłą pacjenta seropozytywnego - ryzyka zakażenia 0,1 - 0,3%
Bardzo duże ryzyko zakażenia jest podczas kontaktów seksualnych analnych i w czasie miesiączki
Droga parenteralna (krwiopochodna)
Narkotyki dożylne, strzykawki, igły, nożyki do golenia, cążki
Przetoczenia krwi i środków krwiopochodnych
Możemy zmniejszyć ryzyko zakażenia poprzez ograniczenie wskazań do przetoczenia krwi, badanie każdej porcji krwi, ograniczenie płatnego krwiodawstwa
Ekspozycja poprzez błony śluzowe
Droga wertykalna
Ryzyko 15 - 30 %
Droga wewnątrzmaciczna, okołoporodowa, w czasie karmienia piersią
Jeśli stosujemy profilaktykę to szanse na urodzenie zdrowego dziecka wynoszą do 90%
Inne (bardzo rzadko)
Sztuczne zapłodnienie (poprzez zakażoną spermę)
Przeszczep narządów - jakakolwiek wątpliwość przy teście ELISA dyskwalifikuje osobę jako dawcę, mimo późniejszego wyniku ujemnego w teście PCR
Nożyki do golenia
Zbadać się muszą osoby używające tych samych nożyków do golenia .
Zagrożenia nie stanowi:
Kontakt domowy
Ślina bez domieszki krwi
Ugryzienie przez owady
Klasyfikacja infekcji HIV wg CDC - przy monitorowaniu choroby na podstawie ilości limfocytów CD4 i wiremii ( podobny obraz do mononukleozy zakażanej )
Kryteria immunologiczne |
Kryteria kliniczne |
||
|
A |
B |
C |
Limfocyty CD 4 |
Choroba bezobjawowa Ostra choroba retrowirusowa PGL |
Choroba objawowa ale objawy nie należą do A i C |
Choroby wskaźnikowe AIDS |
> 500 / mm3 |
A 1
|
B 1 |
C 1 |
200 - 499 / mm3 |
A 2
|
B 2 |
C 2 |
< 200 / mm3 |
A 3
|
B 3 |
C 3 |
A i B - nosiciel
C - chory na AIDS
Infekcje oportunistyczne - tylko wskaźnikowe dla AIDS czyli w C
KLASYFIKACJA ZAKAŻENIA:
Kategoria kliniczna A ( do 10 lat )
Zakażenie bezobjawowe
Przetrwała uogólniona limfadenopatia - nie ma charakterystycznego obrazu hist- pat w bioptacie z węzłów chłonnych ; najczęściej zajęte szyjne i pachowe
Ostra choroba retrowirusowa (przypomina mononukleozę- gorączka, bóle mięśni i stawów , wysypka, angina, limfocytoza)
Kategoria kliniczna B
Objawy ogólne (gorączka > 38,5ºC, biegunka > 1 miesiąca)
Choroby zakaźne miednicy
Kandydoza jamy ustnej (kandydoza przełyku to już AIDS)
Rak szyjki macicy in situ
Infekcja Herpes zoster (ponad dwa dermatomy lub rozsiana )
Idiopatyczna czerwienica trombocytopeniczna (małopłytkowość)
Leukoplakia włochata jamy ustnej - naloty na bocznej stronie języka
Neuropatie obwodowe
Listerioza
Kategoria kliniczna C
Zapalenie płuc Pneumocystis carinii ( profilaktyka wtórna BISEPTOLEM )
Zakażenie Mycobacterium tuberculosis płuc lub pozapłucne
Zakażenie Mycobacterium avium MAC ( gruzlica atypowa - głęboki deficyt limfocytów )
Kandydoza przełyku, oskrzeli, tchawicy lub płuc (FLUKONAZOL 100mg przez 14 dni)
Toksoplazmoza mózgu - niedowłady, porażenie - wskazanie do TK/ MRI z kontrastem (sulfodiazyny, pirydaminy)
Powtarzające się bakteryjne zakażenia płuc ( 2 x w ciągu roku )
Zakażenia Herpes simplex - owrzodzenia, lokalizacja gł w okolicy narządów płciowych
Postępująca wieloogniskowa encefalopatia
CMV-retinitis i inne lokalizacje narządowe (CEMAWYNA)
HIV-encefalopatia
Mięsak Kaposiego ( neo poniżej żle rokują ) - dobrze odpowiada na leczenie
Chłonniak immunoblastyczny, Burkitta lub pierwotny mózgu (źle rokują)
Inwazyjny rak szyjki macicy
Pacjent w kategorii C ma skłonność do małopłytkowości, leukopenii.
Dynamika przebiegu zakażenia
szybki postęp choroby
szybka progresja w pełnoobjawowy AIDS
około 3 lata
długi okres przeżycia ( long - term non progresor)
około 8 - 10 lat
typowy przebieg zakażenia
Leczenie
Leki
Terapia skojarzona
Inhibitory odwrotnej transkryptazy
Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Inhobitory proteaz
Zadania farmakoterapii
Uzyskanie wiremii nieoznaczalnej do 6 miesiąca od początku leczenia
Rekonstrukcja układu immunologicznego (↑ CD4)
!!! Ważny jest spadek wiremii, ponieważ czasami pomimo leczenia poziom CD4 nie wzrasta
Wskazania do leczenia
Zgoda pacjenta (należy go poinformować o terapii i objawach niepożądanych)
Objawy braku skuteczności leczenia - zmieniamy schemat leczenia
CD4 poniżej 350 / mm3
Monitorowanie zakażenia:
liczba limfocytów CD4 (rosną po wniknięciu wirusa, później spadek)
wiremia (początkowo wysoka, spada, później rośnie)
Copyright Oluś, Anetka, Ania, Gatka