8476

Wiatr- następuje turbulencyjne mieszanie się powietrza, które nie dopuszcza do dużego wzrostu temperatury w dzień (obniżenie max temp.). W nocy nie ma nie ma głębokiego spadku temp( podwyższenie max) dobowa amplituda się zmniejsza
2. Zachmurzenie- część energii zostaje odbita od górnej powierzchni chmur, część rozproszona i pochłonięta w chmurze.--> temperatura gruntu niższa i tym samym powietrza tez się obniża w dzień. W nocy grunt wypromieniowuje energię, zostaje odbita ona od chmur i wraca z powrotem w kierunku ziemi (promieniowanie zwrotne) dobowa amplituda się zmniejsza bardziej (wraz z opadami)
3. Napływ ciepłej masy powietrza (adwekcja mas powietrza)- max. Temperatury wystąpi w nocy zmniejszenie amplitudy

Amplituda wzrasta gdy jest dużo minimalnych nocnych temperatur.

Co powoduje, że są pory roku?
Występowanie pór roku jest ściśle związane z ruchem obiegowym Ziemi, a główną ich przyczyną jest ukośne nachylenie osi obrotu naszej planety. Duży kąt nachylenia osi Ziemi do płaszczyzny orbity powoduje zmiany natężenia promieniowania Słońca, gdyż płaszczyznę ekliptyki wyznacza na sferze płaszczyzna orbity ziemskiej, a płaszczyznę równika niebieskiego - równik ziemski. Następstwem tego jest to, że równik zmienia w ciągu roku swoje położenie względem Słońca.

Dlaczego niebo jest niebieskie?
Niebieski kolor nieba jest spowodowany przez molekuły gazowe, to one intensywnie rozpraszaja kolor niebieski i fioletowy.
Jak powstaje tęcza, halo, miraż ?
Tęcza- powstaje w wyniku rozszczepienia światła załamującego się i odbijającego się wewnątrz kropli wody (np. deszczu) o kształcie zbliżonym do kulistego.
Halo-Najczęściej występuje tzw. małe halo o rozmiarze kątowym 22°, powstające przez załamanie na powierzchniach kryształów o kącie łamiącym 60°. W atmosferze polarnej lub w przypadku atmosfer planetarnych możliwe są okręgi halo o innych promieniach, jeżeli kryształy lodu mają kształt inny niż sześciokątne kolumny lub płytki (np. sześciany). Rzadziej widoczne bywa duże halo o rozmiarze kątowym 46°, powstające podczas załamania światła na krawędziach kryształów wzajemnie do siebie prostopadłych (kryształy lodu mają budowę graniastosłupa prostego o podstawie sześciokątnej).
Miraż, fatamorgana- zjawisko powstania pozornego obrazu odległego przedmiotu w wyniku różnych współczynników załamania światła w warstwach powietrza o różnej temperaturze, a co za tym idzie, gęstości.
konwekcja - pionowe przemieszczanie sie mas powietrza; przenoszenie energii cieplnej wraz z przemieszczającą się w kierunku pionowym masą powietrza. Zachodzi w postaci swobodnej lub wymuszonej. Konwekcja w postaci swobodnej pojawia się na skutek ogrzania podłoża, od którego nagrzewa się przyziemna warstwa powietrza i rozpoczyna wstępowanie do góry (konwekcja termiczna). W postaci wymuszonej zachodzi w atmosferze na skutek przesunięć mas powietrza natrafiających na przeszkody orograficzne.

Adwekcja mas powietrza - poziome przemieszczanie się mas powietrza

Temperatura zależy od:
- szerokości geograficznej
- ląd-morze
- w n.p.m.
- prądów morskich

Różnice w temperaturze wody i lądu:
- odmienne ciepło właściwe
- odmienna przepuszczalność promieniowania
- konwekcja w wodzie
- różna intensywność parowania

Bryza morska- w dzień ciepło unosi się w górę nad lądem, a na jego miejsce wchodzi chłodniejsze powietrze znad morza różnica tempróżnica ciśnieńruch powietrza i wiatr od morza w stronę lądu(nad lądem są chmury)

Bryza lądowa- ląd się wychładza nocą powietrze jest cieplejsze nad wodą ( ta sama zasada co wyżej)

Bryza miejska- w miastach; powietrze chlodne z obrzeży napływa do centrum miasta

Wiatr górski- chlodne pow nocą spływa ze szczytu wiatr

Wiatr dolinny- masy powietrza nagrzane z dołu w kierunku szczytu

Kontrola temperatury powietrza:
- transfer promieniowania
- transfer ciepła odczuwalnego
- ruch mas powietrza
- odległość od zbiorników wodnych

Podstawowe zjawiska optyczne:
- rozproszenie- niebieski kolor nieba
- odbicie, załamanie, rozszczepienie- tęcza, miraż, halo
- zakrzywienie- fatamorgana

Kolor nieba podczas zachodu:
Intensywnie rozpraszany kolor niebieski jest pochłaniany w atmosferze o pozostają tylko fale dłuższe dające pomarańczowe o czerwone zabarwienie. Podczas wschodu jest kolor żółty bo powietrze jest bardziej przeźroczyste.

Przekaz energii:
- promieniowanie
- adwekcja- poziomy ruch mas powietrza
- konwekcja- pionowy ruch mas powietrza
- przewodnictwo

Wznoszenie i opadanie mas powietrza (ruchy pionowe)- przykład procesu adiabatycznego

Oś ziemii odchylona o 23 stopnie i ruch obrotowy ziemii- noc i dzień, zmiany pór roku, wysokość słońca nad horyzontem

Kąt zenitalny- między położeniem słońca a 90 stopni

Azy mut wyznacza położenie słońca w stosunku do południa

Warunku kondensacji:
- spadek temperatury do poziomu punktu rosy
- obecność jąder kondensacji w atmosferze

Przyczyny powstawania chmur:
- izobaryczne ochłodzenie powietrza
- adiabatyczne ochłodzenie powietrza