Pompy – maszyny robocze przeznaczona do transportowania cieczy i zawiesin.
Najczęściej z poziomu niższego na wyższy lub obszaru o mniejszym ciśnieniu
do zbiornika o wyższym kosztem energii silnika napędowego.
Działanie pompy-wytwarza różnicę ciśnień między stroną ssawna(wlotem a tłoczna(wylotem)
Podział pomp:
a)wyporowe-wypieraja okreslona dawke cieczy z obszaru ssawnego do tłoczonego, oddzielonych szczelnie od siebie wew pompy
b)wirowe-zwiększają kręt bądź krążenia cieczy w obrębie obracającego się wirnika
Regulacja pompy-ma na celu przystosowanie ich do zmiennego zastosowania na tłoczoną ciecz. Można ją wykonać przy stałych obrotach pompy lub przez ich zmianę:
a)przy n=const-regulacja dławieniowa polega na przymykaniu zaworu na rurociągu tłocznym
b)przez zmianę obrotów wirnika-metoda ekonomiczna, podczas zmiany częstości obrotów pompy zmianie ulega jej ciśnienie i wydajność przy czym wysokość podnoszenia są proporcjonalne do częstości obrotów w kwadracie$\text{\ \ }\frac{\mathbf{H}\mathbf{1}}{\mathbf{H}\mathbf{2}}\mathbf{= (}\frac{\mathbf{n}\mathbf{1}}{\mathbf{n}\mathbf{2}}\mathbf{)}\mathbf{2}$
wydajności są wprost proporcjonalne do n $\frac{\mathbf{V}\mathbf{1}}{\mathbf{V}\mathbf{2}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{n}\mathbf{1}}{\mathbf{n}\mathbf{2}}$
zapotrzebowanie mocy wzrasta wraz z ilością obrotów do 3potęgi $\frac{\mathbf{P}\mathbf{1}}{\mathbf{P}\mathbf{2}}\mathbf{= (}\frac{\mathbf{n}\mathbf{1}}{\mathbf{n}\mathbf{2}}\mathbf{)}\mathbf{3}$
Jeśli prędkość masowa gazu czy też ilość cieczy wylewanej na wypełnienie przekracza pewną granicę wówczas tarcie gazu o ciecz staję się tak duże że gaz zaczyna ją porywać. Dalszy wzrost sprawia że przepływ cieczy zostaje zatrzymany a dopływająca równocześnie świeża ciecz tworzy korek, który zostaje wyrzucony przez gaz z aparatu – skruber zachłystuje się
Ilość cieczy zawieszonaje na wypełnieniu-ilość cieczy jaka podczas przepływu przez kolumnę pokrywa powierzchnię wypełnienia; wielkość ta oznaczana jest przez h’
Wielkość h’-uzależniona od gęstości zraszania,funkcja h’=f(Gc) ma charakter wykładniczy a jednocześnie wzrasta ze zmniejszaniem wymiarów wypełniania
Kolumny wypełnione-stosuje się je często w procesie wymiany masy dla zwiększenia pow kontaktu gazu z cieczą. Wypełn nie może być jednak zbyt drobne bo wolnymi przestrzeniami w wypełnieniu płynąć muszą przeciwprądowo gaz i ciecz. Ciecz zrasza pow wypełn spływając po niej grawiac natomiast gaz płynie w górę złoża przez wolne przestrzenie między zwilżonym wypełnie. Zmniejszenie wymiaru wypełń,zwiekszenie natężenia przepływu gazu lub cieczy prowadzi do wzrostu oporów przepływu gazu przez wypelne, a to z kolei powoduje stratę pracy mechanicznej
Zasada działania i budowa pomp wirowych-wirnik z łopatkami osadzony jest na wałku , umieszczony jest wew kadłuba o spiralnym kształcie. W pokrywie kadłuba znajduje się dławnica zapewniajaca szczelność pomiedzy wałkiem i pokrywa. Jeżeli kadłub i rura ssawna pompy wypełnione są cieczą to przy obrocie wirnika jego łopatki pociągają za sobą ciecz znajdujaca się w przestrzeniach międzyłopatkowych. Związane z ruchem obrotowym sily odśrodkowe odrzucają ciecz od środka wirnika ku jemu obwodowi co powoduje spadek ciśnieniea na wejściu cieczy do wirnika a wzrost ciśnienia na wyjsciu cieczy z wirnika. Wytwazrza się wten sosób roznica ciesnien wywołująca ciągły ruch cieczy w rurze ssawnej od źródła do wirnika a w wynku wypychanie cieczy przez wirnik do rury tłocznej ciągły jej przeplyw przez pompe. Pompa przed uruchom musi być zalana,tzn rura ssawna i korpus muszą być wypelnione ciecza.
Charakterystyki nominalnych parametrów pracy pompy:
1.charakt.przepływu H=f(v) zależność wys od wydajności; glowna charakt pracy pompy nazywana jest krzywa dławienia bo otrzymuje się ja badając prace pompy przez dlawienie przeluwu przewodu
2.charakt. poboru mocy pompy Pw=f(V) odniesioną do wału za pomoca którego moca silnika napędowego jest przejmowanana przez pompe
3.charakt.sprawności pompy n=f(V) określa zmiane stosunku efektywnej mocy zużytej na zmian ewartosci parametrow pracy do mocy pobieranej przez pome o zmiennej wydajonosci
Pompy połącz. Szeregowo-pracuja z taka sama wydaj. Ciśne na wlocie do pom. P2 rowne jest cis.na wylocie z pom.P1; calk.cis.wytw.przez zesp.pomp= sumie cis. Wytw. Przez kazda z nich. V1=V2=V H1+H2=H
Wypad.charak.przepl.gr.2 wspólprac ze soba pomp połącz szereg otrzymuje się przez zsumowanie wysok podnoszenia tych pomp dla poszczeg.wydaj.
Pompy połącz. Równolegle-muszą pracowac z takimi samymi wys.podnoszenia(takie same ciś. Na wylocie z króćców tłocznych)Wypad.charak. przepal.gr.2 pomp wspólprac ze soba pomp poł.rownol. sumuje się wydaj. Tych pomp dla poszczeg.wys. podnosz.