Rzodkiewka
> Ekoogrodnictwo > Rośliny użytkowe > Rzodkiewka »
<< Rośliny ozdobne - Spis treści - Zwierzęta w ogrodzie >> |
---|
RZODKIEWKA |
Spis treści
Uprawa
Rzodkiewka ma bardzo krótki okres wegetacji, zgrubienia dojrzewają już po 4-6 tygodniach, z tego względu uprawia się ją jako przedplon, poplon oraz wszędzie tam, gdzie na zagonach jest wolne miejsce w uprawie współrzędnej. Jedynie latem może odpowiadać na długie dni wybijaniem w pędy kwiatostanowe.
Ponieważ rzodkiewki są roślinami o małych wymaganiach pokarmowych, uprawia się je w drugim lub trzecim roku po nawożeniu obornikiem, a zwykły kompost w pełni zaspokaja ich potrzeby. Należy pamiętać o zapewnieniu uprawie odpowiedniej wilgotności, gdyż w przypadku suszy korzenie parcieją, stają się włókniste i ostre w smaku.
Miejsce uprawy
Rzodkiewki preferują miejsca słoneczne, glebę raczej lekką, pulchną, próchniczną i równomiernie uwilgotnioną. W innym przypadku przed siewem należy do gleby dodać dojrzałego kompostu.
Siew/sadzenie
Jako przedplon wysiewa się rzodkiewkę od końca marca do trzeciej dekady maja (w maju wysiewamy odmiany letnie), pod osłonami natomiast już na początku marca. Można spróbować wysiewać rzodkiewkę latem co 2-3 tygodnie (letnie odmiany), jednak należy ją wtedy szybciej zbierać, aby nie wybiła w pędy. Jako poplon wysiewa się rzodkiewkę w sierpniu i na początku września, aczkolwiek możliwy jest także późniejszy, wymaga jednak szybko dojrzewających odmian i przykrycia folią perforowaną lub włókniną.
Nasiona wysiewa się w rzędach oddalonych od siebie o 15-20 cm do rowków o głębokości 1 cm a w późniejszym okresie przerywa tak, aby rośliny były od siebie oddalone o około 3 cm lub 4-5 dla odmian późnych. Można też od razu wysiać je w odpowiednich odległościach. Jeżeli rośliny są posiane gęsto, to przerywkę dobrze jest wykonać po deszczu lub nawodnieniu. Gęsty siew sprzyja wybijaniu roślin w pędy kwiatostanowe. Aby jeszcze ułatwić roślin start, można do dołków wsypać trochę dojrzałego, przesianego kompostu.
Uprawa pod szkłem
W ogrzewanych szklarniach lub tunelach foliowych można wysiewać kalafiory już od grudnia i sadzonkować od lutego. W nieogrzewanych wysadza się sadzonki do tunelu zimnego od marca.
Wskazówki biologiczne
Rzodkiewki lepiej nie siać na ciężkich, ilastych glebach, nieprzepuszczalnych dla wody i powietrza. Rzodkiewka i rzodkiew są dobrymi wyznacznikami jakości gleby w ogrodzie: silnie rosnąca, gładka i soczysta świadczy o tym, że gleba zawiera odpowiednie ilości wody i próchnicy.
Utrzymywanie równomiernej wilgotności zmniejsza występowanie pchełek ziemnych, które preferują suche podłoże. Do dobrych roślin współrzędnych dla rzodkiewki należą: fasola, kapusta, rzeżucha, marchew, sałata, szpinak, pomidory.
Zbiór
Zbierać można już zgrubienia o średnicy 1 - 2 cm. W zależności od odmiany mogą one być kuliste lub podłużne, czerwone, białe lub dwubarwne. Zbieramy za każdym razem okazy największe, aby dać mniejszym czas do wzrostu i zapobiec łykowaceniu okazów większych.
Odmiany
Leda, Lucy, Krakowianka, Krasa, Opolanka, Rota, Rowa, Silesia, Sopel Lodu, Sprinter, Szkarłatna z Białym Końcem, Śnieżka, Tetra Iłówiecka, Warta, Zlata.
Rośliny użytkowe --- Zwierzęta w ogrodzie>>>
Rzodkiewka |
---|
Wymagania środowiskowe |
Wymagania glebowe: |
Wymagania cieplne: |
Wrażliwość na temperaturę: |
Wymagania wodne: |
Nazwa systematyczna |
Raphanus sativus var. sativus |
Galeria Wikimedia Commons |
Menu nawigacyjne
Początek formularza
Dół formularza
Tę stronę ostatnio zmodyfikowano o 15:20, 8 gru 2012.
Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania.
Rzodkiewkę można siać dość wcześnie, kiedy na dworze nie jest jeszcze bardzo ciepło. Dlaczego? Ponieważ jest rośliną o małych wymaganiach cieplnych. Jej nasiona kiełkują już w temperaturze 2-3°C, a siewki znoszą spadki temperatur nawet do -4°C. Optymalna temperatura wzrostu to 8-15°C w ciągu dnia i 5-12°C w nocy.
Jeśli temperatury są wyższe i w dodatku brakuje wody, może to powodować parcenie miąższu. Natomiast nadmiar wody po czasie suszy sprzyja pękaniu zgrubień i obniżeniu ich wartości.
Jeśli rzodkiewkę uprawiamy jesienią, pod osłonami, temperatura powietrza powinna wynosić 12-14°C w dzień i 10°C w nocy. Im są gorsze warunki świetlne, tym powinno być chłodniej.
Na jakich glebach rzodkiewka rośnie najlepiej? Dobrze rozwija się na glebach zasobnych w próchnicę, żyznych i przewiewnych o pH 6,0-7,4.
Jeśli posadzimy ją na ziemiach suchych, będzie wypuszczała pędy kwiatostanowe. A co z przedplonem? Jaki jest dobry dla rzodkiewki? Dobrym przedplonem są ogórki i pomidory, natomiast nie należy jej wysiewać po roślinach krzyżowych.
hastagi na stronie:
#kiedy siejemy pomidory#wysiew pomidorów w domu#jak siać pomidory#sianie ogórków#kiedy siać warzywa#sianie cebuli#kiedy siać ogórki#jak siac pomidory#jak siać warzywa#siew pomidorów
Rzodkiewka nie ma specjalnych wymagań, co do stanowiska w płodozmianie, jednakże nie należy jej uprawiać po innych roślinach należących do tej samej rodziny botanicznej to jest po innych warzywach rzepowatych oraz po roślinach kapustnych. Ze względu na krótki okres wegetacji można ją uprawiać wczesną wiosną jako przedplon np. przed ogórkiem, pomidorem, kukurydzą lub jako poplon po zbiorze warzyw w okresie letnim np. po ogórku. Rzodkiewka najlepiej rośnie na glebach średniozwięzłych, próchnicznych, przewiewnych o pH 6,0-7,5. Rzodkiewka źle reaguje na nawożenie świeżym obornikiem. Dlatego też należy ją uprawiać najwcześniej w drugim roku po zastosowaniu tego nawozu organicznego. Można pod jej uprawę zastosować kompost.
Rzodkiewka nie pobiera z plonem dużych ilości składników pokarmowych, jednakże ze względu na budowę systemu korzeniowego, do gleby przed uprawą należy dostarczyć stosunkowo wysokie (jak na ten gatunek) dawki składników pokarmowych. Przeciętna dawka azotu wynosi 40-50 kg N/ha. Ze względu na krótki okres wegetacji nie poleca się pogłównego nawożenia rzodkiewki azotem. Całą dawkę azotu należy zastosować przedsiewnie. Składnik ten można wprowadzić do gleby za pomocą siarczanu amonu stosując go w dawce 190-230 kg/ha. Należy pamiętać o tym by po zastosowaniu nawóz ten wymieszać z kilkucentymetrową warstwą gleby. Nawożenie siarczanem amonu dodatkowo wpłynie również na poprawienie odżywienia roślin w siarkę, co może polepszyć walory smakowe rzodkiewki. Nawożenie tym nawozem przyczynia się również do obniżenia poziomu akumulacji azotanów w plonie, w porównaniu do nawozów zawierających saletrzaną formę azotu (saletra wapniowa, saletra potasowa).
Pozostałe składniki odżywcze należy zastosować przedsiewnie w dawkach 35-55 kg P2O5/ha, 80-120 kg K2O/ha. Najlepiej jednak by dawki nawozów pod uprawę rzodkiewki wyznaczyć na podstawie analizy chemicznej gleby. Optymalne dla rzodkiewki zawartości składników w glebie wynoszą (w mg/dm3): N 80-120, P 40-80, K 120-150, Mg 80-100, Ca około 1600. Ze względu na płytki system korzeniowy rzodkiewka jest wrażliwa na niedobór wody. Susza w połączeniu z temperaturą powyżej 18-20 °C powoduje parcenie miąższu.
* najnowsza odmiana do uprawy szklarniowej charakteryzująca się szybkim wiązaniem zgrubień i odpornością na niekorzystne warunki wzrostu
* optymalne terminy siewu: od 1 października do końca lutego
* zgrubienie kuliste z cienkim ogonkiem, intensywnie wybarwione
* wnętrze śnieżnobiałe, bez tendencji do parcenia
* ulistnienie krótkie, mocno osadzone - łatwy zbiór i pęczkowanie
* wysoka odporność na Fusarium
* podstawowa odmiana do profesjonalnej, wielkotowarowej produkcji
* polecana do uprawy gruntowej przez cały okres wegetacji
* optymalne terminy siewu: od 20 marca do 1 września
* zgrubienie kuliste o średnicy 35-45 mm, czerwone, bardzo gładkie, intensywnie wybarwione, błyszczące, po umyciu długo zachowujące połysk, z cienkim korzonkiem. Na przekroju idealnie białe.
* ulistnienie średniej wielkości, mocno osadzone
* wyrównanie zgrubień oznacza bardzo wysoki plon pęczków z hektara
Rzodkiewka nie nadaje się do dłuższego przechowywania. Zagranicą wprowadzono do sprzedaży rzodkiewkę w opakowaniach jednostkowych z folii perforowanej. Tak opakowaną rzodkiewkę można przetrzymać w komorach chłodniczych w temperaturze od 2 do 5°C przez dłuższy czas, bez utraty przez nią jędrności i świeżego wyglądu.
dr Paweł Słodkowski
Numer archiwalny: 04/2000
Rzodkiewka | ||||
---|---|---|---|---|
to pierwsza nowalijka pojawiającą się na naszym rynku warzywnym. Uprawiana jest od wczesnej wiosny do późnej jesieni (z krótką, letnią przerwą). Z uwagi na niedługi okres wegetacji rzodkiewka traktowana jest głównie jako międzyplon.
Dla zwiększenia plonu (patrz tabela) i przyspieszenia zbioru zagony po siewie można nakrywać folią perforowaną (o 100 lub 250 otworach na metr kwadratowy) lub włókniną polipropylenową (Agryl P-17 P lub Covertan). Folię zdejmuje się po 3, 4 tygodniach, natomiast włókninę na kilka dni przed zbiorem (fot. 1).
Z zabiegów pielęgnacyjnych przeprowadza się przerywanie oraz odchwaszczanie. Rzodkiewka rosnąca w zbyt dużym zagęszczeniu często nie wytwarza zgrubień i szybko wybija w pędy kwiatostanowe. |
||||
Marchew | ||||
na zbiór pęczkowy wysiewa się wczesną wiosną, od 20 marca do połowy kwietnia, lub przed zimą pod koniec listopada.
Nie należy zbierać korzeni zbyt małych, ze względu na późne tworzenie się w nich karotenu. Przy dużej podaży marchew można przechowywać z nacią w temperaturze 0–1°C przy wilgotności względnej powietrza 90% przez 1, 2 tygodnie. |
||||
Burak ćwikłowy | ||||
W przypadku uprawy na zbiór pęczkowy częścią jadalną są nie tylko korzenie spichrzowe, ale także liście, które są zwykle bogatsze od tych pierwszych w białko i składniki mineralne. Krótki okres wegetacji i korzystny skład chemiczny młodych buraków decydują o dużym znaczeniu gospodarczym takiej ich uprawy. W krajowym rejestrze odmian znajdują się zarówno te o korzeniach spłaszczonych, kulistych, jak i wydłużonych. Długość okresu wegetacji poszczególnych odmian waha się od około 90 dni u wczesnych do 120–130 dni u późnych. Do uprawy na zbiór pęczkowy nadają się: 'Egipski', 'Wodan' F1, 'Patryk', 'Okrągły Ciemnoczerwony', 'Crosby', 'Czerwona Kula', 'Regal' i 'Pablo' F1. Burak ćwikłowy wymaga dużo światła, więc nie powinno się uprawiać go w miejscach zacienionych. Odpowiednie są gleby o dobrej strukturze i nie mające skłonności do zaskorupiania się. Nasiona wysiewa się rzędowo, co 20–30 cm, wprost w pole, jak najwcześniej. Największe plony zapewnia siew w pierwszej połowie kwietnia, w ilości 20–30 kg na hektar. Przyspieszenie zbioru i zwiększenie plonu (tabela w podartykule 'Rzodkiewka') można uzyskać okrywając uprawę włókniną polipropylenową lub folią perforowaną. Młode buraki wyrywa się w miarę ich dorastania. Po oczyszczeniu korzeni z ziemi i usunięciu pożółkłych liści rośliny wiąże się w małe, 100-gramowe pęczki. Buraki o średnicy korzenia co najmniej 2 cm (zbierane później), sprzedawane są w pęczkach o masie 500 lub 1000 gramów. |
||||
Koper ogrodowy | ||||
może być uprawiany na zbiór pęczkowy oraz na nasiona. Jego młode liście w postaci świeżej, zamrożonej lub suszonej stanowią przyprawę do potraw, starsze — wykorzystuje się do kwaszenia ogórków, a owoce do aromatyzowania przetworów warzywnych. Do uprawy na wczesny zbiór pęczkowy zalecane są odmiany 'Lukullus', 'Amat', 'Szmaragd' i 'Ambrozja'. Optymalna temperatura dla wzrostu tego warzywa wynosi 20°C, ale rośliny rosną dobrze w szerokim jej zakresie i mogą być uprawiane od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Nie należy kopru uprawiać w miejscach zacienionych, gdyż rośliny łatwo wybiegają i są słabiej ulistnione. Odpowiednie dla kopru są gleby niezbyt ciężkie, żyzne, wilgotne, o odczynie zbliżonym do obojętnego. Warzywo to uprawia się zwykle w drugim roku po oborniku, przy użyciu na hektar 100–150 kg NPK w stosunku 2 : 2 : 3. Nasiona, przy uprawie na zbiór pęczkowy zielonych roślin, można wysiewać począwszy od marca do połowy sierpnia w ilości 15–25 kg/ha. Rozstawa rzędów powinna wynosić 15–30 cm, a głębokość przykrycia nasion 1–2 cm. W uprawie amatorskiej sieje się go współrzędnie z innymi warzywami. Koper zielony zbiera się jednorazowo, gdy rośliny osiągną 15–20 cm wysokości, i wiąże w pęczki (po 10 dkg). Plon świeżych liści wynosi 8–12 ton/ha. Dr P. Słodkowski jest pracownikiem Akademii Rolniczej w Szczecinie |