9. Drewno, jako materiał konstrukcyjny i wykończeniowy w budownictwie.

Jako  najstarszy  materiał  budowlany,  drewno  ma  bardzo  powszechne  zastosowanie.  Do  jego  produkcji wykorzystuje się zarówno drzewa iglaste, jak i liściaste. Pod pojęciem drewna najczęściej  rozumie się  ścięte pnie drzew poddane obróbce mechanicznej (np. korowaniu) w celu  przystosowania ich do potrzeb człowieka i zastosowań  budowlanych. W ten sposób  uzyskuje się  deski,  bale, listwy, łaty,  krawędziaki  i  belki.

Ze względu  na budowę  wewnętrzną,  drewno  jest  bardzo uniwersalnym  materiałem.  W  budownictwie  ma  szerokie zastosowanie ‐ od konstrukcji budowlanych po materiały  wykończenia wnętrz i ozdoby.  Drewno  charakteryzuje  się  takimi cechami,  jak: wilgotność,  nasiąkliwość,  przewodność  cieplna,  przewodność  akustyczna, skurcz  i   pęcznienie, barwa, zapach, gęstość, ciepło spalania, rozszerzalność cieplna. Wytrzymałość drewna  zależy od jego rodzaju, gatunku, wieku oraz wad budowy.  Do  zalet  drewna  należy  jego  dostępność,  umiarkowana  cena,  niska  masa  wyrobów  z  niego wytworzonych,  nietoksyczność,  estetyka. Drewno jest dobrym izolatorem termicznym. Budując domek całoroczny, przy grubości ściany z bala litego 220 mm nie ma potrzeby stosowania dodatkowej izolacji. Wadami  są  silna  absorpcja  cieczy, kurczliwość  oraz  problemy  z  myciem  i dezynfekcją a także droga surowca do odbioru (materiał jest narażony na wiele uszkodzeń w czasie transportu, produkcji i składowania).

Gatunki drewna stosowane w budownictwie

• Gatunki iglaste

• Sosna pospolita – drewno sosny jest średnio ciężkie, ma dobre właściwości wytrzymałościowe, a dzięki dużej zawartości żywicy jest stosunkowo twarde, odporne na działanie umiarkowanej wilgoci i dobrze zachowuje się pod wodą. Ma uniwersalne zastosowanie w budownictwie – wykonuje się z niego konstrukcje nośne (dachowe, stropy, ściany, słupy, ramy, kratownice itp.), tarcicę jako surowiec dalszego przerobu, stolarkę budowlaną, podłogi, sklejki, okleiny, obłogi i wyroby drewnopochodne. Dobrze przyjmuje farby i lakiery, z wyjątkiem miejsc żywicznych

• Świerk – drewno świerka jest lekkie, miękkie, ma średnie parametry wytrzymałościowe. Jest łupliwe i trudna jest jego obróbka mechaniczna. Ma przeważnie wiele sęków rozmieszczonych w regularnych okółkach oraz pęcherze żywiczne. Jest materiałem trwałym, gdy jest stosowany w miejscach suchych i przewiewnych lub gdy stale znajduje się pod wodą. Drewno świerkowe nie nadaje się do nasycania ciśnieniowego, natomiast można go impregnować w kąpielach lub innymi metodami. Nadaje się do malowania i bejcowania lecz nie do polerowania. Ma podobne zastosowania jak sosna jednak jest od niego materiałem gorszym.

• Jodła – drewno jodły zawiera najmniej żywicy wśród wszystkich drzew iglastych. Ma średnie parametry wytrzymałościowe, jest miękkie, łupliwe, ma wiele sęków wypadających z tarcicy, skłonność do pękania i paczenia. Jest twardsze i trudniejsze w obróbce od świerku, bardzo trwałe w wodzie. Drewno jodłowe ma zastosowanie w budownictwie wodnym, mostowym i ogólnym.

• Modrzew – drzewo modrzewiowe jest ciężkie, żywiczne, twarde i łupliwe. Jest trudne w obróbce i skłonne do pękania. Ma zapach silnie żywiczny i wyraźny połysk. Jest najlepszym i najtrwalszym drewnem budowlanym.

• Gatunki liściaste

• Dąb – drewno dębowe w wodzie twardnieje i z czasem czernieje w wyniku zachodzących reakcji chemicznych. Elementy z drewna dębowego łatwo ulegają pękaniu i paczeniu, dlatego materiał przed użyciem powinien być dobrze wysuszony. Drewno dębowe ma zastosowanie w budownictwie lądowym i wodnym. Wykonuje się z niego podkłady kolejowe, podwaliny ścian, stolarkę budowlaną, posadzki.

• Jesion – Drewno jesionu jest elastyczne, pod wpływem parzenia łatwo się wygina, dobrze poleruje. W warunkach suchych drewno jesionu jest trwałe, a w zmiennych wilgotnych szybko ulega zniszczeniu. Stosuje się je do wyrobu stolarki budowlanej, boazerii, robót posadzkarskich itp.

• Buk – Drewno buka jest ciężkie, łupliwe, o dużej kurczliwości, skłonne do pękania i paczenia. Trudno je konserwować, jest trwale w warunkach suchych, także wówczas gdy stale znajduje się pod woda. Trwałość i właściwości mechaniczne buka są lepsze niż dębu. Drewno buka łatwo ulega zniszczeniu przez owady. Daje się łatwo nasycać pod ciśnieniem. Wykonuje się z niego stolarkę budowlaną, posadzki, schody i balustrady.

• Wiąz – drewno wiązu jest ciężkie, trudno łupliwe, trudne w obróbce, trwałe na powietrzu i pod wodą, twarde i charakteryzuje się dobrymi parametrami wytrzymałościowymi. Dobrze się toczy, trudno poleruje, parzone – dobrze się wygina. Z drewna wiązu wykonuje się stolarkę budowlaną, boazerie, posadzki.

• Olcha – drewno olchy jest lekkie, miękkie i łupliwe, łatwo się obrabia i poleruje. Ma przeciętne właściwości mechaniczne. Drewno olchy znajdujące się stale pod wodą jest bardzo trwałe, zaś w zmiennych warunkach atmosferycznych mało odporne. Ma zastosowanie do produkcji sklejek, płyt pilśniowych, wiórowych itp.

• Brzoza – ma średnią gęstość, jest średnio twarde i łupliwe. Właściwości mechaniczne brzozy są dobre. Jej trwałość i odporność na grzyby jest mała. Drewno brzozy stosowane jest do produkcji sklejek, oklein, narzędzi itp.

• Grab – drewno grabu ma dużą gęstość, jest trudno łupliwe, bardzo twarde. Charakteryzuje się korzystnymi właściwościami mechanicznymi. Jest trudno ścieralne, stosuje się je na deszczułki posadzkowe i jako drewno narzędziowe.