Wniosek o interpretację indywidualną
Wniosek o wydanie interpretacji podatkowej musi dotyczyć indywidualnej sprawy pytającego. Z takim wnioskiem może wystąpić podatnik, płatnik, następca prawny podatnika oraz osoba trzecia (np. członek zarządu fundacji lub stowarzyszenia).
Co istotne – jeżeli daną sprawą już interesuje się organ podatkowy (wszczęto kontrolę), nie warto występować z wnioskiem o interpretację w tej sprawie. Wynika to stąd, że urząd skarbowy nie wyjaśni, jak stosować przepisy prawa podatkowego w sprawie, w której toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, postępowanie kontrolne organu kontroli skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej (art. 14b § 5 o.p.).
Pisemnie na oficjalnym formularzu
Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej musi mieć formę pisemną. Nie można go napisać na zwykłej kartce papieru – musi być złożony na formularzu według oficjalnego wzoru, tj. na formularzu ORD-IN. Jeżeli wnioskodawcy zabraknie miejsca w formularzu ORD-IN, może się posłużyć załącznikiem ORD-IN/A. Taki oficjalny wzór formularza wniosku jest zamieszczony w załączniku do rozporządzenia w sprawie wniosku i opłaty, znajdziemy go także na stronach internetowych Ministerstwa Finansów.
Opis sprawy, własne stanowisko
We wniosku o interpretację najważniejsze są dwa elementy, czyli wyczerpujący opis stanu faktycznego wzbudzającego wątpliwości oraz przedstawienie własnego stanowiska w tej sprawie. Stanowisko to powinno być jednoznaczne. Dobrze jest je opisać wyczerpująco (a przy tym konkretnie). We wniosku należy zacząć od wskazania, kto, kiedy i do kogo go wnosi. Należy zatem zamieścić dane wnioskodawcy, miejscowość i datę sporządzania wniosku oraz skierować go do właściwego organu podatkowego. Pamiętać także należy o zamieszczeniu numeru NIP.
Bardzo ważne jest także złożenie oświadczenia odnośnie do opisanego stanu faktycznego – pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Oświadczenie to składa się w przeznaczonej do tego rubryce we wniosku. A jeżeli wnioskodawca złoży fałszywe oświadczenie, to interpretacja podatkowa (nawet ta już wydana) nie spowoduje skutków prawnych (art. 14b § 4 o.p.).
Podkreślić należy, że zapytanie prawne postawione we wniosku może dotyczyć zarówno zaistniałego stanu faktycznego, jak i zdarzeń przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie miały miejsca. Przy czym, opisując zdarzenie przyszłe (hipotetyczne), nie należy używać trybu warunkowego – w przeciwnym razie urząd skarbowy odrzuci wniosek.
Z orzecznictwa…
„Specyfika postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji polega m.in. na tym, że organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w ramach stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz wyrażonej przez niego oceny prawnej (stanowisko podatnika). Opisany we wniosku stan faktyczny nie musi prezentować zdarzeń już zaistniałych, może również odnosić się np. do działań planowanych przez podatnika, które jeszcze nie nastąpiły. Dlatego też organ podatkowy nie przeprowadza w tego rodzaju sprawach postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych tylko okoliczności wyraża następnie swoje stanowisko, które musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę (art. 14b § 3 i art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej)”. Wyrok WSA z 5 lutego 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 3151/08)
1. „W wypadku gdy stan faktyczny, który zajdzie u podatnika, będzie różnił się od stanu przedstawionego we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji, zaś różnica ta będzie na tyle istotna, że będzie wywierała wpływ na jego kwalifikację prawną, wnioskodawca nie będzie mógł skorzystać z uprawnień określonych w art. 14c Ordynacji podatkowej”.
2.” Jeśli organ poweźmie wątpliwość co do zupełności stanu faktycznego, ma on prawny obowiązek wystąpienia do wnioskodawcy z żądaniem jego uzupełnienia. Jednakże nie ciąży na nim wynikający z art. 122 Ordynacji podatkowej obowiązek podjęcia wszelkich działań niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego”. Wyrok NSA z 5 czerwca 2008 r. (sygn. akt I FSK 772/07)
„Specjalne” urzędy skarbowe
Wyjątkowo, wniosku o wydanie interpretacji nie składa się w urzędzie skarbowym, któremu dany podatnik podlega w sprawach podatkowych. Otóż interpretacje indywidualne są wydawane przez dyrektorów czterech izb skarbowych na terenie kraju – w zależności od swojej właściwości miejscowej.
Właściwość miejscowa organów upoważnionych do wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych (organ podatkowy i miejsce składania wniosku o interpretację):
dyrektor izby skarbowej właściwej dla osób fizycznych – według miejsca zamieszkania
dyrektor izby skarbowej właściwej dla osób prawnych – według adresu siedziby wynikającej z właściwego rejestru lub ze statutu albo umowy, jeżeli adres siedziby nie został ujawniony we właściwym rejestrze
dyrektor izby skarbowej właściwej dla jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej – według adresu siedziby wynikającej z właściwego rejestru lub innych dokumentów ewidencyjnych
dyrektor izby skarbowej właściwej dla podatkowych grup kapitałowych – według adresu siedziby spółki reprezentującej taką grupę, wskazanej w umowie o jej utworzeniu
Wynika to stąd, że indywidualne interpretacje podatkowe, wydaje – na wniosek zainteresowanego – Minister Finansów. A ten z kolei upoważnił do wydawania interpretacji w swoim imieniu organy określone w rozporządzeniu w sprawie upoważnienia.
Miejsce złożenia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej:
dyrektor izby skarbowej w Bydgoszczy (kujawsko-pomorskie, podlaskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie i zachodnio-pomorskie): Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Świętego Jakuba 20, 87-100 Toruń
dyrektor izby skarbowej w Katowicach (małopolskie, opolskie, podkarpackie, śląskie i świętokrzyskie): Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała
dyrektor izby skarbowej w Poznaniu (dolnośląskie, lubuskie, łódzkie i wielkopolskie): Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno
dyrektor izby skarbowej w Warszawie (lubelskie i mazowieckie): Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 maja 10, 09-402 Płock
Wnioskodawca, który ma miejsce zamieszkania lub siedzibę poza terytorium RP, wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej składa do dyrektora izby skarbowej w Warszawie.
Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej organu upoważnionego do wydania indywidualnej interpretacji podatkowej, właściwy miejscowo do wydania takiej interpretacji jest dyrektor izby skarbowej w Warszawie.
UWAGA! Minister Finansów, poprzez upoważnione do tego organy, wydaje indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego. Natomiast interpretacje w sprawach podatków samorządowych i opłat lokalnych pozostają w gestii wójtów, burmistrzów (prezydentów miast), starostów, marszałków województwa (art. 14j § 1 o.p.).
Z orzecznictwa
„Interpretacja nie przestaje być wiążąca tylko dlatego, że zmienił się organ właściwy do jej wydania. Unieważnienie interpretacji ze względu na zmianę właściwości organu do ich wydawania musiałoby wynikać wprost z przepisu prawa. Niedopuszczalne jest natomiast wywodzenie nieważności, czy też jak to określa organ podatkowy – nieobowiązywania interpretacji w drodze domniemania”. Wyrok WSA w Warszawie z 25 czerwca 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 612/08)
Wniosek trzeba opłacić
Obecnie opłata za wniosek wynosi 40 zł – i to od każdego odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku. Obliczoną kwotę należy uiścić w ciągu 7 dni od daty złożenia wniosku.
Opłatę od wniosku uiszcza się gotówką w kasie organu właściwego do wydania interpretacji indywidualnej lub przelewem na jego rachunek (§ 3 rozporządzenia w sprawie wniosku).
Kiedy opłata za niska lub za wysoka
Może się zdarzyć, że wnioskodawca wniesie zaniżoną opłatę za wniosek (np. za mniejszą liczbę stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych, niż zawarto we wniosku). W takiej sytuacji organ podatkowy nie odrzuci wniosku, tylko wezwie do uzupełniania tej opłaty (art. 14h o.p.).
Może się także zdarzyć sytuacja odwrotna – wnioskodawca wniesie za wysoką opłatę za wniosek (np. zapłaci za większą liczbę stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych niż przedstawiono we wniosku). Wtedy organ podatkowy musi zwrócić nienależną opłatę nie później niż w terminie 7 dni od dnia zakończenia postępowania w sprawie wydania interpretacji (art.14f§ 2a o.p.).
Do 3 miesięcy
Odpowiedzi na wniosek organ podatkowy ma obowiązek udzielić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku (art. 14d o.p.). Taką odpowiedzią jest wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.
Przy czym wskazany termin 3 miesięcy odnosi się do wydania interpretacji w znaczeniu doręczenia jej adresatowi, a nie tylko do samego jej sporządzenia rozumianego jako podpisanie i opatrzenie datą nagłówkową (por. WSA w Opolu w wyroku z 11 lutego 2009 r., sygn. akt I SA/Op 356/08). W przypadku niedotrzymania tego terminu uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie. Jest to tzw. milcząca interpretacja określona w art. 14o o.p.
Organ oceni stanowisko
W interpretacji, którą otrzymuje się w odpowiedzi na wniosek, powinna być zawarta ocena stanowiska wnioskodawcy oraz uzasadnienie prawne tej oceny (chyba że stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie). Uzasadnienie prawne jest natomiast obowiązkowe, jeżeli organ podatkowy oceni stanowisko wnioskodawcy negatywnie. Wówczas w interpretacji powinno być wskazane prawidłowe, zdaniem organu podatkowego, stanowisko (art. 14c § 1 i 2 o.p.).
Co istotne – interpretację indywidualną otrzymuje nie tylko wnioskodawca. Trafia ona także do organów podatkowych właściwych ze względu na zakres spraw poruszanych w interpretacji, a także do właściwego organu kontroli skarbowej (art. 14i § 2 o.p.). Ponadto interpretacje są zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej – oczywiście po usunięciu danych wnioskodawcy.
UWAGA! Na wydaną indywidualną interpretację podatkową zainteresowany może wnieść skargę do sądu administracyjnego – stosowne pouczenie musi zawierać każda interpretacja (art. 14c § 3 o.p.).
Ochrona wnioskodawcy
Zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy. Tak samo w przypadku nieuwzględnienia interpretacji w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Jeżeli wnioskodawca zastosował się do interpretacji, która uległa zmianie lub do interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. Zaś postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę (art. 14k § 1 i 3 o.p.).
UWAGA! Nawet jeżeli wnioskodawca zastosował się do indywidualnej interpretacji podatkowej, zaś skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed jej doręczeniem, to nie zwalnia to wnioskodawcy z obowiązku zapłaty podatku (art. 14l o.p.).
Zwolnienie z zapłaty podatku
Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w związku z zastosowaniem się do urzędowej interpretacji prawa podatkowego powstaje z mocy prawa (nie jest uzależnione od wskazania go w decyzji). Zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, powodujezwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji, jeżeli:
zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz
skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej.
Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku obejmuje:
w przypadku rocznego rozliczenia podatków – okres do końca roku podatkowego, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności;
w przypadku kwartalnego rozliczenia podatków – okres do końca kwartału, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz kwartał następny;
w przypadku miesięcznego rozliczenia podatków – okres do końca miesiąca, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz miesiąc następny.
Podstawy prawne:
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa – j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost. zm. Dz. U. z 2009 r. Nr 57, poz. 466
rozporządzenie Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego – Dz. U. Nr 112, poz. 770; zm. Dz. U. z 2008 r. Nr 236, poz. 1632
Rozporządzenie Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz sposobu uiszczenia opłaty od wniosku – Dz. U. Nr 112, poz. 771; zm. Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1662
Właściwość miejscowa organów podatkowych w Polsce na gruncie ordynacji podatkowej i staw podatkowych szczególwowych oraz rozporządzenia MF
Właściwość miejscowa organów podatkowych państwa i organów samorządu terytorialnego
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 § 2 ustawy ordynacja podatkowa. Natomiast organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawie orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej jest organ podatkowy właściwy dla podatnika, płatnika lub inkasenta.
Zmiana właściwości miejscowej organu podatkowego
Jeżeli w trakcie roku podatkowego lub określonego w odrębnych przepisach innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo za ten okres rozliczeniowy pozostaje ten organ podatkowy, który był właściwy w pierwszym dniu roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego.
W przypadku, gdy po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach dotyczących poprzednich lat podatkowych lub innych okresów rozliczeniowych jest organ właściwy po zaistnieniu tych zdarzeń. Ale należy zaznaczyć, że organy podatkowe właściwe w dniu wszczęcia postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej pozostają właściwe w sprawie, której to postępowanie lub kontrola dotyczy, chociażby w trakcie postępowania lub kontroli nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości.
Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. Nr 165, poz. 1371), a także ustaw podatkowych przedstawimy właściwość organów podatkowych w sprawach opodatkowania niektórymi podatkami:
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ustala się według miejsca pobytu osoby fizycznej, jeżeli nie ma ona miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przy opodatkowaniu małżonków mających różne miejsca zamieszkania, jeżeli na ich wniosek podlegają oni łącznemu opodatkowaniu, właściwość miejscową ustala się według miejsca zamieszkania jednego z małżonków, wskazanego we wspólnym rocznym zeznaniu podatkowym.
W przypadku spółki niemającej osobowości prawnej właściwym miejscowo organem podatkowym, w którym składa się sprawozdanie finansowe dołączone do zeznania podatkowego, jest:
1) organ podatkowy właściwy ze względu na adres siedziby spółki, jeżeli przynajmniej dla jednego wspólnika jest on właściwy;
2) organ podatkowy właściwy dla jednego ze wspólników wedle ich wyboru, jeżeli organ podatkowy, o którym mowa w pkt 1, nie jest właściwy dla żadnego ze wspólników, a jeżeli wspólnicy nie dokonali wyboru - organ podatkowy właściwy dla wspólnika wskazanego w pierwszej kolejności w umowie spółki.
Podatek dochodowy od osób prawnych
W sprawach podatku dochodowego od osób prawnych właściwy miejscowo jest organ podatkowy według adresu siedziby wynikającej:
1) z odpowiedniego rejestru lub
2) ze statutu lub umowy, jeżeli adres siedziby nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze.
Właściwym w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych podatkowej grupy kapitałowej jest organ podatkowy właściwy w sprawach tego podatku dla spółki reprezentującej taką grupę, wskazanej w umowie o jej utworzeniu.
Podatek od towarów i usług
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) właściwym dla podatnika organem podatkowym w sprawach opodatkowanie podatkiem od towarów i usług jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.
Jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług są wykonywane na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwość miejscową ustala się dla:
1) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - ze względu na adres siedziby;
2) osób fizycznych - ze względu na miejsce zamieszkania.
Natomiast w przypadku podatników:
1) o których mowa w art. 16 i w art. 17 ustawy, a mianowicie:
- dokonujących wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu, w przypadku gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy,
- na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną,
- uprawnionych do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami,
- dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
- będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju,
- nabywających towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju,
- obowiązanych do zapłaty podatku na podstawie art. 42 ust. 8 lub ust. 10 ustawy (dotyczy nabywców nowego środka transportu będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów)
niebędących podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, właściwym organem podatkowym jest:
a) dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na adres siedziby,
b) dla osób fizycznych - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania;
2) nieposiadających stałego miejsca zamieszkania lub siedziby albo stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju - właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa - Śródmieście.
Podatek akcyzowy
Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowy, Dz. U. Nr 29, poz. 257, z późn. zm.
Organami podatkowymi w zakresie akcyzy stosownie do ich właściwości są naczelnik urzędu celnego i dyrektor izby celnej, właściwi ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.
Jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu są wykonywane na terenie właściwości miejscowej dwóch lub więcej organów podatkowych, właściwość miejscową ustala się dla:
1) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - ze względu na ich siedzibę i adres;
2) osób fizycznych - ze względu na ich miejsce zamieszkania.
W przypadku importu organem podatkowym w zakresie akcyzy jest naczelnik urzędu celnego właściwy, na podstawie przepisów prawa celnego, do wymiaru należności celnych.
Natomiast w przypadku osób fizycznych, które dokonują nabycia wewnątrzwspólnotowego poza prowadzoną działalnością gospodarczą lub dokonują tego nabycia, nie prowadząc działalności gospodarczej, organem podatkowym jest naczelnik urzędu celnego właściwy ze względu na ich miejsce zamieszkania.
Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób określony powyżej organem podatkowym jest Naczelnik Urzędu Celnego I w Warszawie.
Podatek od spadków i darowizn
Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach podatku od spadków i darowizn ustala się:
1) w sprawach spadku i zachowku - według miejsca położenia przedmiotów majątkowych nabytych w drodze spadku, a jeżeli przedmioty te są położone na obszarze działania dwóch lub więcej naczelników urzędów skarbowych - według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a w przypadku braku takiego miejsca - według ostatniego miejsca jego pobytu;
2) w sprawach prawa do wkładów oszczędnościowych wypłacanych na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci, jeżeli nabywca wkładów oszczędnościowych nie jest równocześnie spadkobiercą wkładcy - według ostatniego miejsca zamieszkania wkładcy;
3) w sprawach darowizny:
- jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej - według miejsca położenia nieruchomości,
- jeżeli przedmiotem darowizny są rzeczy ruchome lub inne niż wymienione w lit. a prawa majątkowe - według miejsca zamieszkania lub adresu siedziby darczyńcy w dniu przyjęcia darowizny przez obdarowanego, a jeżeli darczyńca nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w kraju - według miejsca zamieszkania obdarowanego,
- jeżeli przedmiotem darowizny są rzeczy lub prawa majątkowe wymienione w lit. a i jednocześnie inne rzeczy lub inne prawa majątkowe - według miejsca położenia nieruchomości,
- otrzymanej z zagranicy - według miejsca zamieszkania obdarowanego;
4) w sprawach zasiedzenia:
a) jeżeli przedmiotem zasiedzenia jest nieruchomość, użytkowanie wieczyste lub służebność gruntowa - według miejsca położenia nieruchomości,
b) dotyczących rzeczy lub praw majątkowych wymienionych w lit. a i jednocześnie rzeczy ruchomych - według miejsca położenia nieruchomości;
5) w sprawach nieodpłatnego zniesienia współwłasności, jeżeli przedmiotem zniesienia współwłasności jest nieruchomość, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej - według miejsca położenia nieruchomości.
Uwaga: Jeżeli nabycie w drodze spadku lub darowizny dotyczy w całości lub w części rzeczy położonych za granicą lub praw majątkowych podlegających wykonaniu za granicą, właściwy miejscowo jest naczelnik urzędu skarbowego według miejsca zamieszkania spadkobiercy lub obdarowanego w dniu nabycia spadku lub otrzymania darowizny, a w przypadku braku takiego miejsca - według ostatniego miejsca ich pobytu.
Opłata skarbowa
Podstawa: ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej - Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532, z późn. zm.
Organem podatkowym właściwym w sprawach opłaty skarbowej jest wójt lub burmistrz (prezydent miasta).
Organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach opłaty skarbowej jest:
1) od podań i załączników do podań, od czynności urzędowych, zaświadczeń lub zezwoleń - organ podatkowy właściwy ze względu na siedzibę organu, który przyjął podanie, dokonał czynności urzędowych albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie;
2) od dokumentów:
a) jeżeli pobór opłaty następuje przez płatnika - organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) płatnika,
b) od weksla - organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) wystawcy,
c) od pełnomocnictwa - organ właściwy ze względu na miejsce złożenia pełnomocnictwa,
d) od dokumentu zawierającego oświadczenie woli poręczyciela - organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) poręczyciela.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów, których przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane w kraju, jest:
1) od przeniesienia własności nieruchomości, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego i prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym lub prawa użytkowania wieczystego - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości;
2) od przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, innych niż wymienione w pkt 1 - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) nabywcy, a jeżeli jedynie zbywca ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) zbywcy;
3) od umowy spółki - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę spółki;
4) od pozostałych umów - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) jednej ze stron czynności cywilnoprawnej.
W sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów zamiany, których przedmiotem jest wyłącznie przeniesienie własności rzeczy lub praw wymienionych w pkt 1, organem podatkowym właściwym do ustalenia wartości nieruchomości lub prawa jest organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości, a do określenia wysokości podatku od czynności cywilnoprawnych - organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości lub prawa, którego wartość jest wyższa.
W przypadku podatku od umów majątkowych małżeńskich właściwym organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania jednej ze stron umowy.
Natomiast organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów, których przedmiotem są rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) nabywcy.
Podatki i opłaty lokalne
Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się w sprawach:
- opłaty targowej - według miejsca położenia targowiska;
- opłaty miejscowej - według położenia miejscowości, w której jest pobierana opłata;
- opłaty administracyjnej, o której mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych - według siedziby organu, który dokonał czynności urzędowej.
Z kolei na mocy ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84, z późn. zm.) organem właściwym w sprawach:
1) podatku od nieruchomości jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania,
2) podatku od środków transportu jest organ podatkowy, na którego terenie znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne - organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu. W przypadku współwłasności środka transportowego organem właściwym jest organ podatkowy odpowiedni dla osoby lub jednostki organizacyjnej, która została wpisana jako pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
Odpowiedzialność podatkowa płatnika lub inkasenta
Podstawa prawna ordynacja podatkowa na zasadzie analogii z przepisami dotyczącymi podatnika
Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta ustala się według:
1) miejsca zamieszkania płatnika lub inkasenta, jeżeli płatnik lub inkasent jest osobą fizyczną,
2) adresu siedziby płatnika lub inkasenta, jeżeli płatnik lub inkasent nie jest osobą fizyczną,
3) miejsca prowadzenia działalności przez płatnika lub inkasenta, jeżeli nie można ustalić właściwości w sposób wskazany w pkt 2.
Uwaga: Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach odpowiedzialności podatkowej notariuszy będących płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn ustala się według adresu siedziby kancelarii notarialnej.
Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany w przepisach prawa podatkowego, właściwym organem podatkowym jest odpowiednio Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście lub Prezydent miasta stołecznego Warszawy.
Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich
Podstawa prawna art.17 aordynacji podatkowej
W sprawie orzekania o odpowiedzialności osób trzecich właściwy miejscowo jest organ podatkowy właściwy miejscowo dla podatnika, płatnika lub inkasenta.