Świętoszek krótkie streszczenie

Komedia rozpoczyna się, gdy panie Pernelle, matka Orgona, wyrzuca wszystkim domownikom ich wady i niedociągnięcia. Bez skazy pozostaje tylko Tartuffe, który jedyny jest pełen cnót u prawdziwej pobożności. Kleant i Doryna zarzucają Świętoszkowi obłudę i manipulację, jednak ich argumenty nie spotykają się z żadną reakcją ze strony braci. Uważa bowiem, że Tartuffe jest dnia nich niewygodny, bo jako jedyny potrafi powiedzieć prawdę w oczy. Kleant opowiada, jak jego ojciec oszalał na punkcie Tartuffe’ a. Wciąż dopytuje o jego zdrowie i samopoczucie, zupełnie nie pojmuje różnicy między prawdziwą a udawaną pobożnością. Orgon zdaje się być całkowicie opętany przez Świętoszka. Planuje wydać Mariannę, swoją córkę, za Tartuffe’ a – idealnego kandydata na męża. Walery dopytuje Mariannę o jej uczucia, nie uzyskawszy jednak odpowiedzi, odchodzi oburzony. Na szczęście Dorynie udaje się pogodzić kochanków. Elmira w rozmowie ze Świętoszkiem próbuje wyperswadować mu małżeństwo z Marianną, jednak bezskutecznie. Damis podsłuchuje rozmowę, widzi, jak Tartuffe przymila się do Elmiry, postanawia donieść o wszystkim ojcu. Świętoszek sprytnie wykpiwa się z sytuacji, do tego szantażuje Orgona, że odejdzie, w rezultacie czego zostaje mi przyrzeczona nie tylko ręka Marianny, ale i cały majątek. Orgon wyrzuca Damisa z domu, Marianna chce wstąpić do klasztoru. Elmira próbuje przekonać Orgona co do obłudy Tartuffe’ a i opowiada mu o jego zalotach. Wiara Orgona w Świętoszka jest jednak niezachwiana. Kobieta knuje więc spisek, każe ukryć się mężowi pod stołem, a sama zaczyna prowokować Tartuffe’ a do wyznań. Świętoszek bierze Elmirę w ramiona, zostaje zdemaskowany. Orgon wypędza go z domu, jednak przebiegły obłudnik przypomina, że Ogon podpisał już akt darowizny i to teraz jego dom. Okazuję się, że Tartuffe zabrał Orgonowi depozyt z dokumentami politycznymi jego przyjaciela. Wszyscy w rodzinie są wstrząśnięci wydarzeniami, tylko pani Pernelle do końca broni Świętoszka. Przybywa pan Zgoda, woźny sądowy, z poleceniem, by Orgon z rodziną opuścili dom. W domu pojawia się też Świętoszek z oficerem Gwardii, który niespodziewanie aresztuje Tartuffe’ a. Przechowywanie nieprawych dokumentów zostaje Orgonowi wybaczone.

Postacie;

Tartuffe - czyli Świętoszek

Orgon – pan domu

Elmira - żona Orgona

Damis - syn Orgona

Marianna - córka Orgona

Pani Pernelle - matka Orgona,

Doryna - pokojówka Elmiry

Walery - zalotnik Marianny.

Kleant - szwagier Orgona.

Donna - pokojówka Marianny.

Pan Zgoda - woźny.

Oficer Gwardii.

Flipota - służąca pani Pernelle.

"Świętoszek" - streszczenie

W akcie I zirytowana pani Pernelle krytykuje zachowanie domowników. Jedyna osoba godna zachowania to Tartuffe, przyjaciel domu, który jawi się jej jako postać niezwykle pobożna. Pokojówka Doryna opowiada, szawagrowi Kleantowi, jak zmienia się sytuacja odkąd pojawił się Świetoszek. Orgon nazywa go swoim bratem, wprowadza we wszystkie tajemnice i interesy, słucha tylko jego rad. Tartuffe obłudnie wykorzystuje swoja silną pozycję w domu przyjaciela. Kiedy Kleant postanawia poczekać na nieobecnego Orgona, Damis prosi go o wstawienie się za Walerym i Marianną. Młodzi chcieli by wziąść ślub, lecz Tartuffe przeszkadza im w tym. Pan domu wraca ze wsi i pyta szwagra, co się działo w czasie jego nieobecności. Nie ineteresuje go reszta domowników, tylko Świętoszek.

W akcie II Orgon rozmawia z Marianną na temat Tartuffe, a także oświadcza jej, że ma zamiar wydać ją zamąż za niego. Doryna próbuje bronić skrzywdzonej. Kiedy Walery dowiaduje się o zamiarach Orgona następuje sprzeczka miedzy młodymi. Pokojówka godzi narzeczonych i przedstawia im plan: Marianna ma udać chorobe, aby odwlec ślub z Taruffe’ em, a Walery w tym czasie ma dopilnować, żeby Orgon dotrzymał obietnicy , że jemu odda rękę córki.

W akcie III opisano pułapkę na Świętoszka. Doryna umawia go z Elmirą - żoną Orgona. Gdy dochodzi do tego spotkania Tartuffe zachowuje się niedwuznacznie. Zaleca się do niej, ta zaś trzyma się na dystans i wypytuje go o zamiary wobec Marianny. W odpowiedzi uzyskuje propozycję zdrady męża. Całą rozmowę podsłuchuje Damis, który groźi, że tę historię opowie Orgonowi i tak też czyni. Jednak ojciec karci go za oszczerstwa i nakazuje mu przeprosić Świętoszka. Gdy syn nie chce spełnić zadania zostaje wyrzucony z domu. Ojciec oznajmia, że wieczorem Marianna poślubi Tartufe’a i również postanawia przepisać mu cały majątek.

W akcie IV Taruffe proponuje Kleantowi, żeby opuścił dom Orgona. Sugeruje, że tak pobożny człowiek powienien pójść za głosem serca i nie pozwolić na to, aby ojciec wygnał syna. Rozpaczona Marianna szuka pomocy. Elmira proponuje jej ją,. Prosi Orgona żeby schował się pod stół. W pewnej chwili do pokoju wchodzi Tartuffe. Zadowolony, że zastał ją samotną próbuje namówić, żeby zdradziła męża. Gdy Świętoszek próbuje objąć Elmire, pan domu wychodzi z pod stołu i wyrzuca go z domu. On zaś przypomina mu o darowiźnie jaką dostał. Dom jest również jego.

W akcie V Orgon jest zrozpaczony, bo oprócz majątku powierzył obłudnikowi pewną sekretną skrzynkę z ważnymi domumentami. Były tam informacje dotyczące przyjaciela uznanego za zdrajcę państwa. Pan domu opowiada wszytsko Kleantowi i mówi, że może mieć kłopoty z prawem. Do domu wraca Damis i pani Pernelle. Dopiero gdy zjawił się komrnik i nakazał eksmisję wszyscy zauważyli nieuczciwość Świętoszka. Doryna wyrzuca go. Przychodzi Walery i oznajmia, że skrzynka dostała się w ręcę władzy. Po chwili zjawia się Tartuffe w towarzystwie Oficera Gwardii, aby go aresztować. Uwięźiony zostaje ostatecznie Świętoszek, ponieważ okazuje się, że jest sławnym oszustem. Ponadto Orgon odzyskuje majątek. Nic już nie stoi na przeszkodzie, by Marianna i Walery pobrali się.