Metoda gimnastyki rytmicznej A. i M. Kniessów.

Metoda Alfreda i Marii Kniessów powstała w latach 70 w Hanowerze. Jest specyficzną metodą prowadzenia zajęć wychowania fizycznego z dziećmi. Jest to rodzaj gimnastyki twórczej utanecznionej, polegającej na nieustannym poszukiwaniu nowych form i rodzajów ruchu poprzez eksperymentowanie środkami ruchowymi, słownymi i wzrokowymi. Głównymi elementami omawianej metody są :
* ruch ,
* muzyka ,
* rytm ,
* przybory .
Rezygnuje się w niej z dotychczas powszechnie stosowanych form i środków wychowania fizycznego. Eksponuje naturalne formy ruchowe, eliminując ścisłe. Ruch, który jest naturalną potrzebą psychofizyczną dziecka, powinien:

• Odznaczać się płynnością, ciągłością, nie powinien być hamowany, przerywany lub przyspieszany, jeśli nie zachodzi istotna potrzeba,

• Być pełny, totalny, czyli obejmujący całe ciało, promieniować od środka ciężkości na zewnątrz, do najdalszych fragmentów ciała,

• Być cyklicznie zmienny- przechodzić od koncentracji, napięcia do relaksacji i odprężenia,

• Przy względnie małym nakładzie sił doprowadzić do optymalnych efektów.

Nie stosuje baletu, technik sportowych itp., chociaż ich interpretacja w formach taneczno rytmicznych nie jest obca pokazowi. Trzecim czynnikiem (oprócz ruchu oraz rytmu i muzyki) są estetycznie wykonane przybory do ćwiczeń (podwójny bijak, wstążki na kijku, grzechotka, przepołowiona łuska orzecha kokosowego, dzwoneczki zakładane na palce dłoni oraz na kostki u nóg), które równorzędnie i twórczo uczestniczą w tym procesie.

Tak samo jak demonstracja ruchowa muzyka, bądź akompaniament perkusyjny pobudzają one i wywołują reakcje ruchowe. W metodzie tej liczy się dobre samopoczucie, przyjemne przeżycia i radość ruchu. Następuje stapianie się muzyki i rytmicznych ruchów. Zachodzi zjawisko sprzężenia zwrotnego wspomnianych czynników; jeden wpływa na drugi regulując szybkość, częstotliwość i natężenie ruchu. Prowadzący z akompaniatorem wprowadzają stopniowo ćwiczących do pewnego rodzaju ruchowej ekstazy, potęgowanej lub wyciszanej i jakby zdalnie kierowanej. Tym sposobem reguluje się też dynamikę ruchu. Muzyka w tej metodzie jest bardzo ważnym impulsem do podejmowania czynności ruchowych. Jest też dużo naśladownictwa i wzorowania się na prowadzącym i współćwiczących. Nauczyciel nie tylko demonstruje swoje zamierzenia, ale jest również współćwiczącym, uczy się od ćwiczących, poddaje się tym samym impulsom i przy okazji pogłębia i wzbogaca metodę. W ćwiczeniach jest dużo improwizacji, indywidualnej interpretacji muzyki, rytmu i sposobów użycia przyboru: dużo elastyczności, płynności i swobody ruchu. Towarzyszy temu zjawisko radości życia, uczenia się i nabywania kultury ruchu. Zamierzony cel kształcący i wychowawczy jest w ogólnej mierze regulowany zastosowanym sprzętem czy przyborem gimnastycznym. Wielostronne zastosowanie różnorodnych przyborów umożliwia kompleksowe oddziaływanie kształtujące i wychowawcze na ćwiczących. Sprzęt powinien być stale uzupełniany. Wychowawca ćwiczy cały czas z grupą, a wyróżnia się tym ,że jest najlepszy a swoją demonstracją wzbogaca wyobraźnię ruchową ćwiczących. Jest czasem osobą wiodącą, ale w miarę zaawansowania ruchowego grupy więcej obserwuje, pozostawiając ćwiczącym całkowitą swobodę.

Metoda, razem z opanowaniem pewnych technik ruchu, prowadzi do ekonomizacji ruchu i sprzyja optymalnemu rozwojowi indywidualnych uzdolnień ruchowych dzieci. Stosując tą metodę ćwiczymy z radością, rozwijamy poczucie rytmu i doskonalimy koordynację ruchową oraz harmonijnie rozwijamy prawą i lewą stronę ciała. Metoda Kniessów nie wymaga mówienia, a to, co nauczyciel chce wdrożyć demonstruje, wzmacniając to muzyką, perkusją, systemem nagłaśniającym, przyborami. Metodę cechuje szeroko rozumiana ekspresja ruchowa i duża aktywność ćwiczących. Jest ona oparta na pozytywnej motywacji, co wiąże się z zasadą podmiotowego traktowania dzieci. Ćwicząca grupa odwzorowuje ruchy prowadzącej, a także wprowadza do zajęć wiele ciekawych ćwiczeń kreatywnych, utrzymując wszystkie ruchy w rytmicznym tempie, bądź też działając we własnym rytmie. Omawiana metoda inspiruje nowe pomysły i rozwiązania.

Ustalono także zasady gimnastyki rytmicznej.
Należą do nich :

* ćwiczyć z radością ,
* rozwijać poczucie rytmu i doskonalić koordynację ruchową ,
* poszukiwać nowych form i rodzajów ruchu ,
* wykorzystywać muzykę i rytm jako bodźce do ćwiczeń ruchowych ,
* stosować barwne przybory do ćwiczeń , zawsze po 2 sztuki w celu harmonijnego
rozwoju prawej i lewej strony ciała ,
* przeplatać ćwiczenia rytmiczne z ruchami o charakterze zabawowym ,
* nie nadużywać słów .