Wprowadzenie:
Przygotowałem prezentacje o Dworku i zaścianku w „Panu Tadeuszu”. Chciałbym przybliżyć co to było, jakie pełniły rolę w tamtych czasach, jak wyglądały i jak zostały opisane w PT.
Literatura podmiotu:
A. Mickiewicz „Pan Tadeusz”, Francja 1834 r.
Ramowy plan wypowiedzi:
Dwór
- ogólne pojęcie
- rola dworu w PT
- opis i wygląd
Zaścianek
- ogólne pojęcie
- rola zaścianka w PT
- opis i wygląd
IV. Rozwinięcie
Dwór był to szlachecki dom mieszkalny wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Budowany był na planie prostokąta, na ogół parterowy, drewniany z wysokim pokrytym gontem dachem. W szlacheckich dworach gromadzono ryciny, obrazy, posążki przedstawiające bohaterów narodowych i poetów. Z biegiem lat dwór stawał się ostoją polskości.
Dwór w Soplicowie był drewniany, lecz podmurowany. Ściany zostały wybielone. Brama wjazdowa zawsze była otwarta. Symbolizowało to gościnność gospodarzy, zawsze chętnie witających gości. Wnętrze wypełniały rekwizyty naznaczone stygmatem polskości, obrazy przedstawiające bohaterów narodowych: Kościuszkę, Kossaka, Jasińskiego oraz Rejtana, stary zegar , który wybijał rytm Mazurka Dąbrowskiego, rodowy serwis używany od święta, obrazujący historię sejmików. Wszystko to charakteryzowało pośrednio mieszkańców Soplicowa, wskazując na ich przywiązanie do narodowej tradycji, a więc dwór był ostoją obyczajów polskich.
Zaścianek była to osada drobnej szlachty wywodzącej się z jednego rodu. Szlachta taka, choć uboga, gospodarowała na własnym gruncie. Jej domy i obyczaje podobne były do chłopskich, jednak szlachcica można było poznać po stroju i przede wszystkim po szabli.
Zaścianek dobrzyński to osada Maćka nad Maćkami i jego rodu. Zamieszkują go od lat i wiele w nim przeżyli.
Część domu zrobiona jest z cegły. Nad wejściem budynku widoczne są herby, choć są przysłonięte gniazdami ptactwa. Na drzwiach widać znaki po szablach, powstałe po ich próbowaniu. Wewnątrz domu zaś znajduje się cały rynsztunek: szyszaki, kolczugi, panterze.
Dom Maćka nad Maćkami jest w centrum wioski- znajduje się między karczmą, a kościołem. Po prawej stronie dworu jest spichlerz, obora i stajnia. Dachy pokrywają mchy i trawy. Pod dachem gumien rosną różnorakie rośliny: pokrzywy, krokusy, a ptaki mają tam gniazda. Siedziba rodu Dobrzyńskich pełniła dawniej funkcję obronną, ale teraz jest zaniedbana. Brama stoi bez wrót, a ogrody bez płotów zarośnięte są przez brzozy i chwasty, sprawia wrażenie nie zamieszkanego. Wszędzie widać ślady napadów, spomiędzy traw widać stare i zniszczone krzyże, co oznacza, że na dziedzińcu chowano zmarłych śmiercią nagłą i nieoczekiwaną.
Wykonał:
Mateusz Jaczyszyn