Sedum hybridum
Grupy użytkowe: byliny ogrodowe · do ogrodu skalnego · wysokość do 10 cm · kwitnienie: 7-8
Calluna vulgaris – wrzos pospolity
Zimozielona krzewinka strefy umiarkowanej i chłodnej o jasnozielonych liściach i fioletowych kwiatach. W Polsce pospolita na całym obszarze. Porasta suche lasy i torfowiska. Rośnie na obrzeżach lasów i polanach szerokimi, pokładającymi się pędami. Kwitnie od późnego lata do jesieni - sierpień, październik - jasnofioletowymi kwiatami zebranymi w długie grona. Ceniona w zielarstwie i jako roślina miododajna. Wymaga stanowisk słonecznych, gleby kwaśnej, niezbyt żyznej i przepuszczalnej. Nadmiar wilgoci może powodować gnicie korzeni i pojawienie się szarej pleśni na pędach. W środowisku naturalnym żyje w symbiozie z grzybami glebowymi (mikoryza). W nasadzeniach (parkowych, naturalistycznych) należy przycinać pędy pod kwiatostanami każdej wiosny.
zasięg geograficzny | cała Europa, część Azji (Turcja, Syberia) oraz północna Afryka |
---|---|
grupa roślin | wrzosowate (informacje o grupie) |
grupa użytkowa | wrzosy |
forma | krzewinka |
siła wzrostu | wzrost typowy dla gatunku |
pokrój | krzaczasty rozłożysty |
docelowa wysokość | od 0,5 m do 1 m |
barwa liści (igieł) | jasnozielone |
zimozieloność liści (igieł) | liście zimozielone |
rodzaj kwiatów | pojedyncze kwiatostan |
barwa kwiatów | fioletowe |
pora kwitnienia | sierpień wrzesień październik |
nasłonecznienie | stanowisko słoneczne |
wilgotność | podłoże umiarkowanie wilgotne |
ph podłoża | odczyn kwaśny |
rodzaj gleby | piaszczysta próchniczna |
walory | ozdobne z kwiatów roślina miododajna roślina zimozielona |
zastosowanie | ogrody przydomowe roślina okrywowa ogrody wrzosowiskowe kompozycje naturalistyczne (parki i ogrody) w grupach |
Zimowit jesienny (Colchicum autumnale) – gatunek rośliny należący do rodziny zimowitowatych (Colchicaceae). Występuje w Europie. W Polsce najczęściej spotykany jest w niższych położeniach górskich, poza górami występuje w przylegającym pasie wyżyn po Dolny Śląsk, w Wielkopolsce oraz na południowej części niżu
Pokrój
Osiąga 8–30 cm wysokości. Trwałą częścią rośliny jest podziemna bulwa, z której wyrasta jesienią pęczek białych korzeni. Z zewnątrz okryta jest dwoma zaschniętymi pochwami liściowymi, pod którymi znajdują się 3–4 zawiązki liści rozwijające się wczesną wiosną następnego roku. Pęd jest silnie zredukowany, zaledwie wychodzący ponad ziemię.
Ich liczba waha się od 3 do 8 (zależnie od wielkości bulwy). Są wąskolancetowate, w większej części wąskie, tępo zakończone. Mają szerokość 2-4 cm.
Różowo-lila, lila, rzadko białe, lejkowate, stosunkowo niewielkie w porównaniu z innymi gatunkami. Kwiaty obupłciowe, z pojedynczym okwiatem, o cienkiej, długiej rurce wewnątrz owłosionej, której dolna część wraz z zalążniami ukryta jest w bulwie. Korona o sześciu lejkowato odgiętych działkach, pręcików 6, z czego 3 krótkie i 3 długie, słupek jeden z trzema nitkowatymi szyjkami i buławkowatymi znamionami.
Trójkomorowa zalążnia rozwija się pod ziemią i dopiero wiosną razem z liśćmi wyrasta ponad powierzchnię. Podłużnie jajowata i otoczona liśćmi torebka o długości 3-4 cm zawiera ciemnobrunatne, kuliste, delikatnie pomarszczone nasiona, pęka wzdłuż przegród[3].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Bylina, geofit. Kwitnie od sierpnia do września, w naszych warunkach kwiaty pojawiają się w pierwszej dekadzie września („witają zimę”, często nieprawidłowo nazywane są "ziemowitami"). Czasami (rzadko) zakwita również na wiosnę. Zapylane są przez pszczoły, muchy i trzmiele, nasiona zaś dojrzewają dopiero w zimie pod ziemią[2]. Jesienią na podstawie starej bulwy tworzy się bruzda, w której powstają dwie – trzy młode bulwy potomne, czerpiące substancje zapasowe ze starej bulwy, która stopniowo zamiera do lata następnego roku[2].
Lubi wilgotne łąki, widne lasy mieszane i rzadkie zarośla. Jest światłolubny, ale znosi okresowe zacienienie. Wymaga glebświeżych lub wilgotnych, gliniasto–ilastych lub gliniasto–piaszczystych, zasobnych w składniki mineralne. Występuje na obszarach o klimacie oceanicznym. Rośnie od niżu po niższe położenia górskie. Najwyżej występujące jego stanowiska znajdują się na Polanie Chochołowskiej w Tatrach[2].
Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Molinietalia[4].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n= 38[5] też 2n= 24, 36, 42[6].
Cechy fitochemiczne
Roślina bardzo silnie trująca: Cała roślina jest trująca dla ludzi, bydła i koni. Zwierzęta instynktownie wyczuwają, iż roślina jest trująca i ją omijają, zarówno świeżą, jak i suszoną w sianie[7]. U ludzi po 4-6 godzinach od spożycia pojawiają się takie objawy, jak: drętwienie i pieczenie w ustach, trudności w przełykaniu, mdłości i wymioty, ostra biegunka (czasami krwawa), obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi, w końcu paraliż i śmierć w wyniku paraliżu oddechowego[8]. Kolchicyna jak inne zawarte w zimowicie alkaloidy nie szkodzą owcom i kozom, ale ich mleko, po takiej diecie nie nadaje się do spożycia, stając się trujące[7]. Śmiertelna dawka dla człowieka to ok. 0,02 g kolchicyny (ilość zawarta w ok. 6 g nasion)[9].
Anemone x hybrida
Opis
Rodzina: Ranunculaceae-jaskrowate
Synonim: Anemone japonica hort.
Ponieważ w klasyfikacji zawilca japońskiego istnieje niezłe zamieszanie postanowiłam tym razem zachować autorów klasyfikacji, którą się posłużyłam, dlatego przy nazwach są nie dla wszystkich zrozumiałe skróty. Są to skróty nazwisk botaników którzy opracowali swoją klasyfikację danego gatunku. Natomiast skrót‘hort’ pochodzi od łacińskiego słowahortorum = ogrodowy lubhortulanorum = według ogrodników. Umieszcza się go przy wątpliwych z taksonomicznego punktu widzenia nazwach roślin będących dziełem człowieka.
Anemone hybrida Paxt. Powstał ze skrzyżowania Anemone japonica Sieb. & Zucc. z Anemone vitifolia Buch.-Ham i w tej formie został sprowadzony z Japonii w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Rośliny wytwarzają liczne odrosty korzeniowe i korzenią się głęboko, nawet do 70 cm. Ulistnienie obfite, ciemnozielone, a liście podobne do liści winobluszczu. Kwiaty średnicy 6-7 cm.
Popularniejsze odmiany zawilca mieszańcowego:
Występowanie
Jest dziełem ogrodników.
Wysokość
Wysokość roślin w zależności od odmiany od 40-120 cm.
Termin kwitnienia
Od sierpnia do przymrozków. Przy czym niektóre odmiany faktycznie kwitną do przymrozków, kiedy inne kończą kwitnienie na początku września.
Kolor kwiatu
Biały, wiele odcieni różu i karminu.
Stanowisko
Najlepiej w półcieniu
Wymagania
Podstawowym warunkiem są gleby przepuszczalne lecz dobrze zachowujące wilgoć. Na glebach cięższych rośnie marnie, a ponieważ standardowej wysokości odmiany poprzez odrosty zajmują coraz większą powierzchnię to nawet pod jeden krzaczek trzeba by było uzdatnić około metra kwadratowego podłoża. Mimo to przy naszych zimowych roztopach woda i tak będzie stała wokół korzeni i często dochodzi do ich gnicia. Z kolei na glebach lekkich duży dodatek kompostu poprawi odczyn i strukturę gleby, która stanie się żyźniejsza jak i wiązać będzie więcej wody co pozwoli roślinom lepiej znieść krótkotrwałe okresy letniej suszy. Jeśli takowa wypadnie w czasie kwitnienia podlewajmy bo inaczej roślina szybko przekwitnie. By kwitnienie było naprawdę obfite roślina potrzebuje gleb co najmniej o obojętnym odczynie. Po zakończeniu kwitnienia pędy z pozostałościami po kwiatach wyciąć by roślina nie wiązała nasion. Uprawiający powinni pamiętać, że tylko okazałe kępy wydają kwiaty naprawdę duże i w większej ilości. Zatem sadząc planujemy dla niej większą powierzchnię by miała się gdzie rozrastać bez potrzeby szybkiego podziału.
Mrozoodporność
W końcu października młode nasadzenia(do 2 lat) należy przykrywać nawet w zachodniej części kraju. W chłodniejszych rejonach roślina będzie wymagała okrycia co roku. Jako okrycie możemy dać cokolwiek, lecz świetnie sprawdzi się warstwa kompostu, którą wiosną wymieszamy z ziemią.
Rozmnażanie
Najłatwiej przez podział, bo wystarczy odciąć ubiegłoroczne odrosty korzeniowe. Czynność tę najlepiej wykonać wiosną. Jeśli potrzebujemy więcej sadzonek to rozmnażamy przez sadzonki korzeniowe. Wysiew nasion ma sens tylko wówczas jeśli jesteśmy pewni że uprawiamy gatunek botaniczny.
Choroby
Roślina raczej odporna na choroby i nieczęsto atakowana przez szkodniki.
Miechunka rozdęta (Physalis alkekengi) – gatunek byliny z rodziny psiankowatych. Zwyczajowe nazwy: garliczka, pęcherznica. Pochodzi z środkowej, zachodniej i południowej Europy oraz z Azji (tutaj głównie z obszarów o umiarkowanym klimacie, ale także tropikalnych Indii). Jako gatunek zawleczony lub uciekinier z upraw rozprzestrzenił się gdzieniegdzie w innych regionach świata, w wielu krajach jest też uprawiany[2]. Czasami dziczeje z upraw. Status gatunku we florze Polski: kenofit.
[ukryj]
Wzniesiona, krótko owłosiona, o wysokości do 1 m, pojedyncza, lub słabo rozgałęziona. Pod ziemią roślina posiada kłącze.
Jajowate, całobrzegie, czasami zatokowo ząbkowane.
Pojedynczo wyrastające na zwisłych szypułkach. Dzwonkowaty, 5-płatkowy kielich podczas owocowania silnie rozrasta się, jest silnie rozdęty, prawie kulisty otaczając owoc. Ma charakterystyczny cynobrowoczerwony kolor. Korona kwiatu jest 5-płatkowa, brudnobiała, wewnątrz niej znajduje się 1 słupek i 5 pręcików.
Pomarańczowa lub szkarłatna, błyszcząca, dwukomorowa jagoda o wielkości wiśni.
Roślina ozdobna. Jest dość często uprawiana w przydomowych ogródkach. Zdobi przez długi czas, aż do samej zimy swoim barwnym kielichem otaczającym owoc. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby. Najłatwiej rozmnażać ją z odrostów korzeniowych, które stale tworzy z podziemnych kłączy. Geofit – nadziemna część obumiera na zimę, ale z kłączy roślina odtwarza się na wiosnę.
Owoce są czasami używane do potraw jako przyprawa.
Ekspansywna bylina, rozrastająca się za pomocą długich kłączy. Tworzy szerokie, niezbyt gęste łany. Łodygi są kanciaste, o wysokości do 60 cm, pokryte trójkątnie jajowatymi liśćmi. Ozdobną częścią rośliny są pomarańczowoczerwone, rozdęte „lampiony” otaczające owoc (jadalną jagodę), które powstają z kielichów kwiatów i mają długość 3-5 cm. Miechunka nie jest więc typową dekoracją ogrodu, lecz raczej źródłem pędów z „lampionami”, używanych do suchych bukietów. Wymaga luźnej, ale żyznej gleby, zasobnej w wapń. Należy sadzić ją w miejscach słonecznych lub półcienistych, oddzielonych od rabat bylinowych czy innych reprezentacyjnych części ogrodu.
autorzy: Alicja Cecot; Związek Szkółkarzy Polskich
grupa roślin | byliny (informacje o grupie) |
---|---|
forma | bylina |
pokrój | nieregularny |
docelowa wysokość | od 0,5 m do 1 m |
barwa liści (igieł) | jasnozielone |
barwa kwiatów | żółte |
owoce | pomarańczowe ozdobne |
pora owocowania | sierpień wrzesień |
nasłonecznienie | stanowisko półcieniste stanowisko słoneczne |
wilgotność | roślina tolerancyjna |
rodzaj gleby | próchniczna |
walory | ozdobne owoce |
zastosowanie | ogrody przydomowe |
strefa | 6 |