9. Rasy bydła mlecznego przydatne do chowu w gospodarstwach ekologicznych

Przy wyborze ras bydła bierzemy pod uwagę:

• długowieczność

• czas użytkowania krowy

• wydajność życiową

• odporność na choroby, pasożyty

• użytkowość rozpłodowa

• łatwość wycieleń

• skład mleka od danej rasy krów

• zawartość białka, tłuszczu

Czynniki decydujące o wyborze rasy bydła do gospodarstw ekologicznych

• poziom produkcji ras- nie mogą być o najwyższym poziomie produkcji

• doskonałe dostosowanie (przyswajanie) zwierząt (ras) do trudnych warunków środowiskowych

• okres użytkowania- odpowiednio długi, patrzymy na długowieczność

• duża odporność na choroby

• zadowalające wskaźniki rozrodu tej rasy i łatwość wycieleń

• wysoka wartość technologiczna mleka

• bardzo dobra jakoś mięsa wołowego

Preferowane rasy:

• średniej produkcji mleka, głównie typ dwukierunkowy, kombinowany np. mleczno- mięsne

• bierzemy pod uwagę rasę o dużej populacji w kraju (nie może być brana pod uwagę np. białogrzbieta)

• wybieramy z pośród ras krajowych ze względu na dobrą aklimatyzację

Rasy przydatne do produkcji mleka:

• Polska Czerwona, Simental

• Polaska Czerwono- Biała, Czarno- Biała (Polski H-F)

• Jersey (kierunek mleczny)- świetnie wykorzystuje pasze objętościowe, mleko wysokiej przydatności technologicznej

POLSKA CZERWONA

• wywodzi się od dzikiego bydła krótkonogiego ze wschodniej Azji (16w.)

• 1894- pierwszy związek bydła czerwonego

• XX w.- początek- 1900kg-3tys. kg wydajności

• 25% pogłowia- w okresie wojennym

• po wojnie 20% pogłowia

• 60lata- przekrzyżowanie z bydłem duńskim czerwonym

• 0,4%- wynosi obecnie pogłowie tej rasy w Polsce

• 1321 krów przebadanych

• obecnie objęte ochroną- rasa rzadka

• wydajność ok. 4000 kg mleka (2005)

• Masa ciała 500kg, wysokość w kłębie 140cm, 4,3% tłuszczu w mleku, 3,33% białka w mleku

• łatwo adaptuje się do warunków środowiskowych, odporne na choroby

• mleko z dużą zawartością kazeiny

• dobrze wykorzystują użytki zielone i pasze

• użytkowana dwukierunkowo: mleczno- mięsno

SIMENTAL

• najliczniej hodowana rasa na świecie razem z holsztyńsko- fryzyjskiej

• pochodzi ze Szwajcarii nazwa pochodzi od doliny rzeki Sim inaczej nazywana Flegfi

• 16w- wywożone do innych krajów

• 19w- w 1890r- Organizacja zajmująca się tą rasą

• w 18w- trafia do Polski znane jako wszechstronnie użytkowe

• ok. 45tys sztuk dawniej

• przebadane 4tys.

• dziś 1% populacji bydła w Polsce stanowi Simental

• pogłowie w Polsce- 4,5tys- 4,6tys kg mleka

• 4% zawartość tłuszczu, 3,4% białka

• masa ciała 650-800kg

Cechy:

• długowieczność

• łagodny temperament

• dobra płodność

• odporność na choroby- w tym zapalenie wymion

• bardzo dobre wykorzystanie pasz objętościowych

• łatwo się przystosowuje

• bardzo wysoka wartość technologiczna mleka

• nadaje się do różnych systemów opasania (intensywne, ekstensywne)

CZERWONO- BIAŁA

• populacja 5% pogłowia bydła w Polsce obecnie

• 16,5tys. przebadane pogłowia

• 6200kg mleka uzyskała- 4,23% tłuszczu, 3,3% białka

• skład mleka korzystny, wysoka zawartość kazeiny

• dawniej krzyżowane z H-F i przez to utracono nieco walory mięsne- dawnie dwukierunkowe mleczno- mięsne

• obecnie stała się jednostronna- o mlecznym użytkowaniu, niekiedy jednak możemy spotkać mleczno- mięsne użytkowanie

CZARNO- BIAŁA INACZEJ POLSKA HOLSZTYŃSKO- FRYZYJSKA

• 90% pogłowia populacji bydła mlecznego w Polsce

• duży udział krwi rasy H-F

• 48-49tys sztuk objętych ochroną, badaniami mleka

• wydajność 6600kg mleka w tym 4,2% tłuszcz, 3,3% białko

• wymaga bardzo dobrego żywienia więc raczej nie powinno się jej chować w gospodarstwach ekologicznych

• doskonale sobie radzi w gospodarstwach górskich