DZIAŁ ÓSMY
ORZEKANIE W PROCESIE KARNYM W PRZEDMIOCIE ROSZCZEŃ WYNIKAJĄCYCH Z POPEŁNIONEGO PRZESTĘPSTWA
Orzekanie w przedmiocie roszczeń wynikających z popełnionego przestępstwa w procesie może następować na podstawie kilku odrębnych podstaw prawnych, a mianowicie w ramach:
Powództwa cywilnego
Zasądzenia odszkodowania z urzędu
Obowiązku naprawienia szkody:
Jako środka karnego o charakterze probacyjnym
Jako samodzielnego środka karnego orzekanego na wniosek
R2
POWÓDZTWO CYWILNE W PROCESIE KARNYM
Dochodzenie roszczeń cywilnych wynikających z popełnionego przestępstwa w postaci powództwa cywilnego w procesie karnym jest najstarszą instytucją w tym zakresie.
Proces adhezyjny, charakteryzuje się tym, że dochodzone roszczenie cywilne stanowi drugi nurt procesowy, obok nurtu zasadniczego odnoszącego się do kwestii odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo. Jego istota sprowadza się zatem do tego, że proces adhezyjny nie posiada samodzielnego bytu, tzn. nie może być wszczęty ani się toczyć poza postępowaniem karnym.
Nazwą „powództwo cywilne w procesie karnym” określa się - dochodzenie roszczenia cywilnego w procesie karnym, na skutek wniesienia pozwu, o roszczenie cywilne wynikające z popełnionego przestępstwa. Zespół natomiast czynności dokonywanych przez sąd i innych uczestników procesu w związku z dochodzonym roszczeniem cywilnym określa się nazwą procesu cywilnego (adhezyjnego)
W procesie tym można dochodzić tylko roszczeń:
Wynikających bezpośrednio z przestępstwa
Majątkowych
Nie można w procesie tym dochodzić roszczeń o ustalenie stosunku prawnego lub prawa, gdyż nie są one roszczeniami o świadczenie.
Z powództwem cywilnym może wystąpić pokrzywdzony. Może to uczynić także zakład ubezpieczeń co do roszczeń z tytułu szkody wyrządzonej przestępstwem, jaką pokrył lub jest zobowiązany pokryć. Prokurator może wytoczyć powództwo cywilne na rzecz pokrzywdzonego lub osoby wymienionej w art. 63 KPK albo popierać powództwo cywilne wniesione przez te osoby, jeżeli według jego oceny wymaga tego interes społeczny.
Powództwo cywilne w procesie może być zgłoszone nie później niż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego. Zgłoszenie powództwa następuje przez złożenie pisma procesowego nazwanego pozwem.
Powództwo cywilne może być zgłoszone w postępowaniu przygotowawczym, kiedy znana jest osoba podejrzanego. Zgłoszenie polega na złożeniu prowadzącemu postępowanie pisemnego pozwu. Od czasu zgłoszenia powództwa pokrzywdzony może złożyć wniosek o zabezpieczenie roszczeń. W przedmiocie tego wniosku orzeka prokurator. Na postanowienie co do zabezpieczenie roszczenia przysługuje zażalenie do sądu.
W wypadkach umorzenia, zawieszenia postępowania przygotowawczego, pokrzywdzony może żądać przekazania pozwu sądowi właściwemu do rozpoznania spraw cywilnych w terminie 30 dni od daty doręczenia mu postanowienia zawierającego jedną z wyżej wymienionych decyzji.
Wniesienie pozwu do sądu lub w postępowaniu przygotowawczym nie jest równoznaczne z wszczęciem procesu adhezyjnego. Odmowa przyjęcia powództwa stanowi odmowę wszczęcia procesu adhezyjnego przed sądem karnym.
Sąd odmawia przyjęcia powództwa w wypadkach gdy:
Z mocy szczególnego przepisu powództwo cywilne jest niedopuszczalne
Roszczenie nie ma bezpośredniego związku z zarzutami
Powództwo zostało wniesione przez osobę nieuprawnioną
To samo roszczenie jest przedmiotem innego postępowania
O roszczeniu tym prawomocnie przeczono
Po stronie pozwanych zachodzi współuczestnictwo konieczne z instytucją państwową, samorządową lub społeczną albo z osobą, która nie występuje w charakterze oskarżonego.
Złożono wniosek o którym mowa w art. 46 KK tj. wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody.
Jeżeli pozew odpowiada warunkom formalnym sąd wydaje postanowienie o przyjęciu powództwa cywilnego. Jest to równoznaczne z wszczęciem procesu adhezyjnego. W razie przyjęcia powództwa cywilnego zgłoszonego w postępowaniu przygotowawczym za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się dzień zgłoszenia powództwa. Ma to takie znaczenie, że nie od dnia przyjęcia powództwa, lecz od dnia jego zgłoszenia następuje:
Przerwa biegu przedawnienia roszczeń
Pozostawienie dłużnika w zwłoce
Przejście powództwa o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę na następców prawnych uprawnionego, jeżeli osoba uprawniona umrze po wniesieniu powództwa.
Powód cywilny może dowodzić istnienia tylko tych okoliczności, na których opiera swoje roszczenia, a więc faktów, które mają wpływ na podstawę i wysokość dochodzonych roszczeń.
Rozstrzygnięcia w zakresie powództwa cywilnego mogą przybrać postać merytoryczną lub formalną.
Merytoryczne rozstrzygnięcie – przejawia się jako zasądzenie lub oddalenie, albo częściowe zasądzenie i częściowe oddalenie powództwa cywilnego. Merytoryczne rozstrzygnięcie sądu jest możliwe tylko wówczas gdy oskarżony zostaje skazany.
Formalne rozstrzygnięcie – co do powództwa cywilnego przybiera postać pozostawienia powództwa cywilnego bez rozpoznania. Jest ono decyzją sądu odmawiającą merytorycznego rozstrzygnięcia powództwa cywilnego która jednak nie uniemożliwia pokrzywdzonemu dochodzenia tego samego roszczenia w procesie przed sądem cywilnym.
Pozostawienie powództwa bez rozpoznania ma miejsce:
W razie stwierdzenia jednej z okoliczności wymienionych w art. 65 KPK
Gdy materiał dowodowy nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego, a uzupełnienie tego materiału spowodowało by znaczną przewlekłość postępowania.
W razie uniewinnienia oskarżonego
W razie warunkowego umorzenia postępowania karnego
W razie bezwarunkowego umorzenia postępowania
Gdy powód cywilny zmarł, a żadna z uprawnionych osób nie wstąpiła w jego prawa
R3
ZASĄDZENIE ODSZKODOWANIA Z URZĘDU
Orzekanie z urzędu jest dopuszczalne:
W razie skazania
Kiedy brak jest powództwa cywilnego
Co do szkody z reguły bezpośrednio wynikającej z przestępstwa
Kiedy szkoda ma charakter materialny
Pokrzywdzony na rzecz którego zasądzono odszkodowanie z urzędu, choć może być przez niego niechciane, takiego wyroku nie może zaskarżyć apelacją w związku z brzmieniem przepisów art. 425 i 444 KPK.
R4
OBOWIĄZEK NAPRAWIENIA SZKODY WYRZĄDZONEJ PRZESTĘPSTWEM
Obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem występuje w dwóch odmianach, a mianowicie:
Środka o charakterze probacyjnym
Samodzielnego środka karnego
O warunkach naprawienia szkody decydują wyłącznie przepisy prawa karnego. Szkoda z reguły wiąże się z obszarem dóbr majątkowych. Obowiązek naprawienia szkody obejmuje poniesione straty oraz utracone korzyści
Obowiązek naprawienia szkody o charakterze probacyjnym – został powiązany z warunkowym umorzeniem postępowania karnego, warunkowym zawieszeniem wykonania kary oraz karą ograniczenia wolności. Nałożenie obowiązku naprawienia szkody następuje wówczas, kiedy zapadają wskazane wyżej rozstrzygnięcia.
Jako środka karnego – w razie skazania za przestępstwo zabójstwa, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności ciała lub rozstroju zdrowia, przeciwko komunikacji lub przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu, sąd na wniosek pokrzywdzonego lub innej uprawnionej osoby, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości lub części.
Art. 49a KPK - ustanawia granicę czasową, do której taki wniosek może być złożony. Tą barierą jest zakończenie pierwszego przesłuchania oskarżonego za rozprawie głównej. Wniosek może złożyć pokrzywdzony lub prokurator.
Sąd odstępuje od wymierzenia kary, a także w wypadkach przewidzianych w ustawie, może orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt. 7 KK na określony cel społeczny. Nie może ono przekroczyć trzykrotności najniższego miesięcznego wynagrodzenia w czasie orzekania w pierwszej instancji.
DZIAŁ DZIEWIĄTY
TOK PROCESU KARNEGO
Proces karny tworzy pewien łańcuch ściśle ze sobą powiązanych faktów procesowych, powodujących, że zostaje on zawiązany, rozwija się i kończy. Ten zespół faktów procesowych można nazywać tokiem procesu lub drogą procesową.
Pierwszy najogólniejszy, zasadniczy podział toku procesu na mniejsze wyodrębnione odcinki (etapy) pozwala na ustalenie stadiów procesowych. W ramach stadiów można wyłonić etapy nazywane fazami procesowymi. Z kolei może zaistnieć potrzeba wyodrębnienia dalszych, węższych etapów, które określa się nazwą podfaz procesu karnego, oraz jeszcze mniejszych odcinków procesu w stosunku do podfazy.
Trzy stadia procesu karnego:
Postępowanie przygotowawcze
Postępowanie jurysdykcyjne
Postępowanie wykonawczo – likwidacyjne
Jest ono obligatoryjne we wszystkich sprawach o przestępstwa ścigane w trybie publiczno skargowym. Jest postępowaniem niesądowym, prowadzonym przez prokuratora, policję lub inny organ. Rozpoczyna się ono od pierwszego aktu ścigania, a kończy się wniesieniem aktu oskarżenia do sądu chyba, że w międzyczasie nastąpi jego obumarcie.
Można je podzielić na dwie fazy:
Śledztwo lub dochodzenie
Przygotowanie aktu oskarżenia
W ramach śledztwa lub dochodzenia można wyróżnić:
Postępowanie in rem (ściganie anonimowego)
Postępowanie in personam (ściganie imienne)
Czynnością rozgraniczającą obie podfazy jest przedstawienie zarzutów, ustalając osobę przeciwko której zostaje skierowane postępowanie.
Możemy w nim wyróżnić postępowanie główne oraz odwoławcze. Postępowanie główne obejmuje trzy fazy:
Przygotowanie do rozprawy głównej
Rozprawę główną
Czynności końcowe
Jest uzależnione od treści rozstrzygnięcia zawartego w wyroku oraz od rodzaju orzeczonej kary. Jeżeli stadium to występuje w pełnej postaci, to można w nim wyróżnić trzy fazy przebiegające od uprawomocnienia się wyroku do zatarcia skazania:
Przygotowanie do wykonania kary
Rzeczywiste wykonanie kary
Zlikwidowanie konsekwencji związanych ze skazaniem
Etapy te są dla każdego procesu obowiązujące. Przebieg procesu może jednak odbiegać od przedstawionego modelu. Odchylenia mogą być związane z :
Odpadaniem niektórych etapów procesowych
Wzbogacaniem toku procesu dodatkowymi etapami
Obumarcie procesu tj. z jego likwidacją
Czasowym wstrzymaniem biegu procesu
R2
ZUBOŻENIE I WZBOGACENIE TOKU PROCESU
ZUBOŻENIE TOKU PROCESU
Ma miejsce wówczas, kiedy następuje odchylenie przebiegu procesu od modelu wyżej przedstawionego, polegającego na pominięciu niektórych etapów procesowych występujących w przebiegu modelowym. Oznacza to zubożenie o pewne jego odcinki.
Taka sytuacja występuje w postępowaniu w sprawach przestępstwa ścigane w trybie prywatnoskargowym. W tym postępowaniu nie przeprowadza się postępowania przygotowawczego, chyba że wcześniej toczyło się postępowanie w przekonaniu, iż czyn jest ścigany z oskarżenia publicznego. Inne uregulowania, które możemy zaliczyć do przypadków zubożenia procesu przez odpadnięcie etapu procesowego, a mianowicie rozprawy głównej, kiedy skazanie następuje na posiedzeniu lub postępowanie zostaje warunkowo umorzone na posiedzeniu, jeżeli oskarżony się temu nie sprzeciwia. Kiedy nie jest konieczne prowadzenie postępowania dowodowego w całości np. w razie niebudzącego wątpliwości przyznania się do winy oskarżonego lub dobrowolnego poddania się karze przez oskarżonego.
WZBOGACENIE TOKU PROCESU
Może być następstwem:
Przeprowadzenia postępowania odwoławczego
Przeprowadzenia postępowania w ramach nadzwyczajnej kontroli prawomocnych orzeczeń sądowych
Cofnięcia procesu do stadium wcześniejszego
Przeprowadzenia postępowania uzupełniającego
Przeprowadzenia postępowania mediacyjnego
R3
OBURACIE PROCESU KARNEGO
Gdy nie może się on rozwijać i gdy następuje jego likwidacja. Mogą nimi być zarówno przeszkody procesowe, jak i przyczyny decydujące o warunkowym umorzeniu procesu karnego oraz inne powody. Występuje ono wtedy gdy następuje bezwarunkowe umorzenie procesu, jak i wtedy kiedy postępowanie zostaje warunkowo umorzone przed rozprawą.
BEZWARUNKOWE UMORZENIE PROCESU KARNEGO
Oznacza zaprzestanie ścigania karnego. Od tego czasu postępowanie przestaje istnieć
PRZYCZYNY BEZWARUNKOWEGO UMORZENIA PROCESU
Gdy pojawi się odpowiednia, przewidziana prawem przyczyna. Stan który tworzy niedopuszczalność procesu. Sformułowanie tych przyczyn jest kwestią o dużej doniosłości procesowej. Ich ustalenie bowiem wyklucza wszczęcie i dalsze toczenie procesu karnego.
Przyczyny umorzenia postępowania karnego:
Niepopełnienie czynu
Brak ustawowych znamion czynu zabronionego
Ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa
Znikoma społeczna szkodliwość czynu
Ustawa stanowi, że sprawca nie podlega karze
Wyłączenie spod orzecznictwa polskich sądów karnych
Brak zezwolenia właściwej władzy na ściganie
Brak wniosku o ściganie pochodzące od uprawnionej osoby
Śmierć oskarżonego
Przedawnienie karalności
Zawisłość sprawy
Prawomocność materialna
Wystąpienie innej okoliczności , wynikających z ustawy szczególnej
W postępowaniu przygotowawczym przyczynami umorzenia są:
Niewykrycie sprawcy przestępstwa
Nieudowodnienie popełnienia przestępstwa
Inne przyczyny:
Niecelowość orzeczenia wobec oskarżonego kary w ramach absorpcyjnego umorzenia postępowania karnego
Prawomocne zakończenie postępowania przeciwko pozostałym sprawcom stanowi podstawę umorzenia postępowania przeciwko świadkowi koronnemu.
ORGANY UPRAWNIONE DO BEZWARUNKOWEGO UMORZENIA PROCESU KARNEGO
W postępowaniu sądowym – sąd. Decyzję o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia wydaj organ, który je prowadzi.
DECYZJA O BEZWARUNKOWYM UMORZENIA PROCESU KARNEGO
O formie decyzji sądowej o bezwarunkowym umorzeniu postępowania sądowego przesądza:
Stan zaawansowania sprawy
Przyczyna umorzenia postępowania
Jeżeli przyczyną umorzenia jest okoliczność wyłączająca ściganie, a więc przeszkoda procesowa, to o formie orzeczenia w tym przedmiocie decyduje stan zaawansowania sprawy.
W razie potrzeby bezwarunkowego umorzenia postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego, decyzja w tym przedmiocie przybiera postać postanowienia.
O bezwarunkowym umorzeniu postępowania sądowego po rozpoczęciu przewodu sądowego z powodu okoliczności wyłączającej ściganie orzeka się wyrokiem.
Przed rozpoczęciem przewodu sądowego, jak i poza rozprawą, wydaje się postanowienie. Okoliczności wymienione w art. 17 pkt. 1 i 2 KPK wydaje się wyrok uniewinniający a nie umarzający proces karny, chyba że sprawca w chwili czynu był niepoczytalny.
Z powodu innych przyczyn – postanowienie.
Decyzja o umorzeniu śledztwa jak i dochodzenia – postanowienie.
O umorzeniu śledztwa lub dochodzenia decyduje sąd w wypadku wniosku prokuratora o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i o zastosowanie środków zabezpieczających
CZYNNOŚCI DOKONYWANE W ZWIĄZKU Z BEZWARUNKOWYM UMORZENIEM POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO
Po wydaniu postanowienia o umorzeniu pozostaje sprawa kontroli tej decyzji w ramach nadzoru prokuratorskiego w postępowaniu przygotowawczym. Ponadto zachodzi niekiedy konieczność dokonania następujących czynności:
W razie istnienia podstaw z art. 99 lub 100 KK lub art. 43 par 1 i 2 oraz art. 47 par 3 KKS prokurator po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie tytułem środka zabezpieczającego przepadku wymienionego w art. 39 pkt. 4 KK
O prawomocnym umorzeniu postępowania zawiadamia się te podmioty które zawiadomiono o wszczęciu postępowania
Prokurator może postąpić także w myśl art. 18 par 2 KPK przekazując sprawę po umorzeniu postępowania przygotowawczego innemu organowi, jeżeli dopatruje się przewinienia dyscyplinarnego.
UMORZENIE POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO PRZEZ SĄD I ZASTOSOWANIE ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH
W wypadku stwierdzenia w postępowaniu przygotowawczym niepoczytalności oskarżonego i potrzeby zastosowania środków zabezpieczających, prokurator po zamknięciu śledztwa lub dochodzenia, kieruje sprawę do sądu z wnioskiem o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających.
Jeżeli sąd nie znajduje podstaw do uwzględnienia wniosku przekazuje sprawę prokuratorowi do dalszego prowadzenia. Cofniecie przez prokuratora wniosku złożonego na podstawie art. 324 KPK jest możliwe i wiąże sąd. Sąd nie jest związany zawartym w nim żądaniem co do rodzaju środka zabezpieczającego i może orzec każdy inny niż wnioskowany przez prokuratora środek, w tym przepadek przedmiotów, nawet gdyby miał to być jedyny środek zabezpieczający.
Wniosek taki jest z reguły kierowany na rozprawę, chyba że w świetle materiałów postępowania przygotowawczego popełnienie czynu zabronionego przez podejrzanego i jego niepoczytalność w chwili czynu nie budzą wątpliwości, a prezes sądu na wniosek obrońcy uzna za celowe rozpoznanie sprawy na posiedzeniu z udziałem obrońcy i podejrzanego. Pokrzywdzony może brać udział w takim posiedzeniu.
ABSORBCYJNE UMORZENIE POSTĘPOWANIA KARNEGO
Art. 11 KPK stanowi że postępowanie można umorzyć w sprawie:
O występek zagrożony karą pozbawienia wolności do 5 lat
Jeżeli orzeczenie wobec oskarżonego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo
Kiedy interes pokrzywdzonego temu się nie sprzeciwia
Wydane na podstawie art. 11 KPK orzeczenia podlegają zaskarżeniu na zasadach ogólnych.
WARUNKOWE UMORZENIE POSTĘPOWANIA KARNEGO
Jej celem jest oddziaływanie wychowawcze na sprawców przypadkowych, bez potrzeby stosowania tradycyjnej kary kryminalnej. Może być ono stosowane w postępowaniu jurysdykcyjnym przed rozprawą lub w czasie rozprawy.
PRZESŁANKI WARUNKOWEGO UMORZENIA POSTĘPOWANIA KARNEGO
Warunkowe umorzenie procesu karnego może mieć miejsce tylko wtedy gdy wystąpią łącznie okoliczności przewidziane w art. 66 KK, które określa się nazwą przesłanki.
Przesłanki:
Wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne
Zagrożenie czynu karą nie przekracza 3 lat pozbawienia wolności lub karą rodzajowo łagodniejszą, w razie gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkody lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane gdy przestępstwo jest zagrożone karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności
Dotychczasowa niekaralność sprawcy za przestępstwo nieumyślne
Brak wątpliwości co do faktu popełnienia przestępstwa i jego okoliczności
Pozytywna prognoza względem sprawcy
POSTĘPOWANIE W PRZEDMIOCIE WARUNKOWEGO UMORZENIA POSTĘPOWANIA
Jeżeli są spełnione warunki uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania, prokurator jest uprawniony zamiast aktu oskarżenia skierować do sądu wniosek o takie umorzenie.
Z wnioskiem prokurator przesyła do sądu akta postępowania przygotowawczego wraz z załącznikami, a także po jednym odpisie wniosku dla każdego oskarżonego. Wniosek podlega wstępnej kontroli podobnie jak akt oskarżenia. Prezes sądu kieruje sprawę z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania na posiedzenie.
W razie możliwości porozumienia się oskarżonego z pokrzywdzonym w kwestii naprawienia szkody lub zadośćuczynienia, sąd może odroczyć posiedzenie, wyznaczając stroną w tym celu odpowiedni termin. Także na wniosek oskarżonego i pokrzywdzonego, uzasadniony potrzebą dokonania uzgodnień, sąd zarządza stosowaną przerwę lub odracza posiedzenie. Sąd decydując o warunkowym umorzeniu, bierze pod uwagę wyniki porozumienia między oskarżonym i pokrzywdzonym.
Warunkowe umorzenie postępowania następuje na okres próby od roku do 2 tak i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. W przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania sąd orzeka na posiedzeniu wyrokiem.
Sąd nie umarza warunkowo postępowania na posiedzeniu lecz kieruje sprawę na rozprawę, jeżeli:
Oskarżony sprzeciwia się warunkowemu umorzeniu postępowania
Sąd uznaje że warunkowe umorzenie postępowania byłoby nieuzasadnione
W tych sytuacjach wniosek prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania zastępuje akt oskarżenia.
PODJĘCIE POSTĘPOWANIA WARUNKOWEGO UMORZONEGO
Według art. 68 KK - sąd ma obowiązek podjąć postępowanie karne warunkowo umorzone jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.
Sąd może podjąć postępowanie warunkowo umorzone jeżeli:
Sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny
Sprawca po wydaniu orzeczenia, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny szczególnie przez popełnienie przestępstwa
Warunkowo umorzone postępowanie sąd może podjąć nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. O podjęciu postępowania decyduje sąd właściwy do rozpoznania sprawy.
W posiedzeniu mają prawo wziąć udział prokurator, oskarżony i jego obrońca oraz pokrzywdzony i jego pełnomocnik. Na postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania oraz w kwestii podjęcia postępowania przysługuje zażalenie. W razie podjęcia postępowania warunkowo umorzonego sprawa toczy się od nowa na zasadach ogólnych, przez sądem właściwym do jej rozpoznania.
R4
CZASOWE WSTRZYMANIE BIEGU PROCESU KARNEGO
Proces karny nie przestaje istnieć, lecz jego bieg ulega zahamowaniu. Dalej trwa zawisłość sprawy.
Z czasowym wstrzymaniem mamy do czynienia w przypadku:
Zawieszenia postępowania karnego
Okresowego pozostawienia sprawy bez biegu
Przerwy i odroczenia rozprawy
Odroczenia wydania wyroku
Czasowe wstrzymanie procesu wynikające z zawieszenia postępowania może mieć miejsce zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i w sądowym.
Instytucja zawieszenia postępowania karnego w tym także postępowania przygotowawczego jest przewidziana w art. 22 KPK. Przyczynami zawieszenia postępowania w tym przepisie nie są przeszkody procesowe, lecz przeszkody faktyczne uniemożliwiające toczenie postępowania karnego. Powołany przepis stwierdza że przyczynami zawieszenia postępowania są długotrwałe przeszkody uniemożliwiające prowadzenie postępowania, a szczególnie:
Niemożność ujęcia oskarżonego
Choroba psychiczna oskarżonego
Inna ciężka choroba oskarżonego.
Istotną przesłanką wszystkich przyczyn powodujących zawieszenie postępowania jest ich charakter długotrwały.
Postanowienie o zawieszeniu postępowania przygotowawczego wydaje organ prowadzący postępowanie. Na postanowienie dotyczące zawieszenia postępowania przysługuje zażalenie.
Zawieszenie nie oznacza jednak zupełnego bezruchu w postępowaniu. W okresie tym wolno dokonywać niektórych czynności np.:
Wolno dokonywać niektórych czynności w celu zabezpieczenia dowodów przed ich utratą lub zniekształceniem
Zawieszenie nie stoi na przeszkodzie orzekaniu co do środków zapobiegawczych
Decyzję o podjęciu zawieszonego postępowania wydaje prokurator w postępowaniu przygotowawczym lub sąd w postępowaniu jurysdykcyjnym.