Sabak Agata gr II 3320 Temat: EGZAMINY I OCENIANIE SZKOLNE
System oceniania w szkole
Dobrze zorganizowane ocenianie będzie wsparciem dla harmonijnego rozwoju dziecka oraz doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela. By to się stało natęży zadbać o spójność kryteriów oceniania wewnętrznego i zewnętrznego.
Dowolność kryteriów wyklucza jakąkolwiek porównywalność wyników kształcenia nawet w skali szkoły, nie mówiąc o kraju. Brak porównywalności uniemożliwia racjonalny i dogłębny ogląd poziomu osiągnięć i niepowodzeń w procesie nauczania. To zaś utrudnia efektywne wspomaganie rozwoju uczniów i jakości pracy szkół, a taki priorytet obecna reforma zakłada. Toteż zmiana systemu oceniania jest koniecznością i zarazem integralnym elementem wprowadzanej reformy edukacji.
W ostatnich latach znacznie wzrosła społeczna świadomość znaczenia edukacji i oczekiwania co do jej jakości.
Dotychczasowe sposoby i metody oceniania oraz egzaminowania, mocno osadzone w codziennej praktyce, nie pozwalają na w pełni obiektywny i dostatecznie pełny obraz jakości postępów uczniów, ich umiejętności i indywidualnych potrzeb. Oceny szkolne tak często budzą niezadowolenie i wywołują różne konflikty, że niektórzy pedagogowie wypowiadają się nawet za ich zniesieniem. Ocenianie postrzegane jest w opinii publicznej dość krytycznie, wiązane raczej ze sztuką stawiania stopni, stwierdzaniem czego uczeń nie umie, spełnianiem wymagań formalnych. Dokumentacja szkolna niewiele mówi o postępach ucznia i jego indywidualnych potrzebach. Nasze dzisiejsze sposoby oceniania, nastawione głównie na sprawdzanie posiadanej przez ucznia wiedzy i jej niedostatków, nie uwzględniają umiejętności stosowania jej w różnych sytuacjach i nie diagnozują osiągnięć.
Ważnym krokiem zmian jest utworzenie na podstawie ustawy o systemie oświaty oraz rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 marca 1999 r. Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie i z 27 kwietnia 1999 r. okręgowych komisji egzaminacyjnych, instytucji odpowiedzialnych za stworzenie i wprowadzenie w życie zewnętrznego systemu oceniania lub prościej, szkolnego systemu egzaminów i sprawdzianów.
Do zadań Centralnej Komisji Egzaminacyjnej należy przede wszystkim opracowanie propozycji standardów wymagań (rozumianych jako norma wiedzy i umiejętności dla danego przedmiotu lub grupy przedmiotów), zapewnienie prywatności egzaminów będących podstawą przeprowadzenia sprawdzianów oraz egzaminów, przygotowanie programów doskonalenia nauczycieli jako egzaminatorów w zakresie diagnozowania i oceniania oraz inspirowanie i prowadzenie badań naukowych, eksperymentów i innowacji w dziedzinie oceniania i egzaminowania, a ponadto ewaluacja systemu oceniania zewnętrznego.
Należy wspomnieć, iż zadaniem okręgowych komisji i egzaminacyjnych jest organizowanie egzaminów na obszarze każdego okręgu, także przygotowanie nauczycieli i uczniów do sprawdzianów i egzaminów.
Nauczyciele szkół maturalnych, już w dużej mierze przygotowani przez program Nowa Natura do innej formuły egzaminowania, a także nauczyciele szkół podstawowych doświadczyli nowej formy sprawdzania osiągnięć uczniów. To bardzo cenny dorobek stanowiący istotny punkt odniesienia dla prowadzonych obecnie prac.
ISTOTA NOWEGO SYSTEMU OCENIANIA
EGZAMINY I OCENY
Spełniają one ważną rolę społeczną w procesie nauczania i wychowania, są orzeczeniem wartości wiedzy i umiejętności osób poddanych egzaminowi, ale by były użyteczne powinny być możliwie najbardziej obiektywne i czytelne.
Reforma oceniania wymaga czasu i spokojnego planowania oraz wielu standaryzacji.
OCENIANIE WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE
Logika oceny wewnętrznej dotyczy roli i miejsca ucznia w szkole.
Służy ona wartościowaniu, planowaniu i wyborowi strategii edukacyjnej przez każdego nauczyciela - kształtuje proces nauczania, chroniąc od pułapki „nauczania pod egzamin". W ocenianiu wewnętrznym nauczyciel musi rozpoznać poziom postępów ucznia w stosunku do wymagań edukacyjnych. Celem wewnętrznej oceny jest systematyczna obserwacja osiągnięć uczniów informowanie o nich.
Dla obiektywizmu konieczne są kryteria. Logiczne, jasne i zrozumiałe - jako zasady oceniania osiągnięć edukacyjnych - ustalone i przedstawione uczniom i nauczycielom na początku cyklu kształcenia, przybliżą do bardziej obiektywnej oceny. Uczeń ma znać wymagania edukacyjne, zasady zdobywania poszczególnych ocen i możliwość ich poprawienia. Nowy system oceniania dążyć powinien do wyeliminowania powierzchowności i przypadkowości.
Ocenianie ma być procesem uporządkowanym i ustalonym w obrębie każdej szkoły, szczegółowo opisanym w statutach, pokazującym uczniowi jego słabe i mocne strony, a tym samym motywującym do projektowania własnej pracy. Dobrze zorganizowane ocenianie będzie wsparciem dla harmonijnego rozwoju dziecka oraz doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela. By to się stało natęży zadbać o spójność kryteriów oceniania wewnętrznego i zewnętrznego.
Ocenianie zewnętrzne ma być sprawdzianem bądź egzaminem podsumowującym każdy etap kształcenia w zakresie wybranej wiedzy i umiejętności zawartych w „Podstawie programowej". Jego celem jest wskazanie poziomu osiągniętych kompetencji przez ucznia oraz pomoc w projektowaniu dalszego kształcenia.
Zewnętrzny system egzaminacyjny będzie składał się z:
- sprawdzianu poziomu opanowania umiejętności w ostatniej klasie sześcioletniej szkoły podstawowej,
- egzaminu w trzeciej klasie gimnazjum z umiejętności i wiadomości z zakresu przedmiotów humanistycznych oraz umiejętności i wiadomości z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych,
- egzaminu zawodowego przeprowadzonego po ukończeniu szkoły zawodowej lub policealnej w celu potwierdzenia uzyskanych kwalifikacji, w zawodach ukierunkowanych na rynek pracy,
- egzaminu maturalnego będącego formą oceny poziomu wykształcenia ogólnego, przeprowadzanego w maju i styczniu dla absolwentów dotychczasowych szkół średnich dających wykształcenie średnie ogólne oraz absolwentów trzyletnich liceów profilowanych i dwuletnich liceów uzupełniających. Egzamin maturalny składać się będzie z części wewnętrznej mającej formę egzaminu ustnego oraz części zewnętrznej pisemnej.
ROLA NAUCZYCIELA W OBU ŚCIEŻKACH OCENIANIA
Nauczyciel jest i będzie najważniejszą osobą w ocenianiu ucznia. Stały kontakt z wychowankiem i systematyczność obserwacji jedynie jego uprawniają do wiarygodnego oceniania pracy i postępów.
Także w procesie oceniania zewnętrznego egzaminatorami będą nauczyciele - powołani na czas egzaminów i sprawdzianów przez okręgowe komisje egzaminacyjne. Zatem proces oceniania będzie w całości w rękach nauczycieli, tyle że wyodrębnione w nim zostaną dwie dopełniające się perspektywy w spojrzeniu na ucznia: wewnętrzna i zewnętrzna. Ich niezależność z pewnością wpłynie na poszerzenie i zobiektywizowanie informacji, które wynikając z dwóch niezależnych źródeł, wzajemnie się uzupełniają i doskonalą