Aminokwasy egzogenne to: aminokwasy niezbędne jest to grupa aminokwasów, które nie mogą być syntetyzowane w organizmie zwierzęcym i muszą być dostarczane w pożywieniu, w przeciwieństwie do aminokwasów endogennych. Żywienie pokarmami ubogimi w aminokwasy niezbędne może prowadzić do zaburzeń chorobowych. Do aminokwasów niezbędnych dla człowieka zalicza się 8 aminokwasów egzogennych z dwoma dodatkowymi (histydyna i arginina) u dzieci.
Aminokwasy endogenne to: aminokwasy, które organizm zwierzęcy może syntetyzować samodzielnie, w przeciwieństwie do aminokwasów egzogennych, które musi przyjmować systematycznie wraz z pożywieniem
Ile jest aminokwasów egzogennych: 8 aminokwasów z dwoma dodatkowymi u dzieci(10 wszystkich)
Białko jako składnik pokarmowy pełni rolę: budulcową, strukturalną?
Enzym rozpoczynający trawienie białek w żołądku to: nieczynny enzym pepsynogen
Białka proste to: proteiny zbudowane wyłącznie z aminokwasów protaminy, histony, albuminy, globuliny, prolaminy, gluteiny, skleroproteiny
Białka złożone to: białka złożone proteidów, posiadają obok aminokwasów, także cząstki niebiałkowe są to: glikoproteiny, lipoproteidy i nukleoproteidy
Wartość odżywcza zależy od: -zawartości aminokwasów egzogennych, endogennych
- wzajemnych proporcji poszczególnych aminokwasów egzogennych, które powinny być zbliżone do proporcji występującej w białkach ustrojowych
- wystarczającego dowozu energii niezbędnych procesów syntezy białka ustrojowego ze źródeł poza białkowych
- strawność produktów białkowych
Z 1 g białka organizm uzyskuje energię w ilości: 4 kcal
Białko o wartości odżywczej = 100% to: białko jaja kurzego – białko wzorcowe zawiera optymalny zestaw i proporcje aminokwasów egzogennych
Białka powinny pokrywać dzienne zapotrzebowanie na energię w ilości: 65-70g / dziennie; 0,8 / kg; c.c / dzień
Białka pełnowartościowe to: białka doborowe zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne w odpowiednich ilościach. Pełnowartościowe są białka zwierzęce np. mięso, ryby, drób, ser, mleko
Węglowodany proste: składają się z pojedynczych cukrów, nazywanych monosacharydami lub dwóch cukrów (disacharydy). Te związki są szybko rozkładane w ustach i żołądku i łatwo przyswajalne do krwi np. cukier spożywczy
Polisacharydy: to wielocukry zwane też cukrami złożonymi. Nie rozpuszczają się w wodzie, zawierają ponad 10 monosacharydów np. skrobia
Węglowodany przyswajalne to: skrobia, fruktoza
Cukier mlekowy to: laktoza zwana cukrem mlecznym. Chemicznie jest to bezbarwna substancja stała o temp. Topnienia 225 ⁰C, rozpuszczalne w wodzie, słabo rozpuszczalna w wodzie, słabo rozpuszczalna w alkoholu i nierozpuszczalna w eterze
Węglowodany po przekształceniu w glikogen są magazynowane w : wątrobie i w mięśniach
Enzymy trawiące węglowodany to: w trawieniu węglowodanów biorą udział enzymy amylolityczne
Węglowodany jako składniki pokarmowe pełnią funkcję: amylaza?, maltaza, laktaza, sacharaza
Hormon odpowiedzialny za obniżenie poziomu glukozy we krwi to: insulina
Hormon odpowiedzialny za podwyższenie poziomu we krwi to: glukagon
Glikogen pełni rolę: magazynowany w mięśniach pełni rolę energii
Błonnik pokarmowy to: mieszanina substancji o charakterze polisacharydowym (celuloza, hemicelulozy, pektyny, śluzy) i niepolisacharydowym (ligniny). Odgrywa on ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego
Rola błonnika pokarmowego polega na:
Najlepszymi źródłami błonnika pokarmowego są: warzywa, owoce, produkty zbożowe (otręby zbożowe, kasze, naturalne płatki zbożowe, musli, niełuskany ryż, pieczywo razowe i pełnoziarniste) i nasiona roślin strączkowych. Błonnika nie zawierają mięso, ryby, mleko, jaja, alkohole, masło, oleje i inne produkty tłuszczowe
Z 1g węglowodanów organizm uzyskuje energię w ilości:
Węglowodany powinny pokrywać dzienne zapotrzebowanie na energię w ilości:
Źródłem węglowodanów w diecie są głównie:
Inna nazwa tłuszczy to:
Ze względów żywieniowych tłuszcze dzielimy na:
Trój glicerydy zbudowane są z:
Kwasy tłuszczowe dzielimy na: kwasy tłuszczowe nasycone, jednonienasycone i wielonienasycone
Skrót NNKT oznacza: nienasycone kwasy tłuszczowe
Najważniejsze NNKT to:
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych nasyconych są:
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych jednonienasyconych są:
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych wielonienasyconych są:
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny n-6 są:
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 są:
Niedobór NNKT powoduje: a).spadek przyrostu masy ciała i spowolnienie wzrostu, b). zmiany skórne (parakeratosis, zapalenie skóry, zwiększona przepuszczalność skóry i zwiększenie utraty wody); c). zwiększoną wrażliwość na infekcje; d). zaburzenie transportu cholesterolu; e). kruchość naczyń włosowatych; f). zaburzenia nerkowe (martwica brodawek z krwiomoczem, nadciśnienie nerkowe, zmniejszenie wydalania sodu z moczem); g). osłabienie kurczliwości mięśnia sercowego; h). ograniczenie biosyntezy eikozanoidów i w następstwie zaburzenia czynności wielu tkanek i narządów; i). pogorszenie procesu gojenia się ran
Proporcje kwasów tłuszczowych nasyconych: jednonienasyconych: wielonienasyconych w pożywieniu powinny wynosić: 1:1:1
Rola tłuszczów w organizmie: przede wszystkim dostarczają znaczną ilość energii (20 do 35%), tłuszcze są także głównym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K). Niektóre kwasy tłuszczowe biorą także udział w syntezie niektórych hormonów tkankowych, m.in. prostaglandyn, są one głównym źródłem glicerolu i kwasów tłuszczowych, z których organizm syntezuje inne lipidy
1g tłuszczu dostarcza organizmowi energię w ilości: 37,7 kJ energii
Zadaniem LDL- cholesterolu jest: powoduje pojawianie się zmian miażdżycowych) beta-lipoproteina - o małej gęstości
Zadaniem HDL – cholesterolu jest: przeciwdziałanie miażdżycy, a także powodowanie, że komórki tłuszczu są wypłukiwane z naczyń krwionośnych
Mianem „złego cholesterolu” określamy: cholesterol LDL
Mianem „dobrego cholesterolu” określamy: cholesterol HDL
Kwasy tłuszczowe w konfiguracji „trans” są:
Zapotrzebowanie organizmu na tłuszcze wynosi:
Bilans energetyczny na tłuszcze wynosi:
Według zaleceń naukowców (Piramida Zdrowego Żywienia) podstawą naszej diety powinny być: produkty o wysokiej zawartości węglowodanów zbożowych
Witaminy antyoksydacyjne to: Wit. C, E, beta – karoten, miedź, selen, cynk
Jaka ilość płynów powinna być spożywana w optymalnych warunkach środowiskowych: od 1,5-2 L
Jaka ilość mleka (i produktów mlecznych) powinniśmy wypijać dziennie: od 2-4 porcji
Kobiety w ciąży i planujące ciążę powinny szczególnie dbać o spożywanie dużych ilości: kwasu foliowego
Jak często powinniśmy spożywać ryby, szczególnie morskie: 2 razy w tygodniu
Według zaleceń naukowców owoce i warzywa powinniśmy spożywać w ilości: od 2-3 porcji dziennie
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to: A D E K
Hiperwitaminoza to: nadmiar jakiejś witaminy w organizmie
Awitaminoza to: niedobór jakiejś witaminy w organizmie
Choroba beri-beri jest objawem niedoboru: witaminy B1
Drożdże stanowią dobre źródło witamin z grupy: B1, B2, B6
Taki objawy jak zmiany zapalne na języku i pękanie kącików warg (tzw. zajady) mogą świadczyć o niedoborze: B2, żelaza
Wadom układu nerwowego u płodu zapobiega spożywania dużych ilości witaminy: B9
Niedokrwistość złośliwa jest objawem niedoboru: B12
Witamina C to chemicznie: kwas askorbinowy
Przewlekły niedobór witaminy C powoduje chorobę zwaną: Szkorbutem
Najbogatszym źródłem witaminy C są: produkty roślinne, świeże owoce i warzywa
Starty witaminy C podczas przygotowania potraw wynoszą nawet do: 70%
Niedobór witaminy A powoduje: obniżenie odporności organizmu
Witamina A (retinol) występuje głównie w produktach: pochodzenia zwierzęcego (mleko, jaja, masło, tłuste ryby)
β-karoten występuje w produktach: marchew, dynia, zielone warzywa liściaste, cukinia, pomidory, zielony groszek, śliwki, wiśnie
Krzywica to choroba z niedoboru: witaminy D
„witaminą młodości” jest nazywana witamina: E
Najlepszym źródłem witaminy E jest: olej roślinny
Za prawidłowe krzepnięcie krwi odpowiada witamina: K
Najważniejsza funkcja, którą pełni wapń to: budulec kości, zębów, skóry, włosów
Stosunek wapnia do fosforu dla osób dorosłych wynosi: 1:1
Przewlekły niedobór wapnia w pożywieniu prowadzi do: powstania krzywicy i zahamowania tempa wzrostu, osteoporozy i łamliwości kości
Najlepszym źródłem wapnia są: mleko i produkty mleczne
Napoje typu „coca-cola” stanowią źródło składnika mineralnego: fosforu
Fosfor w organizmie gromadzi się głównie w : kościach
Ziemniaki gotowane w mundurkach są dobrym źródłem: potasu
Źródłem sodu w diecie jest: sól kuchenna (chlorek sodu)
Nadmiar sodu w diecie może być przyczyną: nadciśnienia tętniczego krwi
Zapotrzebowanie dorosłego człowieka na sód nie powinno wynosić więcej niż: 575-625mg na osobę na dzień (do 6g na osobę)
Przyswajanie żelaza jest najwyższe z: produktów zwierzęcych (mięso, drób, ryby)
Kwas askorbinowy ma wpływ na przyswajanie żelaza:
Najlepszym źródłem żelaza jest: mięso czerwone
Herbata jest dobrym źródłem: manganu
Jod w organizmie człowieka występuje głównie w: tarczycy
Najbogatszym źródłem jodu jest: rybach morskich, mleku, produktach roślinnych
Najważniejsza funkcja fluoru to: zapobieganie procesom rozpuszczania szkliwa, hamowanie rozwoju drobnoustrojów rozmnażających się w jamie ustnej
Mikroelement spełniający rolę biologicznego utlenienia obok witaminy C i E to: selen