1. Cel i znaczenie badań makroskopowych.

• obserwacja okiem nieuzbrojonym (lub przy niewielkim powiększeniu)

• analiza powierzchni rozłamanych części w celu oceny trafności doboru materiałów, prawidłowości obróbki mechanicznej , chemicznej, cieplnej itp.

• służy wykryciu wad wyrobu mogących mieć wpływ na jego wytrzymałość i właściwości mechaniczne

• ekspertyzy i element kontrolny przy wyrobie elementów metalowych

2. Rodzaje i makrobudowa przełomów

1. Rodzaje przełomów

   1. zachodzące w krótkim czasie

      1. kruchy (sprzyja temu niska temp. i szybkie obciążanie)

      2. plastyczny (ciągliwy)

   2. zachodzące w dłuższym czasie

      1. zmęczeniowy

1.

Najważniejszą częścią badań makroskopowych jest ustalenia rodzaju przełomu jaki wystąpił w rozerwanym elemencie. Analiza przełomu pozwala na wyciągnięcie wniosków o przyczynie zniszczenia elementu, co może pomóc w zapobieżeniu tego rodzaju usterki w przyszłości.
2.
Rodzaje przełomów ze wzglądu na czas:
przełomy w krótkim czasie: kruchy i plastyczny
przełomy w dłuższym czasie: zmęczeniowy
kruchy: brak odkształcenia plastycznego, powierzchnia przełomu jest chropowata, przebiega po płaszczyznach łupliwości, widać wielkość ziaren danego materiału, może być też międzyziarnisty
plastyczny: odkształcenie plastyczne, rozdzielczy (małe rozciągnięcie) lub ciągliwy, mikropory w miejscach silnych naprężeń
zmęczeniowy: najpierw lokalne odkształcenia plastyczne, pęknięcie prostopadłe do kierunku największych naprężeń, zróżnicowane strefy przełomu
3.
Karb – miejsce zmian poprzecznych przekrojów elementów lub zmian krzywizny powierzchni ograniczających przedmiot; czynnik wywołujący lokalne spiętrzenie naprężeń w materiale. nazwa zamienna koncentrator naprężeń; Rodzaje: konstrukcyjny ( powstaje na etapie projektowania - niewłaściwie zaprojektowany detal, wyrób pod względem kształtu i wymiarów), technologiczny ( powstaje w trakcie wytwarzana, procesów technologicznych - wynikający z niewłaściwego wykonania detalu, wyrobu), materiałowy (niewłaściwa struktura materiałowa - niewłaściwie dobrany materiał, niewłaściwa struktura), eksploatacyjny (niewłaściwa eksploatacja - przeciążenia, niewłaściwe środowisko pracy).
4.
Wycięcie próbki, szlifowanie (polerowanie), trawienie (odczynnik żrący, spłukanie wodą, suszenie).
5.
Jamy skurczowe, pęcherze, zażużlenia, zapiaszczenia, gruboziarnistość, transkrystalizacja, segregacja składu chemicznego
6.
Wady: brak przetopu, pory, pęknięcia, dodatkowe naprężenia i odkształcenia, problemy ze spawaniem niektórych materiałów, niezbędne specjalistyczne urządzenia i wyszkolona kadra; makrostruktura: kształt spoiny, układ warstw, sfera wpływu ciepła