Ketoza u małych przeżuwaczy

• Występuje w ostatnich miesiącach ciąży(toksemia porodowa) lub w pierwszym miesiącu po porodzie, głównie kozy

• Przyczyny:

• Niewłaściwe żywienie powodujące ujemny bilans energetyczny

• Niewłaściwa fermentacja w żwaczu prowadząca do zaburzenia stosunku powstających kwasów tłuszczowych ( stosunek kwasu octowego i masłowego do propionowego powinien wynosić 4:1)

• Pasze – szczególnie ketogenne są kiszonki z pasz soczystych (fermentacja – dużo kwasu masłowego – niedobór propionowego – tworzenie glukozy przez syntezę z aminokwasów i glicerolu – niedobór szczawiooctanów – powstają ciała ketonowe)

• Zaburzenia funkcji nadnerczy wywołane stresem lub laktacją,a u ciężarnych wysoką ciążą

• Niedoczynność tarczycy

• Zmiany flory bakteryjnej żwacza w wyniku głodzenia i zmiany paszy

• Niedobór Mg,Ca,P

• Osobnicza niewydolność wątroby (genetyczna lub wynik choroby)

• Zarobaczenie zwierząt

• Objawy kliniczne:

• Wskutek hipoglikemii (nadmiar insuliny,niedobór glikokortykosteroidów,słaba glukoneogeneza,niedobór metioniny) i acetonurii

• Ketoza ciążowa:

• Oddzielają się od stada i niechętnie poruszają się

• Zaburzenia widzenia (wchodzą na przeszkody)

• Brak apetytu

• Zgrzytanie zębami

• Zmniejszenie wydalania kału

• Spadek aktywności przedżołądków

• W miarę postępowania toksemii ciążowej objawy nerwowe(bezcelowe poruszanie żuchwą, drżenie mięśni, odstawienie sztywnej głowy na bok lub do góry, zaleganie i skurcze kloniczno-toniczne

• Przy obumarciu płodów stan się poprawia, potem jednak toksemia i zejście śmiertelne

• Po poronieniu zwierze może wyzdrowieć

• Ketoza laktacyjna:

• Stopniowy zanik apetytu

• Wyszukiwanie paszy

• Lizawość

• Spadek m.c

• Zmniejszenie produkcji mleka

• Trudności w rozrodzie

• Na końcu forma nerwowa (rzadko)

• Rozpoznanie

• Badanie laboratoryjne – ciała ketonowe i poziom glukozy w surowicy (obniżony w ketozie pierwotnej, we wtórnej normalny)

• Rozpoznanie różnicowe

• Porażenie poporodowe

• Listerioza – podwyższenie ciepłoty ciała, brak ciał ketonowych

• Wścieklizna

• Zatrucia

• Leczenie

• Glicerol lub glikol – 100-200 g dziennie p.o

• Neopropiowet – 50g dziennie p.o

• Glukoza 5% - 250-500 ml i.v

• Deksametazon – 25 mg (przy ciąży może dojść do poronienia!)

• Wit. B₁ i B₁₂

• Przy ketozie ciążowej czasami wskazane cięcie cesarskie

• Zapobieganie

• Nie otłuszczać kóz ciężarnych

• Nie dopuszczać do 1-dniowych głodówek

• Nie zmieniać gwałtownie paszy

• Nie podawać nadmiaru wysokobiałkowych lub powodujących kwasicę pasz

• Regularnie odrobaczać zwierzęta i podawać dodatki mineralne