Właściwości fizyczne i chemiczne wody:
1.Fizyczne:
Barwa: jeden z parametrów określających jakość wody. Czysta woda ma kolor lekko jasnoniebieski, a w małych objętościach wydaje się bezbarwna . Barwa wody różna od barwy naturalnej może być spowodowana odpadami organicznymi (liście, drewno), substancjami humusowymi, ściekami przemysłowymi lub erozją gleb.
Barwa wody zależy od stopnia pochłaniania światła. Z względu na stopień dzielimy ją na pozorną (tzn. jaką widzimy) i rzeczywistą. Przyjmujemy ją w skali platynowej. Jej jednostką jest mg Pt/dm3. W badaniach sanitarnych wody oznacza się tylko (po uprzednim przesączeniu) barwę rzeczywistą w odniesieniu do wzorcowych roztworów chloroplatynianu potasu. W Polsce barwa wody do picia nie może przekraczać 15 mg Pt/dm3, co jest zgodne z zaleceniami WHO.
Temperatura
Mętność wody: Cecha optyczna (organoleptyczna) wody określająca zdolność do pochłaniania i rozpraszania promieni świetlnych. Wywołana jest najczęściej przez cząsteczki koloidalne lub zawiesiny (cząsteczki ilaste, substancję organiczną, krzemionkę, nierozpuszczone węglany, wodorotlenki żelaza, koloidalną siarkę, emulsje różnego typu, a nawet skupienia bakterii). W Polsce jest wyrażana w skali krzemionkowej (jednostką jest 1 mg/dm3 SiO2 o wymiarze cząstek ok. 100 μm). W Europie Zachodniej są też stosowane jednostki JTU i NTU. Woda do picia nie może mieć mętności powyżej 1 NTU.
Zapach: Cecha organoleptyczna oceniana głównie w analizach sanitarnych wody. Według aktualnego rozporządzenia dotyczącego wody do picia zapach wody powinien być akceptowalny. Czasem, w wynikach analizy, można znaleźć dodatkowe informacje. Mogą to być oznaczenia literowe: R – roślinny, G – gnilny, S – specyficzny i skala od 0 (brak zapachu) do 5 (bardzo silny). Spotkamy się również z konkretnymi określeniami: zapach siarkowodoru, ropopochodne, żelazisty. Jednak najczęściej jest to krótka informacja, że zapach jest akceptowalny lub nieakceptowalny. Najlepiej, jeśli woda nie posiada żadnego zapachu.
Wykonuje się również badania na zimno(oznaczenie z) lub na gorąco (oznaczenie g).
Zdolność roztworu do przewodzenia prądu:
Ilość jonów decyduje o przewodnictwie. Opór jest odwrotnością przewodnictwa właściwego.
$$\frac{1}{R} = K\lbrack 1s\rbrack$$
Chemiczne:
Kwasowość: Cecha chemiczna wód oznaczana przy ocenie ich jakości, rozumiana jako zdolność wody do zobojętniania silnych zasad. Kwasowość jest wywołana obecnością w wodzie zdysocjowanych kwasów (zarówno mocnych, jak i słabych) oraz soli słabych zasad ulegających hydrolizie.
Zasadowość: Określa zdolność wody do przyjmowania protonów (H+) tj.zdolność do zobojętniania silnych kwasów mineralnych o określonym pH.
PH Wody: Odczyn pH charakteryzuje odczyn roztworu. Jest to ujemny logarytm dziesiętny ze stężenia molowego jonów wodorowych. A zatem: pH= - log [H+]. Zgodnie z umownie przyjętą skalą roztwory kwaśne mają pH < 7, zasadowe pH > 7, obojętne pH = 7.
Woda naturalna to roztwór zawierający różne składniki, zarówno naturalne jak i wprowadzone w skutek działalności człowieka. Wskutek różnych procesów pH wody się zmienia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia pH wód naturalnych powinno zawierać się w przedziale od 6,5 do 9,5.
SUCHA POZOSTAŁOŚĆ, TWARDOŚĆ WODY, TWARDOŚĆ OGÓLNA WODY, TWARDOŚĆ WĘGLANOWA, TWADOŚĆ NIEWĘGLANOWA, TWARDOŚĆ MAGNEZOWA, TWARDOŚĆ WAPNIOWA, AGRESYWNY CO2
Parowanie- proces zmiany stanu skupienia, przechodzenia z fazy ciekłej danej substancji w fazę gazową (parę) zachodzący z reguły na powierzchni cieczy. Szybkość parowania zależy od temperatury oraz ciśnienia parcjalnego pary nad cieczą.
Sucha pozostałość-wskaźnik jakości wody, odpowiada masie osadu pozostającego po odparowaniu 1dm3 wody w temperaturze 105 °C i wysuszeniu go w temperaturze nieprzekraczalnej 150°C. Jest miarą mineralizacji wody, wyrażana w mg/dm3.
Twardość wody-właściwość wody polegająca na zużywaniu pewnych ilości mydła bez wytworzenia piany. Wynika to z obecności w wodzie jonów Ca, Mg, Mn ,Al ,Zn, które tworzą z mydłem dodawanym do wody nierozpuszczalne sole.
Twardość wody:
-wg kationów: magnezowa i wapniowa,
-wg anionów: węglanowa i niewęglanowa,
Twardość ogólna jest sumą twardości węglanowej i trwałej.
Twardość węglanowa: wywołują ją węglowodany, węglany, wodorotlenki wapnia i magnezu. Jest równa zasadowości wody.
Twardość niewęglanowa: wywołują ją związki wapnia i magnezu np.azotany, fosforany.
To=TWW + TNW
Twardość wapniowa: wywołują ją związki wapnia np.wodorowęglany, węglany, siarczany, chlorki, wodorotlenki itd.
Twardość magnezowa: wywołują ją wiązki magnezu.
TO=TCa+TMg
Agresywny CO2
Wolny dwutlenek węgla (CO2) może powodować korozję betonu oraz metali, ponieważ pewna jego część jest niezbędna do utrzymania w wodzie rozpuszczonego wodorowęglanu wapnia:
Ca(HCO3)2 → CaCO3 + H2O + CO2
Jest on nazwany dwutlenkiem węgla równowagi węglanowo- wapniowej. W zależności od zawartości w wodzie wodorowęglanów, różna jest zawartość CO2.
Nadmiar wolnego dwutlenku węgla w stosunku do jego ilości, która zapewnia równowagę stechiometryczną to agresywny dwutlenek węgla. Jest to część rozpuszczonego w wodzie wolnego CO2, która jest niezbędna do zabezpieczenia rozpuszczonych w wodzie wodorowęglanów przed rozkładem, czyli taka ilość wolnego CO2, która umożliwia utrzymanie się wodorowęglanów w wodzie w stanie rozpuszczonym.
Oznaczanie agresywnego dwutlenku węgla polega na określeniu o ile wzrosła zasadowość wody, do której dodano marmur, w stosunku do zasadowości pierwotnej (bez marmuru).
CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2