INSTALACJE WODNO KANALIZACYJNE

Instalacja wodociągowa stanowi zespół przewodów z uzbrojeniem służących do dostarczenia wody niezbędnej do użytkowania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem oraz wymaganiami sanitarnymi

Elementy instalacji wodociągowej: 1. Połączenie wodociągowe (doprowadzenie wody do źródła) 2.przewody poziome 3.przewody pionowe 4.gałązki, rozgałęzienia (dostarczaja wode z pionu do pkt. Poboru 5. Zawory czerpalne Połączenia wodociągowe: włączenie przewodu wodociągowego do przewodu ulicznego może być wykonane z zastosowaniem trójnika lub opaski. Trójniki wstawia się w przewód uliczny podczas układania sieci, a jeśli podczas eksplatacji to konieczne jest wyłączenie odcinka na czas montażu. Opaski wykonuje się bez wyłączenia sieci z eksplatacji, ale ale średnica połączenia nie może być wieksza niż 0,5m i średnica nawierconego otworu nie może być wieksza niż połowa średnicy przewodu ulicznego. Połączenie musi być prostopadłe do przewodu ulicznego.

Rozmieszczenie przewodu: co najmniej 1,5 m od przewodów gazowych i kanalizacyjnych, co najmniej o,8 od kabli elektrycznych i co najmniej 0,5 od kabli telekomunikacyjnych. Przyłącze układa się ze spadkiem 3 promile w kierunku przewodu ulicznego, pozwoli to odwodnic instalacje. Przez sciane przewód prowadzi się w tulei ochronnej większej od średnicy przewodu o 15mm.

Układy instalacji:-z rozdziałem dolnym (główny przewód rozprowadzajacy zlokalizowany jest na najniższej kondygnacji, w pionach woda płynie do góry, w tą samą strone zmniejszają się srednice przewodu, zapewniane jest dobre odpowietrzenie instalacji). –z rozdziałem górnym (główny przewód rozprowadzajacy zlokalizowany jest na najwyższej kondygnacji, gdzie znajduje się tez niewielki zbiornik grawitacyjny, pionami woda płynie do dołu, w tym samym kierunku zmniejszają się srednice przewodu. Układ zapewnia prawie stałe cisnienie wylotowe.

Strefowanie. Instalacja budynku może być 1,2, lub wielo strefowa. Układy 2 i wielo strefowe stosowane są gdy ciśnienie w przewodzie ulicznym jest zbyt małe aby dostarczyć wodę do najniekorzystniej położonego zaworu czerpalnego. A zastosowanie hydroforu lub pompy i zbiornika grawitacyjnego w układzie jednostrefowym spowodowało by przekroczenie cisnienia dopuszczalnego. W układzie 2 strefowym strefa 1 dolna może być z rozdziałem dolnym zasilana bezpośrednio z sieci miejskiej. Strefa 2 górna może być zasilana poprzez hydrofor z rozdziałem dolnym lub poprzez pompe i zbiornik metodą z rozdziałem górnym. Jeżeli zastosowanie układu 2 strefowego spowodowało by przekroczenie ciśnienia dopuszczalnego stosuje się instalacje wielo strefową.

Liczba stref zależy od wysokości budynku. 1 strefa powinna być z rozdziałem dolnym a nastepne z rozziałem dolnym i hydrosforem bądź z rozdziałem górnym i pompą i zbiornikiem grawitacyjnym. Dla każdej strefy osobny hydrofor lub osobna pompa i zbiornik grawitacyjny. Przy rozdziale dolnym przewody rozdzielne prowadzone są pod stropem w piwnicy. Dla stref wyższych przewód ten prowadzi się pod stropem najwyższej kondygnacji strefy poprzedniej. Przy układach wielostrefowych z rozdziałem górnym konieczne są w budynkach piętra techniczne na których umieszczane są zbiorniki, przewody rozdzielcze prowadzi się po podłodze piętra technicznego. Zaleca się wykorzystanie 2 przyłączy z osobnych przewodów wodociągowych w celu uzyskania większej pewności zasilania budynku w wodę.

Wodomierze służą do samoczynnego pomiaru i rejestracji objętości przepływu wody. Wielkość wodomierza określa średnica minimalna albo wyróżnik konstrukcyjny w mm oraz nominalne natężenie przepływu inaczej współczynnik hydrauliczny m3/h. średnica minimalna to tzw. Średnica nominalna równa średnicy przewodu do którego wodomierz jest przeznaczony. Nominalne natężenie przepływu to wartość przepływu dająca umowny spadek ciśnienia w obrębie wodomierza.W instalacjach wewnętrznych stosuje się wodomierze nośnikowe czyli takie w których obroty wirnika przenoszone są na mechanizm wskazująco sumujący. Wodomierze mogą być skrzydełkowe.

Dn – 14-40mm Dn – 3-20m3/h kn=10m Wodomierze śrubowe Dn=50mm Qn=40m3/h hn=4m Dn=80mm Qn=100m3/h hn=3m Dn=100mm Qn=160 m3/h hn=2,5m Rzeczywistą stratę ciśnienia przy przepływach innych niż normatywne określa się: h_rz=h_n(Q_rz/Q_n)² [m] zalecane jest aby Q_rz<= 0,5Qn W przypadku instalacji o bardzo dużej nierównomierności rozbioru wody stosuje się wodomierze sprzężone czyli zestaw w którym jest wodomierz głowny śrubowy i wodomierz boczny skrzydełkowy i zawór zmiennego obciążenia. Wysokość strat cisnienia jest sumą strat ciśnienia na wodomierzu głównym i na zaworze zmiennego obciążenia. Wiarygodność pomiaru gwarantuje zachowanie zasad montażowych . zestaw wodomierzy montuje się na wysokości 04m nad podłogą. Wodomierze duże montuje się w studzienkach, również w studzienkach montuje się zestaw wodomierzowy jeśli budynek nie jest podpowierzchniowy lub odległy od linii zagrani czającej o więcej niż 15m od linii rozgraniczającej

Instalacja przeciw pożarowa: dla wewnętrznej ochrony budynków przed pożarem stosuje się wodociągowe instalacje ppoż. które mogą być uruchamiane ręcznie (instalacja hydrantowa) lub mogą działać automatycznie (instalacja tryskaczowa i zraszaczowa)

Instalacja hydrantowa: składa się z przewodów rozdzielczych, pionów i zaworów hydrantowych lub hydrantów. Zawór hydrantowy jest wyposażony w nasadę pożarniczą umożliwiającą przyłączenie węża strażackiego. Hydrant wewnętrzny obudowany lub nie składa się z zaworu hydrantowego, odcinka węża i prądownicy wodnej. Wysokość ciśnienia na hydrancie nie mniejsza niż 20m H₂O, wydajność 2,5 dm³/s dla średnicy 52mm i 1 dm³/s dla średnicy 25mm. Hydranty powinny być umieszczone w miejscach łatwo dostępnych na wysokości 1,35 m od podłogi. Hydranty montuje się na pionach suchych lub nawodnionych. Piony suche zasilane są w wodę w czasie gaszenia pożaru z hydrantów zewnętrznych przez pompę i sprzęt straży pożarnej. Piony suche instaluje się w budynkach mieszkalnych o wysokości 15÷25m z pionem o średnicy 80mm, a w budynkach nie mieszkalnych o wysokości 15÷25m z pionem o średnicy 100mm. Do wysokości 25m na każdej kondygnacji 1 hydrant o średnicy 52mm. W budynkach mieszkalnych wyższych 35m i nie mieszkalnych wyższych niż 25 m to piony są nawodnione w czasie gaszenia pożaru zasilane pompą zainstalowaną na stałe czerpiącą wodę ze zbiornika zlokalizowanego w podziemnych lub parterowych częściach budynku, pojemność zbiornika co najmniej 100m. do zbiornika woda jest doprowadzona z sieci miejskiej przewodem co najmniej 100mm. Średnica pionów nawodnionych to co najmniej 10mm do 25mm na każdej kondygnacji 1 hydrant powyżej 25m i kondygnacjach podziemnych 2 hydranty. Średnica hydrantów w budynkach mieszkalnych średnica 52mm, niemieszkalnych średnica 25mm

Urządzenia tryskaczowe: samoczynne wodne urządzenia gaśnicze przeznaczone do zwalczania pożarów w 1 fazie są jednocześnie urządzeniami alarmowymi. Instalacja tryskowa to układ przewodów umieszczonych pod stropem pomieszczenia i tryskacze. Tryskacz jest zaworem wyposażonym w zamknięcie grzybkowe z zamkiem rozpadającym się pod wpływem ciepła w temperaturze znamieniowej. Posiada rozpryskiwacz który rozbija wypływający strumień wody na krople. Urządzenia tryskaczowe składają się z kilku sekcji, sekcja tryskaczowa to cześć instalacji zasilana z jednego zaworu kontrolno-alarmowego. Rozróżnia się dwa systemy urządzeń tryskaczowych: powietrzny i wodny. System wodny może być stosowany w pomieszczeniach w których panuje temperatura dodatnia, gdyż cała instalacja wypełniona jest wodą pod ciśnieniem źródła zasilania. System powietrzny stosuje się w pomieszczeniach powyżej 0⁰C. Przewody rozdzielcze i rozprowadzające do grzybka zaworu kontrolno-alarmowego wypełnione są sprężonym powietrzem, a woda pod ciśnieniem źródła zasilania wypełnia jedynie przewód zasilający sekcje. Rozstaw tryskaczy max 3,5m pod podłogą do 7m a od stropu ok. 15cm na każdym przewodzie rozprowadzającym do 6 tryskaczy. W jednej sekcji do 1000 tryskaczy w systemie wodnym i do 500 w systemie powietrznym. Średnice przewodów rozdzielczych i rozprowadzających ustala się w zależności od liczby tryskaczy zasilanych przez przewody. (wydajność 1 tryskacza 1,4÷1,6 l/s)

Urządzenia zraszaczowe- mogą być uruchamiane samoczynnie lub ręcznie nie należy ich stosowac gdy zapotrzebowanie na wodę gaśniczą przekracza 200 l/s jeżeli wymagana wydajność urzadzenia jest wyzsza od 100 l/s instalacja powinna być zasilana ze specjalnej pompowni przy wydajności do 50l/s urzadzenia zraszaczowi wyposaża się w końcówke z nasada pożarniczą do podłączenia pompy strażackiej. Urzadzenia powinny być wyposażone w zawór odcinający w miejscu łatwo dostępnym, zabezpieczone przed pożarem.

Materiały i uzbrojenia Instalacja powinna być wykonana z materiałów który nie wpływa ujemnie na jakość wody. Pod względem konstrukcyjnym stosowane materiały powinny zapewniac: a. małe opory przepływu b. odpowiednia wytrzymałość pod względem statycznym i dynamicznym c.szczelność oraz odporność na działanie chemiczne i mechaniczne wody oraz czynników zew. Każdy przewód składa się z prostych odcinków rur o przekroju kołowym oraz kształtek które łączą poszczególne odcinki przewodów umożliwiając zmianę kierunku zmiane przekroju czynnego wykonania odgałęzienia. Stosuje się stal żeliwo tworzywa sztuczne miedź. Rury stalowe- zwane są instalacyjnymi dwustronnie ocynkowanymi o długościach 4-7m łączy się je na znormalizowane złączki gwintowane wykonane z żeliwa. Szczeliwem jest włókno lniane lub konopne posmarowane pokostem lub taśma teflonowa. Rury i kształtki z PCV- są ocynkowane na powierzchni zewnętrznej co 2m nazwa lub znak wytwórni skrót nazwy materiały wymiary poprzeczne i średnica zew i grubość ścianki w mm dopuszczalne ciśnienie i rok produkcji. Ze względu na wymiary rury dzielimy na szeregi: - instalacje wew. Wodociągowe wykonuje się z rur szeregu 5 o barwie szarej cis robocze 1,6 MPa temp czynnika przewodzonego do 40*C proszkowane o dł od 5 do 12m. Rury i kształtki z polipropylenu PP stosowane są do wody zimnej cwu i co. Rury miedziane –mają średnice zew. 15-54mm rury miękie które można giąć na zimno. Do łączenia rur miedzianych stosuje się łączniki miedziane lub z mosiądzu. Woda przepływać musi z rur stalowych do miedzianych.

Uzbrojenie.Właściwe korzystanie z inst. umożliwia zbrojenie które ze wzg. Na funkcje dzielimy na: -zaporowe lub regulujące przepływ ; są to zasuwy i zawory, mogą być przelotowe (DN=10-65mm), zawory zwrotne, zawory pływakowe (utrzymuja staly poziom wody w zbiorniku)) –czerpalne zawory ; baterie umywalkowe, zlewozmywak, natrysk, wanna(sklad 2 zawory zestawione w 1 calosc) wylot wyposażony w perlator który miesza pow. z woda i zmniejsza jej zluzycie. –zabezpieczajace ; odpowietrzniki (. Reczyne i automaty) w najwyższych pkt instalacji (usuwaja pow.); i przerywane odpowietrz. (zabezpieczaja inst. Przed zanieczyszczeniem) – pomiarowe, wodomierze skrzydełkowe i sprężynowe.

Montaz instalacji. Etapy 1. Roboty przygotowawcze 2. Montaz przewodów ; odpowiedni spadek( rozdal dolny 3%, gorny 3-5%),: zaznaczenie mocowania na scianach( 3cm od sciany dn<40cm, 5cm dn>40cm, otwory co ok. 2m); przewod równolegle do scoany) przejscia przez przegrody SA prostopadłe w grubości przegrody nie może być połaczeń przy rozdziale dolnym, przewod pod podłoga najniżej kondygnacji na głębokości 30cm. Przewód wodociągowy jest pod przewodem CO I CWU i GAZ nad kanal. 3.montaż uzbrojenia

2OHHHhhhhhhhdhshsdhdgdbcbhdyttsryterytrtdrderfdesss

Przewody pionowe można prowadzić po wierzchu ścian w bruzdach o wymiarach: 7x7, 7x14, 14x14cm. Na całym obwodzie wymagana jest izolacja powietrzna o grubości co najmniej 1 cm. Bruzdy można jedynie przesklepić dopiero po pomyślnych próbach szczelności.Przewody mocuje się uchwytami w odległości co najmniej 2,5m.

Przez stropy przewody prowadzi się w tulei w grubości przegrody nie może być łączenia przewodów.

Odgałęzienia Odgałęzienia prowadzi się ze spadkiem co najmniej 3 promile zgodnie z kierunkiem przepływu wody jedynie na ostatniej kondygnacji w kierunku pionu. Mocowanie za pomocą haka w miejscu podłączenia zaworu czerpalnego

Montaż uzbrojenia Zawory przelotowe ze spustu. Na przewodach pionowych tuż nad łączeniem z przewodem pionowym.Zawory i baterie czerpalne ścienne montuje się na następujących wysokościach: *Zlewy umywalki zlewozmywaki 25-35cm nad górną przednią krawędzią przyboru *Baterie wannowe 10-18 cm nad górną krawędzią przyboru *Baterie natryskowe 1-1,5m nad posadzką *Główki natrysków stałych 2,1-2,2górne, 1,8-2 boczne *płuczki ciśnieniowe 1,1m nad podłogą *dolnopług 1-1,1m *górnopług 2-2,2m polaczenia zaworów czerpalnych z wylotami przewodów prowadzonymi pod tynkiem zakrywa się rozetkami przylegającymi do powierzchni ściany. Odgałęzienia pod zawory stojące (montowane bezpośrednio na przyborach) prowadzi się na wysokości 0,3-0,4m nad podłoga. Uzbrojenie łączy się z przewodami na gwint z uszczelnieniem włóknem konopnym i pastą uszczelniającą lub taśmą teflonową. Na zakończenie prac montażowych przeprowadza się próby szczelności - napełnia się instalacje od dołu przy otwartych najwyższych zaworach czerpalnych. Za pomocą pompy podnosi się ciśnienie do wysokości o 0,2MPa powyżej ciśnienia w instalacji. Układ jest szczelny jeżeli w ciągu 20 minut ciśnienie spadnie nie więcej niż o 5% i nie ma wycieków wody. Po zakończeniu próby instalacje opróżnia się. Odbiór instalacji przeprowadza się komisyjnie. Odbiór może być częściowy (dotyczy odcinków przewodów ułożonych w gruncie przykrywanych lub zasłanianych z przyczyn technicznych lub technologicznych) całość prac kończy odbiór końcowy.

Konserwacja i eksploatacja instalacji Zadaniem eksploatacji instalacji jest utrzymanie jej w stanie technicznym umożliwiającym dostarczenie wody o odpowiedniej jakości w odpowiedniej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem. Stąd potrzeba systematycznych przeglądów i konserwacji. Przeglądowi powinno towarzyszyć usuwanie drobnych usterek i uszkodzeń.

Podstawowe zabiegi konserwacyjne to: *wymiana uszczelek w zaworach *uszczelnianie dławic zaworów *wymiana grzybków w zaworach *wymiana i naprawa zaworów w płuczkach ustępowych *wymiana odcinków rur i armatury

BHP W celu zachowania bezpieczeństwa przy pracach monterskich konieczne są odpowiednie kwalifikacje pracowników, właściwy sprzęt i odzież ochronna.

W czasie eksploatacji instalacji zagrożenie bezpieczeństwa może wystąpić w układach w których pracują pompy. UWAGA: Zasady projektowania określa norma PN-92/B 01706 instalacje wodociągowe wymagane w projektowaniu oraz załącznik PN-B-01706/Az1 dotyczy ochrony przed wtórnym zanieczyszczeniem wody z uwagi na wprowadzenie nowych materiałów

Wewnętrzne instalacje ciepłej wody użytkowej.Można je podzielić lokalne i centralne.

Lokalne doprowadzają wodę do kilku kilkunastu punktów czerpalnych w obrębie mieszkania, domu jednorodzinnego.A instalacje centralne rozprowadzają wodę w budynkach wielorodzinnych i innych do kilkudziesięciu lub kilkuset punktów czerpalnych.

Lokalne instalacje ciepłej wody Lokalne instalacje ciepłej wody użytkowej mogą wykorzystywać paliwa stałe, gaz lub energie elektryczna. Podgrzewacze wykorzystujące energie elektryczną lub gaz mogą być przepływowe lub pojemnościowe. Urządzenia pojemnościowe magazynują ciepła wódę użytkową. Przepływowe na bieżąco przygotowywujemy i zużywamy.

Instalacja centralna Centralne instalacje wody użytkowej mogą być zasilane w energie cieplną: z kotłowni lokalnych, ciepłowni osiedlowych, miejskich sieci cieplnych i z sieci elektrycznych.

Uwzględniając cechy funkcjonalne podział może być następujący: *instalacja z bezpośrednim lub pośrednim ogrzewaniem wody *z pojemnościowymi lub bez pojemnościowymi węzłami cieplnymi *z parą lub wodą jako czynnik grzewny (naturalnie woda jako czynnik grzewczy, w budownictwie para wodna może być (była) w zakładach przemysłowych które potrzebowały pary wodnej jako czynnik produkcyjny (na przykład para wodna do produkcji skarpet)) *z cyrkulacją lub bez cyrkulacji (żebyśmy mogli w każdej chwili mieć wodę ciepła o danej temperaturze powinna być cyrkulacja. izolowane SA tylko poziomy wiec jeżeli woda by stała w poziomach nieizolowanych to by leciała woda zimna a jeżeli woda krąży to ona się nie schładza. Schłodzi się tylko to co jest w gałązce )

Ciepła woda użytkowa Temperatura ciepłej wody użytkowej nie powinna być wyższa niż 55 stopni C ze względu bezpieczeństwa oraz z uwagi na korozyjne działanie na przewody stalowe.

Przewody w instalacji ciepłej wody użytkowej wykonuje się z rur stalowych instalacyjnych gwintowanych, grubo cynkowanych ze szwem. Połączenia rur za pomocą łączników gwintowanych z uszczelnieniem za pomocą konopi i kitem pomostowym. Kształtki są żeliwne ocynkowane.

Uzbrojenie instalacji: Zawory przelotowe, Zawory zwrotne, zawory czerpalne

Przewody prowadzi się na tynku na ścianie lub w bruzdach. W budynkach niskich przy dużej liczbie załamań przewodu występuje samo konserwacja a w budynkach wysokich na pionach umieszcza się kompresatory w kształcie litery U. Przejścia przez przegrody w tulejach swobodnych przewody mocuje się do ścian uchwytami, przewody poziom w piwnicach są izolowane cieplnie.

Schematy cieplnej wody użytkowej: Z reguły instalacja wykonywana jest z obiegiem cyrkulacyjnym który zapobiega wychładzaniu się wody w przewodach rozprowadzających. Cyrkulacja może być wywołana różnica ciśnień w przewodzie rozprowadzającym i cyrkulacyjnym. Jest to cyrkulacja grawitacyjna lub ciśnieniem czynnym pompy obiegowej – cyrkulacja wymuszona. Instalacja może być zasilana bezpośrednio pod ciśnieniem z sieci lub za pośrednictwem hydroforów. Wtedy jest to instalacja z rozdziałem dolnym. Bądź za pomocą pomp i zbiorników górnych i wtedy jest instalacja z rozdziałem górnym. Instalacja z rozdziałem dolnym w budynkach niskich może mieć jedynie cyrkulacje w przewodach poziomych. W budynkach wysokich cyrkulacja musi być z pełnym obiegiem.

Przewody cyrkulacyjne- stosowane w dużych instalacjach zapewniają stały przepływ wody przy cyrkulacji wymuszonej pompa może pracować w sposób ciągły lub z przerwami. Jeżeli z przerwami włącza się jeżeli temperatura wody w przewodzie powrotnym obniży się do 35-40 stopni C. Instalacje ciepłej wody użytkowej projektuje się zgodnie z normą PN92/B- 01706 dopuszcza temp. Wody do 55 stopni celcujsza w krajach zachodnich do 60. W celu ochrony przed poparzeniem można stosować regulatory wody czerpalnej. Czyli termostatyczne zawory mieszające instalowane przy zasobniku wody czerpalnej lub w pobliżu punktów czerpalnych. Stosuje się także zawory zabezpieczające przed poparzeniem, przerywające dopływ wody o temperaturze wyższej niż 45,5 stopnia C

Węzeł cieplny to zespół urządzeń służących do przygotowania wody wodociągowej o odpowiedniej temperaturze która jest doprowadzana do instalacji wewnętrznych. Można je podzielić ze względu na: *źródło zasilania: -z elektrociepłowni -z kotłowni osiedlowej -z sieci elektrycznej *rodzaj zasilającej sieci: -dwu przewodowa sieć parowa lub wodna -trój przewodowa sieć wodna *charakter pracy: -współpracująca z instalacją centralnego ogrzewania –samodzielna *rodzaj układu węzła względem instalacji centralnego ogrzewania: -szeregowe –równoległe -szeregowo równoległe *liczba stopni podgrzewania wody: -jednostopniowe –dwustopniowe *rodzaj stosowanych urządzeń do podgrzewania i magazynowania ciepłej wody: -pojemnościowe wymienniki ciepła -przepływowe wymienniki ciepła -przepływowe wymienniki i zasobniki -układy mieszane

obliczenia i projektowanie wewnętrznych instalacji centralnej wody użytkowej na podstawie normy PN92/B – 1706

Elementy instalacji kanalizacyjnej: *przybory sanitarne - przeznaczone są do utrzymania higieny gospodarstwa domowego oraz do przyjmowania ścieków są to: zlewy, zlewozmywaki, umywalki, wanny, pisuary, miski ustępowe, *przewody odpływowe (odejścia) – odcinki przewodów łączące przybory sanitarne z przewodami pionowymi. Mogą być oddzielne lub wspólne dla kilku. Średnica zalezy od rodzaju przyboru. Spadek co najmniej 2%, długość dla miski ustępowej do 2,5m dla pozostałych przyborów do 3,5m. *przewody pionowe (piony)- zbierają ścieki z połączeń na kondygnacjach. Średnica musi być co najmniej równa średnicy największego podejścia na każdej kondygnacji. Średnica stała na całej długości. Do jednego pionu można podłączyć co najmniej 20 misek ustępowych *przewody poziome (odpływowe) – odprowadzają ścieki z poszczególnych pionów na zewnątrz budynku. Średnica powinna być o 1 wymiar większa od średnicy Największego pionu. Najmniejsze dopuszczalne spadki: dla fi = 0,1m= 2,5%, dla fi 0,15 = 1,5%, dla fi 0,20 = 1%. Maksymalne dopuszczalne: rury kamionkowe betonowe i z tworzywa sztucznego fi 0,15m = 15%, fi 0,1m spadek 10%. Żeliwo fi 0,15 spadek 40%, fi 0,20 spadek 25%. Powinny być układane równolegle lub prostopadle do fundamentów i przegród budowlanych (jeżeli równolegle do fundamentu to w takiej odległości że robiąc wykop po kanalizacje nie zostało zachwiane położenie budynku. Nie przekuwamy się przez fundament lecz albo pod albo nad). Przewód poziomy układa się pod podłogą w piwnicy na głębokości 0,3m dla przewodów żeliwnych i 0,5 dla pozostałych materiałów. Minimalna głębokość poza budynkiem zależy od strefy przymarzania. Czyszczenie przewodów umożliwiają czyszczaki czyli rewizje montowane co 15m lub mniej. Poza budynkiem wykonuje się studzienki rewizyjne co 35m dla średnic 0,15 i co 50m dla fi 0,20. Także zmiana spadku i kierunku w studzienkach. *Przykanaliki- umożliwiają odprowadzenie ścieków z nieruchomości do kanałów w ulicy. Średnica nie mniejsza niż średnica największego przewodu odpływowego na terenie nieruchomości. Minimalny spadek 2% zaś maksymalny ustala się z warunku największej dopuszczalnej prędkości ścieków. Włączenie przykanalika do sieci może być w studzience lub poprzez otwór w ścianie kanału betonowego. *urządzenia odmiejscowego oczyszczania ścieków

wyposażenie instalacji kanalizacyjnej:umożliwia połączenie sanitarnych z przewodami i właściwą eksploatcje instalacji. Są to syfony lub inaczej zamknięcia wodne, czyszczaki albo inaczej rewizje, odsadzki, rury wentylacyjne, zamknięci burzowe.

Syfony- chronią pomieszczenia przed zapachami gazów kanalizacyjnych. Instalowane są obok lub poniżej przewodu sanitarnego a miski ustępowej wpusty podłogowe mają syfon wmontowany już konstrukcyjnie.

Czyszczaki czyli rewizje- umożliwiają czyszczenie lub płukanie przewodów gdyż umożliwiają dotarcie do wnętrza. Są to kształtki żeliwne lub z tworzywa sztucznego zaopatrzone w otwór zamykany pokrywą. Pokrywą przykręcana na śruby w przypadku żeliwa, pokrywą z gwintem w przypadku PCV. Montuje się je wszędzie tam gdzie może nastąpić zatykanie przewodu (przy przejściu pionu w poziom i na przewodach poziomych). Poza budynkiem rewizje umieszcza się w studzienkach. W budynku co 15 metrów a poza budynkiem co 30m. dla fi 0,15 co 35m a dla fi 0,20 co 50m.

Rury wentylacyjne (wywiewki)- stanowia główne zakończenie pionów na dachu. Mogą być zlokalizowane co najmniej 4m od okien i drzwi. Zadaniem ich jest wentylowanie instalacji i przeciwdziałanie wysychaniu wody z syfonów. Może być też wentylacja boczna z dodatkowym pionem wentylacyjnym ustawionym obok pionu kanalizacyjnego. Oba piony połączone są z trójnikiem z odnogą pod kątek 45 stopni. Oba piony zakończone są rurą wywiewną.

Wentylacja wtórna- stosuje się dodatkowy pion wentylacyjny łączący końce długich podejść. Dodatkowy pion wentylacyjny wyprowadzony nad dach zakończony rurą wywiewną. Inne rozwiązanie wentylacji wtórnej- na każdej kondygnacji końcówkę drugiego podejścia włącza się do pionu głównego pod stropem każdej kondygnacji. Średnica dodatkowych przewodów wentylacyjnych powinna być równa średnicą pionów głównych.

Odsadzki- odsadzka to kształtka umożliwiająca osiowe przesunięcie pionów montowana w budynkach o wysokości co najmniej 15m i więcej niż 2 kondygnacjach w połowie wysokości pionów. Zamknięcia burzowe- najlepiej gdyby to były zawory zwrotne, ewentualnie zasuwy odcinające. Montowane są na najniższych przyborach sanitarnych w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu gdy odbiornikiem ścieków jest kanalizacja ogólno składna. Kanalizacja deszczowa sposób odprowadzenia ścieków deszczowych z budynku zalezy od jego wysokości i konstrukcji dachu (jedno czy dwu spadowe dachy). W budynkach niskich (do 5-6 kondygnacji) rynny układa się nad gzymsem ze spadkiem około 5 promili w kierunku rur spustowych czyli pionów deszczowych prowadzonych na zewnątrz budynku. Rynny oraz piony wykonywane są z blachy ocynkowanej. 2 metry nad terenem przechodzą w rury żeliwne umożliwiające odprowadzenie ścieków deszczowych na powierzchnie terenu lub do kanałów podziemnych. Jeżeli do podziemnych wtedy na pionie montuje się ruszt zamykany (przykrywany) pokrywą. Coraz powszechniejsze w użyciu są tworzywa sztuczne.

Średnice pionów: *0,05 do 0,10m dla ścieków z ganków i balkonów; *0,15m dla scieków z dachów; Przewody odpływowe ułożone w gruncie mają średnice: *0,10m dla pionów 0,05 i 0,10 *0,15m dla pionów 0,15

Rozstaw pionów 10-20m (jeden pion o średnicy 0,15m odprowadza ścieki z dachu o powierzchni do 200m². Instalacje kanalizacyjne: Instalacja kanalizacyjna to zespół urządzeń służących do zebrania i odprowadzenia ścieków sanitarnych i deszczowych z budynków mieszkalnych, obiektów użyteczności publicznej, zakładów przemysłowych oraz terenów do nich przyległych. Instalacja jest na ogół rozdzielcza czyli osobna dla każdego rodzaju ścieków. Poza budynkiem Jeżeli kanalizacj miejska jest rozdzielcza a jeżeli kanał w ulicy jest ogólno składny to ścieki z nieruchomości można połączyć

Budynki wysokie- w budynkach wysoki piony deszczowe prowadzi się wewnątrz. Na dachu zakończone są wpustem dachowym lub tarasowym kratą chroniącą przed zanieczyszczeniem. Piony zewnętrzne wykonywane SA z PCV. Powinny mieć osłony dziwiękochłonne. Odprowadzanie ścieków z terenów wokół budynku- odprowadzanie ścieków odbywa się za pomocą wspustów podburzowych z kratką opartych na osadniku kamionkowym. Wpust może być podłączony do kanału poprzez syfon. Montaż instalacji kanalizacyjnej Montaż instalacji kanalizacyjnej wykonuje się jednocześnie z instalacją wodociągową. Zakres robót jest następujący: -W budynku montaż przewodów i przyborów sanitarnych -Na zewnątrz roboty ziemne, ułożenie i montaż przewodów, montaż urządzeń do miejscowego oczyszczania ścieków. Materiały do wykonania przewodów: *Rury i kształtki żeliwne produkowane jako prostki i kształtki bezciśnieniowe (nie wymagają prób ciśnienia), kielichowe. Prostki kielichowe mają średnicę:0,05; 0,07; 0,10; 0,15 i 0,22 Grubości ścianek od 3,5 do 6 mm. Długości 1,25 do 3m.Najczęściej stosuje się następujące kształtki: Krzywki o kącie =45 stopni lub 70 stopni. Trójniki i czwórniki o kącie 45 i 70 stopni. Odsadzki o przesunięciu osi o 65, 130 i 200mm. *Rury i kształtki kamionkowe stosowane gdy ścieki wykazują agresywne działanie na materiał przewodu. Produkuje się prostki i kształtki kielichowe o średnicach z przedziału 0,10 do 1,0m. I grubości ścianek 16-55mm. Oraz długościach 0,60; 1,0; 1,25; 1,5m. Kształtki to trójniki skośne i redukcyjne o kącie =45 stopni. Trójniki skośne, proste, normalne i redukcyjne oraz łuki, kolana, zwężki. Rury kamionkowe poddawane są próbie ciśnienia- 0,4 MPa dla średnic 0,10 do 0,30 oraz 0,3MPa dla większych średnic. *Rury i kształtki PCV coraz częściej zastępują żeliwo. Prostki mają średnicę zewnętrzną 32, 40, 50, 75, 110, 160mm. Mogą być klejone (nierozłączne) lub łączone za pomocą gumowego pierścienia uszczelniającego (rozłączne). Długość przewodu zależy od średnicy.

Kształtki mogą być łączone jako nierozłączne lub rozłączne z uszczelką. Są to kolana o różnych kątach 30; 45; 63,30 i 87,30 stopni, zwężki mimośrodowe (50/40; 110/50; 110/75), trójniki skośne (50/50 drugi wymiar to odchodzące, 75/50; 110/50, 110/110 o kącie 67,30 stopni)Muszą być przechowywane w pomieszczeniach zamkniętych o temp do 40 stopni C. Prostki składowane są w stertach do wysokości 1,5m a kształtki na regałach w opakowaniu wg asortymentu.

Zasady i warunki montażu przewodów kanalizacyjnych, uzbrojeniowych i przyborów sanitarnychUkładnie przewodów rozpoczyna się od przyknalika a następnie układa się głowne i drugorzędne przewody poziome. A następnie piony i podejścia. Najpierw układa się wszystko n sucho w celu dopasowani długości rur i kształtek a następnie wykonuje się połączenia z uszczelnieniem i mocuje się rury na stałe. Przybory sanitarne (tak zwane biały montaż) montuje się tuż przed oddaniem do użytku.

Układanie przewodów: Przewody poziome- układa się równolegle do ścian. Przejścia przez przegrody są pod kontem prostym. Można je układać w podłożu, w kanale pod podłogowym, po ścianach w piwnicy lub pod stropem najniższej kondygnacji. Rury żeliwne układa się na głębokości co najmniej 30 cm a z innych materiałów co najmniej 50 cm licząc od wierzchu rury (nie obowiązuje to w przypadku montażu rur w ścianach). Poza budynkiem przewód prowadzi się w głębokości co najmniej 1,5m tak aby było poniżej strefy przemarzania. Jeżeli warunku tego nie można spełnić to konieczna jest warstwa izolacyjna (np. żużel). Zmiana kierunku za pomocą łuków o minimalnym promieniu krzywizny równym 10 średnicą dla przewodu głównego i 5 średnicą dla przewodów drugorzędnych. Przewody łączy się pod kątem maksymalnie 45stopni. Układa się je ze spadkiem w zależności od średnicy zgodnie z norma. Spadek stały na całej długości (zmiana spadku dopuszczalna jest tylko jeżeli jest większy niż 2%). Rury układa się pieńkami w kierunku przeciwnym do kierunku ścieków. Średnica zależy od średnicy pionów.Przewody z PCV powinny być zamocowane co drugi element. Maksymalny rozstaw uchwytów od metra do dwóch w zależności od średnicy: *Rozstaw 1 metr dla średnic od 50 do 20mm *1.25 dla średnic większych niż 100mm *2 m dla pozostałych materiałów

Przewody pionowe spustowe: powinny być zaprojektowanie w pobliżu przyborów sanitarnych. Odchylenie od pionu nie większe niż 10 mm na 10m. rozgałęzienia są pod kątem 45 stopni do osi pionów. Przed połączeniem pionu z przewodem poziomym instaluje się kolano redukcyjne lub zwężkę pionową. Układa się je w piony w bruzdach lub po wierzchu ściany. Przewody żeliwne i kamionkowe mocuje się do ścian hakami, a przewody z PCV za pomoc uchwytów. Są to mocowania nieruchome. Haki umieszcza się pod wszystkimi kielichami a przy pełnych długościach rur dodatkowo jeszcze w połowie ich długości. Rozstaw haków 2m. kielichy ustawia się do góry. Przez przegrody przewody z PCV prowadzi się w tulejach o długości 3-4cm większej niż grubość przegrody. Przejście w tulei uszczelnione jest kitem elastycznym. Odejścia mocuje się za pomoc uchwytów o maksymalnym odstępie 1m dla średnic, od 50 do 60 mm. Przejścia przez przegrody w tulei o długości równej długości przegrody. Uszczelnienie kitem elastycznym. Łączenie z przyborami sanitarnymi poprzez kształtki z uszczelkami gumowymi i kitem trwale elastycznym.

Montaż uzbrojenia:Czyszczaki nad odsadzkami czy na pionach poziomych zgodnie z zasadami podanymi poprzednio. Rury wywiewne odprowadzone ponad dach. Syfony instalowane pod lub obok przyborów sanitarnych.

Montaż przyborów sanitarnych:Przybory wiszące mocuje się wkrętami lub osadza na wspornikach.

Przybory stojące mocuje się do podłogi wkrętami (montaż zgodnie z normą PN-81/b-10700.C1)

Odiór instalacji: Odbiór instalacji jest komisyjny zgodnie z normą: PN-81/B-10700.00 ; PN-81/B-10700.01. według tych norm sprawdza się : *zgodność wykonania z dokumentacją, zgodność zastosowanych materiałów i urządzeń, prawidłowość spadków, właściwe ustawienie i działanie przyborów sanitarnych; *trwałość mocowania przyborów do ścian; *Prace przyborów odpływowych przy otwartych zaworach czerpalnych nad przyborami sanitarnymi. *Ponadto sprawdza się prawidłowość ustawienia pionów, jakość wykonania wentylacji i czyszczaków. *przeprowadza się sprawdzenie wewnętrznych pionów deszczowych na szczelność

Eksploatacji instalacji kanalizacyjnej:Aby był zapewniony ciągły przepływ z instalacji do nieruchomości należy przeprowadzać przeglądy, konserwacje i remonty. Zadaniem przeglądów jest stwierdzenie uszkodzeń i ocena stanu zużycia elementów instalacji. Zauważone usterki usuwane są w ramach konserwacji co zapobiega awarii.