1.Dlaczego trucizna jest szkodliwa dla organizmu?

Trucizna lub substancja toksyczna to substancja, która jest szkodliwa dla organizmów żywych, ponieważ wywiera szkodliwy wpływ na tkanki, organy procesy biologiczne.

2.Gdzie są stosowane zw. Arsenu?

Związki arsenu są też stosowane jako lekarstwo w przypadkach zatrucia selenem. Dużą skuteczność tych substancji stwierdzono również w daleko posuniętych stadiach choroby popromiennej,przy porażeniu centralnego układu nerwowego. Arszenik wykorzystywany jest także w stomatologii w postaci pasty arszenikowej służącej do niszczenia miazgi zęba.

3.Od czego zależy toksyczność sub?

Toksyczność substancji zależy od rodzaju organizmu narażonego na jej działanie, od jej stężenia (ilości) oraz sposobu ekspozycji. W przypadku ekspozycji człowieka, stopień szkodliwości

danej trucizny może bardzo silnie zależeć od tego, czy została ona wchłonięta poprzez skórę, w wyniku oddychania,czy poprzez jej spożycie.

4. ppm (części na milion)

ppb (części na miliard)

5..Co to jest antidotum?. Antidota są to substancje mające zdolność do neutralizacji lub zmniejszania toksyczności trucizn. Działanie polega na tworzeniu z trucizna niewchłanianego lub mniej toksycznego związku chemicznego. Dzielimy je na swoiste przeciwko konkretnej truciźnie i nieswoiste np. mleko, węgiel aktywny przy zatruciu do ustnym

6. Od czego silnie uzależnione jest działanie substancji toksycznych i podatność na nie organizmów?

Działanie substancji toksycznych i podatność na nie organizmów są bardzo silnie uzależnione od układu genetycznego organizmów.

7. Wyjaśnij mechanizm toksycznego działania jonu azotanowego (III)

Określenie idiosynkracja chemiczna zostało użyte w celu określenia nienormalnej reakcji osobnika na chemiczną ekspozycję.

(nadwrażliwość organizmu człowieka na pewne czynniki np. pokarmy, substancje chemiczne), objawiająca się m.in. wysypką, podwyższoną temperaturą)

Przykład idiosynkracji chemicznej pojawia się u osobników poddanych bardzo silnej ekspozycji na jon azotanowy(III) (azotynowy), który utlenia żelazo(II) w hemoglobinie do żelaza(III), tworząc methemoglobinę, która nie przenosi tlenu do tkanek.

8 . Czym zajmuje się toksykologia środowiska?

Toksykologia środowiska jest związana ze skutkami działania substancji toksycznych zatruwających środowisko (polutantów) ma człowieka i inne organizmy.

Szczególnie ważne są źródła zatruwania środowiska, transport trucizn w ekosystemie, efekty i oddziaływanie substancji toksycznych wewnątrz ekosystemów oraz wpływ tych substancji na dynamikę populacyjną wewnątrz tych systemów. Obszar ten stanowi dziedzinę toksykologii środowiskowej noszącej nazwę ekotoksykologii.

9. jest wykreślone

10. Co to są toksyny?

Substancje toksyczne pojawiają się w różnych postaciach z wielu różnych źródeł. Te, które pochodzą ze źródeł naturalnych, zazwyczaj noszą nazwę trucizn lub toksyn

11. Wymień trzy kryteria klasyfikacji substancji toksycznych:

1. kryteria chemiczne,

2. postać fizyczna,

3. źródło.

12. Podaj z czym wiąże się w organizmie paration (insektycyd) i jakie są tego konsekwencje.

Paration może wniknąć do organizmu w postaci mgiełki powstałej w wyniku rozpylania i który wiąże się z enzymem acetylocholinoesterazą, zaburzając funkcjonowanie układu nerwowego.

13. Jaką postać fizyczną mają substancje toksyczne wchłaniane drogą inhalacji:

1. gazy,

2. pary,

3. pyły,

4. dymy,

5. mgiełki.

14. Podaj gdzie może być zastosowany siarczan baru.

Kation baru, Ba²⁺, w postaci nierozpuszczalnego siarczanu baru, BaSO₄ (barytu), jest rutynowo stosowany jako nierozpuszczalny czynnik kontrastowy w rentgenowskim badaniu diagnostycznym układu pokarmowego.

15. Co to jest nośnik dla substancji toksycznej?

Nośnikiem dla substancji toksycznej jest rozpuszczalnik lub środowisko, w którym została zawieszona toksyna, np. woda i wodne roztwory soli.

16. Wynikiem jakich procesów są objawy toksyczne?

(nie wiem czy to jest dobrze ale nie rozumiem tego polecenia)

Można wyróżnić wiele możliwych czynników dotyczących sposobu narażenia organizmu na działanie substancji toksycznych.

Jednym z najważniejszych z nich jest dawka.

Innym ważnym czynnikiem jest stężenie substancji toksycznej, które może zawierać się w obszarze od czystej substancji (100%) aż do bardzo rozcieńczonego roztworu substancji o bardzo dużej toksyczności.

Ważne są takie parametry jak czas trwania jednorazowej ekspozycji podczas jednego incydentu i częstotliwość ekspozycji. Intensywność ekspozycji, odwrotnie proporcjonalna do czasu trwania jednorazowej ekspozycji, oraz całkowity czas, w którym organizm ulega ekspozycji, stanowią ważne zmienne sytuacyjne.

Miejsce i droga ekspozycji silnie wpływają na toksyczność. Objawy toksyczne w dużym stopniu są wynikiem procesów metabolicznych substancji, jakie pojawiły się po ekspozycji.

17.Co to jest ekspozycja systemowa?

Ekspozycja ostra systemowa jest krótką ekspozycją lub ekspozycją na pojedynczą dawkę i występuje w przypadku toksykantów, które mogą dostawać się do organizmu w wyniku oddychania lub spożywania, i oddziaływać na organy, takie jak wątroba, które są znacznie odległe od miejsca wnikania toksyny do organizmu.

Ekspozycja przewlekła systemowa różni się od poprzedniej tym, że ekspozycja występuje w znacznie dłuższym czasie.

18.Podaj 2 klasy czynników, które wpływają toksyczność substancji

1. taksonomiczna klasyfikacja osobnika, to znaczy, gatunek i odmiana.

2.statusu genetyczny osobników, masa ciała, płeć, wiek i stopień dojrzałości są czynnikami, od których zależy efekt toksyczny.

19.Jakie znasz 3 drogi eksopzycji?

Skóra (droga przezskórna), płuca (wdychanie, oddychanie, droga płucna) i usta (droga doustna).

20.Gdzie następuje magazynowanie toksyczne?

21. Które substancje, jonowe czy niepolarne przechodzą łatwiej przez skórę?

Na ogół niepolarne, rozpuszczalne w lipidach substancje przechodzą przez skórę znacznie łatwiej niż substancje jonowe.

22. Gdzie oddziałują trucizny niekinetyczne?

Żrące substancje chemiczne mogą zniszczyć lub uszkodzić wewnętrzną powierzchnię przewodu pokarmowego i są uważane za trucizny niekinetyczne, które przede wszystkim oddziałują w miejscu ekspozycji.

23. Od czego zależy przepuszczalność skóry dla substancji toksycznych?

Przepuszczalność skóry zmienia się w zależności od miejsca i od rodzaju substancji, która ją penetruje. Aby przeniknąć przez skórę, substancja musi być cieczą (lub gazem), w znacznym stopniu rozpuszczalną w wodzie lub rozpuszczalnikach organicznym.

24. Dlaczego tkanka płucna jest szczególnie podatna na substancje toksyczne?

Cienka, delikatna natura tej tkanki czyni płuca szczególnie podatnymi na absorpcję substancji toksycznych.

25. Od czego zależy działanie systemowe substancji toksycznej w układzie pokarmowym?

Układ pokarmowy można rozpatrywać jako rurę przechodzącą przez organizm od ust do odbytu, której zawartość znajduje się poza resztą całego organizmu. Dlatego, jakiekolwiek działanie systemowe substancji toksycznych wymaga absorpcji przez komórki śluzowe, które wykładają od wewnątrz układ pokarmowy.

26. Co dzieje się w jelicie cienkim z substancją toksyczną, która jest słabym kwasem BH+ w środowisku żołądka?

27. Podaj definicję dawki toksycznej.

Jest to pojęcie trudne do zdefiniowania, ponieważ dla każdego organizmu ta dawka możę być inna. To taka ilość substancji, która po wchłonięciu do organizmu wywołuje jego reakcję.

28. Na czym polega reakcja organizmu na substancję toksyczną?

Jest to odpowiedź organizmu wynikająca z jego ekspozycji na działanie substancji toksycznej. W celu ustalenia zależności dawka-reakcja organizmu ważne jest precyzyjne określenie konkretnej reakcji (np. śmierć organizmu) oraz warunków w jakich do niej dochodzi (np. czas jaki upłynął od przyjęcia dawki).

29. Co oznacza LD50?

Jest to dawka odpowiadająca punktowi środkowemu (punktowi przegięcia) krzywej „dawka-reakcja organizmu”. Oznacza statystyczne określenie dawki, która będzie powodowała 50% zejść śmiertelnych testowanych osobników.

30. Podaj definicję dawki EC50.

Dawka wywołująca rekacje inne niż śmiertelne. Jest to stężenie czynnika wywołującegookreślony efekt u połowy populacji.

31. Jakie obserwuje sie reakcje organizmu na substancje toksyczna?

Ważnym pojęciem mającym związek z zależnością dawka-reakcja jest dawka progowa,poniżej której nie obserwuje się reakcji organizmu. Dawka progowa(dosis minima) jest to najmniejsza dawka ksenobiotyku, wywołująca spostrzegalne skutki biologiczne.

32. Jeśli istnieje wyraźna różnica między wartościami LD₅₀ dwóch różnych substancji, to która z nich jest uważana za potencjalnie silniejszą truciznę?

Dawki progowe odnoszą się szczególnie do efektów ostrych i są trudne do określenia, pomimo ich zasadniczego znaczenia dla oznaczania poziomów bezpieczeństwa ekspozycji na chemikalia. Reakcja indywidualnego osobnika, jest obserwowana, gdy dawka progowa zostaje nieznacznie przekroczona, co powoduje, że jej oznaczenie jest bardzo trudne.

33. Jak nazywamy organizmlub tkankę, która powinna zostać zniszczona?

Gdy mamy do czynienia z organizmem lub tkanką, która powinna zostać zniszczona, nazywaną zwykle postacią nieekonomiczną, natomiast organizm lub tkanka, która winna zostać nietknięta zwykle nosi nazwę postaci ekonomicznej.

34. Na czym polega selektywna toksyczność antybiotyku w stosunku do bakterii?

Selektywna toksyczność antybiotyku- penicyliny w stosunku do bakterii jest związana z faktem, że spowalnia tworzenie się ścianek komórkowych, które bakteria posiada i których potrzebuje, podczas gdy zwierzęta takich ścianek nie mają.

Innym przykładem jest genetycznie modyfikowana soja, nie ulegająca uszkodzeniu przez popularnie stosowany herbicyd Roundup, który z kolei niszczy rośliny konkurencyjne.

35. Co to jest tolerancja na trucizne?

Dawki subletalne większości substancji toksycznych są ostatecznie wydalane z organizmu. Jeśli w wyniku ekspozycji nie dochodzi do trwałego efektu, mówi się o jego odwracalności. Jednakże, jeżeli efekt jest trwały, określa się go jako nieodwracalny. W przypadku różnych związków chemicznych i różnych osobników efekty toksyczne mogą mieścić się w zakresie od całkowicie odwracalnych do całkowicie nieodwracalnych. Po jednej lub kilku dawkach takiej substancji osobnik ją przyjmujący może wykazać wyjątkową reakcję. Rodzajem wrażliwości obniżonej jest reakcja indukowana powtarzającą się ekspozycją na substancję toksyczną, prowadząca do tolerancjii zmniejszonej toksyczności w przypadku późniejszych ekspozycji. Tolerancja może być wywołana mniej toksyczną substancją osiągającą receptor.

36. Od jakiego związku pochodzą dioksyny

Nazwa dioksyny obejmuje grupę siedemdziesięciu pięciu organicznych związków chloru, których cząsteczki zawierają dwa atomy tlenu i dwa pierścienie benzenowe. Stanowią produkt uboczny produkcji pestycydów i herbicydów – substancji używanych w celu ochrony roślin. Związki te są produktem ubocznym wielu procesów przemysłowych z udziałem chloru.

37. Co oznacza skrót TEQ i w jakich jednostkach jest wyrażany

Określenie poziomu toksyczności próbki, wyrażonego jako TEQ (z ang. Toxic Equivalency) –(równoważnik toksyczności),dokonuje się za pomocą tzw. współczynnika równoważnego toksyczności TEF. Wartość liczbowa TEQ jest sumaryczną wartością parametrów cząstkowych otrzymanych z pomnożenia wyniku analitycznego stężenia pojedynczego kongeneru PCDD, PCDF i PCB przez odpowiedni współczynnik cząstkowy TEF. TEQ jest wartością określającą poziom toksyczności analizowanej próbki w odniesieniu do sumy mas wymienionych kongenerów. Nie można zapominać, że I-TEQ nie jest jednostką miary tylko nazwą dla zestawu analizowanych dioksyn. I-TEQ musi być poprzedzony stosowną miarą, a więc podwielokrotnościami grama (mg, g, pg) na g czy kg środowiska (próbki).

38. Co oznacza skrót PCDFs , podaj wzór strukturalny

PCDFs - Polichlorowane dibenzofurany, grupa halogenowanych organicznych związków chemicznych, dibenzofuranu

Są to trójpierścieniowe związki aromatyczne utworzone z dwóch pierścieni benzenu połączonych atomem tlenu i wiązaniem węgiel-węgiel, w których atomy wodoru mogą być zastąpione maksymalnie ośmioma atomami chloru.

39. Co jest żródłem PCDDs/PBDDs i PCDFs/PBDFs

Źródłem PCDDs/PBDDs i PCDFs/PBDFs mogą być wszelkie termiczne reakcje z udziałem chlorowanych aromatycznych prekursorów np. procesy spalania organicznych materiałów w obecności źródła chlorowca, zwłaszcza w warunkach deficytu tlenowego.Poza procesami spalania dioksyny powstają również w reakcjach fotochemicznych i procesach metabolicznych przebiegających w przyrodzie, głównie w glebie, gdzie prekursorami mogą być np. pozostałości chlorowanych środków ochrony roślin i innych. Tworzą się one w procesach biologicznych i termicznych zachodzących w składowanych odpadach na wysypiskach.

40. W jakiej tkance kumulują się dioksyny

Dioksyny kumujują się w tkance tłuszczowej.

41. W jakim świetle ulegają rozkładowi polichlorowane dioksyny?

Polichlorowane dioksyny ulegają rozkładowi w świetle nadfioletowym (obecnym w świetle słonecznym) do dużo mniej toksycznych związków. Silne światło słoneczne jest obecnie jedynym ratunkiem dla skażonych dioksynami terenów. Stwierdzono, że fotolityczna degradacja dioksyn następuje bardzo szybko gdy przebiega w obecności donora - organicznego wodoru. Powierzchnie liści wielu drzew i krzewów są pokryte substancjami woskowymi stwarzającymi doskonałe warunki do szybkiego niszczenia dioksyn pod wpływem światła słonecznego

42. Dlaczego dioksyny działają mutagennie? – nie jest to konkretna odpowiedź na pytanie ale szukałam wszędzie i nie mogę znaleźć dlaczego, wszędzie jej tylko napisane ze uszkadzają DNA i są mutagenne.

Dioksyny zaburzają funkcjonowanie organizmu ludzkiego w wielu miejscach.  Jest to działanie powolne ze względu na fakt, że jest rozciągnięte w czasie. Zakłócają wydzielanie hormonów sterydowych, prowadzą do uszkodzeń DNA(są mutagenne), osłabiają układ odpornościowy, działają teratogennie, mogą wywoływać alergię, hamować różnicowanie komórek(przez obniżenie stężenia TGF-beta, TGF-alfa, TNF-alfa). Zakłócenia działania układu endokrynicznego mogą prowadzić do poronień i bezpłodności. Działanie mutagenne sprzyja powstawaniu nowotworów, głównie krwi, wątroby i skóry. Jednorazowe przyjęcie dużej dawki może prowadzić do porfirii, zapalenia trzustki, obniżenia masy ciała oraz zmian neurologicznych. Działanie teratogenne może powodować różne wady rozwojowe do niewykształcenia mózgu włącznie. Może się to objawić dopiero w kolejnych pokoleniach(ze względu na kumulowanie się w tkance tłuszczowej i wątrobie).

43 W jakich produktach spożywczych obecne mogą być dioksyny?

Dioksyny do organizmu najczęściej dostają się z pożywieniem, gdyż pyły pozostające z procesów spalania przenoszą się na bardzo duże odległości zanieczyszczając glebę oraz wodę. Dioksyny są obecne w środkach spożywczych głównie pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza zawierających tłuszcz, w tym głównie w mleku krowim i produktach mleczarskich (twarogi, sery, jogurty itp.) Słabo rozpuszczalne w wodzie pojawiają się w osadach dennych, skąd z mięsem ryb dostają się do organizmu człowieka. Przechodzą również do żywności z kartonowych opakowań.

44. Podaj dwa niekontrolowane źródła emisji dioksan do środowiska.

Najpoważniejsze katastrofy związane z zatruciami dioksynami miały miejsce w Nitro (1949, USA) i Seveso (1976, Włochy).

45. Jaki charakter mają różnice w podatności osobników tego samego gatunku na działanie różnych czynników toksyczny?

Osobniki tego samego gatunku mogą znacznie różnić się podatnością na działanie różnych czynników toksycznych. Różnice te mają często charakter genetyczny. Np. niektóre osobniki tracą geny supresyjne (tłumiące) raka, które inne posiadają, dlatego bardziej podatne jest rozwinięcie u tych pierwszych niektórych rodzajów raka, często zapoczątkowanego przez czynniki rakotwórcze.

Wraz z rozwojem wiedzy dotyczącej genomu człowieka, te rodzaje podatności mogą stać się bardziej oczywiste i w niektórych przypadkach będzie można podjąć odpowiednie działania zapobiegające.

46.Dawka-jest ilością, wyrażoną zazwyczaj na jednostkę masy ciała, substancji toksycznej, na której działanie organizm został wystawiony.

Przy stosunkowo małych dawkach żaden z organizmów nie wykazuje reakcji (np. wszystkie testowane organizmy przeżyły), podczas gdy przy dużych dawkach wszystkie organizmy wykazują oczekiwaną reakcję (np. żaden organizm nie przeżył).

Nie jest możliwe ustalenie dawki gwarantującej otrzymanie konkretnej reakcji organizmu ponieważ, dla każdego organizmu jest ona inna. 

47.Powtarzajaca ekspozycja na substancje toksyczną – prowadzi do poważnego uszkodzenia organizmu i ewentualnej śmierci.  

48.Ksenobiotyki to substancje obce dla żywego organizmu. Mogą pochodzić ze źródeł naturalnych np. wytwarzane przez bakterie-super toksyczna botulina.

49.Substancje endogenne + przykłady –substancje ,które występują naturalnie w układnie biologicznym, są na ogół potrzebne w określonym zakresie stężeń, aby procesy metabolicznie zachodziły normalnie.

PRZYKŁADY:

1. Hormony, glukozę, niektóre witaminy

2. Niezbędne jony metali: Ca²⁺, K⁺, Na⁺

3. Witamina A-nadmiar niszczy wątrobę

4. Selen-w większych stężeniach toksyczny dla mózgu

50. Z jakim rodzajem toksykologii mamy do czynienia w Przypadku kontaktu skóry ze stężonym HNO₃: chemia toksykologiczna- jest chemią związków toksycznych, dotyczy w szczególności ich oddziaływania na tkankę biologiczną i układy żywe.

51. Na jakie receptory mogą działać trucizny systemowe?

Działają na błony komórkowe, ciałka w komórkach oraz specyficzne układy enzymatyczne.

52. Jak uwalniane są substancje ksenobiotyczne: a) polarne i b)niepolarne ?

a) Polarne substancje ksenobiotyczne mogą zostać wydalone z organizmu wraz z moczem.

b) Substancje niepolarne dostarczone do układu jelitowego w żółci są uwalniane z organizmu wraz z fekaliami

53. Co dzieje się z substancja ksenobiotyczna w fazie kinetycznej?

Substancja ksenobiotyczna może;

1. Ulec detoksykacji w wyniku procesów metabolicznych i eliminacji z organizmu.

2. Ulec wzmożonej toksykacji w wyniku procesów metabolicznych i zostać dostarczona do receptorów.

3. Przejść do receptorów jako metabolicznie zmodyfikowany toksykant.

54. Wyjaśnij działanie dwóch substancji jako addytywne lub synergiczne.

Obydwie substancje mogą oddziaływać na te samą funkcje fizjologiczną, albo obydwie mogą rywalizować w wiązaniu się z tym samym receptorem. Ich działania mogą być addytywne lub synergiczne ( efekt całkowity jest większy niż suma efektów każdej substancji z osobna).

55. Na czym polega antagonizm funkcjonalny?

Antagonizm funkcjonalny – występuje, gdy dwie rożne substancje wykazują przeciwstawne funkcje i maja skłonności do wytworzenia wzajemnej równowagi.

56. Na czym polega antagonizm chemiczny?

Antagonizm chemiczny występuje, gdy substancja toksyczna reaguje chemicznie z inną substancją toksyczną i zostaje zobojętniona.

57. Co pozwalają zaobserwować reakcje behawioralne?

Pozwalają zaobserwować objawy zatrucia, przede wszystkim z punktu widzenia reakcji obserwowanych u ludzi i zwierząt.

58.Jakie substancje toksyczne wpływają na wzrost ciepłoty ciała?

Amfetamina, kokaina, fluorooctan sodu, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, heksachlorobenzen oraz salicylany (aspiryna).

59.Jakie substancje toksyczne powodują niebieskawy kolor skóry, który jest związany z niedoborem tlenu we krwi?

Powodują to większe dawki cyjanku, monotlenku węgla i azotyny.

60. Co to jest teratologia?

Teratologia odnosi się szczególnie do szkodliwego działania substancji na organizm po zapłodnieniu aż do momentu urodzenia. Efektu teratogenne talidomidu, które pojawiły się u kobiet zażywających lek uspokajający podczas wczesnego okresu ciąży stały się jednym z najbardziej dramatycznych przykładów działania substancji teratogennych. Teratogeny najprawdopodobniej działają szkodliwie podczas pierwszego trymestru ciąży, gdy organy stają się rozróżnialne.

61.

Chemia toksykologiczna wiąże chemię z toksykologią. Dotyczy chemicznego charakteru substancji toksycznych, zmian biochemicznych, jakim ulegają oraz sposobów w jakie substancje ksenobiotyczne i ich metabolity reagują biochemicznie w organizmie, wywierając działanie toksyczne.

62.Nie jest możliwe dokładne określenie zbioru właściwości chemicznych, które powodują że związki chemiczne są toksyczne. Wynika to z różnorodności sposobów, w jakie substancja może reagować z inną substancją, tkanką, oraz organami organizmu, wywołując toksyczną odpowiedź.

63.Eter di etylowy jest stosunkowo nietoksyczny, nie wykazuje on aktywności, co jest wynikiem bardzo silnych wiązań C-H w grupach etylowych i bardzo trwałego wiązania eterowego C-O-C.

64. Metale ciężkie szeroko zdefiniowane jako grupa składająca się z wielu elementów, które są toksyczne z racji ich oddziaływania z enzymami wykazując tendencję do silnego wiązania z grupami tiulowymi( - SH) białek oraz do innych działań.

65. Chemia toksykologiczna substancji toksycznych jest ściśle powiązana z ich reakcjami metabolicznymi oraz z ich przeznaczeniem w organizmie.