-podkreslic rzeki tworzace delty - a) deltę

-Amazonka

-Wołga

-Nil

-Rodan

-Dunaj

-Niger

-Wisła

-Missisipi

-Leny

- huang-he

-redy

-Łaby

 

• Wymienić Organezy hercynska-Europa:

  • Harz

  • Sudety

  • Masyw Centralny

  • Góry Iberyjskie

  • Azja:

  • Ural

  • Tienszan

Ameryka Północna:

• Appalachy

• Afryka:

Góry Przylądkowe

• Australia:

  • Wielkie Góry Wododziałowe

Organezy alpejska-Europa:

• Pireneje

• Góry Betyckie

• Apeniny

• Alpy

• Karpaty

• Góry Krymskie

• Azja:

  • Kaukaz

  • Zagros

  • Pamir

  • Himalaje

• Afryka:

  • Atlas

• Organezy kaledonskiej: Góry Kaledońskie, Grampiany i Góry Skandynawskie

• północno-wschodnią część Appalachów (Ameryka Północna)

• północny Tienszan (Azja)

• Sajany (Azja)

• Ałtaj (Azja)c

• Góry Jabłonowe (Azja)

• Góry Świętokrzyskie (Polska)

Powieszchnia nieciaglosci-Najbardziej znana jest strefa (nieciągłość) Moho, która oddziela skorupę ziemską od płaszcza ziemskiego. Odkryta w 1909 r.

Na obszarach kontynentalnych powyżej strefy Moho rozciąga się nieciągłość Conrada, oddzielająca warstwę granitową (d. sial) od warstwy bazaltowej (d. sima). Nie występuje w skorupie oceanicznej.

Strefa (nieciągłość) Wiecherta-Gutenberga oddziela płaszcz ziemski od jądra i jest najbardziej wyraźna, gdyż stykają się tam ciała stałe oraz ciekłe.

Termin powierzchnia nieciągłości często oznacza też wszelkiego rodzaju powierzchnie, gdzie przerwana jest pierwotna ciągłość masywu skalnego, np. wskutek powstania uskoku.

-i wymienic formy powstale na skutek niszczacej dzialalnosci wiatru (4)Erozyjna (niszcząca) działalność wiatru:

Niszczenie skał przez wiatr może zachodzić na drodze : deflacji i korazji

Deflacja - to erozja eoliczna polegająca na wywiewaniu, wynoszeniu materiału przez wiatr. Drobne ziarna takie jak pył są unoszone (wywiewane), zaś ziarna grubsze (piasek, żwir) wykonują skoki lub toczą się i ślizgają.

Formami powstałymi w wyniku deflacji są:
 

• rynny (misy) deflacyjne czyli zagłębienia powstałe w wyniku deflacji
   

• ostańce deflacyjne
        ostaniec deflacyjny
   

• bruk deflacyjny zbudowany z grubych okruchów po wywianiu piasku

Korazja - to mechaniczna erozja eoliczna, która polega na modelowaniu powierzchni skał przez uderzanie ziarnami przenoszonymi przez wiatr. 

Formami powstałymi w wyniku korazji są:

 

• graniaki - głazy o ściętych i wypolerowanych powierzchniach
   

• nisze (misy) korazyjne
   

• grzyby skalne
   

• ostańce korazyjne
   

• żebra korazyjne (jardangi)

USKOK

przesuwczyodwroconynormalnym

-wydma wałowa podłużna – występuje również na obszarach suchych. Powstaje przez połącznie się barachanów. Barachany są wydłużone jeden za drugim. Tworzy się w ten sposób podłużny wał równoległy w kierunku wiatru.

-wydma wałowa poprzeczna – ma kształt walu prostopadłego do kierunku wiania wiatru. Moę powstać wtedy, gdy barachany lub wydmy paraboliczne łączą się ze sobą ramionam -wydma wałowa poprzeczna – ma kształt walu prostopadłego do kierunku wiania wiatru. Moę powstać wtedy, gdy barachany lub wydmy paraboliczne łączą się ze sobą ramionam

-wydma gwieździsta – pagórki o nieregularnych kształtach. Występują w obszarach, gdzie występują wiatry różnych kierunków.

paraboliczna

barachany

mePowstawanie meandrów: 1 – pierwotny bieg rzeki, 2 – po utworzeniu meandrówander

TYPY JEZIOR:
1.Pochodzenia kosmicznego- Powstałe w skutek upadków meteorytów
2.Pochodzenia tektonicznego- Powstał w wyniku trzęsień ziemi lub ruchów górotwórczych, są głębokie i wąskie
3.Pochodzenia wulkanicznego- Utworzone w kraterach i kalderach, w zagłębieniach między strumieniami zastygłej lawy bądź w dolinach zatamowanych przez lawę
4.Pochodzenie eoliczne- Wytworzone przez wywiewanie materiału i formowanie mis deflacyjnych bądź tworzenia zagłębień między wydmami
5.Pochodzenia biogenicznego i antropogenicznego- Rozwinięte w skutek budowy zapór (np. przez bobry a przedewszystkim przez człowieka), tworzenia wyrobisk kopalni odkrywkowych czy budowy wszelkiego rodzaju odstojników 
6.Przybżeżne- Powstają przy brzegach mórz na skutek zamknięcia się mierzei np. Łebsko
7.Zaporowe- Wywołane ruchem mas skalnych, tworzą się w niszach osuwisk i obrywów, na nierównościach powierzchni przemieszczonego grawitacyjnie materiału, w obniżeniach przegrodzonych przez osuwiska lub obrywy 
8.Polodowcowe:
• Rynnowe np. Gopło, Jeziorak
• Wytopiskowe- Są płytkie, owalne o niewielkich rozmiarach
• Morenowe np. Śniardwy, Mamry
• Karowe np. Morskie oko
• Tektoniczno-polodowcowe np. Niedżwiedzie w USA
9.Krasowe- Powstają w wyniku rozpuszczania skał, zwykle wapieni lub gipsów, przez wody powierzchniowe i podziemne
10.Zakolowe- Powstaje w skutek erozji bocznej, charakteryzuje się krętym kształtem
11.Reliktowe- Powstałe w wyniku ruchów tektonicznych np. Aralskie i Kaspijskie

PUSTYNIE WULKANY :

1. Sahara (Afryka) [ogólnie]

2. Gobi (Azja)

3. Ar-Rub-al-Chali (płw. Arabski - Azja)

4. Takla Makan (Kotlina Kaszgarska - Azja)

5. Kara-Kum (Azja)

6. Kalahari (Afryka Południowa)

7. Wielka Pustynia Piaszczysta (Australia)

8. Wielka Pustynia Wiktorii (Australia)

9. Atacama (Ameryka Południowa)

10. Thar (Azja)

11. Lota (Azja)

12. Ałaszan (Azja)

13. Negew (Azja)

14. Namib (Afryka)

15. Simsona (Australia)

Nie są pokolei!!