Współczynnik pełnotliwości kadłuba:
Stosunek rzeczywistej wyporności zanurzonej części kadłuba statku do wyporności prostopadłościanu o wymiarach odpowiadających jego długości, szerokości i zanurzeniu, współczynnik ten daje pojęcie o smukłości kształtu kadłuba, im jest on mniejszy, tym szybszy jest statek.
S=V/(L*B*T)
V – objętość podwodnej części kadłuba
L – długość na linii wodnej
B – szerokość na linii wodnej
T – zanurzenieOwręż - krzywa utworzona przez przecięcie kadłuba statku w środku jego długości lub w najszerszym miejscu, płaszczyzną poprzeczną, prostopadłą do płaszczyzny symetrii statku.
Wodnica - krzywa powstała z przecięcia powierzchni kadłuba statku płaszczyzną poziomą, równoległą do powierzchni spokojnej wody; w. ładunkowa (dla statków handlowych) lub w. konstrukcyjna (dla okrętów wojennych) – linia wodna odpowiadająca zanurzeniu statku przy pełnym załadowaniu; w. bezładunkowa - linia wodna odpowiadająca zanurzeniu statku bez ładunku.
Podstawowe wielkości opisujące kadłub :
PD pion dziobowy - pionowa linia w płaszczyźnie symetrii statku, przechodząca przez
punkt przecięcia letniej wodnicy ładunkowej z przednia krawędzią dziobnicy. Dla
statków z nietypowym kształtem położenie pionu dziobowego będzie odrębnie
rozpatrywane przez PRS.
PR pion rufowy – linia pionowa w płaszczyźnie symetrii statku przechodząca przez
punkt przecięcia letniej wodnicy ładunkowej z osią trzonu sterowego
PP płaszczyzna podstawowa – płaszczyzna pozioma przechodząca na owrężu przez
górną krawędź stępki płaskiej lub punkt przecięcia wewnętrznej krawędzi poszycia
ze stępka belkową.
owręże – płaszczyzna prostopadła do PP i PS leżąca w połowie odległości między
pionami PD i PR.
Lc długość całkowita – odległość mierzona od najbardziej wysuniętego stałego punktu
konstrukcji w kierunku rufy do najbardziej wysuniętego punktu konstrukcji w
kierunku dziobu [m].
Lpp długość między pionami – odległość mierzona na wysokości letniej wodnicy
ładunkowej od PD do PR [m].
B szerokość statku – największa szerokość statku mierzona pomiędzy zewnętrznymi
krawędziami wręgów [m].
T zanurzenie – pionowa odległość mierzona na owrężu od PP do letniej wodnicy
ładunkowej [m].
H wysokość boczna – pionowa odległość mierzona przy burcie na owrężu od PP do
linii konstrukcyjnej najwyższego pokładu ciągłego [m].
δ współczynnik pełnotliwości kadłuba – określany przy zanurzeniu T tj. do letniej
wodnicy ładunkowej, w odniesieniu do wymiarów Lpp , B
V objętość podwodnej części kadłuba
Sterburta - prawa burta statku wodnego; nazwa pochodzi z czasów, gdy jako steru używano wiosła zamocowanego na rufie po prawej burcie.
Bakburta – lewa strona statku.
Przechył - pochylenie statku na jedną z burt.
Przegłębienie - w żeglarstwie i żegludze określenie pochylenia statku w stronę dziobu lub rufy.
Obło – ta część kadłuba jednostki pływającej, liczona w przekroju poprzecznym, na obszarze której płaskie dno płynnie przechodzi w ścianę burty
Podoblenia – stopniowy wznios dna kadłuba statku od stępki do obła. Kształt podoblenia ma wpływ na własności nawigacyjne statku.
Tonaż rejestrowy:
- brutto - łączna pojemność wszystkich zamkniętych pomieszczeń statku wewnątrz
kadłuba i w nadbudówkach.
- netto - pojemność pomieszczeń statku przeznaczonych do przewozu ładunków i
pasażerów-tych pomieszczeń, które służą bezpośrednio celom zarobkowym
Statku.
Wolna burta - odległość od górnej krawędzi poszycia pokładu wolnej burty (najczęściej
Jest to właśnie tzw. pokład główny) do linii dopuszczalnego zanurzenia mierzona przy burcie.
Minimalna wolna burta - znak Plimsolla.
Dysk plimsolla - znak liniowy na burtach morskich statków; pokazuje największe zanurzenie, do którego może być ładowany statek w zależności od pory roku i rejonu pływania. Znaczenie liter przy znaku:
S – najwyższe dopuszczalne zanurzenie w wodzie słonej latem
W – zimą,
WNA – zimą na północnym Atlantyku,
T – w okolicach zwrotnikowych,
F – w wodzie słodkiej,
TF – w wodzie słodkiej w okolicach zwrotnikowych.
Pojemność na ziarno – wyrażona w metrach sześciennych lub stopach sześciennych całkowita pojemność pomieszczeń statku (ładowni) przeznaczonych do przewozu ładunku.
Pojemność na bele – poj. wyrażona w belach
Nośność – określona w tonach wagowych zdolność przewozowa statku, tj. maksymalny ciężar towaru, który można załadować na statek, przy czym statek nie powinien zanurzyć się poniżej dopuszczalnej linii zanurzenia, wskazanej na znaku wolnej burty; symbolem nośności jest skrót DWT, tzw. tonaż martwej wagi.
Ładowność – łączna pojemność wszystkich ładowni; obciążenie statku ładunkiem, przy którym zanurzenie nie przekracza przepisowej linii ładunkowej.
Masa statku pustego – masa statku bez ładunku.
Owręże - przekrój poprzeczny statku, mierzony w połowie jego długości
Metody Nomada –
Spirala Evansa –
Kształt kadłuba - konstrukcja przestrzenna statku nadająca mu kształt oraz zapewniająca mu pływalność. Złożona jest z elementów konstrukcyjnych, jak np.: poszycie (dna, burt i pokładu), wręgów, stępki, pokładników, tylnicy, dziobnicy, nadbudówki, itp. Kształt jak i wytrzymałość kadłuba zależą od przeznaczenia jednostki i wymogów określonych przepisami (np. towarzystw klasyfikacyjnych).
Konstrukcja kadłuba -
Ze względu na konstrukcję, wyróżnia się:
- kadłub pojedynczy: konstrukcja składająca się z usztywnień wykonanych z kształtowników i jednej warstwy poszycia
- kadłub podwójny: konstrukcja występująca na statkach stalowych, gdzie kadłub przyjmuje formę płaskich komór wodoszczelnych rozciągających się na niemalże całej długości statku (pomiędzy grodziami zderzeniowymi na dziobie i rufie) lub w określonych rejonach statku. W eksploatacji powszechne są jednostki z jedynie z podwójnym dnem. Czasami także, dla poprawienia stateczności statku (w szczególności pasażerskiego), montuje się sponsony – konstrukcję z dodatkowym poszyciem, zwiększającą szerokość jednostki.
Pływalność - jest zdolnością do utrzymywania się na powierzchni wody w położeniu równowagi (lub pod powierzchnią w przypadku okrętów podwodnych i statków półzanurzalnych). Zachowanie pływalności, jest obok stateczności, główną składową niezatapialności statku.
Stateczność - zdolności jednostki pływającej do przeciwstawiania się siłom zewnętrznym mogącym spowodować jego przewrócenie. Wyróżnia się stateczność wzdłużną i poprzeczną.
Sterowność - podatność na sygnały sterujące
Właściwości morskie – zachowanie się statku na wzburzonym morzu, obejmuje szereg zjawisk oddziaływania fali na statek, tj. kołysań oraz pochodnych i towarzyszących im efektów.