Pozostałe przychody i koszty operacyjne związane są w szczególności:
z działalnością socjalną,
ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji,
z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą,
z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów,
z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,
z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,
z odszkodowaniami i karami,
z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych
W rachunku zysków i sald w określonych sytuacjach prezentujemy nadwyżkę przychodów nad kosztami. Dotyczy to też zdarzeń pozostałych operacyjnych.
Zatem w pozostałych przychodach operacyjnych wykazywanych w rachunku zysków i strat (zgodnie z załącznikiem nr 1 uor) należy zaprezentować następujące grupy przychodów:
Pozycja RZiS | Treść |
---|---|
Zysk ze zbycia aktywów trwałych | Pokazujesz tu efekt zbycia środków trwałych, wartości niematerialnych i nieruchomości inwestycyjnych, gdy przychody były wyższe niż koszty. |
Dotacje | Otrzymane dotacje do działalności obrotowej (np. dofinansowanie do wynagrodzeń i składek ZUS pracowników) inne niż dotacje do ceny, ale także rozliczenie dotacji związanych ze środkami trwałymi i wartościami niematerialnymi. |
Inne przychody operacyjne | Bardzo „pojemna pozycja, do której zaliczysz między innymi:
|
Prezentowanymi pozycjami Pozostałych kosztów operacyjnych wykazywanymi w rachunku zysków i strat są:
Pozycja | Treść |
---|---|
Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych | Pokazujesz tu efekt zbycia środków trwałych, wartości niematerialnych i nieruchomości inwestycyjnych, gdy koszty były wyższe niż przychody. |
Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych | Wartość odpisów aktualizacyjnych, których nie zaliczyłeś do kosztów finansowych. Będą to zatem odpisy aktualizacyjne utworzone w tym roku z związku z utratą wartości zapasów, należności (bez odsetek), środków trwałych czy wartości niematerialnych. |
Inne koszty operacyjne | Do innych pozostałych kosztów operacyjnych zakwalifikujesz:
|
Zdarzenia finansowe
Kolejny segment rachunku zysków i strat to prezentacja zdarzeń finansowych. Tu (zgodnie z art. 42 ust. 3 uor) pamiętaj, żewynik operacji finansowych stanowi różnicę między przychodami finansowymi, w szczególności:
z tytułu dywidend (udziałów w zyskach),
odsetek,
zysków ze zbycia oraz aktualizacji wartości inwestycji innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a,
nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi, a kosztami finansowymi, w szczególności z tytułu odsetek, strat ze zbycia oraz aktualizacji wartości inwestycji innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a,
nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi, z wyjątkiem odsetek, prowizji, dodatnich i ujemnych różnic kursowych, o których mowa w art. 28 ust. 4 i ust. 8 pkt 2.
Do przychodów finansowych zaliczasz zatem:
przychody z udziałów wniesionych do obcych jednostek w formie otrzymanych dywidend,
dywidendy z posiadanych akcji,
odsetki otrzymane i należne od należności niespłaconych w terminie przez odbiorców,
odsetki i prowizje otrzymane od środków i lokat na rachunku bankowym,
opłaty i odsetki otrzymane z tytułu leasingu finansowego,
prowizje i odsetki od udzielonych pożyczek,
przychody ze sprzedaży akcji, udziałów i innych papierów wartościowych,
dodatnie różnice kursowe,
przedawnione i umorzone zobowiązania,
rozwiązanie rezerw utworzonych w ciężar kosztów finansowych.
Z kolei koszty finansowe to:
wartość w cenie nabycia sprzedanych udziałów, akcji i innych papierów wartościowych,
odsetki oraz prowizje zapłacone i zarachowane,
dyskonto płacone przy sprzedaży weksli, czeków,
odsetki i opłaty związane z leasingiem finansowym,
odpisy aktualizujące,
ujemne różnice kursowe,
płacone prowizje,
rezerwy tworzone w zakresie prowadzonych operacji finansowych.
Zauważ, że załącznik nr 1 do uor proponuje, aby prezentować przychody i koszty finansowe w następujący sposób:
Przychody finansowe | Koszty finansowe |
---|---|
I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
II. Odsetki, w tym:
III. Zysk ze zbycia inwestycji IV. Aktualizacja wartości inwestycji V. Inne |
I. Odsetki, w tym:
II. Strata ze zbycia inwestycji III. Aktualizacja wartości inwestycji IV. Inne |
W kolejnych pozycjach należy zatem zaprezentować:
Pozycja przychodów finansowych | Treść |
---|---|
Dywidendy i udziały w zyskach | Dywidendy wykazujesz w wysokości uchwalonej przez zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie, które dokonuje podziału zysku. W kwocie brutto, a więc łącznie z podatkiem, który będzie potrącany przez płatnika. W kwocie brutto otrzymanej od jednostek powiązanych. |
Odsetki | Zaliczasz odsetki otrzymane i należne. Obejmują one w szczególności:
|
Zysk ze zbycia inwestycji | Jest to nadwyżka przychodów nad kosztami w wyniku sprzedaży inwestycji finansowych, np. akcji, udziałów, dłużnych papierów wartościowych, kontraktów terminowych. |
Aktualizacja wartości inwestycji | Są to przychody w części wynikającej z przywrócenia uprzednio utraconej wartości długoterminowych i krótkoterminowych aktywów finansowych (tj. udziały, akcje i inne papiery wartościowe), na skutek ustania przyczyny powodującej utratę wartości oraz z powodu spłaty należności z operacji finansowej, objętej odpisem aktualizującym. |
Inne | Do innych przychodów finansowych zalicza się m.in.:
|
Pozycja kosztów finansowych | Treść |
Odsetki | Odsetki zaliczane do kosztów finansowych obejmują odsetki od otrzymanych pożyczek i zobowiązań (w tym również odsetki za zwłokę), odsetki od otrzymanych kredytów bankowych. Pokazujesz tu odsetki zapłacone (niezarachowane w koszty w poprzednich okresach) oraz wymagające zapłaty. |
Strata ze zbycia inwestycji | Jest to nadwyżka kosztów nad przychodami w wyniku sprzedaży inwestycji finansowych np. akcji, udziałów, dłużnych papierów wartościowych, kontraktów terminowych |
Aktualizacja wartości inwestycji | Są to koszty za rok obrotowy powstałe z tytułu aktualizacji wyceny aktywów finansowych, w tym także krótkoterminowych aktywów finansowych wycenionych według cen nabycia, nie wyższych od cen rynkowych oraz na skutek obniżenia wartości rynkowej. |
Inne | Do innych kosztów finansowych zaliczasz między innymi:
|
Zyski i straty nadzwyczajne
Kolejna część rachunku zysków i strat to przedstawienie skutków zdarzeń nadzwyczajnych. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych stanowi różnicę między zyskami nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi. Zyski i straty nadzwyczajne powstają na skutek zdarzeń losowych trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia (powódź, pożar, grad i inne żywioły natury lub skutki zaniechania bądź likwidacji działalności, na skutek decyzji uprawnionych do tego organów).
Powstałe z tego tytułu szkody zaliczasz do strat nadzwyczajnych, a uzyskane odszkodowania - do zysków nadzwyczajnych
Do zysków nadzwyczajnych zaliczysz:
otrzymane odszkodowanie z firmy ubezpieczeniowej za utratę składnika majątkowego i koszty usuwania skutków wypadku oraz za wypadek losowy osoby fizycznej,
składniki majątkowe, które odzyskałeś po rozliczeniu skutków wypadku losowego,
a także, jeśli kierownictwo jednostki uzna, iż jest to zdarzenie losowe obniżenie zobowiązań wobec kontrahentów na skutek postępowania układowego, ugodowego i naprawczego (po uprawomocnieniu się jego postanowień), czy odpisanie umorzonych zobowiązań cywilnoprawnych, stosownie do postanowień postępowania układowego, naprawczego i ugodowego (art. 3 ust. 1 pkt 33 uor).
Natomiast straty nadzwyczajne to:
likwidacja środków trwałych, inwestycji w nieruchomości i prawa oraz wartości niematerialnych i prawnych z przyczyn losowych: wartość netto składnika majątkowego, który rozliczana przez Ciebie jednostka utraciła wskutek zdarzenia losowego (pożaru, powodzi, gradobicia, kradzieży z włamaniem itp.),
koszty będące skutkiem zdarzenia losowego, w tym:
- usługi własne - wynagrodzenia osób zatrudnionych przy usuwaniu skutków szkód losowych,
- usługi obce związane z usuwaniem skutków szkód losowych,
- zużycie materiałów przy usuwaniu skutków szkód losowych,
różnice (in minus) z wyceny składników majątkowych po cenach nie wyższych od cen sprzedaży w razie postawienia jednostki w stan likwidacji lub upadłości, względnie gdy to przewiduje umowa o przekazaniu, podziale lub sprzedaży jednostki, (art. 3 ust. 1 pkt 33 uor).
Obciążenia wyniku finansowego
Jest to pozycja, w której pokazywane są następujące skutki:
obowiązkowych zmniejszeń wyniku finansowego z różnych tytułów przewidzianych przepisami prawa, a w szczególności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych oraz wpłat z zysku przedsiębiorstw państwowych i spółek Skarbu Państwa;
rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych; utworzonych w trybie art. 37 uor, w związku z wystąpieniem przejściowej różnicy z tytułu podatku dochodowego, spowodowanej różnym momentem powstania przychodu i kosztu w świetle przepisów ustawy o rachunkowości i ustawy o podatku dochodowym.
Zauważ, że zwykle na zwiększenie wartości obciążeń wpływa:
naliczonypodatek dochodowy od osób prawnych;
utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowy od osób prawnych; tworzy się ją w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości;
wykorzystanie, zmniejszenie wysokości lub rezygnacja z tworzenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych.
Zmniejszenie obciążeń wyniku finansowego jest efektem:
zmniejszenia naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych;
utworzenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych; ustala się je w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostrożności;
wykorzystania, zmniejszenia wysokości lub rezygnacji z tworzenia rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych.