Rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego i budownictwa z dnia 29 marca 2001 w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

Użytki rolne:

1. Grunty orne

Do gruntów ornych zalicza się grunty:

1. Poddane stałej uprawie mechanicznej mającej na celu produkcję ziemiopłodów rolniczych lub ogrodniczych, w tym grunty, na których urządzone zostały ogrody działkowe oraz szklarnie i inspekty

2. Nadające się do uprawy, o których mowa pod lit a), ale zajęte pod plantacje chmielu, wikliny, drzew (np. choinek) oraz szkółki drzew ozdobnych i krzewów

3. Ugory, odłogi

UGÓR – pole wyłączone z rolniczego użytkowania na okres 1-2 lat, na którym wykonywana jest odpowiednia pielęgnacja mechaniczna (ugór czarny), chemiczna (ugór herbicydowy) lub pole niepielęgnowane zarastające samoistnie chwastami segetalnymi (kąkol, miłek) i samosiewami zbóż (ugór zielony )

Celem ugorowania jest poprawienie żyzności gleby. Niekiedy ugór stosuje się również jako metodę zwalczania chwastów na bardzo zachwaszczonych polach.

Wyróżnia się trzy rodzaje ugoru:

1. CZARNY- niezawierający roślinności, nawożony obornikiem

2. HERBICYDOWY- utrzymywany za pomocą herbicydów,

3. ZIELONY- obsiany roślinami o krótkim okresie wegetacji, przeznaczonymi do przeorania na zielony nawóz

ODŁÓG – grunty porolne pozostawione bez ingerencji człowieka przez wiele lat, które początkowo zarastają roślinnością segetalną, a następnie ruderalną oraz mało wartościowymi gatunkami krzewów i drzew, jak jeżyna, wierzba, brzoza, olcha.

Stopień zarastania wieloletnich odłogów może być także regulowany i ograniczany odpowiednimi herbicydami.

Atlas internetowy Polski PAN (Ugory i odłogi 2002)

1. Sady

Do sadów zalicza się grunty o powierzchni co najmniej 0,1 ha zasadzone drzewami i krzewami owocowymi o zwartym nasadzeniu (minimum 600 drzew lub 2.000 krzewów na 1 ha), szkółki drzew i krzewów owocowych oraz winnice.

(mapa sady 2002)

1. Łąki trwałe

Do łąk trwałych zalicza się grunty pokryte zwartą wieloletnią roślinnością, złożoną z licznych gatunków traw, roślin motylkowych i ziół, tworząc ruń łąkową, systematycznie koszoną, a w rejonach górskich- hale i połoniny z zasady koszone.

(mapa łąki 2002)

1. Pastwiska trwałe.

Do pastwisk trwałych zalicza się grunty pokryte podobną jak na łąkach roślinnością, z reguły wypasane, a w rejonach górskich- hale i połoniny, które z zasady nie są koszone lecz wypasane

Pastwiska 2002

1. Grunty rolne zabudowane

Do gruntów rolnych zabudowanych zalicza się grunty zajęte przez budynki mieszkalne oraz inne budynki i urządzenia budowlane służące produkcji rolniczej, nie wyłączając produkcji rybnej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu (kotłownie, komórki, garaże, szopy, stodoły, wiaty, spichlerze, budynki inwentarskie, place składowe i manewrowe w obrębie zabudowy itp.), a także zajęte pod ogródki przydomowe w gospodarstwach rolnych.

1. Grunty pod stawami

Do gruntów pod stawami zalicza się grunty pod zbiornikami wodnymi ( z wyjątkiem jezior i zbiorników zaporowych z urządzeniami do regulacji poziomu wód), wyposażonymi w urządzenia hydrotechniczne, nadającymi się do chowu, hodowli i przetrzymywania ryb, obejmujące powierzchnię ogroblowaną wraz z systemem rowów oraz tereny przyległe do stawów i z nimi związane, a należące do obiektu stawowego.

1. Grunty pod rowami.

Do gruntów pod rowami zalicza się grunty zajęte pod otwarte rowy pełniące funkcje urządzeń melioracji wodnych dla gruntów wykorzystywanych do produkcji rolniczej.

NIEUŻYTKI

Do nieużytków zalicza się:

1. Niezakwalifikowane do użytków ekologicznych:

   1. Bagna (błota, topieliska, trzęsawiska, moczary, rojsty)

   2. Piaski ( piaski ruchome, plaże nieurządzone, piaski nadbrzeżne, wydmy)

   3. Naturalne utwory fizjograficzne, takie jak: urwiska, strome stoki, uskoki, skały, rumowiska

2. Nieprzeznaczone do rekultywacji wyrobiska po wydobywaniu kopalin.

ZNACZENIE OBSZARÓW O FUNKCJI ROLNICZEJ

Obszary wysokiej koncentracji ziem zagospodarowanych przez rolnictwo:

1. Żuławy Wiślane

2. Wyżyny Małopolska i Lubelska

3. Nizina Śląska

Bardzo dobre warunki do uprawy roślin sprawiają, że użytki rolne zajmują tam ponad ¾ powierzchni ogólnej. Znaczny odsetek użytków rolnych cechuje także środkową i wschodnią część kraju, chociaż warunki przyrodnicze nie są tu tak korzystne jak w przypadku terenów wyżynnych.

Wysoki stopień rolniczego zagospodarowania ziemi należy łączyć raczej z czynnikami pozaprzyrodniczymi, tj. dużą gęstością zaludnienia wsi, słabo rozwiniętym przemysłem, wielowiekowym głodem ziemi oraz innym historycznymi uwarunkowaniami sięgającymi czasów zaborów.

Niski udział użytków rolnych charakteryzuje tereny o niekorzystnych dla rolnictwa warunkach przyrodniczych, silnie zalesioną północno-zachodnią Polskę oraz obszary o wysokim stopniu uprzemysłowienia i zurbanizowania.

Mapa- zmiany powierzchni użytków rolnych (1995-2004) zródło : MTiB Polska przestrzeń, projekt raportu – IgiPZ PAN w Warszawie.2006, s.25

LASEM, w rozumieniu ustawy z 1991 roku jest grunt:

1. O zwartej powierzchni co najmniej 0,1 ha pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym- lub przejściowo jej pozbawiony:

   1. Przeznaczony do produkcji leśnej lub

   2. Stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo

   3. Wpisany do rejestru zabytków

2. Związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywanie dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.

Znaczenie lasów dla harmonijnego funkcjonowania makrostruktur społecznych:

• Potencjał atmosferyczno- klimatyczny – czyli zdolność do kształtowania składu atmosferycznego i warunków klimatycznych, zapewniający swobodny rozwój procesów życiowych zwierząt i roślin, a także warunki do życia i działalności człowieka

• Potencjał genetyczny- tzn. możliwość tworzenia, gromadzenia i ochrony różnorodności biologicznej świata oraz zdolności do kreowania zasobów genowych i specyficznej zmienności gatunków

• Potencjał ochronny, czyli potencjał do retencji wód oraz zdolności do zapobiegania erozji wodnej i eolicznej

• Potencjał produktywności biotycznej- czyli jest źródłem użytecznej biomasy, posiada zdolność do odtwarzania warunków, w których ten proces się odbywa

• Potencjał samooczyszczeniowy- tzn. zdolność do różnego rodzaju procesów, w tym akumulacji, transportu i transformacji, które mogą doprowadzić do neutralizacji określonej dawki zanieczyszczeń.

STRUKTURA UŻYTKOWANIA ZIEMI W POLSCE I JEJ PRZEMIANY.

Ekonomiczny wymiar suburbanizacji, która polega również na relokowaniu działalności gospodarczej o charakterze przemysłowym na tereny wiejskie powoduje, że na tych terenach wiejskich obserwujemy wzost udziału terenów przemysłowo-usługowych w strukturze użytkowania.

W trakcie odrolniania działek (np. pod budowę domu) zmiana struktury użytkowania przebiega powoli, w tym samym tempie, liniowo. A jak ktoś wykupi od razu dużo ziemi i postawi tam np. magazyny to ta zmiana jest skokowa.

Obszar Sudecki, wyludnienie i tego typu problemy.

pomorze środkoweRozwój był hamowany jego rangą strategiczną-poligony, lotniska wojskowe, tereny wysokiej lesistości, dużo jezior.Skala zmian użytkowania terenu związana z zabudową jest stosunkowo mała w porównaniu z Polska. I duże bezrobocie.

Borna Sulinowo- tajne jakies miasto w PRL

Ryc. Mapa zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze w powiatach w koncu 2007 roku.

W małopolsce najwiekszy odsetek, mimo tego, że duże bezrobocie.