Burza mózgów (brain storming), podstawowe zasady:
Właściwy dobór zespołu: wielkość 5 - 12 osób, duże zróżnicowanie pod kątem specjalności (zasięganie opinii laików), płci czy wieku (raczej ludzie młodzi), bark zależności służbowych (w tym hierarchicznych),
Wybór lidera grupy na podstawie kompetencji i autorytetu nieformalnego,
Bezprzedmiotowe myślenie poprzez zastępowanie badanego przedmiotu pojęciem funkcji jaką ma spełnić w procesie użytkowania,
Bezkrytyczna i swobodna atmosfera dyskusji,
Odroczona ocena pomysłów,
Rejestracja absolutnie wszystkich pomysłów,
Intensywność dyskusji (ograniczenie czasu dyskusji oraz narzucanie minimalnej ilości pomysłów),
Łączenie i doskonalenie pomysłów.
Odmiany burzy mózgów:
Metoda 635 (brainwriting): sześć osób siedzących przy stole ma każdorazowo podać minimum 3 pomysły w ciągu 5 minut. Każdy uczestnik otrzymuje formularz z zapisem problemu.
Technika Philips 66: uniknięcie wpływu silnych jednostek, podział grupy na 6-osobowe podgrupy rozwiązujące problem w 6 minut. Dalej burza mózgów.
Technika delficka: eksperci wypowiadają się na drodze korespondencyjnej.
Techniki postrzegania problemu:
Synektyka: łączenie ze sobą różnie i pozornie nie pasujących elementów (uwolnienie od konwencjonalnego rozumienia problemu i jego przeformułowanie na zasadzie analogii.
Technika morfologiczna: polega na zestawieniu w jednej tablicy możliwie wszystkich znanych dotychczas rozwiązań a następnie znajdywanie na tej podstawie nowych kombinacji pomysłów i wariantów rozwiązań.
Kierownicy rzadko mają zdolności umysłowe, czas i informacje potrzebne do podejmowania idealnych decyzji.
Grupowe podejmowanie decyzji (systemy partycypacyjne)
Przesłanki dla partycypacyjnych modeli podejmowania decyzji:
niedostateczna ilość informacji i umiejętności dla rozwiązania problemu na własną rękę,
małe ustrukturyzowanie problemu,
duże znaczenie akceptacji grupy dla sukcesu decyzji.
Główna wada grupowych metod podejmowania decyzji to dużą czasochłonność.
Teoria decyzji a metody heurystyczne jako narzędzia ułatwiające podejmowanie decyzji:
Teoria decyzji (badania operacyjne) założenia:
Orientacja na podejmowanie decyzji (końcowym efektem jest informacja mająca pomóc kierownikowi w podjęciu decyzji)
Stosowanie metody naukowej (definiowanie problemu, analiza zachowań systemu w którym problem występuje, opracowanie możliwych rozwiązań i poddanie ich doświadczalnym próbom)
Efektywność ekonomiczna koszt działania w ramach teorii decyzji powinien być uzasadniony znaczeniem problemu
Stosowanie modelu matematycznego
Posługiwanie się komputerem
Podejście zespołowe (problemy, którymi zajmuje się TD sa zbyt trudne aby mogły być rozwiązane przez jedną osobę)
Orientacja systemowa (TD rozważa to co najlepsze dla organizacji jako całości a nie jej poszczególnych części)
Przykłady modeli z zakresu TD:
Modele programowanie liniowego (stosowane do określenia najlepszego sposobu podziału ograniczonych zasobów dla uzyskania pożądanego celu)
Modele kolejek (decyzje dotyczące najodpowiedniejszej długości kolejki)
Teoria gier (przewidywanie racjonalnych zachowań ludzi w sytuacjach konkurencyjnych)
Modele symulacyjne (odtwarzają część operacji danej organizacji aby stwierdzić co się z nią stanie po pewnym czasie albo przeprowadzić nad nią eksperymenty za pomocą zmiany wartości pewnych zmiennych
Problemy:
Problemy zapasów
Problemy podziału
Problemy kolejek
Problemy kolejności
Problemy optymalnej trasy
Problemy czasu wymiany zasobów
Problemy zachoweań konkurencji
Heurystyka nauka o twórczym rozwiązywaniu problemów, której zalecenia charakteryzują się niepełną określonością i nie pretendują do ścisłego postępowania, właściwego dla algorytmów konwergencyjnych .
Podział metod inwentycznych (heurystycznych):
Oparte na skojarzeniach swobodnych (burza mózgów, dyskusja 66, i inne)
Oparte na skojarzeniach wymuszonych (metoda delficka)
charakterze analitycznym (technika morfologiczna, algorytm wynalazku Altszulera).