Cel ćwiczenia
Zapoznanie się z budową i zasadą działania podzielnicy.
Podzielnica i jej zastosowanie
Jest to przyrząd pomocniczy stosowany w pracach frezarskich wymagających podziału obwodu przedmiotu obrabianego na z góry określoną liczbę części.
Zastosowanie podzielnic:
frezowanie zębów w kołach zębatych,
frezowanie wałków wielowypustowych,
frezowanie wielokątów,
frezowanie rowków wiórowych w narzędziach wieloostrzowych,
frezowanie rowków śrubowych w wiertłach krętych,
nacinanie ostrzy we frezach.
Rodzaje podziału:
Podział pośredni i bezpośredni – liczbę obrotów korbką oblicza się ze wzoru:
$$\mathbf{n}_{\mathbf{k}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{40}}{\mathbf{z}}$$
gdzie:
nk – liczba obrotów korbką; 40 – przełożenie; z – liczba zębów.
Podział różnicowy – stosowany jest tylko wtedy, gdy nie może być dokonany podział zwykły. Przy podziale różnicowym tarczka podziałowa obracana jest przez wrzeciono podzielnicy za pomocą przekładni zębatej z kołami wymiennymi. Liczbę zębów kół zębatych tej przekładni oblicza się ze wzoru:
$$\frac{\mathbf{z}_{\mathbf{a}}}{\mathbf{z}_{\mathbf{b}}}\mathbf{*}\frac{\mathbf{z}_{\mathbf{c}}}{\mathbf{z}_{\mathbf{d}}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{40}}{\mathbf{z}^{\mathbf{'}}}\mathbf{(}\mathbf{z}^{\mathbf{'}}\mathbf{- z)}$$
Rodzaje podzielnic:
Podzielnica zwykła – nie ma wewnątrz przekładni ślimakowej, na której dokonywany jest bezpośrednio podział zwykły względem tarczki podziałowej.
Podzielnica uniwersalna – ma wewnątrz przekładnie ślimakową i można na niej dokonywać podział zwykły za pomocą tej przekładni oraz podział różnicowy.
Podzielnica optyczna – kąt obrotu wrzeciona odczytywany jest na podziałce kątowej za pomocą mikroskopu.
Podzielnice mają trzy tarczki wymienne. Każda z tarczek ma sześć okręgów o następującej liczbie otworów:
Tarczka I: 15, 16, 17, 18, 19, 20.
Tarczka II: 21, 23, 27, 29, 31, 33.
Tarczka III: 37, 39, 41, 43, 47, 49.
Przykłady obliczeń:
$$\mathbf{n}_{\mathbf{k}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{40}}{\mathbf{z}}$$
z = 7
$$n_{k} = \frac{40}{7} = 5\frac{5}{7} = 5\frac{15}{21}$$
z = 24
$$n_{k} = \frac{40}{24} = 1\frac{2}{3} = 1\frac{10}{15}$$
z = 32
$$n_{k} = \frac{40}{32} = 1\frac{8}{32} = 1\frac{4}{16}$$
z = 52
$$n_{k} = \frac{40}{52} = \frac{10}{13} = \frac{30}{39}$$
Schemat podzielnicy
Schemat kinetyczny podzielnicy dwutarczowej
Schemat kinematyczny podzielnicy uniwersalnej przystosowanej do podziału różnicowego.