UE struktury i cele działań

Unia Europejska, European Union, - jest wspólnotą państw europejskich.

• Została utworzona 1 XI 1993 na mocy Traktatu z Maastricht przez 12 krajów: Belgię, Danię, Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Niemcy, Portugalię, Włochy oraz W. Brytanię. 1 I 1995 została poszerzona o Austrię, Finlandię i Szwecję.

• Unia Europejska stanowi kontynuację i rozwój, wcześniej powstałych struktur, zwłaszcza Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (1 stycznia 1958), Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (23 VII 1952) i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (1 stycznia 1958).

• Obecnie, głównymi celami Unii są:

• prowadzenie wspólnej zewn. polityki ekonomicznej,

• zniesienie w państwach członkowskich wszelkich ograniczeń w kwestii swobodnego przepływu ludności, towarów i usług oraz kapitałów

• wprowadzenie wspólnego obywatelstwa umożliwiające udział w wyborach do władz UE (nie będzie to jednak oznaczać rezygnacji z obywatelstwa państwowego).

• Przewiduje się stałe konsultacje rządów w kwestiach przybliżania i ujednolicania polityki zagranicznej. Sprawy bezpieczeństwa konsultowane będą z Unią Zachodnioeuropejską (UZE).

• Organami UE są:

Parlament Europejski (ustawodawczy) z siedzibą w Strasburgu, Komisja Europejska (wykonawczy) z siedzibą w Brukseli, Rada Unii Europejskiej, Eur. Trybunał Sprawiedliwości, Eur. Trybunał Obrachunkowy, Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów. Ponadto EU posiada szereg instytucji w postaci Eur. Banku Centralnego, Eur. Banku Inwestycyjnego, Eur. Inst. Walutowego, Europolu, Eur. Agencji Kosmicznej (ESA), Eur. Agencji ds. Środowiska, Eur. Funduszu Rozwoju regionalnego, Eur. Urzędu Patentowego itp.
Istotne znaczenie zachowuje nadal Rada Europejska (gremium szefów państw i rządów krajów członkowskich UE).

Cele Unii Europejskiej

• Integracja europejska, której uwieńczeniem jest Unia Europejska, miała służyć poprawie warunków życia w Europie oraz trwałemu i stabilnemu rozwojowi gospodarczemu. I choć warunki życia w Europie uległy w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat znacznej poprawie, pod­wyższanie stopy życiowej ludności pozostaje nadal priorytetem Unii.

• Ekonomiczne, społeczne i polityczne cele Unii Eu­ropejskiej zawarte są w:

• Traktatach tworzących wspólnoty Europejskie, - Jednolitym Akcie Europejskim,

• Traktacie z Maastricht,

• Traktacie z Amsterdamu.

Cele ekonomiczne i społeczne zostały określone przede wszystkim w Traktatach tworzących poszcze­gólne Wspólnoty i są realizowane przez wspólnoto­we organy, które wydają akty prawne skutkujące zbli­żaniem bądź ujednolicaniem ustawodawstw państw członkowskich. Cele polityczne zostały zapisane w Jednolitym Ak­cie Europejskim oraz w Traktacie z Maastricht. Nie podlegają realizacji poprzez ujednolicanie prawo­dawstw, lecz są przedmiotem współpracy państw członkowskich. Organy Wspólnot mogą jedynie ini­cjować i koordynować tę współpracę. Cele polityczne osiągane są na płaszczyźnie międzynarodowej, a nie ponadnarodowej.

Cele ekonomiczne i społeczne:

• Podstawowym zadaniem jest zwiększanie spójno­ści ekonomicznej i społecznej w ramach Unii oraz:

• zapewnienie trwałego i nie inflacyjnego wzrostu gospodarczego z poszanowaniem środowiska naturalnego,

• popieranie rozwoju wymiany międzynarodowej, - zapewnienie wysokiego poziomu zatrudnienia i opieki społecznej,

• podnoszenie stopy życiowej i jakości życia lud­ności,

• zapewnienie ciągłości zatrudnienia.

• Pierwszym etapem realizacji powyższych celów było zniesienie opłat celnych i innych ograniczeń w handlu między państwami członkowskimi, co umożliwiało swobodny przepływ towarów na całym obszarze Wspólnot.

• Kolejne kroki polegają na coraz ściślejszej koordynacji narodowych polityk go­spodarczych, utworzeniu wspólnego rynku i unii go­spodarczo-walutowej ze wspólną walutą.

• Wspólnoty mają przyczyniać się do poprawy wa­runków życia nie tylko w państwach członkowskich ale i w zależnych od nich terytoriach zamorskich. W traktacie EWG przewidziano w związku z tym in­stytucję stowarzyszenia z krajami i terytoriami zamor­skimi, mającą służyć poprawie warunków życia i roz­wojowi gospodarczemu na tych obszarach.

Cele polityczne:

• Ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów i niezależności Unii:

• umacnianie bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich,

• zachowanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego,

• ukształtowanie wspólnej polityki obronnej,

• wzmacnianie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich poprzez wprowadzenie obywa­telstwa Unii,

• popieranie współpracy międzynarodowej,

• rozwijanie i konsolidacja demokracji oraz rządów prawa,

• umacnianie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności.

• Realizacji celów politycznych służyć mają wprowadzone przez Traktat z Maastricht wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.